ID.nl logo
Greenshot: dé gratis tool voor pixelperfecte screenshots
© natali_mis - stock.adobe.com
Huis

Greenshot: dé gratis tool voor pixelperfecte screenshots

Veel mensen zijn tevreden met het Knipprogramma van Windows om schermafdrukken te maken. Toch zijn er goede redenen om voor dit doel de voorkeur te geven aan een tool van derden. In de categorie screenshottools behoort Greenshot al jaren tot de populairste oplossingen. Dat dit terecht is, laten we graag aan je zien.

In dit artikel laten we zien hoe je met Greenshot eenvoudig en nauwkeurig schermafbeeldingen maakt én bewerkt:

  • Installeer Greenshot
  • Kies uit een van de vijf opnamemodi
  • Bepaal wat je vastlegt: een venster, interactief kader of volledig scherm
  • Voeg aan je screenshots markeringen, tekstballonnen en nummering toe
  • Maskeer gevoelige info met vervaging of pixelblokken
  • Gebruik handige sneltoetsen en snelle instellingen voor een efficiënte workflow
  • Stel opslaglocaties, bestandsnamen en formaten automatisch in
  • Exporteer je afbeelding naar Word, OneNote, Dropbox of het klembord

Lees ook: Alles wat je wilt weten over het maken van schermafdrukken in Windows 11

Behalve dat Greenshot gratis is, is vooral het minimalistische design een belangrijke reden waarom deze tool zo populair is. Greenshot staat dus nooit in de weg en neemt zelden ruimte in beslag, terwijl de tool toch uitgebreide mogelijkheden heeft. Het enige dat Greenshot niet kan in vergelijking met het Windows Knipprogramma is filmpjes vastleggen. De app werkt volledig vanuit het systeemvak en heeft niet eens een speciale interface. Alle functies haal je dus vanuit het pictogram in het systeemvak. Daarbij kun je bijna alle instellingen aanpassen.

Versies

Het gaat trouwens om een lichtgewicht tool van amper 4 MB. De thuisbasis van deze opensource-software is https://getgreenshot.org. Daar wordt direct duidelijk dat dit product gratis is. Klik op de knop Download Now en dan lees je dat de Windows-versie inderdaad kosteloos is. Voor macOS betekent ‘gratis’ dat je 1,99 dollar moet betalen.

Verder zie je staan dat de laatste stabiele release dateert van 9 augustus 2017. Dat betekent niet dat de ontwikkelaars sindsdien hebben stilgezeten. Klik op Version history om bij de lijst van daaropvolgende versies te komen. Deze hebben nog niet het label Stable hebben gekregen. Met andere woorden: ze hebben nog niet de volledige testprocedure doorlopen. Voor dit artikel hebben we de recentste versie geïnstalleerd: Greenshot 1.3.277 unstable. Daarmee hebben we geen enkel probleem ondervonden. Ben je niet zo avontuurlijk aangelegd, dan kun je voor de laatste stabiele versie op de downloadpagina gaan.

Er is een versie voor Windows en een versie voor macOS.

Set-up

De installatie verloopt in stapjes. Eerst selecteer je een taal, waarschijnlijk Nederlands. Vervolgens accepteer je de licentievoorwaarden en ga je akkoord met de locatie waar het programmabestand wordt geïnstalleerd. Vervolgens kom je op een scherm om extra componenten te selecteren. Dat zijn plug-ins die zorgen dat Greenshot naadloos samenwerkt met online diensten en andere desktopapplicaties. Wees selectief. Als je bijvoorbeeld niet van plan bent om schermafbeeldingen naar Dropbox of Flickr te exporteren, dan heeft het geen zin om deze componenten te installeren. De laatste groep componenten voegt eventueel extra taalversies toe. Kies gerust, maar wij houden het bij onze enige taalversie. Daarna vraagt de installer om een snelkoppeling in het startmenu te plaatsen en of het programma samen met Windows mag opstarten.

Voeg alleen de componenten toe die je werkelijk denkt te gebruiken.

Vanuit het systeemvak

Omdat je nog geen snelkoppelingen hebt vastgelegd, is het systeemvak nog de snelste manier om Greenshot te openen. Als je daar op het Greenshot-pictogram klikt, kom je bij vijf mogelijke schermafdrukken: Interactief kader, Laatste schermafdruk herhalen, Actief vensteropname, Volledige schermopname en Internet Explorer vensteropname.

Met Interactief kader selecteer je een deel van het scherm om daarvan een foto te nemen. In deze modus zie je een kruisje dat de muispositie aangeeft. Klik en sleep dan een rechthoekig selectiekader. De selectie wordt bedekt met een lichtgroene overlay en op het scherm verschijnen de pixelafmetingen van deze selectie. Om de schermafbeelding te bevestigen, laat je de muisknop los.

De afmetingen van de schermafdruk verschijnen op de overlay.

Tot op de pixel nauwkeurig

Een functie waarmee Greenshot zich onderscheidt van vergelijkbare apps is de mogelijkheid om loepzuivere schermafbeeldingen te maken. Hierdoor moet je nadien de schermafbeelding niet meer croppen om onzuiverheden aan de rand weg te werken. Selecteer de optie Interactief kader en plaats de muisaanwijzer in de buurt van het beginpunt van de selectie. Greenshot toont met een vergrootglas de plaats waar het selectiekruisje staat. Nu kun je de pijltjestoetsen van het toetsenbord gebruiken om het selectiekruisje pixel per pixel te verplaatsen.

Ben je tevreden? Druk dan op Enter. Daarna sleep je de muisaanwijzer naar het diagonaal van het selectiekader en opnieuw gebruik je het vergrootglas en de pijltjestoetsen om ook daar een zuivere selectie te maken. Druk opnieuw op Enter om de perfecte selectie vast te leggen. Vind je het vergrootglas storend, dan kun je het laten verdwijnen door op de Z-toets te drukken. Via dezelfde toets breng je het vergrootglas weer terug in beeld.

Met het vergrootglas en de pijltjestoetsen kun je tot op de pixel nauwkeurig een schermafbeelding maken.

Kies een modus

Wanneer je eerder een gebied of venster hebt vastgelegd, dan kun je met de optie Laatste schermafdruk herhalen hetzelfde gebied opnieuw vastleggen. Met de optie Actief vensteropname maak je een schermafbeelding van het venster dat momenteel actief is. Je kunt schakelen tussen de modus Interactief kader en Actief vensteropname door de spatiebalk in te drukken.

In de Instellingen zit een optie om het actieve venster niet zomaar direct vast te leggen, maar om het interactief te selecteren. Open de Instellingen en ga naar het tabblad Schermopname. Dan kun je de optie Actief vensteropname / Interactieve schermopname aanzetten. In deze optie kun je een venster selecteren door erop te klikken. Daarna markeert Greenshot het te fotograferen gebied en kun je het volledige venster of een deelvenster selecteren, zoals het werkvlak, de zijbalk of de knoppenbalk. Met Volledige schermopname maak je een afbeelding van alles wat er op dat moment op het scherm te zien is.

Bepaal de manier waarop je het gebied wilt markeren.

Beeld bewerken

Greenshot heeft een interessante beeldbewerker die afgestemd is op wat men doorgaans met schermafbeeldingen doet. Eerst maak je een schermafbeelding en daarna kies je de optie In beeldbewerker. Je kunt inzoomen op de afbeelding, bovenaan staan ook de verschillende uitvoermogelijkheden (onder meer voor Outlook, Word, OneNote, PowerPoint en DropBox).

In de zijbalk vind je de tools. Voor het gemak is er ook een toets toegewezen aan elk gereedschap. De beschikbare vormen zijn: Rechthoek, Ellips, Lijn, Pijl en Vrijehandlijn. Je kunt elke keer zelf de lijndikte en de lijnkleur van de vorm bepalen. Op schermafdrukken staat vaak privacygevoelige informatie zoals een accountnaam of het e-mailadres van iemand. Je kunt die gegevens verbergen met het gereedschap Maskeren. Je kunt kiezen om die gegevens te vervagen of ze te pixelen zodat ze onleesbaar worden.

Je beschikt over een arsenaal aan tools om te markeren en aan te wijzen.

Vormen manipuleren

Er zijn enkele trucjes om handig lijnen, pijlen, rechthoeken en ovalen te tekenen. Zo is het mogelijk om met behulp van de handvaten vormen te verplaatsen of van grootte te veranderen. Ook kun je meerdere elementen tegelijk selecteren om ze te bewerken. Om meerdere elementen te selecteren, hou je de Shift-toets ingedrukt, terwijl je op deze vormen klikt. Om gelijkzijdige vormen te tekenen, houd je Shift ingedrukt tijdens het tekenen.

Wanneer je bij het tekenen van lijnen of pijlen Shift ingedrukt houdt, wordt de hoek waarin je deze elementen plaatst afgerond in stappen van 15 graden. Je kunt de Shift-toets ook indrukken om een bestaand object te vergroten of te verkleinen met behoud van de lengte-breedteverhouding. Als je de Ctrl-toets ingedrukt houdt en een hoekpunt van een object versleept, blijft het object in het midden terwijl je het vergroot of verkleint. Veronderstel dat enkele vormen elkaar overlappen, dan kun je met het menu Object / Schikken een vorm een niveau hoger of lager plaatsen.

Je kunt elke vorm een niveau hoger of lager plaatsen.

Spelen met tekst

Je beschikt over een Teksttool, over Tekstballonnen en je kunt tekst markeren zodat het lijkt alsof je er met een markeerstift overheen bent gegaan. Heel interessant is de tool Teller toevoegen om met een muisklik volgnummers te plaatsen. Dit is handig als je bijvoorbeeld een schermafdruk maakt waarbij je in het bijschrift een aantal elementen uit het plaatje wilt toelichten. Klik met deze tool in de buurt van het eerste element dat je wilt toelichten en dan verschijnt het getal 1 in een cirkel. Bij een volgende klik verschijnt het getal 2. Daarna volgt drie en zo verder. Ook hier kun je aangeven welke kleur de cirkel moet hebben.

Met de onderste knop in de kolom Gereedschappen pas je de afmetingen van de schermafbeelding aan. Standaard lees je hier de oorspronkelijke pixelafmetingen van de afbeelding. Je kunt de afmetingen met pixelwaarden wijzigen of door een percentage in te geven. Vergeet niet om hierbij het vakje Verhouding aan te vinken, zodat de hoogte-breedteverhouding van de afbeelding behouden blijft. Ten slotte kun je nog een vijftal effecten op de schermafbeelding toepassen, zoals een schaduw toevoegen en omzetten naar grijstinten.

Met elke muisklik plaats je het volgende nummer.

(Snelle) instellingen

In het menu van Greenshot vind je zowel Snelle instellingen als Instellingen. Wat is het verschil? De Snelle instellingen gebruik je meestal tijdens het werken met Greenshot. Hiermee bepaal je bijvoorbeeld dat de schermafbeelding naar het klembord gekopieerd moet worden of naar Microsoft Word, of dat de afbeelding moet geopend worden in de beeldbewerker. Met de Snelle instellingen beslis je ook of de cursor op de schermafbeelding moet staan.

De Instellingen neem je meestal door voordat je het programma gebruikt. Hier kun je bijvoorbeeld regelen dat het programma samen met Windows opstart. Hier vind je ook het tabblad waar je de sneltoetsen vastlegt om een van de vijf verschillende soorten schermafbeeldingen te activeren.

In de Snelle instellingen bepaal je of de cursor mee op de schermafbeelding moet staan.

Opslaglocatie

Via Instellingen / Opslaan kun je op voorhand vastleggen in welke map alle schermafbeeldingen worden opgeslagen. Tegelijkertijd regel je de automatische naamgeving van de bestanden. De knop met het vraagteken leert hoe je gebruikmaakt van variabelen om de datum en het tijdstip aan de bestandsnaam toe te voegen. Als je bijvoorbeeld het patroon ${YYYY}-${MM}-${DD} ${hh}-${mm}-${ss} gebruikt, dan wordt de naam in de vorm van een tijdstempel weergegeven zoals 2025-01-26 10-34-49.jpg. In het derde vak selecteer je het gewenste afbeeldingsformaat. Je kunt kiezen uit bmp, gif, jpg, png, tif, jxr, greenshot, of ico. Kies je voor jpg, dan moet je met een schuifje de kwaliteit instellen. Hoe hoger de gewenste kwaliteit, hoe minder compressie er wordt toegepast en hoe groter het jpg-bestand wordt.

Leg de opslaglocatie vast waar alle schermafdrukken komen.

Uitgestelde schermafbeelding

Bij de vijf modi is er geen optie om schermafbeeldingen met vertraging te maken. Alleen soms moet er nog inhoud inladen of moet je nog snel iets doen. Gelukkig kun je toch met Greenshot een schermafbeelding met vertraging nemen. Je moet hiervoor alleen wel even een kunstgreep uitvoeren.

Open de Instellingen van Greenshot. In het tabblad Schermopname zie je dat standaard 100 milliseconden vertraging is ingesteld voor een schermopname. Een milliseconde is een duizendste van een seconde. Dat betekent dat het een tiende van een seconde duurt voordat de schermafbeelding daadwerkelijk wordt genomen. Wil je dat er bijvoorbeeld vijf seconden vertraging is, dan stel je dit in op 5000 milliseconden.

De schermafbeelding wordt nu met vijf seconden vertraging gemaakt.

Exporteren

Greenshot heeft krachtige exportmogelijkheden, zowel lokaal als online. Zo kun je vanuit de app of vanuit de beeldbewerker schermafbeeldingen exporteren naar Dropbox of Flickr. Ook is het in de beeldbewerker mogelijk om de bewerkte afbeelding te openen in OneNote, PowerPoint, Word of Paint. Om schermafbeeldingen online op te slaan, download je eerst de vereiste plug-in, als je deze tenminste niet al via de installatieprocedure hebt toegevoegd.

Wanneer je in de Instellingen het tabblad Plugins opent, kun je de geïnstalleerde plug-in selecteren, bijvoorbeeld Dropbox. Vervolgens klik je onderaan op de knop Instellingen en dan bepaal je de bestandsindeling die gebruikt wordt om de schermafbeelding naar Dropbox te exporteren. Tot slot is het zelfs mogelijk om meerdere opslagmethoden te selecteren of om de schermafbeeldingen simultaan naar meerdere locaties te sturen.

In dit geval exporteren we de schermafbeeldingen in de beeldbewerker van Greenshot, in het klembord en in Word.

▼ Volgende artikel
Review Fairphone 6 – Duurzame smartphone voor het brede publiek
© Rens Blom
Huis

Review Fairphone 6 – Duurzame smartphone voor het brede publiek

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Goed
Conclusie

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.

Plus- en minpunten
  • Duurzaam voor mens en milieu
  • Grotendeels zelf te repareren
  • Acht jaar software-updates
  • Prima specificaties...
  • ...al vragen we ons af of de processor acht jaar soepel mee kan
  • Software zit in juli 2025 nog vol bugs
  • Vind je duurzaamheid niet belangrijk, dan koop je voor hetzelfde geld een betere smartphone

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.

▼ Volgende artikel
Ongebruikte computer in huis? Maak er een heuse media-pc van!
© Proxima Studio - stock.adobe.com
Huis

Ongebruikte computer in huis? Maak er een heuse media-pc van!

Begint je oude ratelende Windows-computer nog net niet te roken? Dikke kans dat de pc of laptop met LibreELEC weer loopt als een zonnetje. Dit lichtgewicht besturingssysteem telt slechts één programma: Kodi. En wat voor een, want eigen opgeslagen films, series en muziek verschijnen in een fraaie bibliotheek. Bouw met behulp van gratis software je eigen media-pc!

In dit artikel laten we zien hoe je van een oude pc of laptop een volwaardige media-pc maakt met LibreELEC en Kodi:

  • Installeer LibreELEC op een usb-stick of SD-kaart met de USB-SD Creator
  • Stel het BIOS/UEFI in zodat de pc opstart vanaf het externe opslagmedium
  • Installeer LibreELEC en configureer taal, netwerk en optionele toegang via SSH en Samba
  • Navigeer door Kodi, het mediacentrum, met muis, toetsenbord of afstandsbediening
  • Voeg lokale films en series toe aan Kodi en download automatisch covers en info
  • Importeer mediabestanden vanaf NAS of pc via UPnP/DLNA-servers
  • Bekijk ook muziek en series via dezelfde methode
  • Speel je films af met ondertitels en kies eenvoudig het juiste audiospoor
  • Breid Kodi uit met add-ons, stel resolutie en audio in naar jouw wensen
  • Verbind de media-pc via HDMI met je televisie en geniet van een comfortabele kijkervaring

Op exact 14 oktober 2025 vervalt de ondersteuning voor Windows 10. Pc’s en laptops die wegens hardwarebeperkingen niet naar versie 11 kunnen upgraden, ontvangen vanaf die datum geen (veiligheids)updates meer. Met LibreELEC geef je een gedateerde computer een tweede leven. Na het nodige instelwerk verbind je de kersverse media-pc met een televisie, zodat je in vol ornaat van mooie videocontent kunt genieten.

Nut van een media-pc

Zo’n beetje elke hedendaagse smart-tv heeft toegang tot Netflix, Disney+, Amazon Prime Video en consorten. Waarom zou je dan een media-pc met lokaal opgeslagen mediabestanden op de computer aansluiten? Het antwoord daarop is ietwat omstreden. In illegale downloadnetwerken als bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) liggen er nog altijd volop films, series, documentaires en muziek voor het oprapen. Bovendien was downloaden voor eigen gebruik tot het jaar 2014 tot op zekere hoogte toegestaan. Kortom, misschien heb je nog wel ergens een harde schijf of NAS met talloze mediabestanden liggen. Creëer daarvan een gelikte bibliotheek en toon die op een televisie of computermonitor.

Lage systeemeisen

LibreELEC is een zogeheten Linux-distributie met lage systeemeisen. De ontwikkelaar geeft op zijn website geen uitsluitsel over welke processorsnelheid en hoeveel werkgeheugen je minimaal nodig hebt. Het is dus een kwestie van uitproberen. Met een computer van pakweg tien jaar oud kom je vermoedelijk al een heel eind.

Naast reguliere pc’s en laptops is LibreELEC ook voor andere apparaten beschikbaar. Zo kun je dit besturingssysteem bijvoorbeeld op een geschikte singleboardcomputer installeren, zoals een Raspberry Pi. Het voordeel daarvan is dat je tegen lage kosten een volwaardige media-pc inricht.

Platte mini-pc kopen

Je plaatst een media-pc doorgaans in de buurt van een televisie. Heb je geen pc of laptop die deze rol kan vervullen, maar wil je op het grote scherm wél toegang tot een eigen mediabibliotheek? Op smart-tv’s met het smartplatform Google TV of Android TV is de Kodi-app rechtstreeks in de Play Store beschikbaar. Helaas reageert de gebruikersomgeving dan wel vaak traag. Om die reden is de aanschaf van een mini-pc zonder voorgeïnstalleerd besturingssysteem wellicht een beter idee. Die hebben over het algemeen een lage behuizing, zodat je dit aparte kastje makkelijk in of op een televisiemeubel kwijt kunt. Onder meer pc-merken als Intel (NUC), Gigabyte (BRIX), ASUS, Medion en MSI ontwikkelen geschikte producten. Soms dien je aan deze mini-pc’s trouwens wel zelf een geheugenmodule en opslagdrager toe te voegen.

Wegens de bescheiden behuizing en stille werking matcht een mini-pc goed met je televisie.

Opslagmedium prepareren

Je voert de installatie van LibreELEC straks vanaf een SD-kaart of usb-stick uit. Bedenk goed dat je daarmee alle huidige opgeslagen gegevens kwijtraakt. Stel deze data zo nodig dus eerst veilig. Je gaat het opslagmedium nu met het hulpprogramma LibreELEC USB-SD Creator prepareren. Gebruik hiervoor een willekeurige pc, laptop of Mac.

Download LibreELEC USB-SD Creator. Er zijn versies voor Windows en macOS beschikbaar. Zodra je op het installatiebestand dubbelklikt, verschijnt er mogelijk eerst een waarschuwing. Dat komt omdat de beveiligingsmodule van Windows de uitgever niet herkent. Je kunt de installatie gewoon uitvoeren, want het programma is volkomen veilig.

Prik de SD-kaart of usb-stick in de computer en start LibreELEC USB-SD Creator op. Klik onder Kies versie op het uitrolmenu. Als je het besturingssysteem op een normale pc of laptop gaat installeren, kies je Generic (AMD/Intel). Je bevestigt vervolgens met Download, waarna je een lokale opslagmap selecteert. Wanneer je onder Kies uw USB stick of SD kaart het juiste opslagmedium hebt aangewezen, klik je als laatste op Schrijf / Yes.

Selecteer de juiste versie van LibreELEC om een opstartbare SD-kaart of usb-stick te genereren.

Opstartbare usb-stick of SD-kaart

Je hebt nu de pc of laptop nodig waarop je LibreELEC wilt installeren. Stop daarin de SD-kaart of usb-stick. De bedoeling is dat je dit systeem vanaf het zojuist geprepareerde externe opslagmedium gaat opstarten. Je regelt dat door in een specifiek menu van het moederbord de SD-kaart of usb-stick als eerste opstartschijf te selecteren. Roep dit zogeheten BIOS- of UEFI-menu op door tijdens de opstartfase van de pc of laptop op een specifieke sneltoets te drukken. Dat is bijvoorbeeld F10, F2 of Delete. De exacte toets verschilt per systeem.

Heb je het BIOS- of UEFI-menu eenmaal gevonden, dan navigeer je naar Boot of een soortgelijk onderdeel. Zorg ervoor dat het juiste opslagmedium als eerste opstartschijf is geselecteerd. Je herkent een SD-kaart of usb-stick doorgaans aan de naam van de fabrikant. Bewaar als laatste de wijzigingen en start de computer op.

©PXimport

Regel in het BIOS- of UEFI-menu dat de computer vanaf het externe opslagmedium opstart.

Installatie starten

Hoog tijd om de installatie van LibreELEC te starten! Als het goed is, komt vanzelf het gekleurde logo van deze Linux-distributie tevoorschijn. Na even wachten zie je een blauw scherm met een ietwat Spartaans ogend menu. Selecteer Install LibreELEC en bevestig met Enter. Heeft jouw computer meerdere schijven? Bepaal dan op welke opslagdrager je het besturingssysteem wilt installeren en druk nogmaals op Enter. Je selecteert in de volgende schermen tweemaal Yes, waarna je wederom op Enter drukt. De installatie wordt nu gestart. Haal na afloop de usb-stick of SD-kaart uit de computer en druk nog een keer op de Enter-toets. Je gaat nu met de pijltjestoetsen naar Reboot en drukt – je raadt het al – nog een laatste keer op Enter.

Zodra LibreELEC succesvol vanaf het externe opslagmedium opstart, verschijnt dit logo.

Instellingen LibreELEC

Het is gedaan met die lelijke Spartaanse installatiemenu’s, want het openingsscherm van dit besturingssysteem ziet eruit om door een ringetje te halen. Je gaat in het welkomstvenster eerst enkele instellingen van LibreELEC aanpassen.

Klik onder Language op het uitrolmenu en kies Dutch.

Wijzig de taal van het besturingssysteem meteen naar het Nederlands.

Via Volgende geef je het systeem desgewenst een andere hostnaam. Dat is met name handig voor de herkenbaarheid van de media-pc binnen het thuisnetwerk. LibreELEC vereist een internetverbinding. Op die manier kan het besturingssysteem verse systeemupdates, filmcovers en overige informatie ophalen. Indien de computer niet met een netwerkkabel is verbonden, klik je in het volgende venster op de naam van jouw thuisnetwerk. Kies Verbinden en typ het wifi-wachtwoord. Sluit het venster met OK. Achter de netwerknaam verschijnt een ip-adres.

Misschien wil je de mediabibliotheek van de media-pc op den duur vanaf andere apparaten beheren. In dat geval is het verstandig om in het volgende venster alvast de verbindingsopties SSH en Samba te activeren. Sluit met tweemaal Volgende het welkomstvenster.

Voor een goede werking koppel je de media-pc aan jouw (draadloze) thuisnetwerk.

Navigeren in Kodi

Als je het besturingssysteem LibreELEC opstart, kom je automatisch in Kodi terecht. Dit populaire mediaprogramma kun je volledig naar eigen smaak finetunen. Je gebruikt het touchpad van een laptop of een normale muis om door de menu’s te navigeren. Zit je ergens diep in Kodi en kun je niet terug? Met de Escape-knop van het toetsenbord kun je altijd weer naar het voorgaande venster teruggaan.

Films importeren

In een ideale situatie overspoel je Kodi met films, zodat het programma daarvan een mooie mediabibliotheek kan opbouwen. Staan de films op een externe harde schijf, ssd of usb-stick? Sluit dit opslagmedium dan op de nieuwbakken media-pc aan.

Navigeer vanuit het beginvenster achtereenvolgens naar Speelfilms / Ga naar bestandensectie / Toevoegen video’s / Bladeren / Root bestandsysteem / media en wijs het bewuste opslagstation aan. Selecteer een map met films en klik op OK. Je bedenkt voor deze bestandslocatie eventueel een passende naam, waarna je bevestigt met OK.

Je gaat nu inhoud aan de map toewijzen. Op basis van deze gegevens haalt Kodi de juiste filmgegevens op bij een online informatiebron. Klik op Deze map bevat en kies Speelfilms.

Met de juiste instellingen plukt Kodi filmgegevens van het web.

Heb je een map met series aangewezen, dan kun je hier als alternatief ook Series kiezen. Klik ook nog even op Instellingen en selecteer bij Voorkeurstaal de optie nl-NL. Ga daarna naar Fanart.tv en kies nl achter Taal voor fanart.tv achtergrond. Klik tweemaal op OK en Ja om de films in Kodi te tonen.

Kodi creëert van alle mediabestanden een prachtige bibliotheek met filmcovers.

Films in netwerk

Kodi kan ook films van andere apparaten binnen jouw thuisnetwerk importeren, zoals een pc of NAS. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden. Een handige methode is om eerst een mediaserver met films op een pc of NAS in te stellen. Er zijn voor dit doeleinde diverse toepassingen beschikbaar. Op een Synology-NAS gebruik je hiervoor bijvoorbeeld de app Mediaserver, terwijl je op een pc de freeware Universal Media Server kunt installeren.

Je past in Kodi eerst even een instelling aan. Klik in het beginvenster bovenaan op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Ga vervolgens naar Diensten / UPnP/DLNA en activeer de optie UPnP-ondersteuning inschakelen.

Na een aanpassing in de instellingen kan Kodi met andere mediaservers communiceren.

Daarnaast loont het de moeite om de opties Deel mijn bibliotheken en Toestaan op afstand bedienen via UPnP in te schakelen. Je kunt de Kodi-bibliotheek dan namelijk ook op andere apparaten benaderen, zoals een smart-tv. Stream de films zo over het thuisnetwerk.

Keer terug naar het beginvenster en ga naar Video’s / Bestanden / Toevoegen video’s / Bladeren / UPnP-apparaten en kies de gewenste mediaserver. Je selecteert de goede map en klikt tweemaal op OK.

Voeg in Kodi een mediaserver met films toe.

Series en muziek

Je hebt al gelezen hoe je de bibliotheek van Kodi met films kunt vullen. Op soortgelijke wijze voeg je eventueel ook series en muziek toe. Kies vanuit het beginvenster de juiste rubriek en selecteer daarna de juiste (netwerk)map. Zo gezegd, zo gedaan!

Tijd voor popcorn!

Zin in een filmpje? Voordat je de videoweergave start, wil je misschien eerst weten waar het verhaal over gaat. Klik met de rechtermuisknop op een filmcover en kies Informatie. Er opent een vers scherm met onder andere een korte Nederlandse beschrijving en een overzicht van de belangrijkste acteurs. Je bekijkt zelfs een trailer, al dien je dan wel eerst een add-on met YouTube-toegang te installeren.

In feite creëer je met Kodi je eigen ‘Netflix’ vol met filminformatie.

Klik op Afspelen om de film te starten. Via het spraakballonnetje onderaan schakel je zo nodig Nederlandstalige ondertitels in. Wanneer die ontbreken, komt de optie Download ondertiteling goed van pas. Hiervoor is het wel een voorwaarde dat je een ondertiteldienst hebt toegevoegd (zie volgende paragraaf).

Soms zijn er meerdere audiosporen beschikbaar. Zo kun je veel animatiefilms in het Engels óf Nederlands volgen. Open via het tandwiel rechtsonder de Instellingen en klik op Audio-instellingen. Selecteer nu achter Audiospoor de juiste optie.

Kodi speelt films in een hoge resolutie inclusief ondertitels af.

Belangrijke instellingen

Kodi heeft een heleboel instellingen. Het zijn er zelfs zó veel dat we er met gemak een compleet artikel aan kunnen wijden. In plaats daarvan nemen we de belangrijkste opties met je door. Klik in het beginvenster linksboven op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Via Add-ons / Installeer van repository / Alle repositories kun je allerlei extensies toevoegen. Denk bijvoorbeeld aan ondertiteldiensten, informatieleveranciers en zelfs spelletjes. Probeer gerust eens iets uit door de betreffende extensie te installeren.

Ga in het instellingenmenu naar Systeem / Beeldscherm. Standaard laat Kodi alleen de basisopties zien. Klik daarom linksonder een paar keer op het tandwiel om alle opties te tonen. In dit menu kun je de maximale resolutie en vernieuwingsfrequentie instellen. Tot slot is het onderdeel Audio de moeite waard. Bepaal hier uit welke speakers je geluid wilt horen.

Het uitgebreide instellingenmenu van Kodi bevat meerdere rubrieken.

Maximaal kijkgenot

Heb je Kodi volledig naar eigen wens ingesteld? Mooi, want dan kun je eindelijk eens in alle rust van die mooie film of serie genieten. Uiteraard doe je dat het liefst op een groot scherm. De meeste laptops en pc’s hebben een HDMI-uitgang, zodat je een televisie als veredeld computerscherm kunt aansluiten. Voor nog meer comfort is de aanschaf van een geschikte afstandsbediening het overwegen waard. Veel kijkplezier!