ID.nl logo
 Kunstmatige intelligentie (AI) in beeld: Stable Diffusion
Huis

Kunstmatige intelligentie (AI) in beeld: Stable Diffusion

De afgelopen maanden veroverde een nieuw stukje kunstmatige intelligentie (oftewel Artificial Intelligence, of AI) de wereld. De naam: Stable Diffusion. Wat is het, wat kan het en hoe kun je met deze grafische AI aan de slag?

Stable Diffusion is in een rap tempo uitgegroeid tot een van de populairste stukjes kunstmatige intelligentie. In dit artikel praat ID.nl jou bij. We behandelen onder andere het volgende:

  • De toegevoegde waarde 
  • Google Colab
  • Parameters
  • Wil jij meer leren over AI? Lees dan: AI genereert video's

Waar de kunstmatige intelligentie (AI) achter Dall-E 2 geheim is, werd enkele maanden geleden een opensource-alternatief gepubliceerd waarmee iedereen – zelfs op vrij bescheiden eigen hardware – afbeeldingen kan maken op basis van een Engelse beschrijving (prompt genaamd). 

Het moois heet Stable Diffusion (of kortweg SD) en de publicatie ervan zorgde voor veel discussie, want sommigen vonden dat je zo’n krachtig stuk gereedschap niet zomaar aan iedereen beschikbaar kunt stellen vanwege mogelijk misbruik. Ondertussen beleven echter miljoenen mensen plezier aan SD en worden er allerlei prachtige nieuwe programma’s omheen gebouwd terwijl dat beoogde misbruik minimaal lijkt. 

 

In dit artikel bekijken we de verschillende manieren om online of op je eigen pc met SD aan de slag te gaan. 

 Lees ook: Google, Microsoft en ChatGPT: de AI-strijd barst los

Instapmodel 

Omdat SD opensource is, wemelt het ondertussen van de aanbieders. Bij sommige partijen betaal je iets voor het gebruik van hun hardware, maar er zijn online ook gratis mogelijkheden, zoals het absolute instapmodel dat luistert naar de naam VoiceArt en dat iedereen met een smartphone gratis kan gebruiken (iOS, Android ). 

 

De naam verwijst naar het feit dat je je prompts zelfs kunt inspreken. Intypen kan echter ook en wanneer we A cute kitten invoeren, verschijnt al snel een afbeelding van een jong katje. Ben je niet tevreden over het resultaat, dan tik je simpelweg op het pictogram rechtsboven waarna SD een nieuwe afbeelding genereert. Ben je wel tevreden dan kun je het plaatje onder andere opslaan, mailen en delen via Instagram of Whatsapp.  

Maar hoe kan SD eigenlijk steeds een ander plaatje maken uit één opdracht? 

 

Toegevoegde waarde 

Een zeer interessant alternatief voor VoiceArt is Wombo Dream. Deze kun je online gebruiken (dream.ai) of via een iOS- of Android-App. Dream draait al langer mee en maakt daarom naast SD gebruik van allerlei oudere AI. Voordat je in Dream een plaatje maakt moet je een visuele stijl kiezen. Kies je voor Realistic dan gebruik je SD in pure vorm. Andere stijlen voegen (onbekende) trefwoorden toe aan je prompt om het uiterlijk te beïnvloeden. Sommige stijlen gebruiken SD en anderen een oudere (en zeer veel tragere) AI. Je merkt dus snel genoeg met welke je te maken hebt.  

 

Een test 

Als voorbeeld maken we een plaatje met de meer uitgewerkte prompt a painting of a city street at night, a detailed matte painting by Evgeny Lushpin, featured on cg society, american scene painting, matte drawing, matte painting, concept art met stijl Realistic. Zoals je ziet verschijnt het resultaat razendsnel. 

In de app zie je bij sommige stijlen het woord Premium. Deze zijn alleen beschikbaar voor betalende gebruikers (€ 5,49 per maand of eenmalig € 119,99). Betalende gebruikers hebben als bijkomend voordeel dat Dream per prompt vier afbeeldingen genereert en je prompt-geschiedenis onthoudt. Bovendien kunnen ze Dream gebruiken op het Discord-platform. Een nadeel van Dream is dat je geen controle hebt over instellingen en dat uitvoer altijd in portret-formaat is, wat bij SD lang niet altijd ideaal is. Op dit moment rollen de makers van Dream ook DreamBooth uit, een techniek om eigen beeld aan SD toe te voegen. 

 

Van de makers 

Om fondsen te werven voor meer gratis AI biedt het bedrijf achter SD ook een mogelijkheid om de AI online te gebruiken genaamd Dream Studio. In tegenstelling tot de vorige aanbieders heb je hier toegang tot allerlei parameters waarmee je het resultaat kunt beïnvloeden en waar we later op terug komen. Ook kun je gebruik maken van een bestaande afbeelding als startpunt en van inpainting; het veranderen van een deel van een plaatje door middel van een prompt. Na het maken van een account krijg je een aantal gratis credits om het systeem te leren kennen en daarna kun je voor $10 duizend credits kopen, genoeg voor evenveel plaatjes in standaardformaat. 

 

We testen Dream Studio met een prompt voor een meer abstract werkje: abstract transcendental bubbles, by ernie barnes, michael hutter, don maitz, tim white and craola

Volop keus 

De laatste gebruiksvriendelijke online aanbieder van SD die we willen noemen is Nightcafe. Ook Nightcafe stelt je in staat om allerlei parameters van SD in te stellen. Bovendien heb je – net als bij Wombo - de beschikking over zogeheten presets waarmee je makkelijk bepaalde visuele stijlen kunt creëren. 

 

Heb je een gratis account gemaakt bij deze dienst dan heb je als grote voordeel dat je er ook gebruik kunt maken van Dall-e 2 en van oudere modellen zoals VQGAN+CLIP. Zo’n ouder model levert niet het realisme van SD maar kan creatief gezien wel interessant zijn. Bijkomend voordeel van Nightcafe is dat je credits kunt krijgen voor gepubliceerde plaatjes en er daarnaast sowieso dagelijks 5 krijgt. Wil je meer credits gebruiken dan je gratis kunt verdienen dan kun je ofwel een abonnement afsluiten vanaf $9,99 per maand voor 100 credits of credit packs kopen. Dream Studio is aanzienlijk goedkoper maar geeft alleen toegang tot SD. 

Colab 

Hebben de voorbeelden van de verschillende online aanbieders je belangstelling gewekt maar wil je meer en gratis dan kan dat online via Google Colab. Dankzij het Open Source-karakter van SD wemelt het inmiddels van de afstammelingen en varianten zodat het lastig is om te kiezen welke je het best kunt gebruiken. Een goede is Deforum waarmee je naast plaatjes ook animaties kunt maken (wat wij hier overigens niet zullen doen). 

 

Er zijn twee vereisten. Je moet een Google-account hebben (en dus een Google Drive) en je moet een account hebben bij Hugging Face. Heb je die niet dan kun je rechtsboven op deze site kiezen voor Sign Up

 

Nu kun je op huggingface.co/CompVis/stable-diffusion-v-1-4-original het getrainde model van SD downloaden. Log daarvoor zo nodig in en accepteer de voorwaarden. Hierna kun je het bestand sd-v1-4.ckpt (circa 4 GB) downloaden. Ga vervolgens naar je Google Drive en maak daar een map AI en daaronder een map models en een map output. Upload het cktp-bestand naar de map models

 

Colab gebruiken 1 

Ga nu naar colab.research.google.com/github/deforum/stable-diffusion/blob/main/Deforum_Stable_Diffusion.ipynb.  

 

Een Colab werkblad bestaat uit verschillende cellen die elk een afspeelknop hebben. Klik op de bovenste (bij NVIDIA GPU). Bij het eerste gebruik moet je toestemming geven om het werkblad uit te voeren. Als de cel is uitgevoerd krijgt deze een groen vinkje. Je ziet nu het type GPU dat je in de gratis versie van Colab toegewezen hebt gekregen, vaak een Tesla T4. Die is krachtig genoeg om SD te gebruiken. Vervang in de tweede cel op de eerste twee regels /content door /AI en voer de cel uit. Zoals je ziet worden de namen van de mappen daaronder automatisch aangepast. Voer nu de derde cel uit (Setup Environment) en als deze klaar is cel 4 (Python Definitions).  

 

Colab gebruiken 2 

Heeft cel 4 ook een groen vinkje dan voer je cel 5 uit (Select and Load). Dat duurt eenmalig enkele minuten omdat je model van SD wordt gecontroleerd en er het een ander moet worden geïnstalleerd op het Colab-systeem (dus niet op je eigen pc!). 

 

Zoals gezegd ondersteunt Deforum animatie en de instellingen daarvoor vind je in cel 6. Meer informatie hierover vind je op dreamingcomputers.com/deforum-stable-diffusion/deforum-stable-diffusion-settings/. Wij voeren cel 6 uit zoals hij is. Let op: de volgende cel (Prompts) heeft nummer 9. Voer ook deze uit. Voer tot slot cel 10 (Run) uit en scroll naar beneden. Je ziet nu achter elkaar twee afbeeldingen verschijnen die corresponderen met de twee rode prompts in cel 9. 

 

Wil je nieuwe plaatjes maken dan vervang je de rode prompts simpelweg door andere (meer dan twee kan ook) en voer je de cellen 9 en 10 opnieuw uit. Ga je naar je Google Drive dan vind je in de map AI/StableDiffusion mappen met gegenereerde plaatjes. Mocht je instellingen willen bewaren voor een volgend gebruik dan kun je een Colab-werkblad ook kopiëren naar je Google Drive (knop bovenaan werkblad) en hem vervolgens vanaf daar starten.  

SD Lokaal 

Verreweg de meest veelzijdige manier om SD te gebruiken is op je eigen pc via Stable Diffusion WebUI. Deze werkt al op grafische chips van nVidia met 4 GB geheugen (maar ook op GPU’s van AMD al heeft dat niet de voorkeur). Om WebUI te kunnen gebruiken moeten we enkele voorbereidingen treffen.  

Allereerst downloaden we de Python-versie die wordt genoemd op github.com/AUTOMATIC1111/stable-diffusion-webui/wiki/Dependencies. Op moment van schrijven is dat de 64-bit Windows-installer 3.10.6. Start deze, zet een vinkje bij Add Python to PATH en rond de installatie af. De tweede vereiste component is de 64-bit installer van Git die je vindt op git-scm.com/download/win

 

Open na installatie daarvan een Opdrachtprompt door cmd in het zoekvak van Windows te typen. Vervolgens ga je naar de root van de schijf waar je WebUI wilt installeren (met bijvoorbeeld cd c:\ of cd d:\). Hier geef je het commando git clone https://github.com/AUTOMATIC1111/stable-diffusion-webui.git dat je desgewenst kunt kopiëren en plakken vanaf de WebUI-site. 

 

Model installeren 

Er is nu een nieuwe map aangemaakt met de naam Stable-Diffusion-WebUI. Daaronder vind je een map models\Stable-diffusion. We moeten nu de AI downloaden en installeren. Dat kan met de methode die we hierboven beschreven bij Colab voorbereiden, maar op github.com/AUTOMATIC1111/stable-diffusion-webui/wiki/Dependencies vind je nog een alternatieve link die geen account bij Hugging Face vereist en een torrent-link. 

 

Heb je op één van deze manieren sd-v1-4.ckpt gedownload dan kopieer je deze vervolgens naar bovengenoemde map. Optioneel kun je ook nog GFPGAN v1.4 downloaden en deze kopiëren naar de map Stable-Diffusion-WebUI. GFPGAN is een aanvullende AI die gezichten kan verbeteren die SD heeft gemaakt. 

 

We zijn er bijna. Ga in Verkenner naar Stable-Diffusion-WebUI en dubbelklik op webui-user.bat. Dit bat-bestand zal de rest van de benodigde componenten automatisch downloaden en installeren. De eerste keer duurt dat even. Aan het eind zie je in het cmd-venster een lokaal web-adres http://127.0.0.1:7860/. Kopieer dit, open je browser en plak het in de adresbalk. En daar is je werkende WebUI, waar we bovenin een prompt kunnen invullen die met een klik op Generate tot plaatje wordt omgetoverd. 

 

Parameters 1 

Bij VoiceArt en Dream kun je niets zelf aanpassen maar bij Dream Studio, Nightcafe, Colab en WebUI heb je (vrijwel) dezelfde parameters waarmee je afbeeldingen kunt beïnvloeden. We behandelen er enkele aan de hand van WebUI. Onder het promptvak biedt WebUI de optie om ‘negatieve prompts’ op te geven; dingen die je juist niet wilt zien. Dit kan helpen om tekst of lijstjes te vermijden die soms je resultaat ontsieren. 

 

Sampling Steps bepaalt hoe snel het plaatje wordt gegenereerd. Er is een verband tussen deze parameter en CFG Scale die je wat lager ziet. De standaardwaarden van 7 en 20 werken vaak goed. Een groter aantal Sampling Steps maakt het resultaat niet per se beter maar meestal wel anders. CFG Scale bepaalt hoe strikt SD zich aan de prompt moet houden. Hogere waarden vergen vaak ook wat meer Sampling Steps, bijvoorbeeld 12 en 40 is ook een goede combinatie. 

 

Parameters 2 

Telkens wanneer je op Generate klikt krijg je met dezelfde prompt een ander plaatje omdat het startgetal (seed) willekeurig wordt gekozen. Vul je bij Seed een vast getal in, bijvoorbeeld 100, dan kun je toch nog meer verschillende plaatjes krijgen door een andere Sampling Method te selecteren. Deze bepaalt de manier waarop SD vanaf de oorspronkelijk ruis tot zijn resultaat komt. 

 

Alhoewel je bij exact dezelfde instellingen ook exact het zelfde plaatje krijgt, zal dit zelfs al afwijken wanneer je de waarden van Width en Height aanpast. Wanneer je aan een prompt wilt gaan sleutelen is het dan ook raadzaam om meteen te beginnen in de gewenste resolutie. 

 

Met 512x512 zul je altijd het beste resultaat bereiken maar zeker landschapsformaat (bijvoorbeeld 768x512) werkt meestal ook uitstekend. Bij portretformaat (zoals 512x768) moet je vaak wat meer experimenteren met parameters om een overtuigend resultaat te krijgen. Heb je GFPGAN geïnstalleerd dan kun je deze bij Settings/Face restoration activeren. Zet je vervolgens een vinkje bij Restore Faces op het tabblad Txt2Img dan kan deze menselijke portretten voor je verbeteren. Alle afbeeldingen die je maakt worden automatisch opgeslagen in een map outputs onder de programmamap. 

Afsluiten 

Om WebUI te sluiten ga je naar het venster met de Opdrachtprompt en daar toets je Ctrl-C en antwoord je Y op de gestelde vraag. Vervolgens kun je de Opdrachtprompt en het browservenster sluiten. 

 

Wil je WebUI later weer gebruiken dan start je opnieuw webui-user.bat en open je in de browser weer http://127.0.0.1:7860/. De vele extra mogelijkheden die WebUI biedt (zoals inpainting, het gebruik van DreamBooth om jezelf aan de AI toe te voegen en meer) moeten we voor nu helaas onbesproken laten maar hopelijk heb je de smaak voldoende te pakken om zelf verder te experimenteren. 

▼ Volgende artikel
Lenovo Legion R27qe gaming monitor - Razendsnel beeldscherm
© gorodenkoff
Huis

Lenovo Legion R27qe gaming monitor - Razendsnel beeldscherm

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Ontdek de Lenovo Legion R27qe gaming monitor

op Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Review Odido Klik&Klaar - De voor- en nadelen van 5G voor thuis
© Rens Blom
Huis

Review Odido Klik&Klaar - De voor- en nadelen van 5G voor thuis

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

Goed
Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

Plus- en minpunten
  • Betaalbaar internet thuis
  • Maakt beloofde snelheid ruimschoots waar
  • Gebruiksvriendelijke installatie
  • Instabiel internet bij slecht weer
  • Problemen met wifirepeaters

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.