Tijdens een reis naar Duitsland of een Engelstalig land kunnen de meesten zich wel redden, maar iedereen komt wel eens in een land waar hij de taal niet van spreekt. In plaats van te klooien met woordenboekjes kun je beter de nieuwe Google Translate-app gebruiken. Die werkt zelfs offline. Weinig mensen weten hoe krachtig Google Translate zonder internetverbinding wel is.

Tip 01: 59 taalpakketten

Enkele jaren gelden ontwikkelde Google de PBMT: de op zinnen gebaseerde automatische vertaling. Door deze techniek kon Google zinnen woord voor woord vertalen, wat verre van perfect was. Daarna kwam de neurale machinevertaling (NMT), die hele zinnen in één keer binnen de gegeven context vertaalde, wat een veel beter resultaat oplevert. Vandaag werkt deze technologie rechtstreeks op mobiele apparaten, wat betekent dat je de vertaaldienst van Google zelfs zonder actieve internetverbinding kunt gebruiken. Het enige wat je moet doen is een vooraf beschikbare taal downloaden. Het gaat om taalpakketten van slechts 35 tot 45 MB per taal, zodat zelfs low-end smartphones met weinig opslagvermogen ze kunnen aanspreken. De app Google Translate kan 103 talen omzetten, waarvan 59 zonder internetverbinding. Wanneer je de offline vertaler voor het eerst opent, zijn alleen jouw gebruikstaal (Nederlands) en het Engels geactiveerd. Wil je bijvoorbeeld ook Frans offline vertalen dan kun je vanuit dit venster dit taalpakket inladen. Tik op de huidige beschikbare taal en kies uit de lijst talen het extra pakket dat je wilt toevoegen.

©PXimport

Tip 02: Lezen of uitspreken

Terwijl je typt, zal Google Translate de vertaling produceren. Daarnaast verschijnt trouwens een blauw pijltje om de vertaalde tekst te laten uitspreken door een vrouwenstem. Daartoe moet je Google Translate toestemming geven om gebruik te maken van de microfoon van je toestel. Je staat dus niet met schaamrood op de wangen omdat je een woord fout uitspreekt. De ober op het terras in Frankrijk begrijpt precies wat je bedoelt met “un verre d’eau pétillante”. In het hoofdvenster kun je de twee gekozen talen omwisselen. Daartoe dienen de twee pijltjes bovenaan.

©PXimport

60% nauwkeuriger

©PXimport

Tip 03: Visuele vertalingen

Google kocht enkele jaren geleden het bedrijf Quest Visual en legde op die manier de hand op de augmented reality-vertaler Word Lens. Deze technologie zit nu vervat in Google Translate, zodat je de smartphone kunt richten op het bord dat in een vreemde taal is geschreven. Je ontvangt dan een live overlay in je eigen taal. Hiervoor tik je op het camerapictogram onderaan het vertaaltekstveld. De app zal de taalvoorkeuren gebruiken van de gekozen hoofdinterface. Zorg dus dat je de juiste taal kiest voor je op de cameraknop tikt. Vervolgens start een scananimatie en daarna sleep je met de vinger om de tekst te markeren. Daarna tik je op de blauwe knop aan de rechterkant van de vertaalde tekst. Hierdoor verlaat je de cameramodus en keer je terug naar het startscherm met je vertaalde tekst.

©PXimport

Tip 04: Tap to Translate

Wanneer je een reeks berichten of e-mails ontvangt in een vreemde taal is het lastig om voortdurend te schakelen naar de Translate-app. Daarom heeft Google de functie Tap to Translate ingevoerd – die overigens alleen beschikbaar is op Android. Deze functionaliteit maakt het mogelijk tekst in andere apps te vertalen met behulp van de Google Translate-app. Je schakelt deze functie in via de vertaalinstellingen, waar je de standaardtalen kiest. Als Tap to Translate is ingeschakeld, hoef je alleen de tekst te kopiëren, zodat er een vertaalballon verschijnt in de rechterbovenhoek van het scherm. Je kunt trouwens op Nieuwe vertaling tikken om een andere zin in te geven zonder dat je de pop-up moet verlaten.

Tip 05: Taalgids

Om een snellere vertaling te krijgen van veelvoorkomende zinnen werkt de vertaalapp met een geïntegreerde taalgids waar je belangrijke vertalingen opslaat voor snelle toegang later. Google Translate houdt de lijst bij van recente zinnen onder het hoofdtekstvak. Om een zin toe te voegen aan de taalgids tik je op het sterpictogram. Deze gids is toegankelijk via het navigatiemenu. Mettertijd zal deze gids erg lang worden, maar gelukkig is er een zoekfunctie. Wanneer je op een item in de gids tikt, verschijnt de zin automatisch in de interface van Translate.

©PXimport

Alternatieven

Tip 06: Spreken, luisteren

Google Translate vertaalt nu ook alles wat het hoort. Als je niet graag typt, kun je rechtstreeks tegen de smartphone praten. Hiervoor moet je eerst op het microfoonpictogram tikken. Deze functie werkt het best wanneer je vlot doorpraat en niet midden in de zinnen stopt. Het is zelfs mogelijk vooraf opgenomen audio of video dichtbij de microfoon af te spelen om die rechtstreeks te laten vertalen. Standaard blokkeert Google grof taalgebruik, maar als je toch een keer een vulgair woord wilt vertalen, schakel dan bij Spraakinvoer de optie Grof taalgebruik blokkeren uit.

Tip 07: Conversatiemodus

Enkele zinnen vertalen is handig, maar echt een gesprek voeren is ander koek. Toch helpt de nieuwe Google Translate met de nieuwe conversatiemodus om een gesprek te voeren. Leg daarvoor de smartphone tussen jou en de anderstalige. Je opent vervolgens de gespreksmodus door op het microfoonpictogram onder aan het hoofdtekstvak te tikken. Het begint met een handige pop-up met instructies die de situatie toelicht aan de andere persoon, in zijn of haar taal. Zo begrijpt die wat je van plan bent. Deze gespreksmodus gaat heen en weer tussen de twee talen. Jij spreekt en de app vertaalt, dan spreekt de ander en de app vertaalt voor jou. Google Translate luistert in de standaard instelling naar één taal tegelijk, maar er is een knop in het midden waardoor de app naar beide talen luistert. Dat zorgt voor een meer natuurlijke gesprekservaring, op voorwaarde dat je vermijdt om door elkaar heen te praten.

©PXimport

Tip 08: Handschrift

Voor wie het nog niet wist: in de Google Translate app is het zelfs mogelijk handschrift te herkennen en om te zetten in een andere taal. Dit is niet zomaar een gadget of een feature om onleesbare brieven te ontcijferen. De knop Handschrift gebruik je om woorden uit een ander alfabet te kunnen vertalen. Stel dat je een Chinese tekst wilt ontcijferen. Je kunt dan elk teken naschrijven zodat Google suggesties toont van wat het zou kunnen betekenen. Je moet dan niet alleen duidelijk schrijven, maar ook moet je op voorhand weten om welke taal het gaat. Anders kun je de juiste vertaalmodule niet aanspreken.

©PXimport

Tip 09: Vertaalgeschiedenis

De app bewaart de vertaalgeschiedenis in het mobiele toestel. Onderaan het startscherm vind je de vorige vertalingen. Wanneer je een eerdere vertaling wilt openen, tik je er gewoon op. Om zo’n vertaling te verwijderen, veeg je ze naar links of naar rechts. Ben je gesteld op je privacy en wil je de volledige vertaalgeschiedenis wissen, dan tik je in de linkerbovenhoek op het menu zodat je bij de Instellingen komt. Daar kies je de opdracht Vertaalgeschiedenis wissen.

Schermvullend

©PXimport

Tip 10: Tekstherkenning

Een bijzonder handige manier om gedrukte tekst te vertalen zonder dat je hem moet overtypen is via de camera van je smartphone. Onder het invoervak tik je op het camera-icoontje. Vervolgens neem je een foto van de pagina of de menukaart. Zorg daarbij dat de tekst recht in beeld staat en tik op de rode knop om een foto te maken. Google analyseert de tekst en geeft door middel van een kader aan waar de app tekst heeft herkend. Om een deel van de tekst te laten vertalen, markeer je de gewenste paragraaf met de vinger. Wil je de volledige tekst vertalen, dan gebruik je de blauwe knop met de pijl.

OPPO heeft de Reno14 Series gelanceerd. De smartphones, bestaande uit de Reno14 5G en Reno14 F(S) 5G, bieden AI-fotografie, verbeterde productiviteitsfuncties en een water- en stofbestendig ontwerp. Beide modellen zijn uitgerust met grote batterijen, snellaadtechnologie en ColorOS 15 op basis van Android 15. En ja, het is ook hier AI dat de klok slaat.

De nieuwe Reno14 5G en de Reno14 F(S) 5G combineren geavanceerde AI-functies met een ontwerp dat volgens de fabrikant is geïnspireerd op, eh, zeemeerminnen. Bijzonder ja... Beide modellen zijn uitgerust met verbeterde cameratechnologie en beschikken over een water- en stofbestendige behuizing met IP66, IP68 en IP69-certificeringen. De toestellen zijn per direct verkrijgbaar in Nederland.

Zeemeermin-look in glas

De Reno14 Series introduceert het zogenoemde Iridescent Mermaid Design, dat tot stand komt via twaalf coatinglagen en vijf fasen van microgravure, aldus Oppo. Hierdoor ontstaat een glanzende lichtreflectie op de achterkant. De Reno14 5G heeft een glazen afwerking uit één stuk gecombineerd met een aluminium frame, wat bijdraagt aan de stevigheid van het toestel. De behuizing is bestand tegen water en stof, en de usb-c-aansluiting is voorzien van een platina coating om corrosie te beperken, ook bij intensief gebruik.

©Oppo

Scherm reageert altijd

Beide modellen beschikken over een plat amoledscherm met smalle randen. De Reno14 5G heeft een 6,59-inch display, terwijl de Reno14 F 5G een 6,57-inch scherm biedt. Ze ondersteunen functies als Splash Touch en Glove Mode, waarmee het scherm dus ook bij natte handen of gebruik met handschoenen blijft reageren. Qua kleurstelling zijn er meerdere varianten beschikbaar. De Reno14 5G komt in Opal White en Luminous Green, terwijl de Reno14 F 5G verkrijgbaar is in Opal Blue en eveneens in Luminous Green.

Flitser versterkt nachtbeelden

Een belangrijk onderdeel van de serie is 'AI Flash Photography'. De Reno14 5G beschikt over een drievoudig flitssysteem, waaronder een speciale focusflitser voor de telefotocamera. Dit moet volgens Oppo tot tien keer meer lichtopbrengst geven dan bij de vorige generatie. De Reno14 F 5G heeft een tweevoudig flitssysteem dat een verdubbeling van de helderheid levert ten opzichte van eerdere modellen. De Reno14 5G is daarnaast uitgerust met een 50 megapixel 3,5x telefotocamera, waardoor gebruikers meer mogelijkheden hebben voor portret- en zoomfotografie.

©Oppo

Strakkere foto's dankzij AI

De toestellen bieden verschillende AI-gedreven functies. 'AI Livephoto 2.0' combineert korte en lange belichtingen in één opname, zodat bewegingen worden vastgelegd zonder onscherpte. Met de ingebouwde AI Editor kunnen foto's automatisch worden bijgesneden, vervorming worden hersteld en filters worden toegepast. Extra functies zijn onder andere 'AI Perfect Shot', dat ongewenste gezichtsuitdrukkingen kan corrigeren, en 'AI Eraser' en 'Reflection Remover', waarmee storende objecten of reflecties uit beelden worden gepoetst. Ook voor video zijn er verbeteringen, met ondersteuning voor 4K HDR-opnames met een breder dynamisch bereik en natuurgetrouwe kleuren.

Tolk en personal assistant in één

Naast fotografie richt Oppo zich met de Reno14 Series ook op productiviteit. Het nieuwe ColorOS 15 introduceert 'AI Mind Space', waarin informatie uit apps of het web eenvoudig kan worden opgeslagen en later via natuurlijke taal kan worden teruggevonden. Ook zijn er vertaalmogelijkheden toegevoegd, waaronder AI Call Translator voor live-gesprekken en een speciale app die tekst of spraak realtime vertaalt. Deze functies moeten de smartphones bruikbaarder maken in internationale situaties en bij dagelijks multitasken.

©Oppo

Extra koeling voor gamers

Voor betere prestaties tijdens gamen en multitasken zijn de toestellen voorzien van een verbeterd koelsysteem. De Reno14 5G beschikt over een 'AI Nano Dual-Drive'-koelsysteem, ondersteund door 'AI HyperBoost 2.0', dat de temperatuur ook tijdens intensief gebruik onder controle houdt. Daarnaast introduceert Oppo 'AI LinkBoost 3.0' voor stabielere netwerkprestaties, met automatische schakeling tussen netwerken en prioritering van belangrijke datastromen. Beide modellen hebben een 6000 mAh-batterij en ondersteunen de eigen SuperVooc-snellaadtechnologie.

Updates tot zes jaar

De Reno14 Series draait op Android 15 met ColorOS 15. Oppo belooft vijf grote ColorOS-updates en zes jaar beveiligingspatches, wat de gebruiksduur van de toestellen flink moet verlengen. Met functies als de 'Trinity Engine' en 'Luminous Rendering Engine' zijn vloeiende animaties en stabiele prestaties een belangrijk aandachtspunt.

De Reno14 Series is zoals gezegd per direct verkrijgbaar. De Reno14 5G kost 649 euro voor de versie met 512 GB opslag en 599 euro voor 256 GB. De Reno14 FS 5G met 512 GB opslag kost 449 euro, terwijl de Reno14 F 5G met 256 GB voor 399 euro al beschikbaar is. Oppo biedt tot 28 september verschillende introductiebundels aan, waaronder draadloze oordopjes en snelladers bij aankoop van een toestel.

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.