ID.nl logo
Invulformulieren maken in Word: zo doe je dat
© Simon Lehmann
Huis

Invulformulieren maken in Word: zo doe je dat

Een Word-document hoeft geen statisch tekstbestand te zijn. Je kunt met Microsoft Word op een eenvoudige manier digitale formulieren maken die voorzien zijn van aankruisvakjes, invulvelden, keuzemenu’s en zelfs automatische berekeningen kunnen uitvoeren.

In dit artikel laten we zien hoe je met Word digitale formulieren kunt maken:

  • Zet de structuur op door een tabel aan te maken
  • Zet de Ontwikkelaarsmodus aan om automatische velden te kunnen gebruiken, zoals:
    • Tekstvakken
    • Selectievakjes
    • Keuzelijsten
  • Laat Word automatisch berekeningen maken, alsof je Excel gebruikt
  • Beveilig het document tegen bewerkingen

Ook zeker interessant: Ctrl+C, Ctrl+V, macro's en verzendlijsten: data uitwisselen binnen Office 365

Structuur

Begin met een nieuw leeg document en stel de gewenste inhoud vast op. In dit voorbeeld beginnen we met een A4’tje, maar bij een digitaal document ben je eigenlijk niet gebonden aan dit standaardformaat. Ons voorbeeld is een bestelformulier voor een taartenverkoop om een gymnastiekvereniging te steunen. Eerst is er een oproep om taarten te kopen. Daaronder staan zes vakken waar de sympathisant zijn gegevens invoert. Het derde deel is bedoeld om de bestelling vast te leggen en daar wordt ook het bedrag van de bestelling automatisch berekend.

Zo zal ons formulier er uiteindelijk uitzien.

Tabel

Om de persoonlijke gegevens van de besteller vast te leggen, gebruiken we een tabel van zes rijen en twee kolommen. Klik op het tabblad Invoegen en vervolgens op Tabel, waar je het juiste aantal kolommen en rijen selecteert. Bevestig en de tabel zal verschijnen op de plaats waar de muisaanwijzer staat. In deze tabel komt op de eerste rij de datum van vandaag, gevolgd door de inschrijvingsdatum. Daaronder volgt de naam, de straat en huisnummer, de gemeente en ten slotte het telefoonnummer. Vul de namen van deze velden in.

De persoonlijke gegevens komen in een tabel.

Automatisch datumveld

We willen dat in het vak Datum van vandaag automatisch de juiste datum verschijnt. Daarbij willen we dat deze datum steeds op dezelfde manier in beeld komt. Ga naar het tabblad Invoegen en zoek in de groep Tekst naar de knop Snelonderdelen. Als je daarop klikt, kun je de opdracht Veld selecteren. In het venster Veld kies je bij de Veldnamen het veld Date. Onmiddellijk zie je verschillende datumnotaties. Selecteer de gewenste manier om de datum te noteren en zorg dat de optie Opmaak tijdens het bijwerken handhaven aangevinkt is. Klik op OK.

Selecteer de manier waarop de datum wordt weergegeven.

Tabblad Ontwikkelaars

Microsoft Word noemt de invulvelden anders: besturingselementen. In de gewone weergave van Word vind je geen optie om besturingselementen toe te voegen. Daarvoor moet je het tabblad Ontwikkelaars inschakelen. Als je straks klaar bent, verlaat je de ontwikkelaarsmodus en is het formulier klaar. Om het verborgen tabblad zichtbaar te maken, klik je op Bestand en daarna op Lint aanpassen. Dan vink je in het rechterdeelvenster het selectievakje Ontwikkelaars aan. Het tabblad Ontwikkelaars komt erbij in het Lint, het onderdeel waarmee je besturingselementen kunt toevoegen.

Maak het tabblad Ontwikkelaars actief.

Datumkiezer

In het document zie je in het tabblad Ontwikkelaars het aanbod aan besturingselementen. Wanneer je met de muisaanwijzer over de besturingselementen gaat, zie je telkens de naam van het element en een korte beschrijving. Zo kun je het Inhoudsbesturingselement voor datums selecteren. Hiermee zal degene die straks het document invult een klein kalendertje openen om de juiste datum te kiezen. Natuurlijk wil je ook hier vastleggen hoe de datum wordt weergegeven. Wil je 07/03/2025 of vrijdag 7 maart 2025 of nog een andere datumnotatie? Nadat je het besturingselement voor de datumkiezer hebt toegevoegd, klik je op dit element en klik je in het tabblad Ontwikkelaars op Eigenschappen. Hier bepaal je hoe die datum wordt weergegeven.

Door een datumkiezer te gebruiken, zal iedereen de datum op dezelfde manier noteren.

Tekstvakken

De besturingselementen waar de mensen hun naam en adres moeten invoeren, noemen we tekstvakken. Plaats eerst de muisaanwijzer in het juiste vak. Daarna kies je in het onderdeel Besturingselementen de knop Inhoudsbesturingselement voor tekst met opmaak of Inhoudsbesturingselement voor tekst zonder opmaak. Wil je het mogelijk maken dat de gebruiker meerdere regels invult en dus niet beperkt is tot slechts enkele woorden, dan kies je de optie zonder opmaak.

Voor ieder besturingselement kun je de Eigenschappen aanpassen zoals eerder in dit artikel genoemd. Wanneer je Inhoudsbesturingselement voor tekst zonder opmaak hebt gebruikt en dan klikt op de knop Eigenschappen, kun je de optie Regelterugloop toestaan activeren. Hierdoor kan de gebruiker gewoon doorgaan met typen.

Wanneer je op Inhoudsbesturingselement voor tekst zonder opmaak klikt, zal dit tekstvak in het document verschijnen, met daarin de woorden Klik of tik om tekst in te voegen. Met het vak geselecteerd is, klik je in het Lint op Eigenschappen. Je kunt het tekstvak een titel geven en een label. Dat laatste is alleen belangrijk als je het formulier wilt koppelen aan een database (wat hier niet het geval is).

Bij Weergeven als bepaal je hoe dit tekstvak in beeld komt. Standaard is de optie Begrenzingsvak actief, dan zie je een duidelijk invulvakje. Maar je kunt dit ook wijzigen in Begin-eindcode: dan zie je twee markeringen. Er is ook een weergave-optie Geen, dan krijg je geen vak te zien. Daaronder kun je de kleur van het invulvakje selecteren. Standaard is dat zachtgrijs. Bevestig met OK.

Van ieder besturingselement kun je de eigenschappen aanpassen.

Selectievakjes

Welke eigenschappen je kunt instellen, is afhankelijk van het type besturingselement. Een selectievakje kun je als een vinkje laten weergaven in plaats van als een kruisje. Typ eerst de opties waaruit de besteller mag kiezen aan de hand van de selectievakjes. Dan plaats je de muisaanwijzer voor de eerste optie en klik je in het onderdeel Besturingselementen op Inhoudsbesturingselement voor selectievakje. Op die manier plaats je een aankruisvakje voor ieder item op de lijst.

Verder kun je bij de Eigenschappen het uiterlijk van de selectievakjes aanpassen. Je kunt een symbool selecteren voor een ingeschakeld selectievakje en een ander pictogram voor een uitgeschakeld selectievakje.

In de Eigenschappen kies je een symbool voor een ingeschakeld en uitgeschakeld keuzevakje.

Keuzelijsten

Verder met ons voorbeeld. We willen een nieuw besturingselement invoegen, waar de besteller aangeeft hoe hij van onze actie heeft gehoord. We geven vijf standaardopties op, en laten ruimte zodat de ander zelf een mogelijkheid kan typen. Je kiest hiervoor Inhoudsbesturingselement voor keuzelijsten met invoervak.

Naast deze knop zie je een knop die daar sprekend op lijkt: Inhoudsbesturingselement voor vervolgkeuzelijsten. Bij deze laatste  optie moet de ontvanger van dit formulier kiezen uit de gegeven opties en heeft hij niet de vrijheid om zelf nog iets toe te voegen. Uiteraard is de vervolgkeuzelijst in het begin leeg. Klik op Eigenschappen. Onderaan zie je een vak waar je de items van de keuzelijst een voor een toevoegt. Ben je klaar, dan bevestig je met OK.

Op dit moment hebben we vier mogelijkheden aan de keuzelijst toegevoegd.

Afbeeldingen inladen

Het is in Word-formulieren ook mogelijk om als ontvanger een afbeelding toe te voegen. In onze taartenactie geven we 1 euro korting aan mensen die een enthousiaste foto van zichzelf toevoegen. Gebruik hiervoor het Inhoudsbesturingselement voor afbeeldingen. De ontvanger kan dan een foto plaatsen op vier manieren: uit een bestand op de computer of netwerk, een stockafbeelding, een onlineafbeelding (Bing, Flickr of OneDrive) of pictogrammen. Voor ons doel is alleen de eerste optie interessant.

De ontvanger van het formulier kan een foto van de harde schijf inladen.

Vakken voor de hoeveelheid

Het is interessant om in bestelformulieren automatische berekeningen te laten maken. We tonen dit aan de hand van een eenvoudig voorbeeld. We gaan uit van een tabel waarbij de gebruiker drie verschillende taarten kan bestellen. De prijs verschilt per taart. De cellen van de tabel worden benoemd zoals in Excel. Voor de kolommen gebruik je letters, voor rijen cijfers. Dat wil zeggen dat de namen van taarten in de vakken A2, A3 en A4 staan en de prijzen in B2, B3 en B4.

Om de aantallen taarten aan te geven, plaats je in de cel C2, C3 en C4 telkens een tekstvak uit de groep Oude formulieren. Dit pictogram staat in de groep Besturingselementen en het lijkt op een boekentas met een sleutel. Open het onderdeel Oude formulieren en klik op het Tekstvak, zodat dit element ook in het formulier komt. Wanneer je op de knop Eigenschappen van dit tekstvak klikt, kun je bij Type de instelling Getal selecteren. Doe dit voor de vakken C2, C3 en C4.

Voor de berekening benoem je de cellen zoals bekend van Excel.

Totalen berekenen

Om de totalen te berekenen, klik je op cel D2 en ook daar plaats je een tekstvak uit de groep Oude formulieren. Bij de Eigenschappen kies je het type Berekening en bij Expressie typ je de formule =B2*C2. Simpel gezegd: vermenigvuldig de eenheidsprijs (B2) met het aantal (C2). In het veld Nummering bepaal je hoe de nummers eruit moeten zien: gehele getallen, cijfers na de komma enzovoort …

Vink zeker de optie Bereken bij afsluiten aan, hierdoor zal het resultaat automatisch verschijnen. Als je deze optie vergeet, wordt de berekening niet uitgevoerd. Klik op OK om de berekening toe te passen in de cel. Doe nu hetzelfde voor cel D3 (=B3*C3) en D4 (=B4*C4).

Om het totaalbedrag te berekenen, plaats je opnieuw een tekstvak uit de groep Oude formulieren in de cel D5. Daarna pas je opnieuw de Eigenschappen van dit besturingselement aan. Kies als Type de optie Berekening en bij Expressie typ je de formule = D2+D3+D4. Vink opnieuw de optie Bereken bij afsluiten aan, zodat de prijs van de volledige bestelling automatisch wordt berekend.

Vanaf nu wordt de berekening automatisch uitgevoerd.

Document beveiligen

Nu moet je het formulier nog beveiligen, zodat gebruikers de lay-out en de werking van het formulier niet kunnen verknoeien. Klik daarvoor in het tabblad Ontwikkelaars op Bewerking beperken. Hierdoor verschijnt een deelvenster, waar je bij Bewerkingsbeperkingen de optie activeert bij Alleen bewerkingen van dit type toestaan in dit document.

Als je dit hebt gedaan, kun je de optie Formulieren invullen selecteren. Bij het veld Afdwingen starten klik je op Ja, afdwingen van beveiliging starten. Daarna beveilig je het document met een wachtwoord.

De ontvanger kan nu uitsluitend het formulier invullen, maar mag verder niets wijzigen.

Sjabloon

Ten slotte moet je het document opslaan als sjabloon. Klik op Bestand en kies Opslaan als, waar je kiest voor Opslaan als Word-sjabloon (*.dotx). Het voordeel van een sjabloon is dat het basisdocument beschermd blijft en dat de gebruiker het document onder een andere naam moet opslaan.

Sla het document op als Microsoft Word-sjabloon.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
3D-printen zonder eigen printer: zo doe je dat
© Kittipong Jirasukhanont
Huis

3D-printen zonder eigen printer: zo doe je dat

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

In dit artikel laten we zien hoe je zonder eigen 3D-printer toch fysieke objecten maakt:

  • Zoek of ontwerp zelf een 3D-model
  • Upload je bestand naar een online printservice
  • Kies materiaal, kleur en afwerking
  • Houd rekening met de levertijd en combineer bestellingen om transportkosten te beperken
  • Meet onderdelen nauwkeurig op als je vervangstukken wilt laten printen
  • Let bij speciale projecten op resolutie en laaghoogte-instellingen

Lees ook: High-tech hobby’s: de leukste tools om zelf iets moois te maken

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Zelf 3D-modellen maken

Wil je liever zelf unieke modellen ontwerpen? Dan zijn er diverse gratis en betaalde ontwerppakketten. Een interessante optie is Tinkercad, dat volledig in de browser werkt. In Tinkercad kies je voor Create new design, waarna je primitieve vormen sleept en schaalt. Ook Blender is een optie, met krachtige sculpting- en animatiefuncties. Let wel op de leercurve: Blender is uitgebreider dan Tinkercad, wat voor beginners interessant maar ook uitdagend kan zijn. Voor elk programma geldt dat talloze tutorials online beschikbaar zijn. Neem de tijd om wat basisprincipes te leren, zodat je eenvoudig jouw eigen creaties vormgeeft. Zo hoef je nooit te vertrouwen op bestaande downloadbare ontwerpen.

De Sculpt-modus in Blender (beeld: Blender.org).

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

De meest gebruikte materialen

PLA is een biologisch afbreekbaar bioplastic gemaakt van maïszetmeel. Het is goedkoop en relatief stevig, waardoor het ideaal is voor beginnende 3D-projecten. ABS is wat sterker en beter bestand tegen hitte. Voor afdrukken met extreme details, zoals miniaturen of sieraden, wordt vaak een op hars gebaseerd proces gebruikt waarvan het eindresultaat bijzonder glad is. Metalen prints, waaronder roestvrij staal en messing, komen tot stand via geavanceerde technieken als lasersinteren of gietprocessen. Deze zijn duurder, maar leveren zeer duurzame stukken op. Nylon (polyamide) is een ander materiaal dat veel wordt toegepast, zeker voor functionele onderdelen. Het is licht, flexibel en slijtvast. Voor elk materiaal gelden specifieke ontwerpregels. Probeer bijvoorbeeld niet te dunne wanden te maken als je met harsprint werkt, omdat die kunnen breken. Ook is de nabehandeling verschillend: PLA kun je schuren en verven, terwijl metalen vaak worden gepolijst of gecoat. Er is keuze genoeg, zodat er altijd wel een geschikt materiaal is voor jouw project.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.

Voordelige 3D-printers voor thuis

Als je na een paar online bestellingen de smaak te pakken hebt, kun je overwegen zelf een printer aan te schaffen. Er zijn tegenwoordig al betaalbare instapmodellen onder de driehonderd euro. Bekende merken bieden FDM-printers aan, waarmee je met gesmolten filament in lagen print. Let bij je aankoop op de bouwgrootte, de maximale temperatuur en de beschikbaarheid van reserveonderdelen. Een populair instapmodel is de Creality Ender-reeks, bekend om zijn uitbreidbaarheid. Wil je hogere resolutie of fijne details? Dan is een zogenoemde resinprinter wellicht interessant. Merken als Anycubic leveren compacte harsprinters (lcd of SLA), die vloeibare hars laag voor laag uitharden. Houd er rekening mee dat je te maken krijgt met geuren en chemische resten. Een goede ventilatie en beschermingsmiddelen zijn dus belangrijk. Verder moet je je geprinte objecten reinigen en nabelichten. Dit klinkt als veel werk, maar als je serieus in 3D-printen wilt duiken, bieden deze apparaten ultieme controle en eindeloze experimenteermogelijkheden in eigen huis.

3D-printers uit de Ender-reeks van Creality vind je online al voor minder dan 300 euro.

▼ Volgende artikel
Review Philips Baristina met Bean swap – Veel gemak, weinig glamour
© Philips
Huis

Review Philips Baristina met Bean swap – Veel gemak, weinig glamour

Koffiedrinkers met verschillende smaak in bonen waren tot nu toe aangewezen op twee apparaten of gehannes met verwisselen van koffiebonen. De Philips Baristina is een koffiemachine waarmee je snel wisselt tussen twee soorten bonen. ID.nl testte hem uit.

Uitstekend
Conclusie

De Philips Baristina met bean swap is een uitstekende keuze voor koffiedrinkers die graag variëren in smaak en dit zo eenvoudig mogelijk willen doen. De kernfunctionaliteit is sterk, de koffie is van goede kwaliteit en het gebruiksgemak is hoog. Kleine gemiste details in afwerking en ontwerp doen niets af aan de praktische waarde, maar zorgen er wel voor dat het apparaat minder premium aanvoelt dan sommige concurrenten in dezelfde prijsklasse.

Plus- en minpunten
  • Bean swap-functie is handig
  • Gebruiksvriendelijk ontwerp
  • Razendsnel koffiezetten
  • Geschikt voor bonen én gemalen koffie
  • Goede koffiekwaliteit
  • Matige afwerking
  • Lastig te openen bonenklep
  • Kleine reservoirs

Eerste indruk: compact en eenvoudig

De Philips Baristina met bean swap is een relatief compacte, niet al te zware machine met een grotendeels kunststof afwerking. Hij biedt de opties om twee verschillende soorten koffiebonen in twee afgescheiden reservoirs boven op het apparaat te doen. Je maakt daarmee naar keuze espresso of lungo met een van beide bonensoorten, of een mix ervan. De bedoeling is dat iedereen makkelijk een koffietje naar zijn eigen smaak maakt. Er is een standaardinstelling voor beide typen dranken, maar het is ook mogelijk om de espresso of lungo sterker te maken met een druk op de knop. Klinkt als een overzichtelijke hoeveelheid functies.

©Saskia van Weert

Verpakking en materiaalgebruik

Zoals bij alle eerder geteste Philips-apparaten zit de Baristina stevig verpakt. Ditmaal niet in een 'gewone' kartonnen doos, maar in een opvallende verpakking waarbij je het karton openklapt om de machine als een soort cadeautje te onthullen. Direct valt op dat het een apparaat zonder veel toeters en bellen is: een eenvoudige grijze body met een uitlekbakje onder het tuitje, een apart verpakte portafilter en een waterreservoir achterop. De behuizing bestaat voor 50 procent uit gerecycled kunststof, waardoor hij helaas wel wat goedkoop oogt gezien de adviesprijs van 349 euro (inmiddels een stuk in prijs gedaald).

Handleiding en voorbereiding

De bediening bestaat uit drie knoppen die met iconen aangeven waarvoor ze bedoeld zijn. Uiteraard is er ook een snoer om hem aan te sluiten, een garantieboekje en een flyer met een QR-code om de handleiding te bekijken en te downloaden. Philips heeft er ditmaal gelukkig voor gekozen niet alle EU-talen in één pdf te zetten, zoals bij de airfryer met stoomfunctie, maar beperkt zich tot een handvol talen. Want hoe eenvoudig een apparaat er ook uitziet, de handleiding even doornemen is altijd een goed idee. Zeker omdat koffiemachines vaak wat handelingen vereisen voordat ze klaar zijn voor gebruik. In dit geval zijn de voorbereidingen overzichtelijk: even doorspoelen met schoon water en uiteraard het portafilter en waterreservoir goed uitspoelen en afdrogen.

©Saskia van Weert

Bonen erin, water erbij

Dan aan de slag. De bonen zijn van bovenaf in het reservoir te gieten. Daarvoor moet wel eerst het bovenklepje open, wat niet zo heel gemakkelijk gaat – ik moet er mijn nagel tussen zetten. Iets van een randje of flapje was handig geweest. Het vullen zelf is een kwestie van de bonen ofwel links ofwel rechts in het reservoir gieten, en dan het klepje weer goed aandrukken. Het waterreservoir haal je gelukkig wel makkelijk uit de behuizing en vul je gewoon onder de kraan. Er zit geen Min-Max-aanduiding op, maar dat is verder geen probleem; er is geen vlondertje om in de gaten te houden.

©Philips

Koffie zetten: zo werkt het

Om koffie te zetten, draai je eerst de knop bovenop naar de gewenste koffiebonensoort. Er zijn drie mogelijkheden: links, rechts of de knop naar onderen draaien. Dat laatste zorgt voor een mix van beide bonensoorten. Druk op de knop voor de espresso of lungo en eventueel de knop voor een extra sterke variant. Vervolgens duw je het portafilter in de opening boven de schenktuit en beweeg je hem naar rechts. Hij komt schuin in een hoek vast te zitten en de machine gaat meteen malen. Dat maakt behoorlijk veel lawaai, en dat is natuurlijk inherent aan het proces van bonen malen. Direct na het malen schiet het portafilter terug naar de beginpositie en begint het water door te lopen. Tijdens dit alles knippert de knop van de gekozen drank.

©Philips

Drab en dosering

Stopt het knipperen, dan is de koffie klaar. Het portafilter kan eruit en moet worden leeggegooid. Direct na het zetten is de koffiedrab erg nat en waterig, dus meteen in de vuilnisbak is geen handige optie. Beter werkt het om de koffie even te laten opdrogen en de drab later alsnog weg te gooien. Er zit een soort uitwerpknopje aan de onderzijde van het portafilter, en dat werkt prima om alles weg te gooien zonder de koffieresten aan te hoeven raken.

Standaard komt er 110 ml lungo of 40 ml espresso uit de machine. Zeker dat eerste is wat krap aan voor een 'Hollandse bak', maar de Baristina kan worden geprogrammeerd om meer koffie te produceren. Dat gaat aan de hand van de drukknoppen en is heel eenvoudig uit te voeren, net als het herstellen van de fabrieksinstellingen.

Consistente smaak

Ook bij meerdere koppen koffie achter elkaar blijft de temperatuur stabiel, wat belangrijk is voor een consistente smaak. Gemalen koffie wordt ondersteund via het portafilter. Dat is ideaal voor speciale single origin-koffies of cafeïnevrije varianten die je niet altijd in bonenvorm kunt krijgen. Het proces is simpel: je voegt de gemalen koffie toe, drukt de juiste knop in en de machine doet de rest.

©Philips

Wat opvalt, is dat de machine zijn werk razendsnel doet. Vanaf het indrukken van de keuzeknop is de koffie in luttele seconden klaar. Qua koffiekwaliteit levert de Baristina een volle, ronde smaak. De cremalaag is mooi egaal en de extractie verloopt zonder spetters of lekkages. Bij de Extra Sterk-stand is de smaak overigens merkbaar krachtiger, dus die voegt zowaar iets toe.

Houd je koffiebonen lang vers!

Met een luchtdicht bewaarblik bijvoorbeeld

Plus- en minpunten

De belangrijkste pluspunten zijn de snelheid en het gemak van de bean swap-functie, de programmeerbare koffiematen, het gebruiksvriendelijke ontwerp en de veelzijdigheid dankzij de ondersteuning voor zowel bonen als gemalen koffie. Minpunten zijn de minder luxe afwerking, het ontbreken van een klepje op het bonenreservoir en de kleinere inhoud van de dubbele bonencontainers.

Alles bij elkaar is de Philips Baristina met bean swap een uitstekende keuze voor koffiedrinkers die graag variëren in smaak en dat zo eenvoudig mogelijk willen doen. De kernfunctionaliteit is sterk, de koffie is van goede kwaliteit en het gebruiksgemak is hoog. Kleine gemiste details in afwerking en ontwerp doen niets af aan de praktische waarde, maar zorgen er wel voor dat het apparaat minder premium aanvoelt dan sommige concurrenten in dezelfde prijsklasse. Voor wie flexibiliteit belangrijker is dan luxe, is dit echter een zeer geslaagde machine.