Schermafdrukken zijn niet meer weg te denken uit ons leven. We gebruiken ze om gegevens mee op te slaan en we communiceren er ook mee. Soms willen we anderen laten zien wat er op ons het scherm staat, bijvoorbeeld een spelscore, een probleem of een tip. Windows 11 maakt het nog makkelijker om screenshots te maken.

Windows 11 heeft meer dan één manier om een volledig scherm of een bepaald deel vast te leggen in een schermafdruk. In principe heb je geen applicatie van derden nodig, omdat het systeem zelf enkele handigheidjes heeft. Recente updates van het besturingssysteem hebben zelfs nieuwe hulpmiddelen toegevoegd waarmee je nog makkelijker schermafbeeldingen maakt, video’s van je schermactiviteit opneemt en optische tekenherkenning (OCR) op afbeeldingen toepast.

PrtScn-toets

Om een screenshot van het volledige scherm naar het klembord te maken gebruik je nog steeds de sneltoets PrtScn of Ctrl+PrtScn. Het Windows-toetsenbord heeft - in tegenstelling tot die van Apple - een speciale toets om screenshots te maken. Daarmee zet je het plaatje op het klembord staat. Vervolgens kun je dat in elke toepassing plakken. Beide sneltoetsen doen het op één en op meerdere schermen.

In plaats van de schermafdrukken op het klembord te plaatsen, kun je deze ook direct als bestand opslaan. Dat doe je door daarbij de Windows-toets in te drukken. Met Windows-toets+PrtScn wordt het screenschot onmiddellijk opgeslagen als png-bestand in de submap Schermopnamen die in de map Afbeeldingen zit.

Het is ook mogelijk om de afbeeldingsbestanden die je maakt met de PrtScn-toets automatisch op te slaan in OneDrive. Om deze methode te gebruiken, klik je met de rechtermuisknop op het cloudpictogram van OneDrive aan de rechterkant van de taakbalk. Kies Instellingen en ga dan naar het tabblad Synchroniseren en back-up maken. Daar activeer je de optie Screenshots opslaan die ik vastleg op OneDrive. Het afbeeldingsbestand in de png-indeling komt dan in de map OneDrive/ gebruikersnaam /Pictures/Screenshots. De bestandsnaam gebruikt de huidige datum en tijd.

In de instellingen van OneDrive kun je vastleggen dat de schermopnamen rechtstreeks in OneDrive worden opgeslagen.

Knipprogramma

Open je het selectiemenu van het Knipprogramma liever met de PrtScn-toets dan de Windows-toets+Shift+S? open dan met Windows-toets+I de Instellingen en navigeer dan naar Toegankelijkheid / Toetsenbord. Zet de tuimelschakelaar aan bij De toets Scherm afdrukken gebruiken om schermopname te openen. Om een schermafdruk van het actieve venster naar het klembord te maken, gebruik je de combinatie Alt+PrtScn. Dat is handig als met meerdere beeldschermen werkt.

Van dit moment opent de PrtScn-toets het Knipprogramma.

Lees ook: Nieuw in Knipprogramma: OCR, zwartlakken en screencasts

Schermvideo

In Windows 11 en zeker na de 23h2-update is het Knipprogramma veelzijdiger geworden. Met deze app maak je zogenaamde knipsels. Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ Knipprogramma. Eenmaal open kies je of je een schermafbeelding of een schermopname wilt maken. Ga je voor de schermopname, dan selecteer je het pictogram van de videocamera en klik je op Nieuw.

Vervolgens selecteer je het gebied op het scherm waarvan je de actie wilt opnemen en klik je op Start. Daarna wordt er van drie tot één afgeteld en begint de opname. In een teller volg je de duur van de opname. Bovendien kun je via de microfoonknop aangeven of je ook je stem wilt opnemen. Ben je klaar, dan gebruik je de knop Stop. Het programma slaat het videobestand in mp4-formaat op in de map Video’s / Opnames, tenzij je een andere locatie opgeeft.

Baken het gebied af dat je wilt opnemen en klik op Start.

Vertraagde schermafdruk

Om een schermopname te maken met het Knipprogramma klik je op het pictogram van het fototoestel. Heb je nog even tijd nodig om bijvoorbeeld een bepaald programma te openen, dan kun je enkele seconden vertraging inbouwen. Klik op het pictogram met het klokje en bepaal dan of de knipfunctie 3, 5 of 10 seconden later moet starten.

Daarna klik je op Nieuw of je drukt op Windows-toets+Shift+S. Hierdoor verdwijnt de app grotendeel en zie je het programma dat als laatste openstond. Het scherm wordt een beetje gedimd en bovenaan komt een knoppenbalkje waar je aangeeft of je een foto wilt maken van een rechthoekige zone op het scherm. Maar je kunt ook het actieve venster, het volledige scherm of een vrije vorm met de muis selecteren. Het programma meldt dat het knipsel op het klembord staat. Door op de melding te klikken opent het Knipprogramma de afbeelding in zijn editor.

Als je nog snel iets moet doen, kun je de schermopname met vertraging instellen.

Bewerken

Als het knipsel geopend is, zie je de knoppen om de afbeelding te bewerken. Je kunt handmatig met de muis of de trackpad iets schrijven op het knipsel in elke kleur. Met de markeerstift markeer je onderdelen. De lijn van de markeerstift is een beetje transparant. Er is een gummetje om aantekeningen of markeringen te verwijderen. Met de liniaal trek je een rechte lijn op het knipsel. Die liniaal roteert via het muiswieltje. Klik nog een keer op deze knop en dan verandert deze tool in een gradenboog.

Het is ook mogelijk om de afbeelding bij te snijden. Versleep de hoekpunten om een andere uitsnede te maken van het knipsel. Klik op het V-teken om de uitsnede te bevestigen. Met het kruisje annuleer je de uitsnede. Rechtsboven staan twee knoppen om het resultaat op te slaan, of om het te kopiëren zodat je het in een ander programma kunt plakken.

Je kunt lijnen trekken en markeringen in kleur aanbrengen.

Het Knipprogramma herkent de tekst die in afbeeldingen staat.

Game Bar

Ook Window 11 is voorzien van de Game Bar om video’s en schermafbeeldingen te maken, terwijl je games op de pc speelt. Druk op Windows-toets+G om de Game Bar te openen. Heb je een Xbox 360- of Xbox One-controller op je pc aangesloten, dan gebruik je de Xbox-knop. In het balkje kies je het menu Widget waar je Opname selecteert. Vervolgens kun je de cameraknop gebruiken om de schermafbeelding te maken. Het is ook mogelijk om met de sneltoets Windows-toets+Alt+PrtScn een screenshot van het volledige scherm vast te leggen. De schermafbeelding wordt opgeslagen als een png-bestand in de map Schermafdrukken.

Ook Window 11 is voorzien van de Game Bar om video’s en schermafbeeldingen te maken, terwijl je speelt.

Scrollende afbeeldingen

Bij webpagina’s is de inhoud vaak langer dan de hoogte van het computerscherm. In Microsoft Edge zit een functie om een schermafdruk over de volledige lengte van de webpagina te maken. Wanneer de webpagina open is, klik je rechtsboven op de drie lijntjes. Dat is het menupictogram. Dan kies je de opdracht Screenshot. Je kunt ook de combinatie Ctrl+Shift+S gebruiken. Hierdoor zie je een overlay over de webpagina met twee opties.

Kies de optie Volledige pagina vastleggen. Hierdoor opent een nieuw scrolvenster dat de volledige webpagina bevat. Bovenaan dit venster staan weer enkele tools om dingen op de schermafbeelding te markeren. Je kunt deze schermafbeelding opslaan, dan komt het bestand in de map Downloads, of je kunt ze rechtstreeks online delen.

Wil je weten hoe je scrollende screenshots in andere browsers kunt maken, lees dan: Scrollende screenshots: zo maak je ze

In Microsoft Edge is het mogelijk om scrollende schermafbeeldingen vast te leggen.

Freeware

Natuurlijk kun je ook gratis en Premium-apps van derden gebruiken die nog extra functies bieden, zoals het gratis Greenshot. Voordat je Greenshot installeert, schakel je deze functie het best uit: De toets Scherm afdrukken gebruiken om schermopname te openen. In stap 2 hebben we uitgelegd hoe je dat doet, Greenshot maakt ook gebruik van deze toetscombinatie.

Na de installatie tref je het programmapictogram rechtsonder aan in het systeemvak van de taakbalk. Het kan verborgen zijn achter het pijltje. Klik er met de rechtermuisknop op en open de Voorkeursinstellingen van het programma. Hier kun je de sneltoetsen vastleggen voor de verschillende typen schermopnamen.

Je kunt Greenshot ook openen vanuit het systeemvak.

Tot op de pixel nauwkeurig

Met de optie Interactief kader van Greenshot sleep je een blauw selectiekader over de inhoud van het scherm. Handig is dat je via een vergrootglas het begin- en eindpunt van de selectie kunt volgen. Eerst plaats je de muisaanwijzer op het begin van de selectie en daarna gebruik je de pijltjestoetsen om via het vergrootglas de selectie letterlijk tot op de pixel nauwkeurig te finetunen.

Druk op Enter om dit eerste selectiepunt te fixeren. Daarna sleep je naar het eindpunt van de selectie en weer preciseer je de selectie met behulp van het vergrootglas en de pijltjestoetsen. Druk opnieuw op Enter om een perfecte selectie vast te leggen. Om het vergrootglas even te laten verdwijnen, zodat je het overzicht houdt, gebruik je de Z-toets. Nadat de schermafbeelding is gemaakt, is het mogelijk om de afbeelding aan te passen met de ingebouwde beeldbewerker. Of je stuurt de afbeelding naar het klembord, Paint of een van de Microsoft 365-apps.

Met behulp van het vergrootglas en de pijltjestoetsen maak je een zuivere selectie.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.