ID.nl logo
WSLg: de kracht van Linux in je vertrouwde Windows-omgeving
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

WSLg: de kracht van Linux in je vertrouwde Windows-omgeving

Via allerlei kunst- en vliegwerk kun je al langere tijd Linux op je Windows-pc draaien. Opdrachtregelcommando’s zijn natuurlijk één ding, maar het plaatje wordt pas compleet als je ook toepassingen met een grafische gebruikersinterface kunt uitvoeren. Met het grafische deel van het Windows-subsysteem voor Linux kan dit perfect.

In dit artikel laten we zien hoe je op een Windows-pc Linux kunt draaien, met WSL(g):

  • Check de systeemeisen
  • Installeer WSL met één commando
  • Installeer een extra Linux-distributie
  • Beheer de geïnstalleerde distributies

Toch liever een dualboot-installatie? Windows én Linux: zo zet je twee besturingssystemen op één pc

Code downloaden

In dit artikel worden voorbeelden van diverse commando’s gegeven. Omdat het overtikken van dergelijke opdrachten erg foutgevoelig is, kun je ze beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. Zie het bestand codewinlin.txt.

Linux onder Windows draaien? Het idee wringt misschien wat – vooral bij Linux-puristen – maar het is zeker mogelijk. We kunnen zelfs zonder moeite diverse manieren bedenken om dit te doen: met halve Linux-emulators als Cygwin of Git for Windows, dualboot, virtuele machines, containers, x-server-forwarden, remote desktop en zelfs standaard in Windows met het grafische deel van het Windows-subsysteem voor Linux ofwel WSL(g).

1 Waarom?

Wellicht vraag je je af waarom je Linux onder Windows zou willen draaien? Bijvoorbeeld omdat je Linux beter wilt leren kennen zonder een aparte fysieke machine of een complexe dualboot-opstelling te configureren. Je behoudt bovendien je vertrouwde Windows-omgeving, terwijl je kennismaakt met de mogelijkheden van Linux – vooral voor ontwikkelaars en IT-professionals biedt Linux een bredere set tools en applicaties.

Het werkt ook comfortabel wanneer je binnen dezelfde machine snel tussen Linux- en Windows-taken kunt schakelen. Als je Linux in een sandbox-omgeving op Windows draait, biedt dit extra isolatie en veiligheid, wat nuttig kan zijn bij het testen van potentieel onveilige software. Dit geldt met name voor WSL(g). Maar wat moet je je hierbij precies voorstellen en hoe zit dit technisch in elkaar?

Een dualboot-configuratie (hier met Ubuntu) is altijd wel een complexe operatie.

2 Wat is WSL?

WSL staat voor Windows-subsysteem voor Linux, een compatibiliteitslaag ontwikkeld door Microsoft die het mogelijk maakt Linux-opdrachtregelcommando’s en -applicaties native op Windows te draaien. Er zijn inmiddels twee hoofdversies van WSL uitgebracht.

WSL 1 kwam in 2016 op de markt en gebruikt een compatibiliteitslaag die Linux-systeemoproepen naar Windows-systeemoproepen vertaalt, zodat Linux-binary’s rechtstreeks op de Windows-kernel kunnen worden uitgevoerd. Dit kan soms leiden tot compatibiliteitsproblemen met bepaalde applicaties of tools, omdat er geen echte Linux-kernel is.

Drie jaar later kwam WSL 2 uit, met als belangrijkste verschil dat die wel een echte Linux-kernel gebruikt. De kernel draait in een lichtgewicht virtuele machine (VM), beheerd door (een in Windows Home uitgeklede versie van) Hyper-V, waardoor een sandbox-omgeving wordt gecreëerd. WSL 2 maakt gebruik van een virtueel bestandssysteem: toegang tot Windows-bestanden is mogelijk, maar Linux-bestanden blijven geïsoleerd binnen de VM, overigens net als Linux-processen. Ook de netwerkstack van de VM kan van het hostnetwerk worden geïsoleerd, of door netwerkconfiguraties of firewallregels binnen Windows worden beperkt. Precies doordat een Linux-kernel wordt gebruikt, biedt WSL 2 over het algemeen betere bestandsinvoer/uitvoer- en netwerkoperaties evenals een hogere mate van compatibiliteit.

SL 2: dankzij Hyper-V kunnen zowel de Windows NT- als Linux-kernel parallel aan elkaar draaien.

3 WSLg: wat?

WSLg (g staat voor GUI ofwel Graphical User Interface) is een uitbreiding van WSL 2 en werd in 2021 algemeen beschikbaar. WSLg gebruikt het Wayland-protocol, een modern alternatief voor het oudere X11-systeem, om grafische Linux-applicaties weer te geven. De grafische uitvoer van Wayland wordt vervolgens via FreeRDP, een opensource-implementatie van RDP (Remote Desktop Protocol), doorgegeven aan de ingebouwde RDP-client in Windows, zodat deze netjes in het Windows-bureaublad kan worden geïntegreerd. Hierdoor blijven deze toepassingen veilig binnen de sandbox-omgeving van Linux, terwijl ze toch op je Windows-bureaublad verschijnen.

WSLg maakt gebruik van FreeRDP om ‘op afstand’ de Linux-GUI te kunnen bedienen.

4 Systeemeisen

WSL 2 is dus erg handig, maar heeft wel enkele specifieke hardware- en software-eisen.

Wat hardware betreft, heb je een 64bit-processor met ondersteuning voor virtualisatie nodig, omdat WSL 2 gebruikmaakt van de VM van Hyper-V. Controleer of hardware-virtualisatie in het UEFI/BIOS is ingeschakeld, doorgaans aangeduid als AMD-V of Intel VT-x.

Dit kun je ook vanuit Windows controleren: open Taakbeheer met Ctrl+Shift+Esc, ga naar Prestaties, kies Processor en controleer of de status van Virtualisatie op Ingeschakeld staat.

Verder heb je een up-to-date stuurprogramma voor je grafische kaart met ondersteuning voor WSLg nodig en voldoende vrije schijfruimte. En je hebt minimaal Windows 10 versie 19044 (21H2) nodig of Windows 11. Je controleert dit via Instellingen / Systeem, bij Info.

Je hebt hardware-virtualisatie nodig om met WSL 2 (en WSLg) aan de slag te kunnen.

5 Automatische installatie

De periode dat deelname aan het Windows Insider Programma vereist was om toegang tot WSLg te krijgen, ligt gelukkig achter ons. Als je systeem aan de vermelde systeemeisen voldoet, kun je meteen aan de slag.

Je kunt WSL met één commando installeren. Dit doe je vanuit Opdrachtprompt of de Windows Terminal, die je als administrator opstart. We gaan uit van de Terminal: klik met de rechtermuisknop op de Windows-startknop, kies Terminal (beheerder) en bevestig met Ja. In Windows 10 kies je in plaats van Terminal voor de optie Windows PowerShell (Admin). Voer het volgende commando uit: wsl --install. Windows zal nu vragen je pc te herstarten.

Hiermee activeer je niet alleen de nodige componenten voor WSL 2, maar je zet tegelijk al een Linux-distributie klaar. Standaard is dit Ubuntu, maar in paragraaf 7 zie je hoe je ook andere Linux-distributies kunt installeren.

Je kunt WSL en Ubuntu met één commando activeren en installeren.

6 Handmatige installatie

Microsoft heeft het dus zeer eenvoudig gemaakt om WSL te activeren, maar wellicht ben je geïnteresseerd in het onderliggende installatieproces. In plaats van het installatiecommando op de Terminal te gebruiken, kun je het proces ook ‘handmatig’ sturen, zodat je meer inzicht krijgt in wat er precies gebeurt.

Dit kan als volgt. Druk op Windows-toets+R en voer optionalfeatures uit. In het venster Windows-onderdelen scrol je naar Windows-subsysteem voor Linux en zorg je dat dit is aangevinkt. Schakel ook het onderdeel Platform voor virtuele machine in. Bevestig je keuzes met OK en herstart Windows.

Lukt dit om een of andere reden niet, dan kan het ook via PowerShell als administrator. Voer achtereenvolgens de volgende commando’s uit:

dism.exe /online /enable-feature /featurename:Microsoft-Windows-Subsystem-Linux /all /norestart
dism.exe /online /enable-feature /featurename:VirtualMachinePlatform /all /norestart

Nadat telkens de melding van een succesvolle uitvoering is verschenen, herstart je ook nu je pc.

Om er zeker van te zijn dat je over de recentste Linux-kernel beschikt, download en installeer je het WSL 2 Linux-kernel-updatepakket via https://aka.ms/wsl2kernel, waar je op WSL 2 Linux kernel update forx64 machines klikt. Dubbelklik vervolgens op het gedownloade msi-bestand. Een installatiewizard verschijnt. Klik hier op Next en bevestig met Ja en Finish.

Je hebt hardware-virtualisatie nodig om met WSL 2 (en WSLg) aan de slag te kunnen.

Virtualisatie-onderdelen

Om WSL te activeren, moet je bepaalde Windows-onderdelen inschakelen die met virtualisatie te maken hebben. Het gaat om Platform voor virtuele machine en Windows-subsysteem voor Linux, beide nodig voor een gevirtualiseerde Linux-kernel.

In Windows Home vind je tevens het onderdeel Windows Hypervisor-platform. Dit moet je inschakelen als je met een externe hypervisor oftewel VM-manager wilt werken, zoals Oracle VirtualBox.

In Windows Pro is er ook nog het onderdeel Hyper-V, waarmee je een volwaardige hypervisor inschakelt om zelf virtuele machines te creëren en beheren. Daarnaast biedt Windows Pro nog de onderdelen Windows-Sandbox voor een virtuele Windows-testmachine, Microsoft Defender Application Guard voor het openen van sites en documenten in afgeschermde browser- en Office-instanties, en Containers voor het gebruik van Windows-containers.

Windows Pro nog wat meer onderdelen die met virtualisatie te maken hebben.

7 Zelf een Linux-distributie installeren

Bij de geautomatiseerde installatie (zie paragraaf 5) wordt Ubuntu standaard mee geïnstalleerd. Hoe je hiermee aan de slag gaat, lees je vanaf de volgende paragraaf. Eerst vertellen we je hoe je zelf een (extra) Linux-distributie installeert via WSL.

We gaan ervan uit dat je met grafische Linux-applicaties wilt werken en dus WSL 2 (met uitbreiding WSLg) nodig hebt. Stel daarom WSL 2 in als standaardversie. Klik in het startmenu met rechts op Opdrachtprompt of PowerShell, kies Als Administrator uitvoeren en voer het volgende commando uit:

wsl --set-default-version 2

Een Linux-distributie ophalen en installeren kan als volgt. Voer eerst het volgende commando uit om te zien welke Linux-distributies al op je systeem zijn geïnstalleerd:

wsl --list -all

Vraag vervolgens een lijst van beschikbare distributies op (op dit moment zijn dat veertien distributieversies):

wsl --list --online

Om een distributie te installeren, voer je dit commando uit:

wsl --install -d <Name>

Bijvoorbeeld:

wsl --install -d Ubuntu24.04

of

wsl --install -d kali-linux

Het kan ook vanuit de Microsoft Store: typ Linux in de zoekbalk rechtsboven, houd de muispijl boven de gewenste distributie en selecteer Downloaden, waarna de installatie kan beginnen.

Je kunt je Linux-distributies vanaf de opdrachtregel installeren en beheren.

8 Distributies beheren

Met het volgende commando krijg je een lijst van alle geïnstalleerde distributies, hun status (Running of Stopped) en de WSL-versie waaronder ze draaien:

wsl --list --verbose

Of korter:

wsl -l -v

Omdat je WSL 2 als standaard hebt ingesteld, zou er normaal gesproken 2 moeten staan in de kolom Version. Je kunt een distributie ook naar een andere versie omzetten met:

wsl --set-version <NAME> <VersieNummer>

Bijvoorbeeld:

wsl --set-version Debian 2

Wanneer je het commando wsl zonder verdere parameters uitvoert, start de standaard Linux-distributie, normaliter Ubuntu. Om een specifieke distributie te starten, gebruik je:

wsl -d <naam>

De distributies vind je trouwens ook terug onder hun volledige naam in het Windows-startmenu, zoals Ubuntu of Kali Linux.

Wil je een andere distributie als standaard instellen, voer dan deze opdracht uit:

wsl --setdefault <naam>

Het is mogelijk een distributie met een specifieke gebruiker op te starten vanuit de Opdrachtprompt met:

wsl --user <gebruikersnaam>

In Ubuntu bijvoorbeeld creëer je een gebruiker met:

sudo adduser <gebruikersnaam>

En whoami vertelt je wie is aangemeld.

Een opgestarte distributie sluit je af met het commando exit vanuit de Linux-terminal of je voert in de Windows Opdrachtprompt wsl --shutdown uit. Dit laatste commando sluit overigens alle draaiende distributies in één keer af.

Je kunt een distributie, inclusief de bijbehorende software, gegevens en instellingen, verwijderen met:

wsl --unregister <naam>

Bijvoorbeeld:

wsl --unregister Ubuntu-22.04

Je kunt een distributie ook meteen met de gewenste gebruiker opstarten.

9 Pakketbeheer in Ubuntu

Wanneer je een Linux-distributie via WSL installeert, word je bij de eerste opstart om een gebruikersnaam (UNIX-name) en wachtwoord gevraagd. Daarna beland je in de terminal, achter een prompt als <gebruikersnaam>@<computernaam>:~$. We nemen hier de standaarddistributie Ubuntu als voorbeeld. Met het commando lsb_release -a ontdek je de exacte Ubuntu-versie en met uname -r de versie van de Linux-kernel (zoals 5.15.133.1-microsoft-standard-WSL2).

Werk de Ubuntu-pakketbronnen bij en update de geïnstalleerde pakketten met de volgende commando’s:

sudo apt update
sudo apt upgrade

Controleer welke pakketten een update nodig hebben met:

sudo apt list --upgradable

Om een specifiek pakket te updaten, gebruik je:

sudo apt --only-upgrade install <pakketnaam>

Zoek naar een exacte pakketnaam met:

apt search <zoekterm>

En installeer deze vervolgens met:

sudo apt install <pakketnaam>

Bijvoorbeeld:

sudo apt install imagemagick

Handig om weten: met het commando clear maak je het terminalvenster leeg.

In een vers geïnstalleerde Ubuntu (22.04) zijn doorgaans heel wat pakketten aan een update toe.

10 Grafische applicaties

We gaan ervan uit dat WSL 2 actief is en dat je probleemloos Linux-distributies kunt installeren en starten. Dit betekent dat WSLg beschikbaar is en je grafische Linux-applicaties kunt draaien. Mocht het opstarten van grafische Linux-applicaties onverhoopt niet werken, kun je ontbrekende onderdelen voor WSLg herstellen met deze commando’s:

wsl --update
wsl --shutdown

Met dit laatste commando stop je alle draaiende WSL-instanties en sluit je de achterliggende virtuele machine af. Om WSL daarna weer op te starten, hoef je alleen een WSL-commando uit te voeren of een Linux-distributie te starten.

We nemen verder Ubuntu als voorbeeld en installeren we de grafische bestandsbrowser Nautilus. Start de Ubuntu-terminal en voer dit commando uit:

sudo apt install nautilus -y

Start de app daarna op met het commando nautilus. Op dezelfde manier kun je andere grafische apps installeren, zoals:

VLC Media Player:

sudo apt install vlc -y

Fotobewerker GIMP:

sudo apt install gimp -y

Gnome Text Editor:

sudo apt install gnome-text-editor -y

Deze drie voorbeelden start je later dan op met respectievelijk vlc, gimp en gnome-text-editor.

WSLg in actie: de grafische bestandsbrowser Nautilus voor Linux, vanuit Windows.

11 X-server

WSLg kan overweg met de meeste grafische Linux-applicaties, maar soms is de weergave gebrekkig. Voor X11-applicaties kun je het dan nog eens met een X-server proberen, zoals het gratis VCXsrv. Download de server via www.sourceforge.net/projects/vcxsrv en installeer deze met de standaardinstellingen. Start daarna XLaunch via het Windows-startmenu. Kies achtereenvolgens: Multiple Windows (-1) en Start no client, en zet een vinkje bij Disable access control. Geef desgevraagd je firewall toestemming voor de netwerkverbinding van de server. Open vervolgens je Ubuntu-terminal en voer de volgende commando’s uit:

echo export DISPLAY=$(hostname).local:0.0 >> ~/.bashrc
source ~/.bashrc

Controleer deze aanpassing eventueel met:

gnome-text-editor ~/.bashrc

Probeer het uit met:

sudo apt install x11-apps

En start grafische testapplicaties zoals xcalc, xclock of xeyes. Wanneer je in het Windows-systeemvak over het XLaunch-pictogram beweegt, verschijnt als het goed is 1 clients.

Een alternatief voor WSLg: grafische Linux-uitvoer naar Windows via X-server.

12 Wisselwerking

Dankzij WSL(g) kun je (grafische) Linux-applicaties binnen je Windows-omgeving opstarten. De geïnstalleerde distributies vind je bij naam in het startmenu van Windows. Hier tref je ook geïnstalleerde Linux-applicaties aan binnen de map van de distributie en kun je deze zelfs aan je taakbalk of startmenu vastpinnen. Het is mogelijk Linux-commando’s rechtstreeks vanuit de Windows Opdrachtprompt uit te voeren door ze vooraf te laten gaan door wsl. Bijvoorbeeld, om de mapinhoud te bekijken, voer je wsl ls uit. Wanneer je Verkenner opent zie je onderaan in het navigatiepaneel de Linux-mascotte Tux, met aparte mappen voor elke geïnstalleerde Linux-distributie.

Deze integratie werkt ook andersom. Zo kun je diverse commando’s op de Linux-terminal uitvoeren, zoals dir om de mapinhoud op te vragen. Je kunt vanuit Linux bovendien door je Windows-mappenstructuur navigeren. Voer mount uit in de Linux-terminal en je ziet stations zoals /mnt/c, /mnt/d (voor C- en D-stations enzovoort). Navigeer door deze mappen met cd, bijvoorbeeld: cd /mnt/c/windows. Keer terug naar de bovenliggende map met cd ..

Je kunt ook een grafische bestandsbrowser gebruiken, zoals Nautilus. Ga hiervoor naar +Other locations / Computer en navigeer naar het gewenste station, zoals /mnt/c.

Je vindt Linux-applicaties ook terug in het Windows-startmenu en op de taakbalk.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Review OnePlus Watch Lite - Betaalbare smartwatch gaat lang mee
© Rens Blom
Gezond leven

Review OnePlus Watch Lite - Betaalbare smartwatch gaat lang mee

De OnePlus Watch Lite is een goedkopere smartwatch die tot tien dagen mee zou gaan op een accubeurt. Dat klinkt natuurlijk goed. Het horloge werkt bovendien met een Android-smartphone én met een Apple iPhone. Ook dat kunnen lang niet alle smartwatches zeggen. In deze OnePlus Watch Lite-review nemen we het slimme klokje onder de loep.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus Watch Lite is een betaalbare smartwatch die op contactloos pinnen na eigenlijk alles kan wat je wilt. Twee belangrijke plussen zijn de accuduur van ruim een week en het feit dat het horloge werkt met zowel een Android-smartphone als iPhone. Wij zijn enthousiast!

Plus- en minpunten
  • Werkt met Android en iPhone
  • Lange accuduur
  • Gebruiksgemak en veel functies
  • Kan niet contactloos pinnen
  • Speciale oplader
CategorieSpecificatie
Display1,46 inch amoled, 464 x 464 pixels (317 PPI), 2.5D gebogen glas
Helderheid600 nits (standaard), 1500 nits (hoge helderheidsmodus), 3000 nits (piek)
Chip en opslagBES2800BP MCU, 4 GB EMMC opslag
Batterij339 mAh, tot 10 dagen (max) / 4 dagen (AOD), volledig opgeladen in 90 minuten
BouwKast van roestvrij staal, plastic onderzijde, 5ATM + IP68
Afmetingen44,98 x 44,98 x 8,9 mm, gewicht ca. 59 gram inclusief bandje
SoftwareOxygenOS Watch 7.1, ondersteunt Android 9.0 en iOS 14.0 of hoger
ConnectiviteitBluetooth 5.2, dual-band GPS (l1+l5), NFC voor toegangskaarten
SensorenOptische hartslag- en zuurstofsensor, temperatuur, barometer, gyroscoop
Sport en gezondheidRuim 100 sportmodi, slaaptracking, valdetectie en cyclus-tracker
Extra'sBluetooth-bellen, cross-OS dual-pairing en ruim 350 wijzerplaten

Voor OnePlus is de Watch Lite een wat vreemde eend in de bijt. Het merk verkoopt al langer smartwatches, maar die draaien op Google's Wear OS en werken daarom niet met een iPhone. De OnePlus Watch Lite gebruikt een ander besturingssysteem en is daarom te gebruiken met elke moderne smartphone. Sterker nog: je kunt twee telefoons tegelijk aan het klokje koppelen. Handig voor wie een privé- en werksmartphone bij zich draagt, stelt OnePlus. De adviesprijs van het horloge is 179 euro. Gelet op de prijshistorie van andere OnePlus-wearables is de kans aannemelijk dat de Watch Lite snel wat in prijs zal dalen.

Minimalistisch ontwerp

Dat je met een goedkopere smartwatch te maken hebt, merk je aan het ontwerp. De Watch Lite heeft een zeer minimalistische metalen behuizing met een kroonwieltje dat een goedkoop klik-geluid produceert. Het horlogebandje is ook eenvoudig, maar irriteert niet om de pols en is eventueel te vervangen door een ander standaardformaat bandje. De smartwatch voelt degelijk aan, is waterdicht en heeft een rond oledscherm van 1,46 inch. Het display oogt simpelweg goed en kan lekker fel, wat handig is op een zonnige dag.

©Rens Blom

©Rens Blom

Slimme functies

Bij het instellen van de OnePlus Watch Lite valt iets grappigs op. Je hebt er de oHealth-app op je telefoon voor nodig, die zowel door OnePlus als Oppo gebruikt wordt. Dat heeft een logica: OnePlus is een dochtermerk van Oppo. Om die reden zie je ook 'ColorOS' op het smartwatchscherm staan, de softwarenaam van Oppo. Het instellen van het klokje is eenvoudig. Na de configuratie kun je een favoriete wijzerplaat kiezen, bepalen van welke smartphone-apps je meldingen op het horloge wilt zien en wat je nog meer met het horloge wilt doen. Bellen bijvoorbeeld, of een slimme deur ontgrendelen. Ja, echt.

©Rens Blom

De Watch Lite heeft een ingebouwde NFC-chip, waar je je toegangspas van bijvoorbeeld kantoor aan kunt koppelen. Vervolgens slaat het horloge die informatie zelf op en kun je het horloge voortaan tegen het scanapparaat op je werk houden. Zo hoef je je pasje niet uit je portemonnee te pakken, is het idee. Een interessante gedachte, maar contactloos pinnen in winkels kan dan weer niet. Jammer, want die functie lijkt ons boeiender. Wij hebben overigens geen speciaal werkpasje en konden deze Watch Lite-functie dus niet testen.

©Rens Blom

Gezondheid bijhouden

Met de OnePlus Watch Lite kun je je fysieke gezondheid prima bijhouden. Het horloge heeft een hartslagmeter en allerlei andere sensoren en software die je stappen, bloedzuurstofgehalte in je bloed, sportactiviteiten en slaap monitoren. De verzamelde inzichten zijn accuraat genoeg, maar het spreekt voor zich dat dit horloge geen medisch apparaat is. OnePlus benadrukt zelf ook dat je er geen medische conclusies aan moet verbinden. Leuk is dat je de verzamelde gezondheidsstatistieken kunt synchroniseren met Google Fit, mocht je dit gezondheidsplatform gebruiken. In de smartphone-app zie je de gezondheidsinformatie uitgebreider dan op het horlogescherm, overigens.

©Rens Blom

Lange accuduur

Een speerpunt van de OnePlus Watch Lite is zijn accuduur. OnePlus belooft tot tien dagen gebruik voordat je de oplader moet pakken. Wij komen uit op zeven dagen. Stel je in dat het scherm altijd de tijd laat zien, dan is een accuduur van ongeveer vier dagen realistisch. Allebei erg nette scores, al houden smartwatches van Huawei het nog dagen langer vol. Ten opzichte van écht slimme smartwatches van Google, Samsung en Apple gaat de OnePlus Watch Lite wel dagen langer mee.

Opladen doet het OnePlus-klokje snel via de speciale magnetische oplader, die een usb-kabel met type a-aansluiting heeft. Raak deze oplader niet kwijt, want dan moet je echt een nieuwe regelen voordat je de Watch Lite weer kunt opladen.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus Watch Lite kopen?

De OnePlus Watch Lite is een betaalbare smartwatch die op contactloos pinnen na eigenlijk alles kan wat je wilt. Twee belangrijke plussen zijn de accuduur van ruim een week en het feit dat het horloge werkt met zowel een Android-smartphone als iPhone. Wij zijn enthousiast!

▼ Volgende artikel
Tien extensies om (nóg) meer te genieten van YouTube
© monticellllo - stock.adobe.com
Huis

Tien extensies om (nóg) meer te genieten van YouTube

YouTube is al jaren het onlinepodium voor video's, muziek en tutorials. Maar het platform bepaalt nog steeds voor een groot stuk zelf hoe jij kijkt. Advertenties, een drukke interface en beperkte instellingen zitten snel in de weg. Met de juiste extensies neem je de controle terug. Ze maken YouTube sneller, overzichtelijker, leuker én precies zoals jij het wilt hebben.

In het kort

In dit artikel ontdek je tien browserextensies die YouTube een stuk prettiger maken. Ze halen storende elementen weg, geven je meer controle over beeld en geluid en voegen handige functies toe die je kijktijd echt verbeteren.

Lees ook: Muziek in elke kamer: streamen met oude en nieuwe apparatuur

We kennen het allemaal: Je opent YouTube voor een korte video en voor je het weet, word je afgeleid. Er zijn pop-ups, advertenties en een wirwar aan abonnementen die je nauwelijks nog bijhoudt. Het komt ook voor dat je een video met vrienden wilt kijken, maar dat het onmogelijk is de beelden tegelijk te zien. Gelukkig lost een handvol slimme browserextensies dit allemaal op. Ze verbeteren je kijkervaring, besparen tijd en maken het samen kijken leuker en overzichtelijker. Met de tien extensies in dit artikel verandert YouTube van een eenvoudig videoplatform in een gepersonaliseerde, efficiënte en sociale omgeving.

Turn Off the Lights

Met deze extensie verdwijnt alle visuele afleiding rond een video. Turn Off the Lights is niet beperkt tot YouTube, maar werkt ook op andere videoplatforms en zelfs op gewone websites. Een gloeilamp-pictogram verschijnt naast de adresbalk. Met één klik wordt de achtergrond gedimd en springt de videospeler er duidelijk uit. Er is ook een nachtmodus die alles buiten de videospeler nog dieper zwart maakt, wat rustiger is voor de ogen.

Turn Off the Lights is gratis en eenvoudig te bedienen. Via een rechtermuisklik op het lampje open je de opties. Daar kun je onder meer de achtergrondkleur kiezen, het dimniveau instellen en bepalen dat de functie automatisch actief wordt zodra je YouTube opent.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera en Brave

In plaats van zwart kun je ook een andere achtergrondkleur selecteren.

TLDR

Soms wil je de kern van een video of artikel snel begrijpen zonder alles te moeten doorworstelen. De naam TLDR komt uit de internet- en forumtaal en staat voor 'Too Long; Didn't Read'. Deze extensie vat de inhoud van onlinevideo's, webpagina's en pdf's samen tot een compacte versie waarin alleen de hoofdpunten overblijven.

Daarna volgt een sectie met opvallende momenten met tijdstempels. TLDR kan de beschrijving, ondertitels of het transcript van een video analyseren en terugbrengen tot de hoofdpunten. Na installatie verschijnt een knop in je browser. Met één klik genereert TLDR een samenvatting naast of boven de originele inhoud. Anderstalige video's worden automatisch samengevat in het Nederlands.

De extensie biedt een gratis basisversie waarmee je een beperkt aantal samenvattingen per maand kunt maken. Voor wie er vaker of intensiever van gebruik wil maken, zijn er betaalde formules met extra functies. Denk aan langere samenvattingen, hogere gebruikslimieten en meer talen. Kortom, TLDR is ideaal voor YouTube-kijkers die snel willen weten waar een video over gaat, zonder tijd te verliezen.

Beschikbaar voor: Chrome

In de rechterbalk lees je de kernpunten van de video.

Video Speed Controller

YouTube laat je de afspeelsnelheid van video's aanpassen, maar alleen per video. Met Video Speed Controller kun je dit op alle internetvideo's regelen, van YouTube en Vimeo tot Netflix en Twitch. Na installatie verschijnt een knop in de linkerbovenhoek van de video. Met de S-toets verlaag je de snelheid, met D verhoog je deze en met R ga je terug naar de standaard snelheid (1x). Het is trouwens mogelijk om deze toetsen aan te passen.

Je kunt ook sneltoetsen instellen voor specifieke snelheden. De extensie onthoudt bovendien je laatst gebruikte snelheid en past deze automatisch toe bij de volgende video's. Video Speed Controller is gratis en een prima oplossing voor wie sneller door video's wil navigeren of het tempo precies wil afstemmen op eigen voorkeuren.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge

Je kunt zelf de sneltoetsen vastleggen om de afspeelsnelheid te besturen.

YouTube Auto HD + fps

YouTube past de videokwaliteit automatisch aan op basis van je internetverbinding. Als je internetsnelheid schommelt, resulteert dit vaak in lagere resoluties dan gewenst. Met de YouTube Auto HD + fps-extensie kun je de videokwaliteit handmatig instellen, zelfs op basis van het aantal frames per seconde (fps). Zo kun je bijvoorbeeld 30 fps-video's automatisch afspelen in 4K en 60 fps-video's in 1080p, afhankelijk van je voorkeuren.

De extensie ondersteunt resoluties van 144p tot 8K en werkt zowel op YouTube.com als op ingesloten YouTube-video's op andere websites. Als een video niet in de door jou gewenste kwaliteit is opgenomen, laadt de extensie de video automatisch in de best beschikbare optie. Na installatie kun je de gewenste resolutie en fps-instellingen configureren via het pop-upmenu van de extensie. Daarnaast kun je de automatische videogrootte inschakelen, zodat video's zich aanpassen aan de schermgrootte. YouTube Auto HD + fps is gratis beschikbaar. Voor Safari-gebruikers is er een aparte versie beschikbaar.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera

Stel de videokwaliteit handmatig in.

Return YouTube Dislike

YouTube toont sinds november 2021 geen openbare dislike-aantallen meer bij video's. Dit is nog steeds een omstreden beslissing, omdat veel gebruikers deze informatie gebruikten om de betrouwbaarheid van een video snel in te schatten. Met Return YouTube Dislike zie je de dislikes weer terug. De extensie combineert historische gegevens, gebruikersfeedback en algoritmische schattingen om het aantal dislikes te tonen.

Na installatie verschijnt het dislike-aantal bij het duimpje omlaag onder de videospeler. De extensie werkt ook op ingesloten YouTube-video's op andere websites. Return YouTube Dislike is gratis en opensource. Dit is een aanrader voor wie snel wil zien hoe een video door andere kijkers wordt beoordeeld, zonder helemaal door de commentaren heen te hoeven scrollen.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Brave

De dislike-cijfers zijn terug in beeld.

Improve YouTube!

Improve YouTube! is een populaire, opensource-extensie die je met welgeteld 175 aanpassingen de volledige controle geeft over de YouTube-speler. Ondanks het enorme aantal functies blijft alles overzichtelijk ingedeeld onder zeven tabbladen: Algemeen, Speler, Uiterlijk, Sneltoetsen, Kanaal, Afspeellijst en Thema's. Zo kun je sneltoetsen instellen om bijvoorbeeld Ambient lighting te activeren, extra knoppen toevoegen voor schermafbeeldingen of de Picture-in-Picture-modus gebruiken om een video in een zwevend venster te bekijken terwijl je andere taken uitvoert.

Ook contentfiltering is mogelijk. Hiermee filter je video's op categorie of trefwoord zodat je enkel ziet wat jou interesseert. Daarnaast kun je de lay-out en thema's aanpassen en zorgen dat video's automatisch pauzeren wanneer je het tabblad verlaat of een tweede video opent. De meeste instellingen worden direct toegepast, zonder de pagina te herladen. Dat maakt de ervaring bijzonder vlot. Improve YouTube! is gratis, opensource en een echte alleskunner. Het is echt het Zwitserse zakmes onder de YouTube-extensies.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Brave

Een van de 175 aanpassingen zijn de thema's.

Extensies installeren

Alle extensies die we hier bespreken, zijn browserextensies die direct ingrijpen op de YouTube-speler. Omdat YouTube html5 als standaard gebruikt, werken de meeste extensies ook meteen op andere videoplatformen (zoals Vimeo, Netflix en Twitch). Je installeert de extensie via de webwinkel die per browser verschilt.

Chrome en Edge maken gebruik van de Chrome Web Store (https://chrome.google.com/webstore). Klik op Toevoegen aan Chrome (of Edge), bevestig en de extensie wordt geïnstalleerd.

De Firefox Add-ons Store bereik je op https://addons.mozilla.org. Kies Toevoegen aan Firefox en bevestig.

Voor Opera ga je naar de Opera Add-ons Store: https://addons.opera.com. Opera ondersteunt ook de meeste Chrome-extensies na installatie van een kleine helper. Met de officiële helper Install Chrome Extensions (https://addons.opera.com/extensions) kun je ook rechtstreeks extensies uit de Chrome Web Store gebruiken.

Brave gebruikt standaard de Chrome Web Store.

Bijna altijd verschijnt er een knop (zoals een lampje, tandwiel of pijltjes) naast de adresbalk of in de speler zelf, zodat je de instellingen met één klik kunt aanpassen. Installeer alleen extensies van betrouwbare ontwikkelaars. Controleer het aantal gebruikers en lees de reviews. Let ook op welke rechten een extensie vraagt: een eenvoudige tool om de videospeler te dimmen hoeft bijvoorbeeld geen volledige toegang tot je browsegeschiedenis.

De extensies haal je telkens in de webstore van de gekozen browser.

uBlock Origin

Advertenties zijn een van de grootste online ergernissen en YouTube vormt daarop geen uitzondering. uBlock Origin is een gratis en opensource-extensie die vrijwel alle advertenties blokkeert, ook in YouTube-video's. Zo sla je pre-rolls en pop-ups automatisch over, zonder dat je hoeft te wachten tot de knop Overslaan verschijnt.

Het verschil met veel andere adblockers is dat uBlock Origin een lichtgewicht is en nauwelijks geheugen of processorkracht van je laptop gebruikt. Bovendien is de extensie volledig opensource, waardoor je erop kunt vertrouwen dat er geen verborgen code of commerciële agenda achter zit.

Naast YouTube werkt uBlock Origin ook op talloze andere websites. Je kunt eigen filters instellen of kiezen uit uitgebreide filterlijsten die door de community worden onderhouden. Daarmee houd je niet alleen advertenties buiten beeld, maar ook tracking-scripts en andere ongewenste elementen. Behalve 'alles of niets' adblocken kun je de filters in vier sterktes instellen. Ze werken met een keuzeschakelaar in het popup-venster van uBlock. Voor wie zonder afleiding video's wil bekijken, is uBlock Origin een van de krachtigste en betrouwbaarste oplossingen.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Opera, Edge, Brave

Bepaal zelf de sterkte van de adblockfilter.

5x Tv's waarop YouTube standaard al geïnstalleerd is

Hisense 50U79Q | Samsung Neo QLED QN83F | TCL 43QLED780K | LG 55QNED93A6A | Philips 48OLED810 Ambilight

Paradify

Wil je snel nummers van YouTube toevoegen aan je Spotify-bibliotheek? Paradify maakt dat met één klik mogelijk. Na installatie verschijnt een Spotify-pictogram direct in de YouTube-videospeler. Klik erop en het nummer wordt automatisch toegevoegd aan je Spotify-account. Naast individuele nummers kun je met Paradify ook afspeellijsten overzetten via de website, al is dat in de gratis versie beperkt tot handmatige selectie. De extensie werkt probleemloos met zowel YouTube als YouTube Music en bespaart je het gedoe van handmatig nummers opzoeken in Spotify. Paradify is gratis, veilig en eenvoudig te gebruiken.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Opera, Edge, Brave

Met één klik verplaats je een nummer van YouTube naar je Spotify-account.

PocketTube

Als je tientallen (of meer) YouTube-abonnementen hebt, dan kan het lastig zijn om het overzicht te bewaren. PocketTube biedt hiervoor een elegante oplossing. Met deze subscription manager groepeer je kanalen op thema, onderwerp of eigen voorkeur om je abonnementen georganiseerd en snel toegankelijk te houden. Binnen elke groep voeg je aangepaste pictogrammen toe, zodat je in één oogopslag ziet welke content je interesseert. Daarnaast kun je met PocketTube filters instellen om video's te sorteren op lengte, datum of activiteit, waardoor je sneller vindt wat je zoekt. Ook kun je automatisch afspeellijsten genereren per groep, om al je favoriete content achter elkaar te bekijken zonder te zoeken. Voor wie meerdere apparaten gebruikt, biedt PocketTube synchronisatie via Google Drive of je browserprofiel, zodat je groepen en instellingen overal beschikbaar zijn. PocketTube integreert zich naadloos in de YouTube-interface en voelt daardoor als een logische uitbreiding van het platform. De extensie is gratis beschikbaar, met een betaalde optie die extra filters en onbeperkte groepen biedt.

Beschikbaar voor: Chrome, Firefox, Edge, Opera, Safari

Verdeel je abonnementen in groepen.

YouTube Party

YouTube Party maakt van het kijken van YouTube-video's een sociale ervaring. Met deze gratis Chrome-extensie kun je samen met vrienden en familie YouTube-video's bekijken, volledig gesynchroniseerd en zonder advertenties. Dit betekent dat iedereen exact hetzelfde moment van een video bekijkt, waardoor het voelt alsof je samen in dezelfde kamer zit, zelfs als je fysiek ver van elkaar verwijderd bent. De extensie heeft een ingebouwde chatfunctie waarmee je in realtime kunt communiceren tijdens het kijken. Daarnaast is er een videochatmogelijkheid, zodat je elkaar kunt zien en horen terwijl je samen geniet van je favoriete shows, muziekvideo's of films. Dit maakt YouTube Party geschikt voor het organiseren van virtuele filmavonden, live-releases of gewoon samen ontspannen met je favoriete content. De interface van YouTube Party is gebruiksvriendelijk en intuïtief, waardoor het opzetten van een gedeelde sessie snel en eenvoudig verloopt. Bovendien zorgt de extensie voor een advertentievrije ervaring. Hierdoor blijft de aandacht volledig bij de video en wordt het kijkplezier niet onderbroken door reclames of pop-ups.

Beschikbaar voor: Chrome

Tijdens het kijken kun je met elkaar (video)chatten.

Cadeautje voor de

echte YouTube-fans?
View post on TikTok