Er zijn veel diensten voor dataopslag en bestandssynchronisatie, maar ze hebben één ding gemeen: je data worden in de cloud opgeslagen. Vind je dit geen prettige gedachte, dan kun je je eigen server hosten, voor volledige controle over je gegevens. Met Seafile kan dit ook nog helemaal gratis.

Dropbox, OneDrive en Google Drive zijn populaire opslagdiensten die je vast kent. Je kunt er veel data in de cloud opslaan, gratis of tegen een kleine vergoeding. Bij Google Drive bijvoorbeeld kost 200 GB 3 euro per maand. Je hebt op elk moment en via vrijwel elk apparaat toegang, via een browser of een losse app. De meeste diensten bieden bovendien handige opties om data te delen met specifieke machtigingen.

Waarom zou je dan de moeite nemen om zelf cloudopslag- en synchronisatiesoftware te installeren en te hosten? Omdat jij dan de volledige controle over je data behoudt, zonder afhankelijk te zijn van derde partijen. Voor wie privacy belangrijk vindt, is dit een groot pluspunt. En geef toe: het opzetten van een eigen server blijft altijd een leuke uitdaging, zeker als die ook nog eens nuttig blijkt te zijn.

Lees ook: Exit-strategie: zo verlaat je Google, Microsoft, Apple of Meta

1 Waarom Seafile?

In dit artikel laten we je kennismaken met de applicatie Seafile. Dit is een platform voor cloudopslag, delen en synchronisatie, vergelijkbaar met diensten als Nextcloud, ownCloud, Syncthing en Resilio Sync.

Seafile is wellicht iets minder bekend, maar dit is niet helemaal terecht. Het is namelijk niet alleen opensource, maar je kunt het ook gratis gebruiken. Verder biedt het een robuuste client-serveropzet, met een lichte en efficiënte architectuur, waardoor het minder serverbronnen gebruikt dan de meeste andere diensten.

Seafile ondersteunt ook standaard client-side-encryptie, zodat data versleuteld worden voordat ze de server bereiken. Daarnaast biedt de server sterke toegangscontrole-opties voor nauwgezet beheer van rechten en gedeelde toegang (zij het iets minder in de gratis editie).

Seafile heeft tevens een ingebouwd versiebeheersysteem, waarmee gebruikers snel eerdere bestandsversies kunnen herstellen. Voldoende redenen, zo lijkt ons, om Seafile nader te verkennen. Voor wie koudwatervrees heeft: op https://demo.seafile.com/demo kun je veilig aan de slag met een online demo-installatie.

Wil je snel weten of Seafile handig is? Probeer dan de demo-omgeving.

2 Installatie

Seafile is te vinden op www.seafile.com. De Community Edition is volledig gratis en geschikt om zelf te hosten. Op de website vind je bij Download de desktop-synchronisatieclients voor Windows, macOS en Linux, desktop-drive-clients (zonder synchronisatie) voor dezelfde besturingssystemen, en mobiele clients voor Android en iOS/iPadOS. In de laatste paragraaf komen we nog terug op die clients, maar eerst hebben we de servermodule nodig.

Klik hiervoor bij Server for generic Linux op Server Manual en selecteer in het menu links Seafile Community Setup on Linux – niet de Professional Setup, die niet gratis is en vanaf 4 tot 9 gebruikers jaarlijks 100 dollar (ca. 95 euro) kost. Als je op het kopje Outline klikt, lees je dat er twee installatiemethodes zijn. Handmatig, waarbij je zelf de nodige modules configureert, zoals database (MariaDB), geheugencaching (memcached) en webserver (Nginx/Apache). Of deels geautomatiseerd met Docker. Deze tweede methode is handigst en wordt aanbevolen, die volgen we hier.

Seafile bevat heel wat clientmodules, maar eerst hebben we een server nodig.

3 Windows Subsysteem voor Linux

In dit artikel bekijken we een deels geautomatiseerde installatie vanuit Linux. Dat kan een aparte Linux-machine zijn, maar je kunt ook ongeveer dezelfde methode via Docker gebruiken (zie volgende paragraaf) voor de installatie op een Windows-machine. Een native Linux-omgeving heeft wel de voorkeur, omdat er voor een Windows-omgeving extra voorbereiding en andere ingrepen nodig kunnen zijn (zie ook paragraaf 9).

Zo heb je, om Seafile op Windows te draaien, het Windows Subsysteem voor Linux (WSL) nodig. Op recente Windows-edities is het installeren van WSL of WSL 2 gelukkig eenvoudig: open de Opdrachtprompt als administrator en voer de opdracht wsl --install uit. Indien nodig kun je WSL ook downloaden via de Microsoft Store. Bijwerken van een bestaande WSL-installatie kan op elk moment met de opdracht wsl --update.

Controleer voor alle zekerheid het volgende: druk op Windows-toets+R, voer optionalfeatures uit, en controleer in het venster Windows-onderdelen in- of uitschakelen dat zowel de opties Virtual Machine Platform als Windows-subsysteem voor Linux zijn aangevinkt. Bevestig met OK en herstart je systeem indien nodig.

Het Windows Subsysteem voor Linux laat zich doorgaans snel en probleemloos installeren.

4 Docker-voorbereiding

We gaan ervan uit dat je de Linux-terminal hebt opgestart en commando’s kunt invoeren. In Windows met WSL volstaat het om Ubuntu op te starten via het startmenu (Ubuntu wordt namelijk standaard met WSL 2 geïnstalleerd. In Ubuntu kun je de terminal openen met Ctrl+Alt+T.

Omdat we met de Docker-container voor Seafile gaan werken, moet Docker eerst worden geïnstalleerd. Om conflicten met eventuele restanten van eerdere Docker- (of Podman-)installaties te voorkomen, voer je voor alle zekerheid het volgende commando uit:

Na deze opschoning voeg je de officiële GPG-sleutel van Docker toe met de volgende commando’s:

Dit zorgt ervoor dat je Docker zonder problemen kunt installeren en dat de pakketbronnen correct geverifieerd worden.

Voor alle zekerheid gooi je eventuele restanten van oudere Docker-installaties eerst overboord.

5 Docker-installatie

Vervolgens voeg je de Docker-repository toe, waar de benodigde Docker-softwarepakketten en componenten worden bewaard, met deze twee commando’s:

Daarna installeer je Docker zelf met:

Om Docker-commando’s ook zonder rootrechten uit te kunnen voeren, voer je de volgende drie commando’s uit (waarbij het eerste wellicht overbodig is):

Zoals gebruikelijk bij programmeurs kun je nu even de wereld gedag zeggen met:

Ook zonder sudo zou dit commando nu moeten werken:

Je bent nu klaar om met Seafile aan de slag te gaan.

De melding ‘Hello from Docker’ is de bevestiging dat die software goed draait.

6 Downloaden yml-configuratiebestand

Voor het draaien van Seafile gebruik je een bestand genaamd docker-compose.yml. Zo’n bestand haalt de nodige Docker-images op, stelt omgevingsvariabelen in, koppelt volumes en netwerken, en definieert eventuele afhankelijkheden. Het zet deze onderdelen om naar containers die binnen een gedefinieerd netwerk samenwerken.

Maak eerst een submap aan (bijvoorbeeld /seafile) in je actuele gebruikersmap in Ubuntu/WSL. Gebruik hiervoor het commando mkdir seafile. Controleer de mapinhoud met de opdracht ls. Navigeer naar deze map met cd seafile en download het yml-bestand voor Seafile met het commando:

Hiermee haal je dus versie 11.0 van de Community Edition (CE) binnen.

Haal het juiste yml-bestand op en plaats het bij voorkeur in een aparte map.

7 Aanpassen yml-configuratiebestand

Het gedownloade bestand docker-compose.yml is bijna klaar voor gebruik, er zijn nog enkele aanpassingen nodig. Je past dit aan met de ingebouwde teksteditor Nano in Ubuntu (gebruik de pijltjestoetsen om te navigeren), vanuit de map /home/<gebruiker>/seafile. Gebruik dit commando:

Pas bij het kopje volumes: de regel /opt/seafile-mysql/[…] aan naar de submap die je eerder hebt gemaakt: /home/<gebruikersnaam>/seafile/mysql/[…].

Met het commando whoami kun je eventueel je gebruikersnaam opvragen. De submap /mysql wordt bij het uitvoeren van het yml-bestand (zie volgende paragraaf) automatisch aangemaakt.

Pas verder bij het kopje volumes: de regel /opt/seafile-data:/shared aan naar: /home/<gebruikersnaam>/seafile/data:/shared.

Vervang het standaardwachtwoord db_dev bij MYSQL_ROOT_PASSWORD= en DB_ROOT_PASSWD= door een eigen sterk wachtwoord.

Bij het kopje ports: kun je het poortnummer wijzigen waarop de webinterface van je Seafile-server bereikbaar is (standaard is dit 80). Wil je bijvoorbeeld poort 8001 gebruiken, pas dan "80:80" aan naar "8001:80".

Wijzig TIME_ZONE=Etc/UTC in TIME_ZONE=Europe/Amsterdam (of Europe/Brussels), vul je eigen e-mailadres in achter SEAFILE_ADMIN_EMAIL= en wijzig het standaard wachtwoord ascret van de beheerder achter SEAFILE_ADMIN_PASSWORD= in een sterk wachtwoord.

Voeg de regel restart: always toe om ervoor te zorgen dat de container automatisch opnieuw start, ook bij een herstart van de host. Dit kun je bijvoorbeeld doen net voor de twee onderste regels:

Sla het bestand op met Ctrl+O, bevestig met Enter en sluit af met Ctrl+X.

Alle wijzigingen in het yml-bestand in één oogopslag binnen Nano. 

8 Seafile starten

Om het yml-configuratiebestand uit te voeren, heb je Docker Compose nodig. Dit is gelukkig al meegekomen met de Docker-installatie van paragraaf 5. Vanuit de map /home/<gebruikersnaam>/seafile voer je deze opdracht uit:

Je ziet nu de logs van de containers, wat handig is om foutmeldingen in dit stadium op te sporen. Ongeveer een halve minuut later verschijnt, als het goed is, onderaan de melding Seahub is started. Done.

Open een browser op dit systeem en tik het adres localhost in, of localhost:<poortnummer> als je een andere poort hebt ingesteld in het yml-configuratiebestand. Het inlogvenster van Seafile verschijnt (gebruik het e-mailadres en wachtwoord van de Seafile-admin, zoals in het yml-configuratiebestand aangegeven). Na je aanmelding verschijnt een welkomstvenster en beland je in je dashboard (zie ook paragraaf 10).

Als alles naar behoren werkt, kun je voor volgende sessies deze opdracht gebruiken om meldingen te onderdrukken en de containers op de achtergrond te laten draaien:

Met dit commando kun je op elk moment de status van de draaiende containers bekijken:

Het grote moment: de webinterface van Seafile met inlogvenster verschijnt.

9 Extra stappen in WSL 2

We testten Seafile tevens uit in een WSL2-omgeving in Windows en stuitten daarbij op twee onverwachte problemen. De eerste foutmelding was dat het bestand docker-credential-desktop.exe niet gevonden werd. Dit konden we oplossen door het bestand config.json in de map ~/.docker leeg te maken, vermoedelijk was dit een gevolg van een eerdere Docker Desktop-installatie.

Een vervelender probleem is dat WSL 2 standaard een gevirtualiseerde netwerkadapter gebruikt die niet direct bereikbaar is vanaf andere apparaten op het thuisnetwerk. Door een poortproxy (portforwarding) in te stellen, kun je de Seafile-webserver wel vanaf andere apparaten benaderen via <LAN-ip-adres>:<poortnummer>.

Start op het systeem met de WSL2-Seafile-server de Windows Opdrachtprompt als administrator en voer het commando wsl hostname -I uit. Dit levert drie interne WSL-ip-adressen op, waarbij het eerste adres reageert op een ping-commando:

Dit adres correspondeert met de Seafile-webserver. Met het volgende commando wordt verkeer naar de ingestelde poort op een van de fysieke netwerkinterfaces (0.0.0.0) doorgestuurd naar de poort op het interne ip-adres van de Seafile-server:

In ons voorbeeld werd dit:

Hiermee was de Seafile-webserver bereikbaar via <LAN-ip-adres-Windows-pc>, bij ons: 192.168.0.164, op de standaardpoort 80.

We zetten een ‘poortproxy’ op om de WSL2-interne Seafile-server via het netwerk te kunnen bereiken.

10 Systeembeheer

Voordat we overgaan naar de synchronisatie met de clients, is het nuttig om enkele opties in het Seafile-serverdashboard te bekijken. Rechtsboven bevindt zich een profielknop waarmee je via de optie Instellingen onder meer de taal, het wachtwoord en de notificatiefrequentie kunt aanpassen. Hier vind je ook de opties Uitloggen en Systeembeheerder. Met de laatste optie open je een uitgebreid menu met systeemopties. De rubriek Statistic biedt bijvoorbeeld inzicht in opslaggebruik, gebruikers en verkeer, en maakt het genereren van rapporten mogelijk.

Het onderdeel Apparaten toont een overzicht van verbonden toestellen. Belangrijk is ook de sectie Instellingen. Hier moet je namelijk de velden SERVICE_URL en zeker ook FILE_SERVER_ROOT wijzigen van de standaard-url (http://docs.seafile.com) in die van je eigen server. In onze testopstelling was dat bijvoorbeeld respectievelijk http://192.168.0.164 en http://192.168.0.164/seafhttp (de submap /seafhttp is standaard bij gebruik van Nginx/Apache). Bevestig deze wijzigingen telkens door op het vinkje te klikken. Verder vind je hier nog opties om voorwaarden voor nieuwe gebruikers in te stellen, zoals wachtwoordvereisten of een activatiemail.

In de rubriek Gebruikers beheer je eenvoudig gebruikers, inclusief importeren en exporteren van gegevens van en naar Excel. Bij Groepen kun je gebruikersgroepen en de bijbehorende bibliotheken beheren.

We raden je aan om alle rubrieken en opties een keer zorgvuldig door te nemen.

Vergeet niet om de url’s op die van je eigen Seafile-server af te stemmen.

Ook interessant: Weg van big tech, dit is het fediverse 

11 Databeheer

Bij Seafile draait alles om data, waarbij bibliotheken het centrale concept vormen. Klik linksboven op het logo om naar je dashboard te gaan en open Mijn bibliotheken. Met de knop Nieuwe Bibliotheek maak je eenvoudig extra bibliotheken aan en kun je door een vinkje bij Versleutel de toegang beveiligen met een wachtwoord. Bovenaan kun je via Upload en Nieuw bestanden toevoegen aan een geopende bibliotheek. Geselecteerde bestanden kun je kopiëren, verplaatsen, verwijderen en naar je systeem downloaden.

Als je met de muis over een bibliotheek, map of bestand beweegt, verschijnen enkele pictogrammen. Naast Downloaden en Verwijderen zie je het pictogram Meer handelingen voor een extra optiemenu. Bij Bestanden biedt dit menu onder meer Tags (labels toevoegen om data sneller te herkennen), Openen via programma (je kiest zelf de gewenste applicatie voor dat bestandstype) en Geschiedenis. Deze laatste optie geeft toegang tot versiebeheer, zodat je oudere versies kunt terughalen via Downloaden. De opties Tags en Geschiedenis vind je trouwens ook op bibliotheekniveau, via knopjes rechts boven de bibliotheekinhoud.

Seafile biedt ook een krachtig versiebeheer aan.

12 Delen

In de sectie Bibliotheken vind je bovenaan en bij een geselecteerd item de optie Delen. Kies je het pictogram Delen naast een geselecteerd bestand, dan verschijnt een venster met de opties Deellink en Interne link.

We richten ons hier op de eerste optie (Interne link is alleen voor gebruikers met specifieke leesrechten). Klik op Generate Link of op Generate links in batch voor meerdere links tegelijk. Na het klikken op Genereer verschijnen twee links: één waarmee de gebruiker een bestand kan previewen (indien beschikbaar) en dan beslissen om te downloaden, en één voor een directe download. Beide links bieden een QR-code. Je kunt ook een wachtwoord instellen (via Wachtwoord beveiliging toevoegen) en een vervaldatum voor je link meegeven (via Voeg automatische vervaldatum toe).

Als je Delen kiest op bibliotheekniveau, heb je extra opties: Upload Link (voor gebruikers om bestanden in je bibliotheek te uploaden), Delen met gebruiker en Delen met een groep, waarbij je telkens machtigingen instelt op Alleen lezen of Lezen/schrijven. In je dashboard vind je linksonder de optie Delen beheer, waarmee je gedeelde bibliotheken, mappen en links nog sneller kunt beheren.

Gedeelde links, inclusief QR-code.

13 Clients

Een Seafile-server is pas nuttig als je over clients beschikt die daarmee kunnen samenwerken. Seafile biedt hiervoor verschillende apps, zowel desktop als mobiel, voor diverse besturingssystemen. We richten ons hier op de Windows-client, maar de werking van de verschillende clients is vergelijkbaar.

Start na installatie de app en kies een lokale hoofdmap voor je bewaren van je Seafile-bibliotheken. Meld je aan bij de Seafile-server met hostnaam of ip-adres, e-mail, wachtwoord en computernaam. Na het inloggen verschijnen de bibliotheken. Klik op Ja om de standaardbibliotheek direct te downloaden.

In het appvenster kun je via het contextmenu van een bibliotheek de optie Synchroniseer deze bibliotheek selecteren om de inhoud met je desktop te synchroniseren. Je kunt hiervoor ook een alternatieve map kiezen. Klik met rechts op de gesynchroniseerde bibliotheek voor opties als Set sync Interval en Uitschakelen auto sync.

Je kunt zo’n bibliotheek nu ook lokaal openen om bestanden en mappen toe te voegen of te verwijderen. De gewijzigde data worden daarna gesynchroniseerd met de cloud, zoals jij hebt ingesteld. Via het tandwielpictogram pas je nog allerlei andere instellingen aan, zoals eventuele download- en uploadlimieten, notificaties en taal.

Je bepaalt zelf of en hoe vaak je data worden gesynchroniseerd.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.

Begint je oude ratelende Windows-computer nog net niet te roken? Dikke kans dat de pc of laptop met LibreELEC weer loopt als een zonnetje. Dit lichtgewicht besturingssysteem telt slechts één programma: Kodi. En wat voor een, want eigen opgeslagen films, series en muziek verschijnen in een fraaie bibliotheek. Bouw met behulp van gratis software je eigen media-pc!

Op exact 14 oktober 2025 vervalt de ondersteuning voor Windows 10. Pc’s en laptops die wegens hardwarebeperkingen niet naar versie 11 kunnen upgraden, ontvangen vanaf die datum geen (veiligheids)updates meer. Met LibreELEC geef je een gedateerde computer een tweede leven. Na het nodige instelwerk verbind je de kersverse media-pc met een televisie, zodat je in vol ornaat van mooie videocontent kunt genieten.

Nut van een media-pc

Zo’n beetje elke hedendaagse smart-tv heeft toegang tot Netflix, Disney+, Amazon Prime Video en consorten. Waarom zou je dan een media-pc met lokaal opgeslagen mediabestanden op de computer aansluiten? Het antwoord daarop is ietwat omstreden. In illegale downloadnetwerken als bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) liggen er nog altijd volop films, series, documentaires en muziek voor het oprapen. Bovendien was downloaden voor eigen gebruik tot het jaar 2014 tot op zekere hoogte toegestaan. Kortom, misschien heb je nog wel ergens een harde schijf of NAS met talloze mediabestanden liggen. Creëer daarvan een gelikte bibliotheek en toon die op een televisie of computermonitor.

Lage systeemeisen

LibreELEC is een zogeheten Linux-distributie met lage systeemeisen. De ontwikkelaar geeft op zijn website geen uitsluitsel over welke processorsnelheid en hoeveel werkgeheugen je minimaal nodig hebt. Het is dus een kwestie van uitproberen. Met een computer van pakweg tien jaar oud kom je vermoedelijk al een heel eind.

Naast reguliere pc’s en laptops is LibreELEC ook voor andere apparaten beschikbaar. Zo kun je dit besturingssysteem bijvoorbeeld op een geschikte singleboardcomputer installeren, zoals een Raspberry Pi. Het voordeel daarvan is dat je tegen lage kosten een volwaardige media-pc inricht.

Opslagmedium prepareren

Je voert de installatie van LibreELEC straks vanaf een SD-kaart of usb-stick uit. Bedenk goed dat je daarmee alle huidige opgeslagen gegevens kwijtraakt. Stel deze data zo nodig dus eerst veilig. Je gaat het opslagmedium nu met het hulpprogramma LibreELEC USB-SD Creator prepareren. Gebruik hiervoor een willekeurige pc, laptop of Mac.

Download LibreELEC USB-SD Creator. Er zijn versies voor Windows en macOS beschikbaar. Zodra je op het installatiebestand dubbelklikt, verschijnt er mogelijk eerst een waarschuwing. Dat komt omdat de beveiligingsmodule van Windows de uitgever niet herkent. Je kunt de installatie gewoon uitvoeren, want het programma is volkomen veilig.

Prik de SD-kaart of usb-stick in de computer en start LibreELEC USB-SD Creator op. Klik onder Kies versie op het uitrolmenu. Als je het besturingssysteem op een normale pc of laptop gaat installeren, kies je Generic (AMD/Intel). Je bevestigt vervolgens met Download, waarna je een lokale opslagmap selecteert. Wanneer je onder Kies uw USB stick of SD kaart het juiste opslagmedium hebt aangewezen, klik je als laatste op Schrijf / Yes.

Selecteer de juiste versie van LibreELEC om een opstartbare SD-kaart of usb-stick te genereren.

Opstartbare usb-stick of SD-kaart

Je hebt nu de pc of laptop nodig waarop je LibreELEC wilt installeren. Stop daarin de SD-kaart of usb-stick. De bedoeling is dat je dit systeem vanaf het zojuist geprepareerde externe opslagmedium gaat opstarten. Je regelt dat door in een specifiek menu van het moederbord de SD-kaart of usb-stick als eerste opstartschijf te selecteren. Roep dit zogeheten BIOS- of UEFI-menu op door tijdens de opstartfase van de pc of laptop op een specifieke sneltoets te drukken. Dat is bijvoorbeeld F10, F2 of Delete. De exacte toets verschilt per systeem.

Heb je het BIOS- of UEFI-menu eenmaal gevonden, dan navigeer je naar Boot of een soortgelijk onderdeel. Zorg ervoor dat het juiste opslagmedium als eerste opstartschijf is geselecteerd. Je herkent een SD-kaart of usb-stick doorgaans aan de naam van de fabrikant. Bewaar als laatste de wijzigingen en start de computer op.

©PXimport

Regel in het BIOS- of UEFI-menu dat de computer vanaf het externe opslagmedium opstart.

Installatie starten

Hoog tijd om de installatie van LibreELEC te starten! Als het goed is, komt vanzelf het gekleurde logo van deze Linux-distributie tevoorschijn. Na even wachten zie je een blauw scherm met een ietwat Spartaans ogend menu. Selecteer Install LibreELEC en bevestig met Enter. Heeft jouw computer meerdere schijven? Bepaal dan op welke opslagdrager je het besturingssysteem wilt installeren en druk nogmaals op Enter. Je selecteert in de volgende schermen tweemaal Yes, waarna je wederom op Enter drukt. De installatie wordt nu gestart. Haal na afloop de usb-stick of SD-kaart uit de computer en druk nog een keer op de Enter-toets. Je gaat nu met de pijltjestoetsen naar Reboot en drukt – je raadt het al – nog een laatste keer op Enter.

Zodra LibreELEC succesvol vanaf het externe opslagmedium opstart, verschijnt dit logo.

Instellingen LibreELEC

Het is gedaan met die lelijke Spartaanse installatiemenu’s, want het openingsscherm van dit besturingssysteem ziet eruit om door een ringetje te halen. Je gaat in het welkomstvenster eerst enkele instellingen van LibreELEC aanpassen.

Klik onder Language op het uitrolmenu en kies Dutch.

Wijzig de taal van het besturingssysteem meteen naar het Nederlands.

Via Volgende geef je het systeem desgewenst een andere hostnaam. Dat is met name handig voor de herkenbaarheid van de media-pc binnen het thuisnetwerk. LibreELEC vereist een internetverbinding. Op die manier kan het besturingssysteem verse systeemupdates, filmcovers en overige informatie ophalen. Indien de computer niet met een netwerkkabel is verbonden, klik je in het volgende venster op de naam van jouw thuisnetwerk. Kies Verbinden en typ het wifi-wachtwoord. Sluit het venster met OK. Achter de netwerknaam verschijnt een ip-adres.

Misschien wil je de mediabibliotheek van de media-pc op den duur vanaf andere apparaten beheren. In dat geval is het verstandig om in het volgende venster alvast de verbindingsopties SSH en Samba te activeren. Sluit met tweemaal Volgende het welkomstvenster.

Voor een goede werking koppel je de media-pc aan jouw (draadloze) thuisnetwerk.

Navigeren in Kodi

Als je het besturingssysteem LibreELEC opstart, kom je automatisch in Kodi terecht. Dit populaire mediaprogramma kun je volledig naar eigen smaak finetunen. Je gebruikt het touchpad van een laptop of een normale muis om door de menu’s te navigeren. Zit je ergens diep in Kodi en kun je niet terug? Met de Escape-knop van het toetsenbord kun je altijd weer naar het voorgaande venster teruggaan.

Films importeren

In een ideale situatie overspoel je Kodi met films, zodat het programma daarvan een mooie mediabibliotheek kan opbouwen. Staan de films op een externe harde schijf, ssd of usb-stick? Sluit dit opslagmedium dan op de nieuwbakken media-pc aan.

Navigeer vanuit het beginvenster achtereenvolgens naar Speelfilms / Ga naar bestandensectie / Toevoegen video’s / Bladeren / Root bestandsysteem / media en wijs het bewuste opslagstation aan. Selecteer een map met films en klik op OK. Je bedenkt voor deze bestandslocatie eventueel een passende naam, waarna je bevestigt met OK.

Je gaat nu inhoud aan de map toewijzen. Op basis van deze gegevens haalt Kodi de juiste filmgegevens op bij een online informatiebron. Klik op Deze map bevat en kies Speelfilms.

Met de juiste instellingen plukt Kodi filmgegevens van het web.

Heb je een map met series aangewezen, dan kun je hier als alternatief ook Series kiezen. Klik ook nog even op Instellingen en selecteer bij Voorkeurstaal de optie nl-NL. Ga daarna naar Fanart.tv en kies nl achter Taal voor fanart.tv achtergrond. Klik tweemaal op OK en Ja om de films in Kodi te tonen.

Kodi creëert van alle mediabestanden een prachtige bibliotheek met filmcovers.

Films in netwerk

Kodi kan ook films van andere apparaten binnen jouw thuisnetwerk importeren, zoals een pc of NAS. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden. Een handige methode is om eerst een mediaserver met films op een pc of NAS in te stellen. Er zijn voor dit doeleinde diverse toepassingen beschikbaar. Op een Synology-NAS gebruik je hiervoor bijvoorbeeld de app Mediaserver, terwijl je op een pc de freeware Universal Media Server kunt installeren.

Je past in Kodi eerst even een instelling aan. Klik in het beginvenster bovenaan op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Ga vervolgens naar Diensten / UPnP/DLNA en activeer de optie UPnP-ondersteuning inschakelen.

Na een aanpassing in de instellingen kan Kodi met andere mediaservers communiceren.

Daarnaast loont het de moeite om de opties Deel mijn bibliotheken en Toestaan op afstand bedienen via UPnP in te schakelen. Je kunt de Kodi-bibliotheek dan namelijk ook op andere apparaten benaderen, zoals een smart-tv. Stream de films zo over het thuisnetwerk.

Keer terug naar het beginvenster en ga naar Video’s / Bestanden / Toevoegen video’s / Bladeren / UPnP-apparaten en kies de gewenste mediaserver. Je selecteert de goede map en klikt tweemaal op OK.

Voeg in Kodi een mediaserver met films toe.

Tijd voor popcorn!

Zin in een filmpje? Voordat je de videoweergave start, wil je misschien eerst weten waar het verhaal over gaat. Klik met de rechtermuisknop op een filmcover en kies Informatie. Er opent een vers scherm met onder andere een korte Nederlandse beschrijving en een overzicht van de belangrijkste acteurs. Je bekijkt zelfs een trailer, al dien je dan wel eerst een add-on met YouTube-toegang te installeren.

In feite creëer je met Kodi je eigen ‘Netflix’ vol met filminformatie.

Klik op Afspelen om de film te starten. Via het spraakballonnetje onderaan schakel je zo nodig Nederlandstalige ondertitels in. Wanneer die ontbreken, komt de optie Download ondertiteling goed van pas. Hiervoor is het wel een voorwaarde dat je een ondertiteldienst hebt toegevoegd (zie volgende paragraaf).

Soms zijn er meerdere audiosporen beschikbaar. Zo kun je veel animatiefilms in het Engels óf Nederlands volgen. Open via het tandwiel rechtsonder de Instellingen en klik op Audio-instellingen. Selecteer nu achter Audiospoor de juiste optie.

Kodi speelt films in een hoge resolutie inclusief ondertitels af.

Belangrijke instellingen

Kodi heeft een heleboel instellingen. Het zijn er zelfs zó veel dat we er met gemak een compleet artikel aan kunnen wijden. In plaats daarvan nemen we de belangrijkste opties met je door. Klik in het beginvenster linksboven op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Via Add-ons / Installeer van repository / Alle repositories kun je allerlei extensies toevoegen. Denk bijvoorbeeld aan ondertiteldiensten, informatieleveranciers en zelfs spelletjes. Probeer gerust eens iets uit door de betreffende extensie te installeren.

Ga in het instellingenmenu naar Systeem / Beeldscherm. Standaard laat Kodi alleen de basisopties zien. Klik daarom linksonder een paar keer op het tandwiel om alle opties te tonen. In dit menu kun je de maximale resolutie en vernieuwingsfrequentie instellen. Tot slot is het onderdeel Audio de moeite waard. Bepaal hier uit welke speakers je geluid wilt horen.

Het uitgebreide instellingenmenu van Kodi bevat meerdere rubrieken.

Maximaal kijkgenot

Heb je Kodi volledig naar eigen wens ingesteld? Mooi, want dan kun je eindelijk eens in alle rust van die mooie film of serie genieten. Uiteraard doe je dat het liefst op een groot scherm. De meeste laptops en pc’s hebben een HDMI-uitgang, zodat je een televisie als veredeld computerscherm kunt aansluiten. Voor nog meer comfort is de aanschaf van een geschikte afstandsbediening het overwegen waard. Veel kijkplezier!