Als je thuis een Raspberry Pi hebt draaien en je van buitenaf ermee wilt verbinden, dan moet je normaal gesproken wat zaken in je netwerk configureren. Met Raspberry Pi Connect is dat verleden tijd. Deze dienst geeft je eenvoudig van overal toegang tot je Raspberry Pi’s. Je kunt niet alleen via de opdrachtregel inloggen, maar ook op afstand een desktopsessie met grafische applicaties draaien. En dat gewoonweg in je browser. In dit artikel nemen we de mogelijkheden onder de loep.

Stel dat je een Raspberry Pi thuis hebt draaien met enkele services die je ook op afstand wilt beheren of troubleshooten. Dan zou je via het SSH-protocol (Secure Shell) kunnen inloggen om een opdrachtregel te openen. Of stel dat je vanaf iedere plek toegang wilt hebben tot de programma’s in de desktopomgeving van Raspberry Pi OS. Dan zou je een VNC-verbinding (Virtual Network Computing) naar het computertje kunnen opzetten.

Dat kan allemaal, maar je moet er traditioneel wel wat voor configureren aan je netwerk. De meeste internetproviders bieden consumenten geen vast ip-adres aan, dus je hebt al een dynamisch DNS-adres nodig dat bij elke wijziging van je ip-adres een update krijgt. Bovendien moet je ook de juiste poorten (voor SSH en/of VNC) op je modem forwarden naar je Raspberry Pi. Om ervoor te zorgen dat die poorten naar de correcte locatie worden doorgestuurd, moet je op het minicomputertje ook nog eens een statisch ip-adres instellen of in de DHCP-server van je interne netwerk (waarschijnlijk op je router) een vaste ip-reservering toekennen. Voor velen is dit behoorlijk ingewikkeld en omslachtig.

De makers van de Raspberry Pi hebben hiervoor een oplossing ontwikkeld: Raspberry Pi Connect. Deze oplossing bestaat aan de ene kant uit software die je op je Raspberry Pi installeert en aan de andere kant uit de website https://connect.raspberrypi.com. Je hoeft je alleen maar aan te melden op deze website om via een versleutelde verbinding met je Raspberry Pi te communiceren, grafisch of in een terminalsessie.

Connect geeft je van overal toegang tot je Raspberry Pi’s

1 Connect installeren

Open een terminalvenster op je Raspberry Pi of log in via SSH. Werk dan met de eerste opdracht de pakketbronnen bij en update met de tweede opdracht alle pakketten:

Wanneer alle pakketten up-to-date zijn, installeer je Raspberry Pi Connect. Voor dit programma bestaan er twee pakketten. De volledige versie ondersteunt zowel inloggen op een terminalvenster als werken in de grafische interface. Je installeert deze versie met de opdracht:

Wil je alleen een terminalsessie openen, bijvoorbeeld omdat je geen grafische interface op de Raspberry Pi draait, dan installeer je de lite-versie van Connect. Die installeer je met de opdracht:

Na de installatie is de systemd-service van Raspberry Pi Connect ingeschakeld als gebruikersdienst. Dat wil zeggen dat die service vanaf nu elke keer automatisch opstart wanneer je je met je gebruikersnaam aanmeldt. Meld je nu dus af en weer opnieuw aan om de systemd-service te starten of start hem deze ene keer handmatig met de opdracht:

Vaak wil je ook op afstand op je Raspberry Pi inloggen als je gebruiker nog niet of niet meer is aangemeld. Schakel daarom ‘user lingering’ in met de opdracht:

Doe je dat niet, dan zal na een herstart van de Raspberry Pi de systemd-service niet meer starten tot je lokaal inlogt en is de Raspberry Pi dus ook niet meer op afstand bereikbaar via Connect.

2 Raspberry Pi-ID

De website https://connect.raspberrypi.com vereist een Raspberry Pi-ID, het account voor alle diensten van Raspberrypi.com. Dat account maak je gratis aan: vul je e-mailadres, een wachtwoord en je naam in. Met twee vinkjes geef je aan dat je akkoord gaat met de algemene voorwaarden en dat je een mens bent.

Klik op Continue en klik daarna op de verificatielink die je per e-mail ontvangt. Vanaf nu kun je je op https://connect.raspberrypi.com aanmelden met je Raspberry Pi-ID.

Aangezien je via je Raspberry Pi-ID toegang krijgt tot je Raspberry Pi’s, is het belangrijk dat je dat account goed afschermt. Kies dus een sterk wachtwoord. Laat dit bij voorkeur door je wachtwoordbeheerder genereren, zodat het lang genoeg is en uit willekeurige tekens bestaat. Als je naar je profiel van Raspberry Pi-ID gaat, kun je daar ook tweefactorauthenticatie inschakelen. We raden dit sterk aan.

De Raspberry Pi-ID is je account voor Connect en toekomstige diensten.

3 Koppel je Raspberry Pi (grafisch)

Elke Raspberry Pi waartoe je toegang wilt krijgen, moet je eerst aan Connect koppelen. Heb je de volledige versie van Connect geïnstalleerd (zie paragraaf 1), dan verschijnt er in de statusbalk bovenaan rechts van de grafische interface een grijs icoontje van een cirkel met twee vierkantjes.

Klik op dit icoontje en vervolgens in het menu dat verschijnt op Sign in. Dit opent een verificatielink in de browser op je Raspberry Pi. Meld je op die pagina aan met je Raspberry Pi-ID en geef je apparaat een naam. Klik op Create device and sign in.

Het icoontje in de statusbalk bovenaan wordt nu blauw, waarmee je weet dat je apparaat met Connect is verbonden. Je krijgt ook een e-mail ter bevestiging dat je apparaat met je account is verbonden. Als je op het icoontje klikt, bevat het menu opties om van je account af te melden (waarna je Raspberry Pi niet meer op afstand bereikbaar is) en om de toegang tot je grafische desktop (scherm delen) en terminalsessie (shell op afstand) individueel in of uit te schakelen.

De status van Raspberry Pi Connect is altijd zichtbaar in de statusbalk bovenaan.

4 Koppel je Raspberry Pi (opdrachtregel)

Wanneer je Raspberry Pi OS Lite draait en dus geen grafische interface hebt, dien je de verificatielink op de opdrachtregel aan te vragen. Dat doe je met de opdracht:

Je krijgt dan een link te zien die je moet bezoeken, in de vorm https://connect.raspberrypi.com/verify/XXXX-XXXX. Dat kan met elk willekeurig apparaat, dus doe het gerust op je computer. Meld je op die pagina aan met je Raspberry Pi-ID en geef je apparaat een naam. Klik op Create device and sign in.

Je kunt op elk moment de status van de Connect-service opvragen met de opdracht:

Hiermee zie je of je Raspberry Pi met Connect is gekoppeld en of het delen van je scherm en de terminalsessie op afstand zijn ingeschakeld. Wil je ooit een gekoppelde Raspberry Pi van jouw account afmelden, dan kan dat met deze opdracht (waarna die Raspberry Pi niet meer op afstand bereikbaar is):

De toegang tot een terminalsessie of het delen van een scherm via Connect schakel je eenvoudig uit met een van deze opdrachten:

Weer inschakelen doe je door off te vervangen door on in dezelfde opdrachten.

5 Terminalsessie op afstand

Als je nu in een browser naar https://connect.raspberrypi.com gaat, vanaf welke locatie dan ook, zie je de zojuist gekoppelde Raspberry Pi in de lijst met apparaten. Eronder zie je in grijze kadertjes welke verbindingsmogelijkheden beschikbaar zijn: Screen sharing (een grafische desktop via VNC) en/of Remote shell (een terminalsessie via SSH).

Klik op de knop Connect via en kies dan Remote shell. Je browser opent een nieuw venster. Na een korte wachttijd ben je verbonden met de Raspberry Pi en krijg je een opdrachtregel te zien alsof je lokaal met toetsenbord en beeldscherm werkt. Je hoeft zelfs geen wachtwoord in te voeren.

Je kunt nu allerlei opdrachten uitvoeren. Met de opdracht exit of door het browservenster te sluiten, sluit je een terminalsessie weer af. Houd er wel rekening mee dat het afsluiten van de terminalsessie alle opdrachten beëindigt die je op dat moment hebt draaien, tenzij het om services gaat. Als je opnieuw via Connect aanmeldt, wordt er een nieuwe terminalsessie opgestart. Wil je dat opdrachten blijven draaien nadat je je afmeldt of wil je vanaf verschillende locaties toegang tot dezelfde terminalsessie, gebruik dan een zogenoemde terminal multiplexer, zoals screen of tmux.

Open op afstand een terminalsessie op je Raspberry Pi vanuit je browser.

6 Delen van je scherm

Als je op https://connect.raspberrypi.com achter de Raspberry Pi op Connect via klikt en dan kiest voor Screen sharing, opent je browser een nieuw venster waarin de desktopomgeving van deze Raspberry Pi verschijnt. Je kunt hier nu op werken alsof je voor je Raspberry Pi zit met een toetsenbord, muis en beeldscherm. Het verschil met de vorige manier is dat hier niet een nieuwe sessie wordt opgestart: je krijgt de desktop te zien met de programma’s die al open waren en kunt dus gewoon op afstand doorwerken in een sessie waarop je thuis was aangemeld.

Het icoontje van Connect krijgt in de statusbalk een paarse achtergrondkleur om aan te geven dat je scherm wordt gedeeld. In het browservenster heb je bovenaan rechts twee knoppen voor het gedeelde klembord. Met Copy from remote kopieer je het klembord van de Raspberry Pi, zodat je de tekst op je computer kunt plakken. Met Paste to remote plak je de inhoud van het klembord van de computer waarachter je nu zit naar de Raspberry Pi.

Met de knop Disconnect bovenaan links verlaat je de sessie, maar die sessie blijft wel actief. De programma’s die openstonden, blijven dus draaien. En wanneer je opnieuw verbindt via Connect, kom je gewoon weer in de bestaande sessie.

Connect geeft op afstand toegang tot het bureaublad van je Raspberry Pi.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️

De lucht om ons heen wordt steeds minder schoon – en dat is allang geen geheim meer. Tel daar gevoeligheid voor pollen bij op, plus schadelijke deeltjes en gassen die vrijkomen tijdens het koken, en je vraagt je af waarom niet iedereen een luchtreiniger zoals de Philips PureProtect Pro 4200 heeft.

Als je aan luchtreinigers denkt, dan denk je misschien niet meteen aan Philips. Ondanks de koppositie van Dyson (dat met de Purifier Big+Quiet Formaldehyde goed scoort) timmert de van oorsprong Nederlandse fabrikant al jaren stevig aan de weg in deze markt. De Philips PureProtect Pro 4200 Series Slimme luchtreiniger, zoals de hier besproken luchtreiniger voluit heet, is daar slechts het meest recente voorbeeld van. Hij heeft een adviesprijs van 429,99 euro.

In de basis heeft de luchtreiniger een aantal uitstekende kwaliteiten. Denk dan aan een dubbel ventilatorontwerp, waardoor hij tot anderhalf keer krachtiger is dan in grootte vergelijkbare soortgenoten. En met een Clean Air Delivery Rate (CADR) van 600 m³/u kan hij grote ruimtes tot 156 vierkante meter aan; een kamer van 20 vierkante meter kan hij in minder dan vijf minuten reinigen. Last van pollen? Geen probleem – met een paar minuten is die ergernis weg.

©Wesley Akkerman

L2 betekent dat er een verhoging in de gaswaarde is.

Viervoudig filtersysteem

De Philips PureProtect Pro 4200 beschikt daarnaast over een viervoudig filtersysteem, bestaande uit een voorfilter, een HEPA NanoProtect-filter en twee actieve koolstoffilters. Gezamenlijk moeten die tot 99,97 procent van alle kleine deeltjes, zo klein als 0,003 micron, uit de lucht kunnen halen. Ook is het systeem in staat tot 99,99 procent van door de lucht zwevende virussen en bacteriën te filteren (waaronder het H1N1-griepvirus en SARS-CoV-2).

Hoewel bij ons (nog) geen hooikoorts geconstateerd is, hebben we wel gemerkt dat we minder niezen en minder vaak jeukende ogen hebben sinds we deze luchtreiniger testen. Enkele symptomen die met de allergie te maken hebben, zoals vermoeidheid en een verstopte neus, waren daarnaast veel minder aanwezig. Het is ook weer niet zo dat alle klachten compleet verdwenen – maar het idee dat de Philips-luchtreiniger werkt, staat hier in elk geval als een huis.

©Wesley Akkerman

Als de led-ring rood kleurt, dan maakt het apparaat ook veel lawaai.

Effectief en geruisloos

De Philips PureProtect Pro 4200 reageert razendsnel op veranderingen in huis. Tijdens het koken kan de luchtreiniger aanspringen om te voorkomen dat schadelijk deeltjes verder verspreid worden. Daarnaast is een open raam, zeker in de lente, genoeg om de boel op scherp te zetten. Schoonmaken, even een lekker luchtje (op jezelf of in huis) verstuiven of stoffen; dergelijke zaken triggeren de 4200 om de lucht te zuiveren. En dat doet het apparaat effectief en vaak geruisloos.

In de slaapmodus maakt de Philips PureProtect Pro 4200 slechts 15 dB(A) aan lawaai, waardoor je er tijdens het slapen geen last van hebt. Daarnaast hoor je het systeem alleen hard loeien als de luchtkwaliteit boven een bepaalde waarde komt. Dat gebeurt, toegegeven, al vrij snel, waardoor je soms wel even de tv wat harder zou moeten zetten. Het reinigen neemt echter weinig tijd in beslag, waardoor je er ook weer niet zo heel veel last van ondervindt.

Personalisatie-opties binnen de app

Daarnaast kun je binnen de app allerlei zaken personaliseren. Zo is er een Fresh Wake-up-functie, waarmee je de zuiveringssnelheid –en daarmee het geluid – langzaamaan laat toenemen. Ook kun je werken met schema's of een Fresh Bedtime-stand, waardoor (bepaalde) ruimtes in huis altijd schoon zijn. Zeker voor in een slaapkamer kan dit handig zijn, omdat de luchtkwaliteit de slaapkwaliteit beïnvloedt. Zulke appfuncties zijn wat ons betreft daarom meer dan welkom.

Verder kun je werken met een aantal standaard modi, waardoor de Philips PureProtect Pro 4200 constant op eenzelfde snelheid draait. Maar je kunt ook Auto+ gebruiken. Die stand zorgt ervoor dat de luchtreiniger automatisch van modus wisselt wanneer dat nodig is. Sta je te koken? Dan kan hij ineens de snelheid verhogen. We hebben wel gemerkt dat de reiniger soms snel aanspringt, bij een kleine waardevermeerdering. Dat zou Philips wellicht beter kunnen afstellen.

©Wesley Akkerman

Je kunt de verlichting uitschakelen.

Informatie over je huis en de buurt

Daarnaast biedt de app een inkijkje in de luchtkwaliteit in huis en de omgeving. Je kunt altijd controleren hoe het gesteld is met schadelijke, inhaleerbare deeltjes (PM2.5), gas, pollen, stofmijt, schimmel en schilfers (bijvoorbeeld van huisdieren) en de vochtigheid. Die data geeft de app weer in een handige grafiek. Het apparaat slaat veel data op – en zolang het aanstaat kun je terugscrollen om te zien hoe de luchtkwaliteit op een bepaalde dag was.

De Dyson-concurrentie pakt daarnaast nog zaken als PM10, HCHO en vluchtige organische stoffen, maar daar betaal je ook aanzienlijk meer voor. Verder valt op dat de metingen van de temperatuur en vochtigheid in huis afwijken van de Tado-thermostaat. We hebben beide producten onder elkaar gepositioneerd om eventuele variabelen te voorkomen die de uitslagen kunnen veranderen. Maar in dit geval toont de Philips een afwijking ten opzichte van de metingen van de Tado.

©Wesley Akkerman

Het oog wil ook wat

Omdat de Philips PureProtect Pro 4200 een product is dat je eigenlijk redelijk prominent in huis plaatst, wil het oog ook wat. De Dyson-apparaten vallen op en gaan daardoor mogelijk minder snel op in het interieur. Daar heeft de Philips-luchtreiniger veel minder last van. Ten eerste omdat hij een stuk kleiner is, en ten tweede vanwege het veel subtielere ontwerp. Bovenop zit led-verlichting, maar als je daar last van hebt, dan kun je die gewoon uitschakelen.

Verder is het installeren geen probleem. Je stopt de stekker in het stopcontact, downloadt de app en volgt de instructies op. Binnen tien minuten, inclusief het uitpakken, zou de 4200 al de eerste ronde gedaan kunnen hebben. Je kunt het systeem overigens ook bedienen met de aanraakgevoelige omgeving bovenop. Daar zit zelfs een kinderslot op, zodat eventueel aanwezig kroost niet zomaar allerlei opties aanpast. Ook aan de kleine dingen zijn dus gedacht.

©Wesley Akkerman

Tot slot valt op hoe gemakkelijk het onderhoud van de Philips PureProtect Pro 4200 is. Daarmee bedoelen we bijvoorbeeld het verwisselen van de filters. Je opent het deurtje voorop moeiteloos en schuift daarna het filter er met één hand uit. De vervanger schuif je er met dezelfde hoeveelheid moeite in en dan doe je het deurtje weer dicht. Gemakkelijker kan haast niet. Dit doet Philips beter dan Dyson, waarbij je net even wat meer handelingen moet verrichten.

Philips PureProtect Pro 4200 kopen?

Een luchtreiniger van zo'n 430 euro is geen kleinigheid. Toch ben je met de Philips PureProtect Pro 4200 voordeliger uit dan bij de concurrent. Tijdens onze test viel op hoe accuraat en doeltreffend dit model de lucht zuivert – vooral pollen worden opvallend goed aangepakt – en hoe scherp hij de luchtkwaliteit in de gaten houdt. De filters zijn eenvoudig te vervangen, installeren is zo gedaan en de bediening spreekt voor zich. Een Dyson haalt misschien nóg wat meer deeltjes uit de lucht, maar voor deze prijs zit je verrassend goed.