Wellicht heb je ooit weleens een LinkedIn-profiel aangemaakt, maar gebruik je het ook? Wie dit zakelijk netwerk beter leert kennen, kan deelnemen aan interessante discussies, een nieuwe baan vinden of op de hoogte blijven van recente ontwikkelingen in een bepaald vakgebied.

Profiel maken

Tip 01: Profiel bewerken

Als je nog geen LinkedIn-profiel hebt, kun je er hier een aanmaken. Klik op Nu lid worden, voer je voornaam, achternaam en e-mailadres in en kies een wachtwoord. Als je al een Facebook-account hebt, kun je dat optioneel gebruiken om je aan te melden. Vervolgens volg je de verschillende stappen van de wizard om je profiel te vervolledigen.

Heb je al eens een account aangemaakt, dan kun je gewoon inloggen door op de startpagina op Aanmelden te klikken in de rechterbovenhoek.

Wanneer je bent aangemeld, klik je bovenaan in de zwarte balk op Profiel / Profiel bewerken. Je kunt nu heel eenvoudig een Functie toevoegen, je Samenvatting bewerken, de kennis van je Talen toelichten of een Opleiding toevoegen. Bovendien is het mogelijk om de verschillende blokken van plaats veranderen met de zwarte dubbele pijl.

Je beslist helemaal zelf hoeveel en welke informatie aan je profiel toevoegt. Een professionele portretfoto is een must. Een vakantiekiekje kan wel op Facebook maar is niet geschikt voor op LinkedIn. Zodra je alle nodige aanpassingen doorgevoerd hebt, klik je helemaal bovenaan op Klaar met bewerken.

©PXimport

Tip 01 Met de dubbele pijl kun je elk blok eenvoudig van plaats veranderen.

Tip 02: Privacy

Net zoals in de meeste sociale netwerken kun je ook in LinkedIn bepalen wie wat kan zien. Om toegang te krijgen tot de privacy-instellingen klik je rechts bovenaan op je fotootje. Klik vervolgens op Bekijken naast Privacy en instellingen. Voer je wachtwoord nog een keer in en klik op Aanmelden.

Klik op het tabblad Profiel door naar Selecteren wie uw netwerkactiviteit kan zien en maak je keuze tussen Iedereen, Uw netwerk, Uw connecties of Alleen uzelf en voltooi de bewerking met Wijzigingen opslaan.

Via Zichtbaarheid van uw profielfoto wijzigen kun je nog even aangeven wie je portretfoto kan bekijken. Je hebt de keuze uit Mijn connecties, Mijn netwerk of Iedereen. Wijzig je instellingen met de Instellingen opslaan-knop.

©PXimport

Tip 02 Via Privacy en instellingen kom je op je LinkedIn-dashboard terecht.

Tip 03: Authenticatie

Steeds meer diensten voeren dubbele authenticatie in om zo een betere bescherming tegen hackers te bieden. Via LinkedIn is dit ook mogelijk. Klik rechtsboven op je foto en kies in het menu Privacy en instellingen. Navigeer onderaan naar het tabblad Account en kies Beveiligingsinstellingen beheren. Klik daarna op Inschakelen onder Dubbele verificatie voor aanmelding. Kies je land in de lijst en voer je telefoonnummer in. Klik op Code verzenden om verder te gaan.

Enkele seconden later ontvang je een sms op je mobiele telefoon. Voer de code van zes cijfers in en klik op Verifiëren en Klaar. Je krijgt onmiddellijk een bevestiging via e-mail. Wanneer je nu op een andere computer of een smartphone of tablet wil inloggen met je LinkedIn-account, moet je je wachtwoord invullen voorafgaand met een code van zes cijfers die je op dat ogenblik op je mobiel ontvangt.

©PXimport

Tip 03 Dankzij dubbele authenticatie is de kans op een gehackt account stukken kleiner.

Tip 04: Handtekening

Wie zijn of haar LinkedIn-account wil gebruiken als visitekaartje, kan een link naar het profiel in zijn of haar e-mailhandtekening plaatsen. Standaard bestaat de url van je LinkedIn-profiel uit een eigenaardige mix van cijfers en letters.

Dit is echter heel eenvoudig aan te passen. Klik op bovenaan in de balk op Profiel en klik door naar Profiel bewerken. Klik daarna op Bewerken net naast de url van je profiel, onder je profielfoto. Rechtsonder klik je op URL van uw openbare profiel aanpassen. Nu kun je een url maken als 'linkedin.com/in/uwnaam'. Voltooi de bewerking met Stel uw aangepaste URL in.

Ook interessant is de Profielbadge. Dit is een mooie knop naar je LinkedIn-profiel. Klik op Een profielbadge maken en kies vervolgens één van de twee knoppen. Kopieer de code en plak deze vervolgens in je e-mailhandtekening, op je blog of op je website.

©PXimport

Tip 04 Kopieer de code en plak 'm in je e-mailhandtekening of op je website.

Connecties maken

Tip 05: Mensen toevoegen

Er zijn verschillende manieren om mensen toe te voegen aan je netwerk. Op de startpagina krijg je in de rechterbovenhoek een lijstje met Personen die je misschien kent. Zelf iemand zoeken? Dat kan via de zoekbalk bovenaan in beeld. Als LinkedIn een contactpersoon met die naam heeft gevonden, kun je naar zijn of haar openbaar profiel doorklikken. Kies Connectie maken om een uitnodiging te versturen. Je moet nu alleen nog even aangeven hoe je de persoon in kwestie kent. Optioneel kun je een persoonlijk bericht toevoegen.

De standaardtekst - Ik wil u graag toevoegen aan mijn professionele netwerk op LinkedIn - komt nogal cliché over. Wij raden daarom aan om zelf een boodschap in te voeren. Klik vervolgens op Uitnodiging verzenden.

Op gelijkaardige manier kun je ook zoeken op bedrijfsnaam. Zodra je naar een bedrijfspagina gaat, zie je in de rechterbovenhoek enkele werknemers staan. Klik op Alles weergeven om alle werknemers te zien. Via Connectie maken kun je heel eenvoudig connecteren met verschillende personen uit één bedrijf.

Een derde manier om mensen toe te voegen kan via Netwerk / Connecties toevoegen helemaal bovenaan in de zwarte balk. Door je adresboek te delen met LinkedIn kan de netwerkdienst heel wat connectiesuggesties maken. Voer je e-mailadres in en klik op Doorgaan.

©PXimport

Tip 05 Het is aangeraden om de standaardtekst te personaliseren.

Tip 06: Mensen verwijderen

Connecties toevoegen is kinderspel. Iemand uit je netwerk verwijderen, vergt iets meer muisklikken. Ga naar Netwerk / Contacten om een alfabetisch overzicht van de mensen in je netwerk te krijgen. Kies nu uiterst rechts voor Connecties verwijderen en vink één of meerdere personen aan. Klik op Connecties verwijderen om de contacten uit je netwerk te schrappen.

©PXimport

Tip 06 Geen zorgen, de persoon wordt niet op de hoogte gebracht dat hij of zij verwijderd is.

Tip 07: LinkedIn-groep

Via LinkedIn-groepen is het gemakkelijk om met een groep mensen over een bepaald onderwerp te communiceren. Via Interesses / Groepen krijg je een overzicht van groepen waar je al lid van bent. Onderaan toont LinkedIn gelijkaardige groepen die je misschien interesseren. Met één klik op Word lid kun je je medelid maken. Weet wel dat je voor sommige groepen eerst toestemming moet krijgen.

Via de zoekbalk bovenaan kun je erg eenvoudig op zoek gaan naar bepaalde groepen en via Groep maken kun je zelf een clubje oprichten. Nadat je een logo en groepsnaam hebt gekozen, moet je het Groepstype nog even kiezen.

Je hebt de keuze uit Alumnigroep, Zakelijke groep, Vergadergroep, Netwerkgroep, Non-profitgroep en Beroepsgroep. Bij Toegang geef je aan op welke manier iemand lid kan worden. Ten slotte heb je nog de keuze uit Creëer een open groep en Creëer een groep die alleen toegankelijk is voor leden.

©PXimport

Tip 07 Een LinkedIn-groep is erg handig om met een klein of groot aantal mensen over één onderwerp te discussiëren.

Tip 08: Big Brother

Op de startpagina krijg je te zien hoeveel mensen je profiel de afgelopen vijftien dagen bekeken hebben. Zodra je doorklikt, krijg je ook te zien wie je profiel bekeken heeft. Meestal staat hier de voor- en achternaam, de functie die hij of zij uitoefent en de regio waar hij of zij werkt.

Bezoek jij het profiel van iemand? Dan krijgt hij of zij dat ook te zien. Wil je dat niet? Dan kun je de functie eenvoudig uitschakelen. Weet wel dat je dan ook niet meer te zien krijgt wie jouw profiel bekijkt. Klik op je fotootje in de rechterbovenhoek en kies Privacy en instellingen. Voer je wachtwoord in en kies Aanmelden om toegang te krijgen tot de instellingen. Klik centraal onderaan op Selecteren wat anderen zien wanneer u hun profiel bekijkt.

Je krijgt drie mogelijke weergaven: Uw naam en kopregel, Anonieme profielkenmerken zoals bedrijfstak en titel en U blijft volledig anoniem. Maak je keuze en voltooi met Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 08 Je bepaalt helemaal zelf of anderen kunnen zien dat je hun profiel bezocht hebt.

Tip 09: Statusupdates

Net zoals op andere sociale netwerken kun je ook op LinkedIn statusupdates publiceren. Via de Startpagina kun je naast je fotootje een status invoeren. Een connectie aanhalen kan door een @ voor zijn of haar naam te gebruiken. De knop met de paperclip laat je toe om een bijlage bij te voegen.

Indien je een url wenst te delen, kun je automatisch ook een thumbnail en korte omschrijving van de website toevoegen. Klaar? Dan moet je alleen nog even aangeven met wie je de update wenst te delen. Publiceer geen informatie die niet interessant is voor zakelijke contacten.

De statusupdates van anderen krijg je eveneens op je startpagina te zien. Via de knop Alle updates kun je filteren wat je wel en niets wenst te zien in je stream.

©PXimport

Tip 09 Publiceer enkel informatie die relevant is voor je netwerk. Een foto van je zelfgemaakte lasagne hoort thuis op andere sociale netwerken.

Nieuwe baan

Tip 10: Vacatures filteren

LinkedIn is zeer geschikt om te netwerken en komt daarnaast goed van pas als je op zoek bent naar een nieuwe baan. Klik in de zwarte balk bovenaan op Vacatures om een overzicht te krijgen van de jobaanbiedingen. LinkedIn genereert spontaan enkele Vacatures die u misschien interesseren.

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe banen? Dan kun je je via Ontvang e-mailmeldingen inschrijven voor een dagelijkse of wekelijkse nieuwsbrief. Wil je liever zelf op zoek gaan naar een bepaalde functie? Dan gebruik je de zoekbalk bovenaan in beeld. Via Zoeken naar vacatures kun je een functietitel, trefwoord of bedrijfsnaam invoeren. Geavanceerde zoekopdracht laat je nog iets beter filteren. Zodra je hier op klikt, kun je eventueel een Land, Postcode, Bedrijfstak of Functie invoeren. In de resultatenlijst kun je vervolgens nog verder filteren op onder andere Plaatsingsdatum of Ervaringsniveau.

Interessante aanbieding gevonden? Klik dan op Vacature opslaan om 'm later snel terug te kunnen vinden. Via de knop Nu solliciteren is het zelfs mogelijk om je LinkedIn-profiel met optioneel een begeleidende brief en cv door te sturen naar de verantwoordelijke.

©PXimport

Tip 10 Meer en meer bedrijven maken gebruik van LinkedIn om vacatures te tonen.

Tip 11: Cv maken

Is je LinkedIn-profiel helemaal up-to-date? Dan is het onnodig om ook nog eens extra tijd en moeite te stoppen in het maken van een cv. Via Profiel kun je namelijk een cv genereren.

Klik op je profielpagina op het driehoekje naast Profiel bewerken en kies Exporteren als PDF. Er wordt automatisch een pdf-document gedownload met VoornaamAchternaam.pdf als bestandsnaam. Aan de inhoud of vormgeving kun je helaas niets wijzigen.

©PXimport

Tip 11 Je LinkedIn-profiel als pdf-document? Dat kan gerust als cv dienen.

Tip 12: Vaardigheden

Zelf opscheppen over je kwaliteiten is niet echt moeilijk. Kies Profiel / Profiel bewerken en klik op Bewerken naast Vaardigheden en deskundigheid. Je kunt hier je vakgebieden opgeven. Andere personen in je netwerk kunnen vervolgens onderschrijven dat je hier daadwerkelijk goed in bent.

Wees echter zorgzaam wanneer je vakgebieden uitkiest. Je kunt beter vijftien keer onderschreven worden voor één kwaliteit dan telkens één keer voor vijftien verschillende vaardigheden. Voer een vaardigheid in en kies Toevoegen. Ga verder met Opslaan. Om de vaardigheden van andere mensen in je netwerk te onderschrijven, ga je naar hun profiel en klik je op het plusteken naast een vakgebied.

Er bestaat nog een andere manier om de kwaliteiten van iemand in de verf te zetten. Door middel van Aanbevelingen kun je een eigen boodschap invoeren. Dit vergt meer tijd en is daardoor een stuk geloofwaardiger. Om een referentie achter te laten op het profiel van iemand klik je bij Aanbevelingen op Beveel [Naam] aan.

©PXimport

Tip 12 Je vaardigheden en aanbevelingen zijn vaak belangrijkere referenties dan je werkervaring.

LinkedIn op smartphone of tablet

Tip 013: Sneltoetsen

Op je smartphone (iOS, Android, Windows Phone, BlackBerry) kun je nagenoeg evenveel als in de browser. Erg handig is dat je de LinkedIn-app naar je hand kunt zetten. Als je op de blauwe In-knop in de linkerbovenhoek tikt, klapt er een menu uit met allerlei opties. Gebruik je bijvoorbeeld geen groepen, dan hoeft die knop daar niet te staan.

Tik lang op Groepen en tik daarna op de knop met het kruisje om dit uit het menu te verwijderen. Helemaal onderaan, via Sneltoets toevoegen, kun je extra menuknoppen bijmaken.

©PXimport

Tip 13 Via de sneltoetsen op je smartphone kun je heel snel doorheen LinkedIn navigeren.

Tip 14: Push-berichten

Push-berichten zijn handig maar kunnen ook vervelend zijn. Gelukkig kun je zelf aangeven voor welke berichten je een melding wil ontvangen.

Tik eerst op de blauwe In-knop in de linkerbovenhoek en daarna op het tandwieltje. Kies Push-meldingen in het menu en vink de activiteiten aan waarvoor je meldingen wil ontvangen. Gebruik de knop met de pijl in de linkerbovenhoek om terug te keren naar de instellingen.

De zoekmachine van Google is nog steeds veruit de populairste in Nederland en België, maar het is de vraag of het voor elke zoekopdracht ook de beste keuze is. We geven je handige zoektips voor Google, maar bespreken ook krachtige alternatieven, al dan niet aangedreven door AI.

Tip 1 Google-instellingen

Wanneer je naar www.google.com surft, zie je direct de balk waarin je zoektermen kunt invoeren, waardoor veel gebruikers de optie Instellingen helemaal rechtsonder op de statusbalk missen. Toch kun je via deze optie je zoekervaring in Google op verschillende manieren aanpassen. Via Zoekinstellingen kun je bijvoorbeeld SafeSearch en Gepersonaliseerd zoeken inschakelen (Google gebruikt dan zoekopdrachten uit de browser voor relevantere resultaten). Met Personalisatie en cookies kun je onder andere advertentiepersonalisatie in- of uitschakelen. De optie Zoekgeschiedenis laat je, indien aangemeld bij Google, eerdere zoekopdrachten bekijken en verwijderen.

Je kunt diverse instellingen aanpassen vanuit de homepagina van Google.

Tip 2 Google-zoektermen

Na het invoeren van een zoekterm verschijnen de zoekresultaten. Welke resultaten je precies te zien krijgt, hangt af van Googles zoekalgoritmes (zie kader ‘Google-algoritmen’), maar het is uiteraard ook belangrijk welke zoektermen je intikt en hoe je dit precies doet. Diverse zoekoptimalisatietips vind je op deze webpagina (klik hier zeker ook op de link Google-zoekopdrachten verfijnen). Hieronder lichten we de interessantste uit en vullen deze aan met extra tips.

Weet alvast dat zoekopdrachten in Google niet hoofdlettergevoelig zijn: Haarlem, HAARLEM of haarlem maakt dus geen verschil. Om naar een exacte woordgroep te zoeken, plaats je deze tussen dubbele aanhalingstekens, bijvoorbeeld "De stille genieter". Standaard zoekt Google naar alle woorden die je invoert (dit wordt een impliciete AND-relatie genoemd), maar je kunt ook aangeven dat je naar pagina’s zoekt die één van de woorden bevatten door de Booleaanse operator OR (in hoofdletters) te gebruiken: stille OR genieter. Wil je specifieke woorden uitsluiten, laat je deze voorafgaan door een minteken, zoals in -stille.

Je kunt de zoekopdracht ook beperken tot een specifieke site of domein door site: voor je zoekterm in te voeren (zonder spatie), zoals site:id.nl Windows of site:nl Windows. Op een vergelijkbare manier kun je de zoekresultaten tot specifieke bestandstypes beperken, als volgt: filetype:pdf Windows.

Er zijn nog veel meer ‘shortcuts’ mogelijk, maar waarschijnlijk geef je hiervoor de voorkeur aan een gebruiksvriendelijke grafische interface.

Je zou het haast vergeten: om binnen een geopende webpagina te zoeken, hoef je in je browser maar op Ctrl+F te drukken en een zoekterm in te tikken.

Hoe meer zoekcriteria, hoe gerichter (en beperkter) de zoekresultaten.

Tip 3 Geavanceerd zoeken

Wil je complexere zoektermen gebruiken en heb je de typematige shortcuts niet zo goed onder de knie, maak dan gerust gebruik van de grafische zoekinterface van Google. Klik hiervoor op Tools rechtsonder de zoekbalk. Naast het aantal bijbehorende zoekresultaten kun je nu uit enkele filters kiezen, zoals land, taal en periode. Als je aangemeld bent bij Google, verschijnt hier ook Geavanceerd zoeken, waarmee je naar de grafische zoekinterface wordt geleid. Je kunt dit gedeelte ook rechtstreeks bereiken, via www.google.nl/advanced_search, ook zonder aanmelding.

Dit zoekformulier spreekt grotendeels voor zich en de uitgebreide opties laten fijnmazige zoekopdrachten toe. Zo kun je bijvoorbeeld zonder kennis van operatoren of andere shortcuts een zoekopdracht samenstellen naar webpagina’s die een exacte woordgroep bevatten, met uitsluiting van specifieke woorden, in het Nederlands, op een specifieke website en alleen voor PowerPoint-documenten.

Wanneer je vervolgens op de knop Geavanceerd zoeken drukt, zie je de overeenkomstige zoekopdracht in de zoekbalk verschijnen. Handig, want zo leer je snel zelf de juiste operatoren gebruiken.

Met het zoekformulier van Google kun je op een eenvoudige manier complexe zoekopdrachten uitvoeren.

Tip 4 Afbeeldingen

Soms wil je specifiek naar afbeeldingen zoeken en ook hiervoor kun je bij Google terecht. Het volstaat om op Afbeeldingen te klikken, net onder de zoekbalk. Merk op dat je hier ook andere zoekcategorieën vindt, zoals Video’s, Nieuws, Producten, Boeken en (via Meer) Financieel. Klik je vervolgens op Tools, dan verschijnen specifieke filters voor afbeeldingen, zoals Grootte, Kleur, Type, Periode en Gebruiksrechten, zodat je gericht naar plaatjes kunt zoeken.

Bij Gebruiksrechten kun je kiezen tussen Creative Commons-licenties (uitleg vind je hier) en Commerciële en andere licenties. Selecteer vervolgens een afbeelding en klik in het rechterdeelvenster op Licentiegegevens voor meer informatie. Helaas is het vaak niet (meteen) duidelijk om welke licentie het precies gaat.

Ben je specifiek op zoek naar rechtenvrij beeldmateriaal, dan kun je daarom beter gebruikmaken van zoekplatforms als Pixabay of Pexels. Bij deze laatste kun je bovendien filteren op standen (Liggend, Staand, Vierkant), op formaat (Groot, Medium, Klein) en op een twintig kleurschakeringen.

Voor rechtenvrij beeldmateriaal gebruik je beter een gespecialiseerd zoekplatform zoals Pexels.

Tip 5 Omgekeerd zoeken

Veel gebruikers weten niet dat je webpagina’s of andere afbeeldingen kunt zoeken op basis van een geüploade afbeelding – dit wordt ook wel omgekeerd zoeken genoemd. Je wilt bijvoorbeeld weten welk gebouw er op een foto staat, of je wilt nagaan op welke sites de afbeelding voorkomt. Ga naar Google Afbeeldingen en klik op het camera-pictogram rechts in de zoekbalk. Sleep een afbeelding naar het venster, klik op Upload een bestand of plak de url van de afbeelding in de balk. Zodra je op Zoeken klikt, gaat Google Lens op zoek naar visuele overeenkomsten en relevante links. Klik onder de foto op Exacte overeenkomsten om te zien welke sites die afbeelding hebben gebruikt. Je kunt het focuskader op de foto schalen en verplaatsen om aan te geven welk deel van de afbeelding je precies wilt analyseren. Het is ook mogelijk de visuele zoekopdracht met trefwoorden aan te vullen. Bevat je afbeelding tekst, dan kun je deze via de 文A-knop rechtsonder laten vertalen in de gewenste doeltaal.

Omgekeerd zoeken met Google Lens.

Tip 6 Google-app

Om zoekopdrachten via Google uit te voeren op je Android-toestel of iPhone, kun je de gratis app Google installeren en gebruiken. Ook hier kun je zoektermen intikken of, via het microfoon-pictogram, inspreken. Naast de zoekbalk vind je een camera-pictogram waarmee je zoekopdrachten aan Google Lens (zie tip 5) kunt doorspelen.

Onder de zoekbalk vind je ook weer een 文A-knop, waarmee je tekst op een afbeelding kunt laten vertalen. Daarnaast is er een muzieknoot-icoon: klik hierop en speel, zing of neurie een muzieknummer. Als het goed is, herkent Google Zoeken de melodie en krijg je aangepaste zoekresultaten, zoals muzieknummers op YouTube.

Met de Google-app krijg je handige zoekopties via duidelijke pictogrammen.

Tip 7 Browser-zoekmachine

Google mag dan de populairste zoekmachine zijn, het is zeker niet de enige en, afhankelijk van wat je precies zoekt of waar jij belang aan hecht, ook niet noodzakelijk de beste. Hieronder vind je enkele handige alternatieven. We leggen je eerst uit hoe je in je browser een andere standaardzoekmachine instelt of hoe je via snelkoppelingen specifieke zoektools kunt aanroepen.

Laten we beginnen met Chromium-browsers. Tik, afhankelijk van je browser, in de adresbalk chrome://settings/search, brave://settings/search of edge://settings/search in. In Chrome of Brave klik je vervolgens op Zoekmachines en Site Search beheren. Klik op het knopje met de drie stippen naast je favoriete zoekmachine en kies Instellen als standaard. Je kunt ook een extra zoekmachine toevoegen en deze via een ‘snelkoppeling’ vanuit de adresbalk oproepen. Stel, je wilt Brave Search (zie tip 13) als extra zoekmachine. Klik dan op de knop Toevoegen. Vul Brave Search in bij Naam, bijvoorbeeld bs als Snelkoppeling en https://search.brave.com/search?q=%s bij URL met %s in plaats van zoekterm. Bevestig met Toevoegen. Wanneer je nu bs <spatie> intikt in de adresbalk, gevolgd door een zoekterm, zal je browser deze doorgeven aan Brave Search.

In Edge werkt dit op vergelijkbare wijze, via Zoekprogramma’s beheren en Toevoegen.

Je kunt meerdere zoekmachines in je browser definiëren (met aangepaste snelkoppelingen).

Tip 8 Privacybewust zoeken

Privacyvriendelijke zoekmachines zijn een goed alternatief als je geen fan bent van het bijna onbegrensde dataverzamelen door diensten als Google of Bing. Als je privacy belangrijk vindt, kun je beter kiezen voor een zoekmachine die minder of geen persoonlijke gegevens bewaart, zoals DuckDuckGo. Je kunt elk zoekresultaat ook in ‘anonieme weergave’ bezoeken (aangegeven door een blauw kader rond de webpagina), waarbij je DNS-aanvraag wordt gemaskeerd, samen met je ip-adres, locatie en user agent (die aangeeft met welke browser en welk systeem je werkt), ongeveer zoals bij een VPN-verbinding. Handig zijn ook de zogeheten bangs, vergelijkbaar met snelkoppelingen in browsers (zie tip 7). Er zijn maar liefst zo’n 13.500 bangs beschikbaar, zoals !p (Pinterest), !pexels (Pexels), !dpl (DeepL) en !wbm (WayBack Machine). Tik gewoon de bang in, gevolgd door je zoekterm in de zoekbalk.

Andere betrouwbare zoekmachines die ook privacy hoog in het vaandel dragen, zijn Startpage, van Nederlandse origine, en het Franse Qwant, beide met vergelijkbare privacygaranties.

Vanuit DuckDuckGo kun je webpagina’s ook geanonimiseerd bezoeken.

Tip 9 Specifiek zoeken

Zoekmachines als Google, Bing en DuckDuckGo bieden weliswaar de mogelijkheid om gericht te zoeken naar afbeeldingen, video’s en nieuwsberichten, maar voor specifieke zoekopdrachten zijn gespecialiseerde platformen vaak beter geschikt.

Voor wetenschappelijk werk is Google Scholar alvast een uitstekende keuze. Deze dienst biedt toegang tot meer dan 300 miljoen artikelen, boeken, proefschriften en rapporten uit diverse disciplines, vaak met links naar volledige teksten. Je kunt filteren op periode, taal en brontype. Na aanmelding kun je resultaten aan je persoonlijke bibliotheek toevoegen en organiseren in eigen categorieën, handig om bronnen later te raadplegen.

Ben je meer geïnteresseerd in (Europese) cultuur, dan is Europeana een waardevolle bron. Deze bibliotheek geeft toegang tot meer dan 50 miljoen culturele objecten, waaronder kunstwerken, boeken, muziek, video’s en erfgoedcollecties. Tijdens het zoeken kun je filters activeren als Thema (Archeologie, Kranten, Sport enzovoort), Media (Afbeelding, Tekst, Geluid, Video) en licentie (mate van vrij gebruik).

Als je historische gegevens nodig hebt, is Internet Archive onmisbaar. Je vindt hier een enorme hoeveelheid content, zoals 40 miljoen boeken en teksten, 800 miljard gearchiveerde webpagina’s (open de rubriek Web voor de Wayback Machine), miljoenen audiobestanden, afbeeldingen, video’s en zo’n 2 miljoen softwareprogramma’s.

Met het Internet Archive heb je toegang tot een indrukwekkend en veelzijdig historisch archief.

Tip 10 AI aanzetten

Tot nu toe hebben we vooral traditionele zoekmachines en doorzoekbare archieven besproken, terwijl AI nauwelijks aan bod kwam. Toch heeft AI een groeiende invloed op zowel de werking van zoekmachines als je zoekgedrag.

Google is bijvoorbeeld bezig met de uitrol van AI-overviews in zijn zoekmachine. Deze door AI gegenereerde samenvattingen verschijnen bovenaan de zoekresultaten en bieden een snel overzicht van informatie over de zoekopdracht, samengesteld uit diverse, aanklikbare bronnen. Google noemt dit de Search Generative Experience (SGE).

Je kunt deze functie vooral gebruiken om complexe vragen te beantwoorden. Hoewel SGE in de EU nog niet beschikbaar is, zie je al wel de eerste tekenen van deze ontwikkeling. Bij sommige zoekopdrachten, zoals bij Wat is fotosynthese?, laat Google bijvoorbeeld bovenaan een of meer fragmenten (‘featured snippets’) zien van betrouwbare bronnen, inclusief links. Vaak verschijnen er ook video- of afbeeldingsknipsels, wat je kunt testen met bijvoorbeeld Geef de stappen voor het bakken van een cake.

De knipsels bovenin Googles zoekresultaten zijn een opstapje naar de AI-overviews.

Tip 11 AI-extensie

Je kunt de zoekmachine van Google, evenals die van Bing en DuckDuckGo, uitbreiden met AI-functionaliteit via de browserextensie ChatGPT for Google, beschikbaar voor Chromium-browsers zoals Chrome, Edge, Brave en Opera. Installeer de extensie, geef de gevraagde toestemming (de extensie krijgt toegang tot de bezochte webpagina’s), en meld je aan met je Google-account. Het is handig om de extensieknop meteen vast te pinnen op de knoppenbalk van je browser.

Open een van de genoemde zoekmachines en voer een zoekopdracht in. Als alles goed is, verschijnt rechts van de zoekresultaten een menu waarin je bovenaan kunt kiezen aan welke AI-chatbot je de zoekopdracht wilt doorgeven, zoals GPT 4o mini en Gemini. Voor GPT 4o mini moet je mogelijk eerst op een ander tabblad aanmelden bij www.chatgpt.com. De andere AI-bots zijn alleen beschikbaar via een betaald abonnement.

Je kunt de tool ook zo instellen dat de zoekopdracht alleen naar een AI-bot wordt gestuurd als je de zoekopdracht met een vraagteken afsluit. Klik op het tandwielpictogram, open Zoekpaneel en selecteer bij Triggermodus de optie Vraagteken. Bevestig met Wijzigingen opslaan.

ChatGPT for Google: de gratis versie beperkt je tot een paar AI-bots.

Tip 12 Hybride zoekmachines

De gratis versie van ChatGPT for Google is behoorlijk beperkt en vereist de nodige machtigingen. Vind je dit storend, dan kun je beter kiezen voor een ‘hybride’ zoekmachine. Deze combineert traditionele zoekalgoritmes, webscraping en indexering van internetinformatie, waarna AI wordt ingezet voor verwerking en samenvatting van deze gegevens.

Perplexity is een voorbeeld van zo’n hybride zoekmachine. Na het invoeren van een zoekopdracht zie je de gebruikte bronnen, gevolgd door een overzichtelijk antwoord en gerelateerde vragen. Je kunt ook een beperkt aantal documenten uploaden (3 per dag), maar hiervoor moet je je wel aanmelden. De Pro-versie (circa 23,50 euro per maand) biedt meer mogelijkheden, waaronder diverse AI-modellen, onbeperkt aantal uploads en toegang tot Dall-E.

Een andere hybride zoekmachine is You.com, die op een vergelijkbare manier werkt. Zodra je je aanmeldt, komen er extra functies beschikbaar, zoals de keuze uit verschillende ‘agents’ met een eigen focus. Zo benadert Research je zoekopdracht diepgaander wetenschappelijk en Creative tracht deze om te zetten in een infogram. De Pro-versie (15 USD per maand) biedt toegang tot nog meer AI-modellen en agents.

You.com: een hybride zoekmachine waarin AI de zoekresultaten direct verwerkt.

Tip 13 AI-aanvullingen

Niet alleen Google heeft door dat AI onmisbaar wordt voor zoekmachines, ook concurrenten als Brave en Microsoft Bing hebben dit goed begrepen. Bij de relatief nieuwe zoekdienst Brave Search kun je zelf kiezen of je traditionele zoekresultaten wilt uitbreiden met AI-gegenereerde samenvattingen, vergelijkbaar met de AI-overviews van Google. Bij het invoeren van een zoekopdracht krijg je eerst alleen traditionele zoekresultaten te zien. Klik je rechts van de zoekbalk op het ster-pictogram, dan verschijnt direct een samenvatting met aanklikbare bronvermeldingen. Het schuifbalk-pictogram biedt de mogelijkheid extra filters te activeren.

Als je een zoekopdracht invoert bij Bing, zie je vaak bovenaan een gestructureerde AI-samenvatting met bronvermelding. Rechts van de zoekbalk vind je de knop Diepgaand zoeken, waarbij wordt vermeld dat GPT-resultaten ongeveer 30 seconden duren.

Bing analyseert hierbij je zoekopdracht om je achterliggende intentie en nuances beter te begrijpen. Dit resulteert in variaties op je oorspronkelijke zoekopdracht (in het kader ‘Diepgaand zoeken’), waarmee je verschillende aspecten van het onderwerp belicht en geen informatie mist. Daarnaast raadpleegt Bing meer websites dan bij een standaard zoekopdracht.

Brave Search: je beslist per zoekopdracht of je AI-samenvattingen wenst.

Tip 14 AI-zoekmachines

Traditionele zoekmachines verschuiven steeds meer richting AI, terwijl pure AI-chatbots zoals ChatGPT op hun beurt zoekmachinefunctionaliteit integreren. Aanvankelijk was de ChatGPT Search-functie enkel beschikbaar voor betalende Plus-gebruikers, maar nu is deze voor iedereen toegankelijk.

Bezoek ChatGPT of installeer de ChatGPT-app (voor desktop en mobiel) en meld je aan bij OpenAI. Voer je zoekopdracht in als prompt, klik op het wereldbol-pictogram onder de prompt zodat het blauw kleurt, en klik vervolgens op de blauwe pijlknop. ChatGPT raadpleegt meerdere internetbronnen en geeft een overzichtelijke samenvatting. Bij elke paragraaf verschijnt een aanklikbare link, en onder het antwoord kun je op Bronnen klikken. Dit opent een apart deelvenster of pop-up (op mobiel), waar je een korte context en aanvullende klikbare citaten vindt.

ChatGPT Search is ook als browser-extensie beschikbaar in de Chrome Web Store voor Chromium-browsers. Houd er rekening mee dat deze extensie meteen je standaardzoekmachine vervangt door ChatGPT. Wanneer je een zoekopdracht in de adresbalk invoert, word je nu automatisch omgeleid naar de site van ChatGPT. In Tip 7 lees je hoe je de standaardzoekmachine eventueel weer kunt herstellen.

ChatGPT heeft intussen een heuse internetzoekfunctionaliteit ingebouwd.

Tip 15 Nadelen van LLM’s

Je kunt generatieve AI-chatbots ook gebruiken als een zoekmachine op basis van AI, waarbij de antwoorden niet per se live op het internet worden opgezocht, maar door het neurale netwerk van het Large Language Model (LLM) worden gegenereerd op basis van eerdere trainingsdatasets.

Je houdt dan wel het best enkele zaken in gedachten. Zo hebben de meeste LLM’s een cut-off-datum, wat betekent dat de trainingsdata minstens zo oud zijn. LLM’s gebruiken ook soms verouderde informatie zonder dit expliciet te melden, waardoor je mogelijk niet beseft dat de data niet actueel zijn. Bovendien kunnen LLM’s soms op overtuigende wijze informatie verzinnen (‘hallucineren’). Weet ook dat niet alle AI-chatbots directe bronverwijzingen bieden. Factchecking via betrouwbare bronnen (zoals met traditionele zoekmachines) is dan zeker aan te raden.

Meer nog dan bij traditionele zoekmachines kunnen de antwoorden van een AI-chatbot ook sterk afhangen van hoe je de vraag formuleert. AI-chatbots zoals ChatGPT zoeken soms live op internet als zij zelf inschatten dat dit nodig is, wat invloed kan hebben op het antwoord. Een trefwoord als momenteel of januari 2025 in je prompt bijvoorbeeld kan hiervoor al volstaan.

Bij ChatGPT werk je links zonder ‘live’ internet en rechts met live internet (trefwoord ‘momenteel’).

Tip 16 Voordelen van LLM’s

Je moet extra voorzichtig zijn wanneer je LLM’s puur op basis van AI bevraagt, maar voor sommige zoekopdrachten krijg je vaak sneller en betere antwoorden. We geven slechts een paar voorbeelden.

Als je de menuopties van een applicatie niet goed begrijpt, is het vaak lastig om via traditionele zoekmachines een verklaring te vinden, tenzij er een online handleiding beschikbaar is. Met een AI-chatbot als ChatGPT volstaat het meestal om een schermafbeelding van de menu-opties te maken (bijvoorbeeld met Shift+Windows-toets+S), deze via Ctrl+V in de prompt te plakken en een korte tekstprompt toe te voegen. Zoek je bijvoorbeeld een Excel-formule of een script in VBA (voor Office-macro’s), dan kun je vaak volstaan met een duidelijke omschrijving als prompt. Even later krijg je dan een werkende code terug.

Er zijn ook andere zoekopdrachten waarin AI-chatbots dikwijls beter presteren dan traditionele zoekmachines, bijvoorbeeld als je stap voor stap instructies, algoritmische of logische problemen, advies voor concrete situaties, samenvattingen of historische kennis nodig hebt, tenzij het misschien om sterk gespecialiseerde onderwerpen gaat.

Wat ons betreft is het duidelijk: optimaal zoeken wordt steeds interactiever en zal gebaseerd zijn op een slimme combinatie van zoekalgoritmen en AI.

Heb je problemen met een programma? Upload een screenshot naar ChatGPT!

De Huawei Watch 5 is een fraaie smartwatch met een nieuwe knop waarmee je snel uitgebreide gezondheidscontroles uitvoert. Maar is dat genoeg om de prijs van minimaal 449 euro te rechtvaardigen?

De versie die wij onder handen namen, tikt met een prijs van 649 euro stevig aan. Het gaat om het 42mm-model, geleverd met een titanium band. Die band heeft een opvallend kliksysteem waarmee je het horloge strak om je pols vastzet. Handig in gebruik, maar omdat hij geen verstelbare gaatjes heeft, is het wel belangrijk vooraf te checken of hij goed past. Voor wie zekerheid zoekt, is een eenvoudiger, klassiek bandje misschien een meer praktische keuze.

Toch sluit de titanium band visueel naadloos aan op het gestroomlijnde ontwerp van de Huawei Watch 5. De roestvrijstalen kast oogt elegant en voelt verrassend licht aan. Opvallend genoeg blijkt juist deze luxueuze uitvoering minder comfortabel voor sporters: de band kan bij intensief gebruik gaan schuren of irriteren. Met een ander, eenvoudiger bandje is dat probleem snel opgelost. Dat maakt het geheel niet alleen draagbaarder, maar ook beduidend goedkoper, want alternatieve bandjes kosten al snel tussen de 100 en 150 euro minder.

©Wesley Akkerman

Draait als een zonnetje

Het amoledscherm meet 1,5 inch en valt op door de flinterdunne randen, wat direct bijdraagt aan de luxe uitstraling. Het licht gebogen saffierglas geeft het geheel een fraaie mix van klassiek en modern. Op het gebied van kleurweergave, contrast en helderheid presteert de Huawei Watch 5 uitstekend. Zelfs in fel zonlicht blijft het display goed leesbaar. Wel is er een keerzijde: het scherm vangt veel reflectie, en daar valt weinig tegen te beginnen.

De prestaties van het systeem zijn soepel en stabiel, en ook de batterij stelt niet teleur. Dankzij de verschillende energiemodi kun je eenvoudig schakelen tussen intensief gebruik en spaarstand. Wie zuinig omspringt met functies als gps, haalt moeiteloos meerdere dagen – en met wat beleid zelfs een week – uit één laadbeurt. Opladen duurt zo'n 80 minuten via de meegeleverde lader, maar de Watch 5 werkt ook met Qi-opladers. Die zijn qua snelheid niet sneller, maar kunnen wel handiger zijn in dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

De X-factor

Een opvallende vernieuwing in dit model is de X-Tap-sensor, onderdeel van het bredere TruSense-systeem. Deze extra sensor gebruikt je vingertop – waar de huid dunner is en de bloedvaatjes dichter bij het oppervlak liggen – om metingen zoals hartslag en zuurstofsaturatie (SpO2) nog preciezer te maken. Hij werkt aanvullend op de hoofdsensor aan de onderzijde van het horloge en moet de invloed van storende factoren als haargroei, losse pasvorm of beweging beperken. Het resultaat: betrouwbaardere gezondheidsdata.

Door je vinger een minuut lang op de X-Tap-sensor te houden, start je handmatig de Health Glance. Deze functie stelt een uitgebreid rapport samen met maximaal elf gezondheidswaarden, waaronder hartslag, SpO2 (binnen tien seconden), ECG, hartritmevariabiliteit, stressniveau, huidtemperatuur en zelfs een ademhalingstest die volgt na een paar hoestjes. In de praktijk werkt dit zoals beloofd. Wel blijft het belangrijk te beseffen: de uitkomsten zijn bedoeld voor eigen inzicht, niet als medisch oordeel.

©Wesley Akkerman

Voor je gezondheid

De technologie achter X-Tap is zonder twijfel knap en vernieuwend, maar het blijft de vraag of het echt een concreet probleem oplost. De iets snellere metingen en handmatige activering bieden op papier voordelen, maar voor de doorsnee gebruiker is het de vraag of dat verschil groot genoeg is om indruk te maken. De innovatie is inhoudelijk interessant en levert zeker extra inzicht op, maar voelt minder baanbrekend dan Huawei suggereert, zeker nu ook andere merken steeds vaker met alternatieve meetpunten buiten de pols werken.

Wat wel overtuigt, is de uitgebreide fitnesstracking. Met meer dan honderd sportprofielen, van golf tot freediving, en automatische herkenning van activiteiten, biedt de Watch 5 volop mogelijkheden. De gezondheidsfuncties, zoals slaap- en stressmonitoring, zijn betrouwbaar en doen weinig onder voor de concurrentie. Toch blijft de presentatie van die data in de Huawei Health-app vrij beperkt. Die biedt vooral grafieken van hoe het was, zonder dat daar echt motiverende adviezen of slimme coaching uit voortkomt. Daardoor blijft de praktische waarde van al die informatie wat onderbenut.

©Wesley Akkerman

Mooi systeem, maar…

De Huawei Watch 5 draait op het visueel aantrekkelijke Harmony OS Next en voorziet in standaard slimme functies zoals notificaties en muziekbediening. Nieuw is de gebarenbediening, waarmee je dubbel te tikken oproepen of alarmen kunt beheren. Dankzij eSIM-ondersteuning kun je het horloge bovendien los van je telefoon gebruiken. Hoewel de basis solide is, voelt de gebarenfunctionaliteit nog beperkt aan. De toepassing ervan is voorlopig summier en mist bredere app-integratie. Daar is dus nog ruimte voor ontwikkeling.

De grootste rem op het slimme karakter blijft echter het karige aanbod in de AppGallery. Grote namen als Spotify en Google Maps ontbreken, en ook contactloos betalen werkt buiten China nauwelijks. Bovendien is er geen volwaardige slimme assistent aanwezig. Daardoor blijven de smart-mogelijkheden onder de maat en voelt de Watch 5 minder als verlengstuk van je smartphone dan je zou verwachten op dit niveau. Terwijl de basisfuncties prima draaien, mist het horloge net dat ecosysteem om echt overtuigend mee te kunnen met de top.

©Wesley Akkerman

Huawei Watch 5 kopen?

De Huawei Watch 5 maakt indruk met zijn hoogwaardige afwerking, schitterende amoledscherm en degelijke batterijduur. De nieuwe X-Tap-sensor is technisch interessant, maar weet zichzelf nog niet echt onmisbaar te maken. Ondanks de vlotte prestaties en sterke basis legt de prijsdruk de lat hoog, zeker in vergelijking met concurrerende modellen. Voor veel gebruikers is het lastig te rechtvaardigen waarom ze meer zouden betalen voor functies waarvan de toegevoegde waarde niet direct voelbaar is.

Op het gebied van gezondheid en standaardfuncties levert de Watch 5 prima werk, maar als slimme smartwatch schiet hij tekort. Het beperkte appaanbod, met opvallende afwezigen als Spotify en Google Maps, en het ontbreken van ondersteuning voor contactloos betalen buiten China, knagen aan het gebruiksgemak. Daardoor blijft het gevoel hangen dat je ondanks de krachtige hardware toch niet het complete plaatje krijgt. En juist dat maakt deze Watch, zeker gezien zijn prijskaartje, moeilijker te positioneren als volwaardig alternatief.