Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Voor de show

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Ooit was het maken van foto’s een gecompliceerde, tijdrovende en dure aangelegenheid. Je moest een rolletje met een zeer beperkt aantal opnamen in je camera stoppen en dat na gebruik zorgvuldig opbergen om de foto’s vervolgens voor een hoop geld bij een fotowinkel te laten ontwikkelen en afdrukken. Dat weerhield niemand ervan om met name in de vakantie meerdere rolletjes vol te schieten met foto’s die vervolgens op lange winteravonden in een album konden worden geplakt.

Nu schieten we onze vakantiefoto’s met honderden achterelkaar en delen we de resultaten direct op sociale media. En die lange winteravonden? Die kunnen we nu gebruiken om van een selectie uit al die digitale foto’s een mooie diashow te maken. Hoewel, winteravonden … Met Bolide Slideshow Creator is het zo gepiept. Stop je alle gewenste foto’s in de bibliotheek van het programma, dan kan het de diashow volautomatisch maken met vaste of willekeurige overgangen. Je kunt er echter ook voor kiezen om handmatig overgangen te kiezen en in te stellen. Daarnaast kun je teksten en muziek toevoegen. Op de pc bekijk je de show vervolgens op hoge resolutie. Wil je hem als video met de wereld delen, dan kan dat alleen in dvd-kwaliteit.

©PXimport

Tip 02: Verzamelalbum

Geschikt voor: Windows Vista, 7, 8.x, 10

Wie een riante digitale muziekverzameling heeft en deze wil beheren, heeft de keuze uit een groot aantal programma’s. Sommige daarvan beperken zich tot het aanpassen van mp3-tags, terwijl andere een complete multimediale muziekervaring willen bieden. MusicBee neigt meer naar dat laatste.

Met MusicBee scan je moeiteloos verzamelingen met tienduizenden nummers in verschillende formaten. Is daarbij niet alles van de juiste tag voorzien, dan kun je dat eenvoudig aanpassen. Voor het afspelen van muziek biedt MusicBee niet alleen een uitgebreide equalizer, maar ook verschillende dsp’s, bijvoorbeeld voor het verbreden van het stereobeeld. Tijdens het afspelen haalt het programma waar mogelijk songteksten op en een foto van de artiest. Een contextmenu op deze foto stuurt je vervolgens met één muisklik naar het Wikipedia-artikel over de artiest of naar YouTube-clips. Daarnaast is het mogelijk om binnen MusicBee zelf een profiel van de artiest op te vragen en te grasduinen in de rest van diens oeuvre, voor zover je dat bezit.

MusicBee is uit te breiden met add-ons en er bestaat een Android-app om je muziekcollectie op afstand te benaderen.

©PXimport

Tip 03: Mes

Wanneer een kind niet langs de gebruikelijke route ter wereld kan komen, wordt de keizersnede toegepast – of zoals de dokter zegt: de sectio caesarea. Je zou dus kunnen denken dat ‘caesar’ iets met snijden te maken heeft, en dat bracht de makers van een grafisch compressieprogramma op het idee om hun product Caesium te noemen. Caesium is echter een chemisch element dat niets met snijden, baby’s of grafische formaten van doen heeft. Nou ja, de naam van het programma mag dan wat ongelukkig gekozen zijn, Caesium zelf is dat zeker niet.

De makers beloven dat het programma afbeeldingen in het algemeen beter comprimeert dan gebruikelijk is, en daar hebben ze zeker een punt. We lieten het los op een verzameling testbeelden en op een kwaliteitsinstelling van 50 procent haalden we gemiddeld zo’n 80 procent ruimtebesparing – handig voor wie (veel) foto’s wil delen.

Alsof dat nog niet genoeg is, kun je het programma ook nog gebruiken om te converteren tussen png-, jpg- en bmp-formaat, om afbeeldingen te verkleinen (of eventueel vergroten) en om ze te ontdoen van Exif-data.

Wie moeite heeft met het Duits dat na de eerste start verschijnt, gaat naar Werkzeuge, Einstellungen, Sprache, English.

©PXimport

Tip 04: Niet nix

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, MacOS, Linux

Jarenlang was avi hét bestandsformaat voor video’s op de pc. Met de komst van de dvd kwam mpeg in beeld, evenals de daarvan afgeleide formaten voor een hogere resolutie. En toen was daar ineens mkv, wat staat voor Matroska Video. In het begin was het nog even wennen, maar ondertussen is mkv samen met mp4 ongetwijfeld het meest gebruikte formaat onder downloaders uit nieuwsgroepen en van torrents.

Natuurlijk kun je met een mkv-bestand meer dan het alleen bekijken. Zo zijn er omstandigheden denkbaar waarin je zo’n bestand wilt splitsen of er juist een aantal wilt samenvoegen. Net als dvd’s ondersteunt mkv het gebruik van hoofdstukken, en wellicht wil je die maken of bewerken. Of misschien wil je wel gewoon allerlei technische informatie over het bestand – iets dat Windows standaard niet prijsgeeft. Met MKVToolNix kan dat allemaal.

MKVToolNix is de verzamelnaam van een aantal losse tools die via een centrale gebruikersinterface kunnen worden benaderd. Overigens werkt het programma ook met enkele andere populaire formaten en is het beschikbaar als 32- of 64bits-programma. Ook is er van beide een portable variant beschikbaar.

©PXimport

Tip 05: Spionnenvoer

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8(.1), 10

Een probleem met gratis software is dat je altijd maar moet afwachten of je geen tijd en moeite investeert in het leren gebruiken van een product dat volgend jaar niet meer wordt ondersteund en over twee jaar in de vergetelheid is geraakt. Dat geldt zelfs als het gaat om de gratis versie van een commercieel product. De makers van Spybot Search & Destroy houden het echter al meer dan vijftien jaar vol, dus durven we er met een gerust hart een stukje computerbeveiliging aan toe te vertrouwen – want dat is het doel van Spybot.

Het programma bevat een grote en continu bijgewerkte database met bekende dreigingen op het gebied van spyware, en dat zijn er nogal wat. Deze variëren van eenvoudige tracking-cookies en privacygevoelige registerverwijzingen tot regelrecht kwaadaardige software zoals rootkits. Hoewel de betaalde versie je systeem continu in de gaten houdt, moet je bij de gratis versie (eventueel geautomatiseerd) zelf regelmatig een scan uitvoeren. Dit duurde op ons testsysteem (snel, maar ook met heel veel bestanden) ruim een kwartier – en da’s heel snel! Let op, er zijn twee versies: een voor Windows XP en Vista en een voor 7, 8 en 10.

©PXimport

Tip 06: Was getekend …

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8(.1), 10

In de begintijd van de fotobewerking boden programma’s al filtertjes om foto’s (toen nog met woeste resoluties van wel 640 x 480 pixels!) om te toveren tot bijvoorbeeld een potloodtekening. Ze waren doorgaans verre van overtuigend. Ondertussen worden we echter overspoeld met een grote hoeveelheid programma’s en apps – sommige zelfs op basis van kunstmatige intelligentie – die oogstrelende kunst produceren.

In de categorie gratis en voor de pc is er Fotosketcher. Dit programma van Duitse origine biedt een groot aantal grafische stijlen voor onder andere potlood- en pentekeningen en olie- of waterverfschilderijen. Daarnaast zijn er stijlen om foto’s om te toveren tot cartoon of pointillistisch schilderij, en zijn er wat filters om foto’s te verbeteren of verouderen. Elke foto kun je bovendien van een lijstje voorzien.

De verschillende filtertypen, bijvoorbeeld potlood, hebben meerdere presets, maar ze hebben ook allemaal een aantal aan te passen parameters waarmee je je eigen stijl kunt creëren en opslaan. Uiteraard is het mogelijk om filters te combineren door effecten na elkaar toe te passen, en dat maakt het aantal mogelijke combinaties uiteraard enorm. Bij Gallery toont de site van Fotosketcher daarvan mooie voorbeelden.

©PXimport

Tip 07: Filmheld

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Bolide Slideshow Creator elders op deze pagina’s is prachtig wanneer je je vakantiefoto’s tot leven wilt brengen in een diashow, maar als je ook filmpjes hebt geschoten, dan geeft dat programma niet thuis. Geen nood, ook daarvoor bestaan fraaie gratis oplossingen, zoals het fenomenale Shotcut.

Shotcut is niet bedoeld voor de liefhebbers van wilde beeldovergangen, en daar is een goede reden voor: die leiden alleen maar af en zijn zelden functioneel. Wanneer zag je voor het laatst vliegende kubussen of wilde spiralen in een film van Spielberg? Nee, allemaal harde cuts of fades, en dat is dan ook het gereedschap waarmee je het in Shotcut moet doen. Dat betekent niet dat er niet volop creatieve mogelijkheden zijn, want je kunt allerlei effecten op het beeld loslaten en spelen met professionele tools zoals chromakey. Daarnaast biedt Shotcut een uitgebreide collectie audiofilters en draait het programma zijn hand niet om voor het bewerken van 4K-video’s. Is de eindmontage eenmaal naar wens, dan kun je die in een groot aantal formaten opslaan.

©PXimport

Tip 08: Gekromd

Geschikt voor: iOS

De aarde lijkt plat en er zijn – zeker in de VS – nog altijd heel wat mensen die geloven dat hij dat ook echt is. Het aardoppervlak is natuurlijk in een derde dimensie gekromd, maar is zelf wel tweedimensionaal. Je hebt immers aan twee coördinaten genoeg om elke plek aan te duiden. Zo zou het ook kunnen dat onze driedimensionale ruimte gekromd is. Over de afstanden die we met onze telescopen bestuderen zijn daar geen aanwijzingen voor, maar dat zegt weinig. Zo’n gekromde ruimte – die dus in zichzelf terugkeert – kan echter op allerlei manieren bestaan. De makers van de iOS-app Curved Spaces proberen al die manieren te visualiseren. Die mogelijkheid boden ze al langer in een gelijknamig pc-programma, maar met een iPad of iPhone kun je nu ook heel intuïtief door al die ruimtes vliegen om er een beeld van te krijgen. Voor iedereen die geïnteresseerd is in de kosmos is dat een duizelingwekkend leerzame ervaring.

©PXimport

Tip 09: Voor de heb

Geschikt voor: elk systeem

Naast kopen bestaan er onnoemelijk veel manieren om aan muziek te komen. Je kunt het uit allerlei bronnen downloaden of via verschillende diensten streamen. De tijd dat je met een bandrecorder in de aanslag naast de radio moest zitten, ligt gelukkig ver achter ons. Maar goed, dan hebben we het in het algemeen wel over muziek die op een of ander medium is uitgebracht. Maar wat doe je met die prachtige en eenmalige uitvoering op The Voice Senior? Is die voorbij, voorbij en voorgoed voorbij? Nee, die staat natuurlijk op YouTube, en ook daarvan kun je muziek downloaden. Voor dat doel bestaan allerlei programma’s, maar er zijn ook onlinediensten die het kunstje kennen, en da’s natuurlijk veel praktischer. Onlinevideoconverter.com is er zo eentje, en gemakkelijker wordt het niet. Zoek de YouTube-clip met je favoriete muziek, kopieer de link en plak die vervolgens in het invulvak. Klik op Start en na enig geduld (afhankelijk van de grootte van de clip en de drukte op de site) kun je je mp3’tje downloaden om voor altijd te bewaren. De site werkt ook met andere diensten zoals Facebook en Vimeo, en converteert ook video’s.

©PXimport

Tip 10: Peulvrucht

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8(.1), 10, Linux

Zoals iedere moestuinier weet groeien erwten in hoesjes die we peulen noemen, waarmee de erwt dus een peulvrucht is. De verpakkingswijze die Moeder Natuur voor de erwt (in het Engels ‘pea’) bedacht, deed de makers van een gratis archiveringsprogramma aan archiefbestanden denken, dus noemden ze hun product PeaZip. In archieven zoals zip en rar zitten de bestanden immers ook in een groepje bij elkaar verpakt. Verschil met de erwt is natuurlijk dat deze bestanden ook nog eens gecomprimeerd zijn, iets wat bij peulvruchten nog niet is gelukt.

PeaZip kan uit de voeten met vrijwel elk denkbaar type archiefbestand, althans als het om uitpakken gaat. Het aantal soorten archieven dat het programma kan aanmaken is beperkter, maar omvat wel het bekende zip-formaat. Voor wie alleen maar bestanden heeft uit te pakken is er overigens ook het eenvoudiger PeaExtractor. De portable versie die wij bekijken start standaard in het Engels, maar via Options, Localization verander je dat met het bestand nl.txt moeiteloos in Nederlands.

©PXimport

Tip 11: Studio

Geschikt voor: elk browser met Flash

Onlangs hoorden we over een man op zeer gevorderde leeftijd die dancefestivals afliep om daar op de elektronische klanken van de dj van dienst met de rest van het vooral jeugdige publiek te hakken en te stuiteren. Die dj’s zijn overigens vooral navolgers met een beperkt arsenaal aan klanken, want zoals iedere muziekliefhebber weet werd er bijna 50 jaar geleden al veel gevarieerder elektronische muziek gemaakt door artiesten als Pink Floyd, Kraftwerk en Jean Michel Jarre. Genoemde artiesten moesten echter een vermogen uitgeven aan een instrumentarium waarvoor je hogere elektrotechniek gestudeerd moest hebben, maar nu kunnen we allemaal aan de slag met dergelijke muziek – en daarvoor hoeven we niet eens software te installeren! In de studio van Soundation kan het gewoon online.

Soundation biedt verschillende versies. In de gratis variant kun je muziek maken op een onbeperkt aantal sporen met behulp van een aantal prachtige virtuele instrumenten (die klinken als de monsterlijke apparaten van Moog en Arp uit de jaren 70) en een beperkte selectie loops; genoeg om de klanken van weleer te laten herleven. Betaalde versies bieden meer samples en de mogelijkheid om met live-audio te werken. De site biedt volop muziek die laat horen wat er zoal mogelijk is.

©PXimport

Tip 12: Weg = weg

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8(.1), 10

Dankzij de Prullenbak van Windows haal je een bestand dat met de Delete-knop of Verwijderen uit het context-menu is gewist eenvoudig weer terug. Dat lukt niet wanneer je daarbij de Shift-knop gebruikt, en Windows vraagt dan ook altijd of je het zeker weet. Toch zijn ook dan bestanden niet echt weg – zeker niet als je ze meteen terughaalt. Voor dat doel bestaan allerlei programma’s die zelfs bestanden van een geformatteerd station kunnen terugvinden. Wie gesteld is op zijn privacy zal sommige bestanden dus écht voorgoed naar de vergetelheid willen sturen, en dat kan alleen met behulp van een shredder-programma. Zo’n programma wist niet alleen een bestand of map, maar overschrijft ook de plaats waar het stond meermaals met willekeurige data.

Zer0 is zo’n programma en is heel eenvoudig in gebruik. Zet het Zer0-venster ergens in een hoekje en sleep er vervolgens vanuit Verkenner de te wissen onderdelen heen.

Dat we het programma toch meer dan één balkje voor de moeilijkheid hebben gegeven, komt door het onherroepelijke karakter ervan.

©PXimport

Gevaarlijk?

Niet te snel klikken

©PXimport

Ben je op zoek naar een energiezuinige bijverwarming die snel en efficiënt warmte levert? Dan is een keramische verwarming wel iets voor jou: die combineert moderne technologie met gebruiksgemak. Zoals de Philips 5000 Series CX5120/11 keramische verwarming. Wat zijn de praktijkervaringen van de testers van Review.nl? Lees hier hun bevindingen.

Ben je op zoek naar een snelle, slimme en veilige manier om je huis te verwarmen? Met deze krachtige keramische verwarming zit je binnen twee seconden al lekker warm! En het beste? Je bespaart tot wel 50% energie vergeleken met een gewone verwarmingsventilator. Via de handige Philips Air+-app heb je altijd en overal controle over je verwarming. Bovendien zorgt de 5-voudige veiligheidsbescherming ervoor dat je je nergens zorgen over hoeft te maken. Warmte, gemak én gemoedsrust – wat wil je nog meer? Testers van Review.nl mochten de Philips 5000 Series CX5120/11 gedurende een periode testen. Hier lees je hun bevindingen.

Het slanke, zwarte design van deze Philips verwarming past goed in een modern interieur. Met een hoogte van minder dan 60 centimeter is het apparaat compact genoeg om onder een bureau te plaatsen. "Door het slanke en zwarte design is deze verwarming overal te plaatsen", aldus Rob, één van de testers. Het apparaat is daarnaast licht van gewicht, wat het makkelijk maakt om hem van kamer naar kamer te verplaatsen wanneer nodig.

Snelle en effectieve verwarming

De CX5120/11 overtuigt met zijn krachtige verwarmingsprestaties. "Het apparaat verwarmt de kamer verrassend snel, wat ideaal is op koude dagen", schrijft GeertK, die de CX5120/11 een 8,0 geeft. De oscillerende voet zorgt voor een goede warmteverdeling in de ruimte. Rob is blij met het vermogen: "Hierdoor is het mogelijk om in een korte periode een fijne warmte te verspreiden". Daar is tester Cindyver het mee eens. Ook wordt gewaardeerd dat de keramische verwarming geen vieze geurtjes verspreidt.

De Philips 5000 Series CX5120/11 kan ook in een thuisnetwerk worden gebruikt, waardoor app-bediening ingesteld kan worden en een koppeling met Google Home en Alexa mogelijk is. Wel kan er nog iets worden verbeterd aan het proces voor het maken van een verbinding met het draadloze netwerk. Roberto073: "Het koppelen met de Air+ app verliep zonder gedoe, al bleef het wifi-icoontje wit in plaats van oranje, zoals de handleiding aangaf. Dat was echter geen probleem, want alles werkte naar behoren." AnneliesD hierover: "De installatie was even puzzelen omdat er verwezen werd naar het netwerk van Philips in plaats van ons thuis wifi-netwerk. Maar dit was zo gewijzigd in de app."

Slim en gebruiksvriendelijk

Een groot pluspunt is de bediening via de bijbehorende app. Hiermee kun je de verwarming op afstand bedienen en programma's instellen. 'Via deze app is het mogelijk om zelf een programma te maken wanneer, hoe laat en hoe warm de verwarming moet werken', licht een enthousiaste gebruiker toe. De Auto+ modus regelt de verwarming automatisch voor optimale energiebesparing. Het touchscreen op het apparaat zelf biedt een gebruiksvriendelijk alternatief voor de app-bediening.

Tester Har74 is blij met de slimme functies van de verwarming en de app: "In de kinderkamer is de verwarming een keer omgevallen, maar de app gaf meteen een melding dat het apparaat was omgevallen en automatisch was uitgeschakeld. "

Tester AnneliesD is blij met de CX5120/11: "Vooral met thuiswerken is het ideaal om één ruimte te verwarmen en de cv-installatie niet te hoeven gebruikenm. wat dus ook aanzienlijk scheelt in de kosten! "

Geschikt voor kleinere ruimtes

De verwarming is vooral effectief in kleinere ruimtes tot ongeveer 20 m². 'In mijn studeerkamer komt de verwarming tot zijn recht', schrijft een tester. Verschillende gebruikers zetten het apparaat specifiek in als bijverwarming voor een thuiswerkplek. Een minpunt van de Philips 5000 Series CX5120/11 is volgens Max546 de lengte van het snoer. "Zonder verlengsnoer kun je hem niet zomaar overal neerzetten", aldus de tester.

Tester Har74 merkt dat deze verwarming minder geschikt is voor grotere ruimtes, want volgens de specificaties is hij vooral geschikt voor kamers tot 20 m³. Ook vindt hij het jammer dat de verwarming niet in andere kleuren dan zwart verkrijgbaar is.

Conclusie

Met een gemiddelde score van 8,7 is de Philips 5000 Series CX5120/11 een overtuigende keuze voor wie op zoek is naar een slimme bijverwarming voor kleinere ruimtes. De combinatie van snelle warmte, app-bediening en energiezuinige werking maakt het een praktisch apparaat voor bijvoorbeeld een thuiswerkplek of slaapkamer. Het compacte formaat en stille werking zijn extra pluspunten. Enige minpunten zijn de relatief korte stroomkabel en het feit dat de temperatuurmeting bij het apparaat niet altijd overeenkomt met de werkelijke kamertemperatuur.

Verzamel je je e-books het liefst centraal op een server? Dan ligt het voor de hand om die verzameling daar ook te beheren. Een van de beste beheerprogramma’s is Calibre. Hoewel dit vaak onder Windows wordt gebruikt, kun je het ook via Docker installeren en gebruiken. Daarna beheer je alles via een browser. We laten zien hoe dat werkt.

Calibre is een populair en voor velen vertrouwd programma voor het beheren van e-books, dat al heel lang mee gaat (zie het kader ‘Calibre vereenvoudigt je e-bookbeheer’). De meeste mensen gebruiken het op een pc, maar daar kleven wel wat nadelen aan. Een installatie op een server is praktischer. Een centrale installatie zorgt ervoor dat je gemakkelijker toegang tot Calibre hebt, vanaf verschillende apparaten en met verschillende gebruikers.

Ook de regelmatige software-updates zijn eenvoudiger te installeren, desgewenst zelfs automatisch. Het maken van back-ups is eveneens makkelijker. Op een pc vergeten mensen dat vaak, waardoor bij een crash of herinstallatie van Windows de zorgvuldig opgebouwde verzameling verloren gaat.

In dit artikel gaan we Calibre via Docker draaien. Je kunt de software daarna via een browser gebruiken, met dezelfde vertrouwde gebruikersinterface. We combineren het met Calibre Web. Daarmee kun je, ook weer via de browser, comfortabel je e-books lezen.

Ook de communicatie met e-readers komt aan bod. We laten zien hoe je via Calibre Web rechtstreeks synchroniseert met een Kobo e-reader. En vanuit Calibre gaan we e-books naar een Kindle sturen.

1 Calibre (Web) en Docker (Compose)

We gaan in dit artikel Calibre en Calibre Web installeren op een server. Hierbij maken we gebruik van Docker en Docker Compose. Hiervoor gebruiken we een Linux-server met Ubuntu 24.04 LTS. Voor het werken met Docker installeren we Docker CE (Community Edition). Daar zijn installatiegidsen voor. Hierna kun je zowel Docker als Docker Compose gebruiken.

Zorg dat het systeem dat je gaat gebruiken genoeg geheugen heeft. Er is geen schokkende hoeveelheid voor nodig, maar 2 GB is geen overbodige luxe. Dit heeft vooral te maken met de ‘remote desktop’-opzet: op de achtergrond wordt een VNC-verbinding opgezet om de gebruikersinterface van Calibre weer te geven. Gebruik je een container in Proxmox VE, dan is 4 GB een veilige bovengrens. Meestal ligt het geheugengebruik rond 500 MB, maar tijdens het gebruik loopt dat snel op naar 1 GB met wat uitschieters naar boven.

Alle e-books staan bij onze opzet op een NAS. Daarom koppelen (‘mounten’) we die map aan het systeem, op de locatie /mnt/nas/boeken. Die locatie gaan we (in de volgende paragraaf) als volume toevoegen aan Calibre. Het voordeel is dat je vanuit Calibre gemakkelijk door die map kunt bladeren om e-books toe te voegen aan de bibliotheek in Calibre zelf.

Zorg dat je op het systeem over Docker en Docker Compose beschikt.

2 Docker Compose

Op het systeem maken we een mapje voor Calibre en plaatsen daarin een bestand docker-compose.yml met de onderstaande inhoud. We kiezen voor zowel Calibre als Calibre Web het Docker-image van het bekende LinuxServer.io.

Mogelijk zijn voor jouw situatie wat aanpassingen nodig. De belangrijkste opties nemen we in de volgende twee paragrafen met je door. Bij twijfel kun je ook de documentatie voor de genoemde Docker-images raadplegen. Bij de uitleg maken we onderscheid tussen de host en de container. De host is daarbij uiteraard jouw server met Docker.

Met de hulp van Docker Compose beheren we de instellingen voor beide containers.

3 Volumes koppelen

Volumes zorgen feitelijk voor de mogelijkheid bestanden uit te wisselen tussen de host en container. Voor Calibre maken we onder volumes: een koppeling tussen de map ./config op de host en /config in de container. Hier bewaart Calibre de configuratie en straks ook de Calibre-bibliotheek.

Verder koppelen we de gemounte map /mnt/nas/boeken met daarin alle ongesorteerde e-books aan /media. Binnen Calibre kun je straks door de map /media bladeren om eenvoudig e-books aan je bibliotheek toe te voegen.

Optioneel kun je een map, zoals de hier voorgestelde map /mnt/nas/boeken/Toevoegen, koppelen aan de container onder bijvoorbeeld /toevoegen. We laten in paragraaf 7 zien hoe je met een kleine aanpassing de e-books in die map automatisch aan Calibre kunt toevoegen. Bij de container voor Calibre Web zie je onder volumes: alleen de koppeling met de lokale map ./config. Daar staat straks de bibliotheek van Calibre, die we bij de configuratie van Calibre Web alleen nog hoeven aan te wijzen. Controleer voor beide containers onder environment: de waardes bij PUID en PGID. Dat is de ID van respectievelijk de eigenaar en groep van de gekoppelde volumes. Deze waardes kun je nagaan met de opdracht id gebruiker. Dit voorkomt problemen met rechten bij bestandstoegang.

In een onderliggende map worden de configuratie en bibliotheek bewaard.

4 Poorten configureren

Er zijn voor beide containers poorten gekoppeld. Dit zie je onder ports:. Het poortnummer links is steeds de poort op de host. Die mag je eventueel veranderen, bijvoorbeeld omdat een poort (zoals de populaire poort 8080) al in gebruik is. Het poortnummer rechts is de poort in de container. Die mag je niet veranderen. We houden hier dezelfde poortnummers aan. Bij de container voor Calibre geeft poort 8080 toegang tot Calibre zelf en poort 8081 dient voor de ingebouwde contentserver (zie paragraaf 8 en het kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Calibre Web maken we via poort 8083 toegankelijk.

Poort 8083 geeft toegang tot Calibre Web, waarmee je e-books via een browser kunt lezen.

5 Beheer van de containers

Als je alle gewenste aanpassingen hebt gemaakt en de configuratie hebt bewaard, kun je beide containers starten met één opdracht:

Om de containers te stoppen, geef je deze opdracht:

Merk op dat er regelmatig updates verschijnen voor Calibre, waar je ook een melding van zult krijgen. Je hoeft dan in Calibre zelf niets te doen. Enkele commando’s vanaf de opdrachtregel volstaan. Stop als eerste de containers met:

Haal dan de nieuwe images op waarop de containers zijn gebaseerd. Dit kan in één keer met:

Daarna kun je de containers opnieuw starten met:

Daarbij zullen de containers op basis van de nieuwe images worden opgebouwd. Controleer eventueel de status met:

Dit laat zien welke containers actief zijn en welke poorten ze gebruiken.

Via enkele eenvoudige commando’s kun je de Docker-containers beheren.

6 Eerste stappen in Calibre

We gaan nu verder in de browser en beginnen met het instellen van Calibre. Log in op het ip-adres van het systeem waarop Calibre staat en poort 8080, zoals http://ipadres:8080. Kies in het eerste scherm Nederlands als taal. Kies daarna de locatie voor de bibliotheek voor Calibre. Hier worden alle toegevoegde boeken naartoe gekopieerd. We accepteren de standaardlocatie /config/Calibre Bibliotheek.

In het volgende scherm kies je je type e-reader. We kiezen voor een model van Kobo. Klik op Volgende om verder te gaan en dan Voltooien. Je komt nu direct in Calibre. Als je eerder met deze software hebt gewerkt, zal de gebruikersinterface vertrouwd zijn. Je ziet nog maar één boek in je Calibre-bibliotheek: de snelstartgids voor het werken met Calibre. Tijd dus voor wat extra leesvoer!

Bij het eerste gebruik moet je enkele instellingen aanpassen.

7 Boeken toevoegen

Om een e-book toe te voegen aan Calibre ga je naar Boeken toevoegen. Blader via de bestandsbeheerder vervolgens naar /media. Hier zie je de gemounte map met alle e-books. Wil je ook automatisch boeken aan Calibre kunnen toevoegen? Dit kun je instellen onder Voorkeuren. Kies onder Importeren/Exporteren de optie Boeken toevoegen. Op het tabje Automatisch toevoegen kun je naar de map bladeren waar de automatisch toe te voegen e-books staan. In ons voorbeeld is dat /toevoegen. Alle boeken die je in die map zet, zullen automatisch aan Calibre worden toegevoegd en daarna uit die map worden verwijderd. Kies na deze wijziging voor het herstarten van Calibre.

Boeken in deze speciale map worden automatisch aan Calibre toegevoegd.

8 Calibre Web

Met Calibre Web kun je een Calibre-database via een browser toegankelijk maken, zodat je door je verzameling e-books kunt bladeren en deze kunt lezen of downloaden. Het geeft je meer mogelijkheden dan de contentserver van Calibre (zie kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Zo kun je in Calibre Web boekenplanken maken en beheren. Deze kun je vervolgens synchroniseren met een Kobo e-reader.

Open om te beginnen Calibre Web op poort 8083, zoals http://ipadres:8083. Hier log je in met het initiële gebruikersaccount (gebruikersnaam admin en wachtwoord admin123). Eerst wordt gevraagd naar de locatie van de database van Calibre. Blader hiervoor naar /config/Calibre Bibliotheek en kies Select. Bewaar de instelling met Save. Als je naar Books gaat, zie je nu ook de eerdergenoemde gids voor Calibre en de boeken die je mogelijk zelf al had toegevoegd.

Voeg je in het vervolg in Calibre een boek toe, dan verschijnt deze ook direct in Calibre Web, omdat ze de database delen. Het is raadzaam om de taal van de gebruikersinterface op Nederlands te zetten. Klik daarvoor op je naam (admin) om je profiel te openen. Bij Language kies je Nederlands. Klik daarna op Save.

In Calibre Web verwijzen we naar de bibliotheek van Calibre.

9 Boekenplanken maken

Calibre Web kent het principe van boekenplanken, waarvan het beheer overigens los staat van Calibre. Begin hiervoor in het menu aan de linkerkant met Boekenplank maken. Open je vervolgens een e-book, dan kun je deze toevoegen aan een of meerdere boekenplanken. Handig aan de e-reader van Kobo is dat hij je boekenplanken met inhoud weergeeft in je bibliotheek als je naar het tabje Verzamelingen gaat. Hiervoor moet je de e-reader synchroniseren met Calibre Web. Je zou bijvoorbeeld een boekenplank kunnen maken voor boeken die je binnenkort wilt lezen. Of een boekplank voor elk genre. Ook kun je voor een specifieke e-reader een boekenplank maken. In de volgende paragrafen leggen we uit hoe je boekenplanken met je Kobo-e-reader kunt synchroniseren.

Je kunt boekenplanken maken voor synchronisatie met je e-reader.

10 Synchronisatie

Je kunt een e-reader van Kobo draadloos synchroniseren met Calibre Web. Hiervoor ga je naar het menu Beheer. Kies onder Instellingen de optie Bewerk basisconfiguratie. Onder het kopje Geavanceerde opties zet je vinkjes bij Zet Kobo sync aan en Proxy onbekende verzoeken naar Kobo winkel. Met die laatste optie zul je op je e-reader bij synchronisatie ook nog steeds boeken ontvangen die je bijvoorbeeld via bol.com hebt gekocht.

Controleer of de correcte poort is ingesteld voor Calibre Web (wij gebruiken de standaardpoort 8083). Als je een ander poortnummer hebt gekozen, moet je dat hier wijzigen. Kies daarna Opslaan. Open nu je profiel door op je gebruikersnaam te klikken (standaard is dat admin). Klik bij Kobo Sync Token op Aanmaken/Bekijken. Kopieer nu de regel die er als volgt uitziet:

Sluit je Kobo e-reader aan op de pc. Blader naar de map .kobo/Kobo en open het bestand Kobo eReader.conf. Zoek naar de regel met api_endpoint. De standaardconfiguratie ziet er meestal als volgt uit:

Verander deze regel naar de voorgestelde configuratie van Calibre Web. Als de bewuste regel (nog) niet bestaat, moet je deze aanmaken onder de groep [OneStoreServices].

We maken een aanpassing aan de configuratie van Calibre Web.

11 Kindle-e-reader

De Kindle van Amazon is een populair alternatief voor Kobo, dat wel werkt met een eigen ecosysteem. Heb je e-books in een afwijkend formaat, bijvoorbeeld drm-vrije epub-bestanden, dan kun je deze per e-mail naar een Kindle sturen. Dit gaat via de servers van Amazon, waar ze worden geconverteerd naar een geschikt formaat. Het e-mailadres waar je boeken naar kunt sturen kun je achterhalen door op je Kindle de instellingen te openen. Je ziet het @kindle.com-adres onder E-mail voor versturen naar Kindle. Je kunt hier direct vanuit Calibre e-books naar sturen.

Ga daarvoor in Calibre naar Voorkeuren. Kies onder Delen de optie Deel boeken via e-mail. Vul onder E-mail het e-mailadres van de Kindle in. Vul ook je e-mailadres als afzenderadres in onder Afzender e-mail. Je kunt eventueel een server instellen voor het versturen, maar het werkt meestal ook zonder.

Klik nu in Calibre met rechts op een e-book. Het menu Verbinden/delen geeft de optie voor het versturen per er-mail. Je e-book verschijnt hierna vanzelf op je Kindle. Mislukt de conversie, dan ontvang je een e-mailbericht van Amazon. Het is vrijwel altijd op te lossen met een trucje: converteer het e-book binnen Calibre naar het formaat .mobi. Converteer het daarna terug van .mobi naar .epub. Probeer vervolgens opnieuw het e-book naar je Kindle te sturen.

Je kunt per e-mail boeken delen met bijvoorbeeld een Kindle-e-reader.