Werk je het liefst onder Linux, maar wil je Windows niet helemaal opgeven? Er zijn genoeg opties om met Windows te werken naast of binnen Linux. Zo kun je een virtuele machine opzetten, maar dat is een flinke klus. In dit artikel bekijken we een alternatief waarbij je Windows in een Docker-container installeert. De installatie gaat volledig automatisch en je kunt met alle denkbare Windows-toepassingen werken. Volgens hetzelfde principe kun je ook macOS installeren!

Voor Linux is enorm veel software beschikbaar. Mis je toch net dat ene Windows-programma, dan is dat gelukkig geen probleem. Er zijn genoeg mogelijkheden om die software te blijven gebruiken.

Als eerste kun je een dualboot overwegen, waarmee je Windows en Linux fysiek op één systeem draait. Voor veel mensen is dit echter te complex. Bovendien moet je al bij het opstarten kiezen welk systeem je gaat gebruiken, terwijl dat niet echt nodig is, tenzij je echt maximale prestaties nastreeft. Computers zijn snel genoeg om van alles simultaan naast elkaar te draaien.

Een bekende optie is een compatibiliteitslaag, zoals het opensource Wine of de commerciële variant CrossOver (zie kader ‘Windows-programma’s met Wine en CrossOver’). Een andere optie is virtualisatie, met bijvoorbeeld VirtualBox of QEMU. Je maakt dan een virtuele machine waarin je vervolgens Windows installeert. Dat is wel vrij omslachtig en vraagt best wat voorbereiding.

In dit artikel behandelen we een andere en veel eenvoudigere optie, die gebruikmaakt van Docker. Na het starten van de container geeft elke willekeurige browser toegang tot Windows. Voor betere prestaties kun je daarnaast een RDP-client gebruiken. Bovendien kun je behalve Windows 11 Pro ook andere Windows-versies kiezen, waaronder Windows Server. Tot slot laten we ook nog zien hoe je op vergelijkbare wijze met macOS via Docker kunt werken. Dan ben je echt van alle markten thuis.

1 Wat gaan we doen?

Er bestaat een gratis en opensource-project waarmee je Windows kunt draaien binnen Docker. Je vindt de projectpagina op GitHub. We laten zien hoe je hiermee binnen zo’n tien minuten Windows kunt installeren en gebruiken. We geven ook wat praktische gebruikstips, bijvoorbeeld voor bestandsdeling en beveiliging.

Standaard wordt Windows 11 Pro geïnstalleerd, maar je kunt ook een andere versie kiezen, zoals Windows 10 Pro of 8.1 Pro. Ook zou je Windows Server 2025 of een oudere versie kunnen kiezen, mocht je daar eens mee willen experimenteren.

In paragraaf 12 t/m 14 gaan we ook met macOS aan de slag. Dit besturingssysteem kun je op vergelijkbare wijze binnen Docker draaien. Dit project heeft zijn eigen GitHub-pagina.

Dankzij dit project kun je Windows eenvoudig uitvoeren binnen Docker.

2 Wat heb je nodig?

Voor het uitvoeren van Windows of macOS binnen een Docker-container heb je Linux nodig met ondersteuning voor Kernel-based Virtual Machine (KVM). De meeste moderne distributies ondersteunen dit, waaronder Ubuntu, Debian, CentOS en Arch Linux. We laten zien hoe je vooraf kunt testen of KVM en virtualisatie op jouw systeem werken. Verder heb je Docker en Docker Compose nodig. Je kunt alles gewoon binnen je huidige Linux-desktopomgeving installeren en gebruiken.

Wij gebruiken Ubuntu Desktop 24.10. Heb je al een Linux-server in je netwerk draaien? Dan kun je daarop eventueel Docker en de containers voor Windows en/of macOS installeren. Dat maakt je nog wat flexibeler. Voor toegang tot Windows heb je een browser nodig of – voor betere prestaties – een client voor het Remote Desktop Protocol (RDP).

Hoewel een groter scherm comfortabeler werkt, kun je zelfs vanaf een smartphone of tablet met je Windows-installatie verbinden! Merk op dat we hier x86-systemen gebruiken. Er bestaat ook een variant voor ARM64-systemen, zoals de Raspberry Pi 5.

Zelfs de Raspberry Pi 5 kun je gebruiken voor het werken met Windows.

3 Installatie Docker met Docker Compose

Voor de installatie van Docker en Docker Compose kun je de handleiding raadplegen van Docker zelf, bijvoorbeeld voor Ubuntu dat we hier als uitgangspunt nemen. Er is ook een snellere installatiemethode. Hiervoor open je eerst een terminalvenster. Vervolgens haal je een speciaal shellscript voor de installatie op:

Start dit script nu als root-gebruiker of met sudo:

Hierna zijn Docker en Docker Compose geïnstalleerd. Maar we raden aan om jezelf na de installatie nog toe te voegen aan de groep genaamd docker. Zorg eerst dat de groep bestaat:

Daarna voeg je jezelf toe aan die groep:

Hierna moet je uitloggen en opnieuw inloggen, of in sommige gevallen Ubuntu herstarten. Vervolgens kun je de onderstaande opdracht geven, als het goed is zonder foutmeldingen. De opdracht laat in een lijst zien welke containers actief zijn. Dat zijn er nu nog geen.

Je kunt ook testen of Docker werkt door een testimage op te halen en te starten:

Docker Compose maakt standaard deel uit van de installatie van Docker. De aanwezigheid kun je eenvoudig controleren:

Installeer Docker met Docker Compose en test of alles werkt.

4 Controle vooraf

Het systeem waarop je de speciale Docker-containers gaat gebruiken moet KVM en hardware-virtualisatie ondersteunen, zoals Intel VT-x of AMD-V. Dat komt omdat binnen de Docker-container een virtuele machine met Windows wordt opgebouwd, die gebruikmaakt van Qemu én van hardware-virtualisatie via KVM. Dat zal in de regel geen probleem zijn, maar soms moet je deze virtualisatie-opties nog aanzetten in het BIOS. Hoe je dat precies doet verschilt per BIOS. Je kunt voordat je aan de slag gaat relatief eenvoudig controleren of je systeem geschikt is door de onderstaande opdrachten te geven. De tool meldt of KVM beschikbaar is en of jouw systeem kan worden gebruikt voor hardwareversnelling.

Via deze tool controleer je eenvoudig de mogelijkheid voor virtualisatie.

Windows

5 Configuratiebestand

We beginnen met de installatie van Windows. Hoewel je de container via de opdrachtregel kunt starten, is het veel praktischer om een configuratiebestand voor Docker Compose te maken. Ook gelet op eventuele aanpassingen in de toekomst. Open hiervoor een terminalvenster, ga naar je thuismap (cd ~), maak een nieuwe map (mkdir windows) en blader naar die map (cd windows). Maak in deze map vervolgens het configuratiebestand met nano docker-compose.yml en geef het de onderstaande inhoud. Hierbij hebben we de standaardconfiguratie van de projectpagina als startpunt genomen, maar wel enkele opties gewijzigd of toegevoegd. De belangrijkste aanpassingen zullen we straks behandelen.

De configuratie voor de container voor Docker Compose.

6 Uitleg configuratie

De container krijgt simpelweg de naam windows en biedt netwerkfunctionaliteit, inclusief ondersteuning voor VPN/tunneling en externe toegang via RDP (Remote Desktop Protocol).

Poort 8006 op de host wordt onder ports gekoppeld aan poort 8006 in de container voor de webinterface. Je kunt het poortnummer op de host (het nummer links) eventueel wijzigen bij een potentieel conflict. Bijvoorbeeld als je op hetzelfde systeem Proxmox VE gebruikt, dat een webinterface aanbiedt via diezelfde poort. Via poort 3389 geven we RDP-toegang via TCP en UDP.

Onder volumes koppelen we een fysieke map (in dit geval ./data) aan /storage in de container waar alle bestanden voor Windows worden bewaard. De host-map wordt automatisch gemaakt als deze nog niet bestaat. Dit volume is belangrijk, omdat Windows anders bij elke herstart van de container opnieuw zal worden geïnstalleerd.

Docker wacht overigens standaard maar tien seconden om een container netjes te stoppen voordat deze geforceerd wordt gestopt. Deze periode is in de configuratie bij stop_grace_period verruimd naar twee minuten, wat lang genoeg is om Windows af te sluiten.

Zorg dat Windows genoeg tijd krijgt om netjes af te sluiten.

7 Aanpassingen

In het configuratiebestand uit paragraaf 5 onder environment kun je nog enkele aanpassingen maken, die we hier bespreken. In de getoonde configuratie zie je bij VERSION de waarde 11. Dat is de keuze voor Windows 11 Pro. Andere populaire opties zijn Windows 10 Pro (10), Windows Server 2025 (2025), Windows Server 2022 (2022) en Windows XP Professional (xp). Merk op dat voor ARM64 andere versienummers worden gebruikt, controleer dat via de projectpagina!

We hebben zoals je in de configuratie kunt zien de parameter LANGUAGE toegevoegd met de waarde Dutch. Daarmee zal de Nederlandstalige versie van Windows worden geïnstalleerd.

Achter DISK_SIZE zie je de hoeveelheid schijfruimte voor Windows. Standaard is dat 64 GB (64G). Je kunt dit eventueel verhogen naar bijvoorbeeld 128 GB (128G) of 256 GB (256G). Dat kan overigens ook nog ná de installatie, zonder verlies van gegevens.

Je kunt verder ook het aantal processorkernen en de hoeveelheid werkgeheugen aanpassen. Standaard worden 2 cores gebruikt en 4 GB werkgeheugen. In het voorbeeld hebben we dit verhoogd naar 4 cores en 6 GB werkgeheugen. Binnen Windows kun je de waarden onder meer via de instellingen achterhalen. De cores zijn overigens niet exclusief voor de virtuele machine, maar worden gedeeld met de host. Meer cores maken het systeem ook niet sneller.

Via de instellingen van Windows kun je informatie over het systeem achterhalen.

8 Container en installatie starten

Als je klaar bent met de configuratie kun je de container starten met de opdracht:

Open nu een browser en verwijs deze naar poort 8006. Op hetzelfde systeem als de host is dat http://localhost:8006. Als je vanaf een ander systeem toegang zoekt, is dat http://IPADRES:8006.

Je ziet dat direct na het starten van de container eerst automatisch een iso-bestand wordt opgehaald voor de installatie van Windows. Voor de meeste varianten van Windows is dat bestand ongeveer 5 GB groot. Via je browser zie je de vordering van deze download. Hierna start ook direct het installatieproces dat je kunt volgen.

Je hoeft nergens iets te kiezen, alles wordt volledig geautomatiseerd afgehandeld. De installatie duurt ongeveer tien minuten. Je kunt je gewenste programma’s installeren zonder beperkingen. Als je klaar bent met (het werken in) Windows kun je de container stoppen met:

Een volgende keer staat Windows al binnen enkele seconden klaar na het starten van de container.

Start de container en controleer op eventuele foutmeldingen.

9 Toegang via RDP-client

Door een RDP-client te gebruiken, zijn veel hogere prestaties mogelijk en profiteer je van een betere beeldkwaliteit en extra features zoals audio. Hier gebruiken we Remmina onder Linux. Je kunt ook andere programma’s gebruiken. In Windows is bijvoorbeeld het programma om te verbinden met een extern bureaublad heel geschikt.

Installeer en open de tool, in dit voorbeeld Remmina. Maak hierin een nieuwe configuratie. Kies bij Protocol voor RDP – Remote Desktop Protocol. Bij Server vul je localhost in, of als verbinding maakt vanaf een ander systeem: het ip-adres. Achter Resolutie kies je bij voorkeur voor Clientresolutie gebruiken. Daarmee wordt de resolutie in Windows steeds aangepast aan de resolutie van je client, in dit geval de venstergrootte van Remmina.

Als gebruikersnaam vul je Docker in en het wachtwoord laat je leeg. Meldingen over certificaatfouten kun je negeren. Net als een eventuele melding dat de identiteit van de externe computer niet kan worden geverifieerd. Je kunt na het starten met je RDP-client overigens omschakelen naar volledig scherm. Dan kun je op het volledige scherm met Windows werken.

Met een RDP-client heb je betere prestaties en een betere beeldkwaliteit.

10 Extra beveiliging

Merk op dat er bij het werken met deze container met Windows een potentieel veiligheidsrisico ontstaat. Iedereen kan immers vanaf het netwerk jouw Windows-omgeving openen via een browser. En ook bij gebruik van een RDP-client is er nauwelijks een beveiliging. Er zijn wat manieren om dat op te lossen, bijvoorbeeld met een firewall of door het instellen van een wachtwoord. Het makkelijkst is om alleen verbindingen naar localhost toe te staan. Dat is het adres 127.0.0.1. In de configuratie voor Docker Compose kun je daarvoor onder ports de volgende aanpassingen maken:

Deze aanpassingen kun je doorvoeren met:

Daarna kun je alleen nog vanaf het systeem waarop deze Docker-container met Windows draait verbinding maken. Dit geldt bij deze aanpassingen zowel voor het verbinden met een browser als met een RDP-client.

Standaard kun je vanaf elk systeem verbinding maken.

11 Bestanden delen

Je kunt eenvoudig bestanden uitwisselen tussen de host en het Windows-systeem in de container. Hiervoor hoef je alleen de configuratie voor Docker Compose aan te passen. Bedenk welke map op de Linux-host je wilt delen met Windows in de container. In dit voorbeeld kiezen we /home/gertjan waar Ubuntu alle gebruikersbestanden bewaart. Koppel dan onder volumes die lokale map /home/gertjan met de map /data in de container:

Start de container met de veranderingen:

Blader dan in Windows naar Netwerk. Open host.lan. Hier zie je een overzicht met bestanden en mappen, wat correspondeert met /home/gertjan op de host. Zo kun je eenvoudig in Windows aan al je bestanden werken.

Je kunt bestanden delen tussen de host en de container met Windows.

macOS

12 Installatie macOS

Heb je het gemak ervaren van het werken met Windows binnen Docker, dan is het goed om te weten dat je vrijwel dezelfde procedure kunt volgen voor een installatie van macOS! We gebruiken de onderstaande configuratie. Merk op dat standaard macOS 13 wordt geïnstalleerd, bekend onder de naam macOS Ventura. Deze versie werd uitgebracht in 2022 en zou in deze situatie de beste prestaties geven. Je kunt ook macOS 14 of 15 proberen door het versienummer aan te passen. Voor details kun je de projectpagina op GitHub raadplegen.

Het configuratiebestand voor macOS in Docker Compose.

13 Installatie macOS Ventura

Start de container met:

Verwijs een browser naar poort 8006, op het lokale systeem is dat ook hier http://localhost:8006. Nu zal macOS op de achtergrond worden gedownload. Vervolgens verschijnt een menu. Kies Disk Utility en klik op Continue. Nu moet je de grootste schijf uit de getoonde lijst selecteren met de naam Apple Inc. VirtIO Block Media. Deze is standaard ongeveer 68 GB. Klik op Erase. Vul een herkenbare naam in en klik op Erase om de schijf daadwerkelijk te formateren met het APFS-bestandsformaat (Apple File System). Dit is binnen enkele ogenblikken voltooid. Klik op Done. Sluit het venster via het rode kruisje. Kies Reinstall macOS Ventura, klik op Continue en doorloop het installatieproces. Hierbij moet je akkoord gaan met de gebruiksvoorwaarden en de zojuist geformatteerde schijf selecteren.

We installeren macOS Ventura op de geformatteerde schijf.

14 Installatie afronden

Je moet bij de installatie van macOS wel extra veel geduld hebben, zeker als je het vergelijkt met de procedure voor Windows. De installatie vraagt veel tijd, al is het uiteraard een eenmalig proces.

De laatste stap na het kopiëren van alle bestanden is het instellen van je regio en taal. Ook kun je eventueel gegevens migreren of inloggen met je Apple ID. Zulke stappen kun je overslaan, als je niet heel actief in macOS gaat werken.

Als laatste maak je een account om binnen macOS mee te werken. Hierna verschijnt de desktop van macOS en kun je daadwerkelijk aan de slag. Het werkt in een browser relatief traag. Gebruik daarom een programma als RealVNC Viewer voor betere prestaties en een hogere resolutie. Om te verbinden hoef je alleen het ip-adres van het systeem in te voeren of je gebruikt localhost.

Met RealVNC Viewer haal je veel betere prestaties binnen macOS.

Losse containers

15 Overige toepassingen

In dit artikel draaien we een heel besturingssysteem via Docker. Maar er zijn ook losse toepassingen die je op vergelijkbare wijze via een browser kunt gebruiken. Een goed voorbeeld is Calibre, de bekende software voor het beheren van je e-books. In het artikel, Calibre via Docker: boekenplank op je server, kun je nog eens teruglezen hoe je deze toepassing kunt installeren en gebruiken via Docker.

Ook veel andere toepassingen kun je op vergelijkbare wijze via een browser gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld diverse browsers zoals Firefox of Chrome via Docker draaien. Je kunt dan veilig in een geïsoleerde omgeving browsen, los van de browser waarin je de toepassing gebruikt.

Visual Studio Code wordt ook vaak via een browser gebruikt. Dit wordt doorgaans op een server geïnstalleerd, zodat je binnen VSCode ook direct toegang hebt tot bijvoorbeeld configuratiebestanden of de programmacode waar je aan werkt. Een bekend voorbeeld is Home Assistant.

Er is een container voor PuTTY, handig als je incidenteel SSH-toegang nodig hebt. Ook HandBrake, de bekende tool voor het converteren van video’s, kun je via een container draaien. Verder bestaat er een container om via een browser met LibreOffice te werken.

Zulke containers maken de drempel om over te stappen naar bijvoorbeeld Linux wellicht een stuk kleiner. En bij een eventuele herinstallatie van je besturingssysteem hoef je geen rekening met de bewuste toepassing te houden.

Een ander interessant project is Kasm Workspaces. Hiermee kun je uiteenlopende toepassingen kiezen in een vaste downloadstek en draaien via een browser.

Met Kasm Workspaces kun je uiteenlopende toepassingen via je browser gebruiken.

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.