Je hebt Windows 7 op je pc geïnstalleerd en je denkt eraan over te stappen naar Windows 8(.1), maar Windows 7 compleet opzij schuiven is voor jou geen optie. Dat hoeft geen groot dilemma te zijn, gezien je beide besturingssystemen netjes naast elkaar op dezelfde pc kunt installeren.

Tip 01: Dual boot versus upgrade

Wanneer je Windows wilt installeren op een pc waarop al een andere Windows-installatie staat, moet je even uitkijken. Wanneer je namelijk voor een upgrade kiest, zal de "nieuwe" Windows-installatie de oude installatie zonder meer vervangen, zodat je die kwijt bent. Lees ook: 25 verborgen functies en extra's van Windows 8.1.

Wil je beide besturingssystemen ('operating system', kortweg OS) behouden, dan moet je dus anders tewerk gaan. Je zou binnen je primaire OS (host) een virtuele installatie van het andere OS (guest) kunnen overwegen, bijvoorbeeld met het gratis programma VirtualBox. Er is echter nog een andere mogelijkheid: een 'dual boot'-configuratie. Elk van beide OS'en installeer je dan op een andere schijf of partitie - het is op deze manier zelfs mogelijk drie of meer OS'en te installeren, een zogenoemde 'multiboot'-configuratie.

Naast de complexiteit heeft zo'n opzet wel nog het nadeel dat je de pc opnieuw moet opstarten telkens je van OS wilt veranderen. Bovendien moet je programma's meermaals installeren wil je die ook op een ander OS kunnen gebruiken. Maar als deze argumenten je niet tegenhouden, kan zo'n configuratie een prima uitweg zijn!

©PXimport

Tip 01 Een virtuele installatie is een andere mogelijkheid (hier: Windows 8.1 binnen Windows 7).

Tip 02: Back-up

We gaan eerst uit van het scenario waarbij je Windows 8(.1) installeert op een pc waarop Windows 7 al is geïnstalleerd. Tip 09 vertelt je meer over de andere volgorde.

Hoewel de ingrepen die we zo dadelijk gaan uitvoeren je bestaande Windows 7-installatie niet horen te verstoren, spelen we liever op veilig en maken we eerst een complete back-up van die installatie. Dat kan weliswaar ook vanuit Windows 7 zelf, maar we zijn meer gecharmeerd van een gebruiksvriendelijker oplossing als de gratis tool EaseUS Todo Backup Free. Start het programma op en klik op System backup. De tool selecteert automatisch de juiste partitie(s) en een geschikte doellocatie, waarna je slechts op Proceed hoeft te drukken. Je kunt natuurlijk eerst nog de doellocatie aanpassen en eventueel extra opties instellen. Dat laatste doe je dan via Backup options. Na afloop keer je terug naar het tabblad Home, en kies je Tools / Create emergency disk. Je kunt nu een opstartbare USB-stick of CD/DVD maken waarmee je de pc in geval van nood kunt booten waarna je dan Todo Backup opstart en de systeemkopie terugzet vanuit de rubriek Recovery.

©PXimport

Tip 02 EaseUS Todo Backup: een handige tool om een complete schijfkopie te maken.

Tip 03: Vrije ruimte

Idealiter beschik je voor een dual boot-configuratie over twee fysieke, interne schijven (HDD en/of SSD), waarbij je elk OS op een andere schijf installeert. Een noodzaak is dat echter niet: je kunt een bijkomend OS ook in een andere partitie op dezelfde schijf installeren. Dan moet je natuurlijk wel over een vrije en voldoende grote partitie beschikken en dat moet je even controleren.

Start dus maar het Schijfbeheer in Windows 7 op; dat kan door Windows-toets+R in te drukken en diskmgmt.msc uit te voeren. De kans is groot dat je Windows 7-partitie de ganse schijfruimte omvat of eventueel heb je naast de Windows 7-partitie nog een extra partitie voor je data voorzien. Als een van beide voldoende vrije ruimte over heeft, bij voorkeur minstens 30 GB, dan kun je aan de slag. Het komt er dan op aan de partitie te laten inkrimpen en de vrijgekomen ruimte in een aparte partitie om te zetten, voor het andere OS. De kans is echter groot dat je ook een kleine partitie van zo'n 100 MB opmerkt: die is door en voor het systeem gereserveerd en laat je absoluut ongemoeid.

©PXimport

Tip 03 Een veel voorkomende situatie: de Windows 7-partitie beneemt alle schijfruimte.

Tip 04: Nieuwe partitie

Een partitie verkleinen doe je als volgt. Klik de partitie in de grafische weergave met de rechtermuisknop aan en kies Volume verkleinen. Geef aan met hoeveel MB je het volume wilt inkrimpen - vul bijvoorbeeld 40000 MB in - en bevestig met Volume verkleinen. Windows gaat aan de slag en als het goed is, verschijnt nu een zwartgekleurd blok met Niet-toegewezen ruimte. Het is dit blok dat we gaan gebruiken voor de installatie van Windows 8.1 In feite kun je het Schijfbeheer nu al sluiten, maar het is geen slecht idee dat blok van hieruit al in een NTFS-partitie om te zetten en die een duidelijke naam te geven. Klik het dus maar met de rechtermuisknop aan, selecteer Nieuw eenvoudig volume en klik driemaal op Volgende. Vul een geschikte volumenaam in (bijvoorbeeld Windows 8.1), bevestig met Volgende en met Voltooien. Je mag Schijfbeheer nu afsluiten.

©PXimport

Tip 04 Niet-toegewezen ruimte omzetten in een partitie vergt slechts enkele muisklikken.

Linux

Het installeren van Linux en Windows in een dual boot-configuratie is net zo goed mogelijk. We gaan hier even uit van het scenario waarbij Windows 7 of 8(.1) al op je pc draait en dat je over minstens 10 GB aan niet-toegewezen schijfruimte beschikt. Daar wil je nu een Linux-distributie bij, zoals het gebruiksvriendelijke Linux Mint. Dat gaat zeer eenvoudig: start je systeem met de Linux Mint-dvd op en kies Install Linux Mint. Duid de gewenste taal aan en laat de optie Installeer LinuxMint naast Windows aangestipt! Linux Mint zal de partitionering automatisch voor je regelen en er verder voor zorgen dat je bij het opstarten kunt kiezen tussen Windows en Linux.

©PXimport

Ook een (moderne) Linux-distributie laat zich netjes naast Windows installeren.

Tip 05: Installatie-dvd/-stick

Beschik je over een installatie-dvd van Windows 8(.1), dan mag je Windows en je pc in feite nu al afsluiten. Heb je Windows 8(.1) echter in de vorm van een ISO-bestand gedownload, dan moet je dat eerst nog omzetten in een opstartbare dvd of usb-stick. Dat kan je bijvoorbeeld doen met de gratis Windows 7 USB/DVD Download tool. Je vindt een downloadlink hier. Na de - erg eenvoudige - installatie start je de tool op. Verwijs naar het ISO-bestand, klik op Next en op USB device of op DVD. Afhankelijk van je keuze klik je in het volgende venster op Begin Copying of op Beginburning. Na afloop kun je de tool gewoon afsluiten.

©PXimport

Tip 05 Met Windows 7 USB/DVD Download Tool zet je een ISO over naar een opstartbare stick of dvd.

Tip 06: Booten

Je beschikt nu over een opstartbaar medium met de installatiebestanden van Windows 8(.1), in de vorm van een usb-stick of een dvd. Het is de bedoeling dat je daarmee je pc opstart. De kans is groot dat je daarvoor kort na het aanzetten van de machine even een speciale toets moet ingedrukt houden, zoals Esc, F8, F9 of F12. Je krijgt dan een bootmenu te zien waarin je dan het medium kunt aanduiden vanwaar je wilt opstarten. In het slechtste geval moet je daarvoor een ommetje maken naar het setup-venster van het BIOS van je systeem (vaak is dat met Del, F2 of F10). Hier pas je dan de opstartvolgorde ('boot sequence') zodanig aan dat je toestel het eerst van usb-stick of dvd tracht te booten. Bij moderne toestellen met een BIOS/UEFI-interface is mogelijk de optie FastBoot of Fast Bios Mode geactiveerd. Wellicht moet je die dan eerst uitschakelen voor je van stick of dvd kunt opstarten. Raadpleeg desgevallend de handleiding bij je toestel.

©PXimport

Tip 06 Mogelijk moet je eerst de optie Fast Boot uitschakelen op een UEFI-systeem.

Tip 07: Installatie Windows 8(.1)

De pc is van het installatiemedium van Windows 8(.1) opgestart en als het goed is, staat nu het Windows setup-venster op je scherm. Hier stel je de gewenste taal, indeling voor tijd en valuta en toetsenbord in. Klik op Volgende en op Nu installeren. Wordt je om de productcode voor Windows gevraagd, vul die dan in. Verklaar je akkoord met de licentievoorwaarden en druk op Volgende. Nu is het even opletten geblazen. Hier mag je zeker niet kiezen voor Upgrade maar voor Aangepast: alleen Windows installeren (geavanceerd). In het volgende venster duid je de partitie aan waar Windows 8(.1) hoort terecht te komen.

Dat is dus de nieuwe partitie die je in tip 04 hebt aangemaakt. Dubbelcheck je keuze! Had je zelf nog geen partitie gecreëerd in de niet-toegewezen ruimte, dan kun je hier gewoon die Niet-toegewezen ruimte van station selecteren. Bevestig met Volgende: de installatie gaat van start en na een paar keer opnieuw opstarten zal Windows 8(.1) je naar enkele voorkeursinstellingen en om een account vragen. Mooi, er staan nu twee OS'en op je pc.

©PXimport

Tip 07 Kies *niet* voor een upgrade als je Windows 7 wilt behouden!

Tip 08: Bootmenu

Je hebt het intussen al gemerkt. Bij het opstarten verschijnt automatisch een bootmenu waarin je kunt kiezen tussen Windows 8(.1) en Windows 7. Daar heb je standaard 30 seconden de tijd voor, tenzij je de teller onderbreekt door bijvoorbeeld een pijltjestoets in te drukken. Maak je zelf geen keuze dan wordt automatisch doorgestart naar Windows 8.1.

Heb je dat liever anders? Klik hier dan op Standaardinstellingen wijzigen ofandere opties kiezen. Om de wachttijd aan te passen klik je vervolgens op Timerinstellen, waarna je kunt kiezen tussen 5 seconden, 30 seconden of 5 minuten. Klik op Kies een standaardbesturingssysteem als je liever met Windows 7 opstart. De tool EasyBCD biedt je iets meer flexibiliteit (gratis voor persoonlijk gebruik). Wanneer je het programma opstart en Edit boot menu opent, kun je bijvoorbeeld ook aangeven dat er géén bootmenu te zien moet zijn zodat meteen naar het standaard-OS wordt doorgestart, of dat het menu net zolang wacht tot je zelf beslist. Leg je keuzes vast met Save Settings.

©PXimport

Tip 08 Met EasyBCD kun je het bootmenu nauwgezet aanpassen.

UEFI

We hebben UEFI, de 'opvolger' van het BIOS, al even aangeraakt in het artikel. Eén van de nieuwe functies (Fast Boot) kon namelijk voor problemen zorgen bij het opzetten van een dual boot-scenario. Dat geldt echter ook voor een ander UEFI-feature: Secure Boot. Deze functie moet voorkomen dat virussen al voor het booten je systeem infecteren, maar dat kan problemen opleveren wanneer je een ander (ouder) OS wilt installeren. Gelukkig kun je Secure Boot ook uitschakelen - in principe zonder gevolgen voor het al geïnstalleerde OS, zoals Windows 8(.1). Hiervoor moet je in het UEFI/BIOS setup-venster zijn.

Waar precies hangt echter af van de fabrikant: raadpleeg eventueel de handleiding.

Houd er tevens rekening mee dat een UEFI-systeem zomaar kan weigeren van bepaalde oudere OS'en te booten. 32-bits versies van Windows zijn alvast notoire slachtoffers. De kans is weliswaar groot dat je je systeem naar een BIOS-mode of CSM (Legacy) kunt omschakelen, maar dan zal de (voorgeïnstalleerde?) Windows 8(.1) niet meer willen opstarten totdat je weer de UEFI-modus hebt geactiveerd.

©PXimport

Secure boot: wel veiliger, niet makkelijker.

Tip 09: Basisregel

Tot nu toe zijn we ervan uitgegaan dat je Windows 8(.1) na Windows 7 installeert. In principe hoort dat ook zo, want een basisregel bij multibooting stelt dat je altijd eerst het oudste OS installeert en pas daarna een recenter OS. Immers, een ouder OS kan vaak niet overweg met de bootloader van een recenter OS en dreigt die dan ook zonder meer te overschrijven.

Nu kunnen we ons echter voorstellen dat je een nieuwe pc met Windows 8(.1) hebt aangeschaft waar je graag ook Windows 7 op had. Je kunt dan weliswaar Windows 8(.1) verwijderen, Windows 7 installeren en daarna (nogmaals) Windows 8(.1) installeren, maar dat is dubbelop. Gelukkig blijken Windows 8(.1) en Windows 7 goed met elkaar op te schieten en kun je ook wel Windows 7 na Windows 8(.1) installeren. Je gaat daarbij eigenlijk net zo tewerk als bij ons eerste scenario: veiligheidshalve een back-up maken, desgevallend een extra partitie creëren, Windows installeren, enz.

©PXimport

Tip 09 Windows 7 ná Windows 8(.1): dat kan ook.

Tip 10: Afsluiten

Wanneer je Windows 7 na Windows 8(.1) installeert, krijg je weliswaar het niet-grafische bootmenu van Windows 7 te zien in plaats van de fraaiere Windows 8(.1)-versie, maar daar valt zeker mee te leven. Vervelend is wel dat je dit bootmenu niet langer ziet verschijnen als je in Windows 8(.1) hebt gewerkt en daar Afsluiten hebt aangeklikt: je systeem start dan meteen door naar Windows 8(.1). Dat kun je vermijden door de Shift-toets ingedrukt te houden wanneer je op Afsluiten klikt in Windows 8(.1).

Overigens vind je hier nog een aantal tips om vanuit Windows 8(.1) in een dual boot-omgeving snel(ler) naar het andere OS om te schakelen.

Deze tips gelden echter nog meer wanneer, zoals in ons eerste scenario, het Windows 8(.1)-bootmenu actief is. Immers, wanneer je vanuit dit grafische bootmenu Windows 7 selecteert, start het systeem opnieuw op, wordt de bootloader van Windows 8 weer ingeladen en neemt dan pas Windows 7 het heft in handen - een proces dat al snel op de zenuwen werkt.

©PXimport

Tip 10 Overschakelen naar een ander OS: Windows 8(.1) neemt er de tijd voor!

Opnieuw single

Het kan natuurlijk gebeuren dat je na enige tijd niet langer nood hebt aan een tweede besturingssysteem en dat je dat dus liever kwijt bent. Dat houdt twee zaken in: 1) je wilt niet langer het bootmenu (met de twee ingangen) zien verschijnen en 2) je wilt de partitie met het overbodige OS recupereren.

Voor de eerste operatie maken we gebruik van EasyBCD (zie artikel). Installeer deze tool in het OS dat je wilt behouden. Start de tool op en klik op Edit Boot Menu. Met een vinkje zorg je ervoor dat het OS dat je wilt behouden het standaardbesturingssysteem wordt en verwijder je het gewraakte OS met Delete. Stip tevens de optie Skip BootMenu aan, bevestig met Save Settings en herstart je pc. Vervolgens start je het Windows-schijfbeheer op en herformatteer je de partitie waarin het gewraakte OS is geïnstalleerd. Of je verwijdert deze partitie en je voegt de ruimte toe aan de partitie van het andere OS (kies in het contextmenu voor Volume uitbreiden). Lukt dit laatste niet, zet dan een gratis tool als AOMEI Partition Assistant Standard Edition in. Hiermee is het namelijk mogelijk partities te verschuiven en vervolgens uit te breiden. Maak echter eerst een systeemkopie!

©PXimport

Je kunt de vrijgekomen ruimte door je andere OS laten benemen.

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.