Gedurende de 10 jaar dat Spotify in Nederland actief is, heeft de Zweedse dienst met heel wat concurrentie te maken gehad. Toch kregen grootmachten als Apple, Amazon en Google de Scandinavische pioniers er vooralsnog niet onder. Sterker nog, Spotify was vorig jaar de eerste muziekdienst die de magische grens van honderd miljoen betalende gebruikers passeerde. Volgens de laatste kwartaalcijfers zijn dat er inmiddels zelfs 138 miljoen! Ondanks de grote populariteit zijn er ook kritische geluiden. Hoe zit het bijvoorbeeld met de audiokwaliteit? We testen naast Spotify negen andere online muziekdiensten en vertellen je bij welke partij je als luisteraar momenteel het beste af bent.

Tegenwoordig kun je als muziekliefhebber bijna niet meer om een betaald streamingabonnement heen. Veel albums van de huidige generatie artiesten verschijnen namelijk niet eens meer op een fysieke geluidsdrager. Verder kunnen moderne smart-tv’s, draadloze luidsprekers, soundbars, receivers en netwerkspelers prima overweg met de weergave van online muziek. Voor individuele luistersessies heb je alleen een smartphone of tablet met een (draadloze) hoofdtelefoon nodig.

Kortom, technische beperkingen voor het streamen van muziek zijn er niet meer. Tegen een bescheiden maandtarief liggen miljoenen nummers voor het grijpen; daar kan geen enkele cd- of platenkast tegenop. Niet vreemd dus dat de meeste muziekliefhebbers massaal kiezen voor streaming muziek. We bespreken de onderlinge verschillen van tien bekende aanbieders, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

Populariteit Spotify

De enorme populariteit van Spotify laat zich eenvoudig verklaren. Het Zweedse bedrijf was nu eenmaal de eerste aanbieder die een omvangrijke catalogus via de digitale snelweg beschikbaar stelde. Gerenommeerde artiesten als Metallica, Led Zeppelin, Pink Floyd, Adele, AC/DC en The Beatles sputterden in de begindagen nog tegen, maar inmiddels beseft vrijwel iedere act dat online muziekdiensten binnen een sterk gedigitaliseerde samenleving niet meer zijn af te stoppen. Niet voor niets is het verschil in aanbod tussen online muziekdiensten inmiddels te verwaarlozen en doen artiesten aan vrijwel ieder (nieuw) streaminginitiatief mee.

Hoewel Spotify zich op het gebied van aanbod dus nog nauwelijks onderscheidt, weet het Zweedse concern zich nog altijd vrij moeiteloos als marktleider te handhaven. Een belangrijke reden hiervoor is dat de dienst voortdurend in ontwikkeling is en door de jaren heen de gebruikerservaring sterk verbeterde. Dat gebeurde niet alleen met een brede ondersteuning van audiovisuele apparaten, maar zeker ook door de introductie van aantrekkelijke nieuwe functies. Denk bijvoorbeeld aan het offline opslaan van muziek en gepersonaliseerde afspeellijsten. Bovendien bundelt Spotify ook geregeld de krachten met diverse elektronicafabrikanten en telecomproviders om extra abonnementen te verkopen.

Verschillende abonnementen

Gebruikers hoeven niet per se te betalen voor online muziek. Zo bestaan er van bijvoorbeeld Spotify, Deezer en YouTube Music gratis versies. Logischerwijs heeft dat wel een keerzijde, want gratis abonnementen bevatten (gesproken) reclame. Dat is nogal storend. Het volume van reclameboodschappen is vaak ook nog eens erg luid, waardoor ze extra irritant zijn. Verder missen gratis muziekdiensten handige functies, zoals nummers overslaan en afspeellijsten offline bewaren.

Spotify vroeg tien jaar geleden voor zijn Premium-versie een tientje per maand en dat is altijd zo gebleven. Andere online muziekdiensten namen dit tarief klakkeloos over. Met abonnementen voor studenten (4,99 euro) en gezinnen (14,99 euro) wist de Zweedse muziekdienst extra betalende leden aan zich te binden. Sinds kort is er onder de noemer Spotify Duo ook een abonnement voor stellen. Dit abonnement kost maandelijks 12,99 euro.

©PXimport

Gecomprimeerde streams

Om de netwerk- en serverbelasting te drukken, passen vrijwel alle muziekdiensten compressie op hun audiostreams toe. De liedjes zijn een kopje kleiner gemaakt, waardoor het voor diensten makkelijker is om ze via internet aan te bieden. Een bijkomend voordeel is dat gebruikers hun thuisnetwerk niet zo zwaar belasten. Op die manier blijft er voor overige netwerkactiviteiten voldoende capaciteit over, zoals videostreaming en online gamen.

Bij compressie wordt er informatie uit de muziekbestanden gehaald en dat leidt altijd tot een teruggang in audiokwaliteit. Gelukkig passen online muziekdiensten compressie zorgvuldig toe, waardoor je op een doorsnee hoofdtelefoon of bluetoothspeaker amper kwaliteitsverlies zult horen. Heb je thuis een zeer goed audiosysteem staan met hoogwaardige speakers? In dat geval is de kans groot dat de tekortkomingen van sterk gecomprimeerde audiostreams dan wél aan het licht komen; die hebben bijvoorbeeld weinig dynamiek, terwijl sommige ingezongen letters te fel klinken.

Lossless streams

Luister je liever niet naar gecomprimeerde audiostreams? Sommige muziekdiensten bieden een abonnement met zogeheten lossless-streams aan. Hierbij vindt er weliswaar nog altijd compressie plaats om het originele muziekbestand in te dammen, maar er worden geen audiogegevens weggegooid. Hierdoor is er vergeleken met een normale cd geen sprake van audioverlies. Drie jaar geleden waren er sterke geruchten dat Spotify een lossless-abonnement zou introduceren, maar dat is helaas nooit van de grond gekomen. Deezer, Qobuz, Primephonic en Tidal bieden hun gebruikers wel de mogelijkheid om zonder audioverlies naar muziek te luisteren.

Amazon Music Unlimited

Onder de noemer Amazon Music Prime geeft het Amerikaanse concern Prime-leden naar eigen zeggen toegang tot zo’n twee miljoen nummers. Jammer genoeg is deze catalogus niet toegankelijk met een Nederlands account. Daarnaast bestaat er ook nog Amazon Music Free. Amazon claimt dat gebruikers hiermee gratis naar bepaalde stations en afspeellijsten kunnen luisteren, maar dat blijkt helaas niet het geval. Bij ieder item dat we in de browser aanklikken, verwijst Amazon namelijk naar zijn dienst Music Unlimited. Die werkt gelukkig wel naar behoren.

Geïnteresseerden kunnen deze muziekdienst dertig dagen vrijblijvend uitproberen, al dien je hiervoor wel alvast creditcardgegevens op te geven. Een andere betaalmethode is niet mogelijk. Na activatie van het abonnement geeft de dienst nieuwe leden de gelegenheid om een app voor een pc, Mac of mobiel apparaat te downloaden. Vanzelfsprekend kun je ook liedjes vanuit de web-omgeving streamen.

Een minpunt is dat je Amazon Music Unlimited niet in het Nederlands kunt gebruiken. Het aanbod is met ruim zestig miljoen nummers in orde, al ontbreekt er wel een aantal Nederlandse artiesten. Opvallend genoeg verschijnt de discografie niet in chronologische volgorde. Hierdoor is doorklikken soms noodzakelijk om het meest recente album van een band of zanger(es) op te vragen. Via de instellingen kies je de gewenste streamingkwaliteit. Amazon biedt ook lossless-streams aan, maar deze functie werkt niet voor Nederlandse abonnees.

©PXimport

Amazon Music Unlimited

Prijs
Vanaf € 9,99 per maand
Websitehttp://music.amazon.com4Score40

Apple Music

Na Spotify heeft Apple Music wereldwijd het grootste ledenaantal. Een knappe prestatie, want deze dienst zag pas vijf jaar geleden het licht. Een belangrijke reden voor het succes is dat Apple Music standaard al op zo’n beetje ieder Apple-apparaat beschikbaar is; de muziekdienst zit namelijk in de Muziek-app verwerkt. Verder stream je net zo gemakkelijk liedjes naar Windows-pc’s (iTunes) en Android-toestellen. Tot slot werkt Apple Music ook vanuit de browser. Nieuwe leden kunnen de muziekdienst maar liefst negentig dagen zonder verdere verplichtingen uitproberen.

De lichte gebruikersomgeving oogt op elk apparaat overzichtelijk, waarbij de makers je niet meteen vermoeien met allerlei opties. Toch bevat Apple Music wel degelijk interessante snufjes, zoals het offline bewaren van muziek, aanbevelingen, videoclips en songteksten. Daarnaast heeft deze streamingaanbieder met Beats 1 zijn eigen radiostation, waarop onder meer interviews met bekende artiesten te horen zijn. Bekijk verder naar welke muziek personen uit je contactenlijst luisteren.

Voor de compressie past Apple de aac-codec op audiobestanden toe. Dit resulteert in een audiostream met een kwaliteit van 256 Kbit/s. Voor kritische luisteraars is Apples muziekdienst op papier niet de beste keuze, aangezien de meeste concurrenten een gunstigere compressie gebruiken. Het verschil in audiokwaliteit is met een doorsnee hoofdtelefoon, audiosysteem of bluetoothspeaker echter te verwaarlozen.

©PXimport

Apple Music

Prijs
Vanaf € 4,99 per maand
Websitewww.apple.com/nl/apple-music8Score80

Deezer

Een jaar na Spotify opende Deezer zijn deuren in Nederland en daarmee is de Franse aanbieder inmiddels een oudgediende binnen de streamingwereld. Het internetbedrijf trekt met diverse abonnementen alles uit de kast om muziekliefhebbers zoveel mogelijk maatwerk te leveren. Wie liever geen geld uitgeeft, kan Deezer Free gebruiken. Hiermee heb je toegang tot de volledige catalogus van 56 miljoen liedjes. Houd wel rekening met een lagere audiokwaliteit van slechts 128 Kbit/s en reclameblokken. Voor een tientje per maand koop je deze beperkingen af, waarbij je nummers ook offline kunt opslaan. Net als de meeste andere aanbieders gelden er voor gezinnen en studenten aangepaste tarieven.

Naast gecomprimeerde streams biedt het bedrijf tegen een meerprijs ook muziek in lossless-kwaliteit aan. Onlangs verlaagde Deezer hiervan de prijs naar 14,99 euro per maand. Stream hiermee nummers in een audiokwaliteit van 16 bit/44.1 KHz. Dat is vergelijkbaar met de geluidskwaliteit van een reguliere cd. Deze streams klinken dan ook aanmerkelijk beter vergeleken met sterk gecomprimeerde muziek.

Gunstig is dat Deezer met nogal wat audiomerken samenwerkt, zodat de flac-streams bij een HiFi-abonnement goed uit de verf komen. Deezer HiFi werkt onder meer op audiosystemen van Bang & Olufsen, Bluesound, Harman Kardon, Onkyo, Sonos en Yamaha. Daarnaast kun je er ook met een browser of (desktop-)app mee uit de voeten. De gelikte gebruikersinterface bevat veel functies en bevalt in de praktijk uitstekend. De dienst bestookt abonnees wel met allerlei notificaties, maar die kun je uitzetten.

©PXimport

Deezer

Prijs
Vanaf € 4,99 per maand
Websitewww.deezer.com9Score90

Napster

Napster stond in de jaren 90 bekend als illegaal platform waarvan je kosteloos mp3’tjes kon downloaden. Tegenwoordig is er onder dezelfde naam een Nederlandstalige online muziekdienst actief. Na een proefperiode van dertig dagen vraagt deze aanbieder 9,95 euro per maand. Meer smaken zijn er niet, dus verwacht geen aangepaste tarieven voor gezinnen en studenten.

Gebruikers kunnen de web-omgeving openen of een app op een Windows-, iOS- of Android-apparaat installeren. Een desktopapplicatie voor macOS ontbreekt. De gebruikersomgeving oogt vanwege een overdaad aan opties en aanbevelingen nogal rommelig; hierdoor duurt het even voordat Napster vertrouwd aanvoelt. Een nuttige optie is dat luisteraars de startpagina aan de hand van favoriete muziekgenres kunnen aanpassen. Helaas reageert de online muziekdienst af en toe traag.

Over het aanbod valt weinig te klagen, want de catalogus telt albums van vrijwel alle bekende artiesten uit binnen- en buitenland. Voor het streamen van muziek gebruikt Napster de aac-codec met een maximale bitrate van 320 Kbit/s. Deze muziekdienst blinkt helaas nergens in uit, dus kijk vooral naar de overige online muziekdiensten in deze test.

©PXimport

Napster

Prijs
€ 9,95 per maand
Websitehttp://nl.napster.com5Score50

Primephonic

Klassieke muziek is bij de meeste online muziekdiensten een ondergeschoven kindje. Primephonic duikt in dit gat door uitsluitend composities uit het klassieke genre beschikbaar te stellen. Het gaat om zo’n 3,5 miljoen muziekstukken. Ondanks dit relatief bescheiden en eenzijdige aanbod, hanteert de dienst hetzelfde standaardtarief als andere aanbieders, namelijk een tientje per maand. Het gaat hierbij om mp3-streams met een bitrate van 320 Kbit/s. Voor 14,99 euro per maand zijn er ook flac-streams in lossless-kwaliteit beschikbaar. De audiokwaliteit hiervan bedraagt maximaal 24 bit/192 KHz. Primephonic ontwikkelde apps voor iOS en Android. Daarnaast open je deze online muziekdienst in iedere browser.

Primephonic houdt abonnees op de hoogte van actuele ontwikkelingen binnen het genre. Dat gebeurt met podcasts, achtergrondinformatie en aangepaste afspeellijsten. De makers hebben de zoekmachine geoptimaliseerd voor klassieke muziek. Zoek je bijvoorbeeld op Mozart, dan verschijnen er direct muziekstukken van uiteenlopende gezelschappen die muziek van deze Oostenrijkse componist hebben opgevoerd. Gedurende de proefperiode van veertien dagen hoeven geïnteresseerden geen betaalgegevens op te geven.

©PXimport

Primephonic

Prijs
Vanaf € 9,99 per maand
Websitewww.primephonic.com7Score70

Idagio

Qobuz

Qobuz verkeerde meermaals in zwaar weer, maar na een doorstart gaat het vooralsnog beter met het Franse bedrijf. Luisteraars hebben de keuze uit twee prijzige abonnementen. Voor 19,99 euro per maand heb je toegang tot zo’n zestig miljoen flac-streams in een lossless-kwaliteit van 16 bit/44.1 KHz. Tegen een meerprijs van vijf euro stream je ongeveer 185.000 albums in een hogere kwaliteit, namelijk maximaal 24 bit/192 KHz. Interessant voor bezitters van een hoogwaardig audiosysteem. Niet voor niets werkt Qobuz samen met bekende audiomerken als Bang & Olufsen, Arcam, Bluesound, Mark Levinson, NAD, Onkyo en Naim. Overigens is deze dienst ook via diverse (desktop-)apps en de browser beschikbaar. Na een iDEAL-betaling van één cent probeer je de streamingdienst eerst een maand uit.

De Engelstalige gebruikersomgeving oogt vergeleken met andere aanbieders minder sprankelend. Dankzij het Hi-Res Audio-logo is meteen duidelijk welke albums in de hoogste kwaliteit beschikbaar zijn. Deze streams klinken op een goede hoofdtelefoon of met een paar kwalitatieve speakers fenomenaal. Het aanbod is zeer compleet, al zijn Nederlandse albums veelal niet in studiokwaliteit beschikbaar.

©PXimport

Qobuz

Prijs
Vanaf € 19,99 per maand
Websitewww.qobuz.com8Score80

SoundCloud

SoundCloud is van oudsher een platform waar (beginnende) muzikanten en producers hun materiaal op kwijt kunnen. Om die reden is er veel werk van onbekende artiesten beschikbaar. Wie bijvoorbeeld zin heeft in een avondvullende mix van een dj heeft keuze uit honderdduizenden streams. Daarnaast weten ook podcastmakers hun weg naar SoundCloud te vinden. Volgens de dienst gaat het in totaal om ruim 150 miljoen audiobestanden. Er zijn weliswaar ook liedjes van bekende artiesten aanwezig, maar hiervan is het aanbod niet zo overzichtelijk gerangschikt als we van Spotify en consorten gewend zijn. SoundCloud is dan ook meer geschikt om beginnende bandjes te spotten, naar een podcast te luisteren of een dj-set van een paar uur op te zetten.

Een abonnement op SoundCloud GO+ met volledige toegang zonder advertenties kost een tientje. Studenten betalen de helft. Er bestaat daarnaast ook nog een goedkoper abonnement van 5,99 euro per maand, maar daarmee hebben luisteraars geen toegang tot de volledige catalogus. Bij gebruik van SoundCloud GO+ bedraagt de maximale bitrate van de aac-streams 256 Kbit/s. Open hiervoor wel eerst even de instellingen, want standaard hanteert deze dienst een lagere bitrate.

©PXimport

SoundCloud

Prijs
Vanaf € 5,99 per maand
Websitewww.soundcloud.com6Score60

Spotify

Spotify heeft zijn zaakjes goed voor elkaar. Aan de hand van gebruiksvriendelijke (desktop)-apps weten abonnees moeiteloos hun favoriete podcasts, albums en afspeellijsten te vinden. Daarnaast werkt de dienst ook op de meeste smart-tv’s, gameconsoles, draadloze speakers en netwerkreceivers. Iedere vrijdag verschijnt er een afspeellijst en albumoverzicht met nieuwe releases, zodat je binnen het muzikale landschap eenvoudig op de hoogte blijft. Een leuk extraatje is dat je rechtstreeks ziet naar welke muziek vrienden luisteren.

Sowieso is Spotify prima geschikt om nieuwe muziek te ontdekken. Op basis van je luistergedrag doet de dienst aanbevelingen en stelt het iedere maandag een automatische afspeellijst samen. Interessant is de functie Duo Mix. Heb je samen met je partner een Spotify-abonnement? Stel dan een gezamenlijke afspeellijst samen en verras elkaar met bijzondere liedjes. Naast het Duo-abonnement is Spotify ook voor individuen, studenten en families beschikbaar. De gratis versie bevat nogal veel gesproken reclame, dus laat die liever links liggen.

Op het gebied van audiokwaliteit laat Spotify helaas steken vallen. De dienst gebruikt nog altijd audiostreams in een maximale bitrate van 320 Kbit/s. Als streamingpionier zou een lossless-abonnement met kwalitatief hoogwaardigere audiostreams inmiddels wel op zijn plaats zijn.

©PXimport

Tidal

Naast Deezer en Qobuz is Tidal de derde bekende streamingaanbieder die een lossless-abonnement aanbiedt. Met een zogeheten HiFi-account hebben leden toegang tot zo’n zestig miljoen flac-streams in een audiokwaliteit van 16 bit/44.1 KHz. Maar de Amerikaanse dienst gaat met dit HiFi-abonnement nog een stapje verder. Zo doet Tidal een beroep op de tamelijk recente mqa-codec om tienduizenden albums in een hogere kwaliteit van maximaal 24 bit/96 KHz beschikbaar te stellen. Dankzij deze codec blijft de bestandsomvang relatief beperkt, waardoor het gemakkelijker is om de streams op mobiele apparaten te laden. Binnen de streamingdienst zijn deze mqa-streams zichtbaar als Tidal Masters. Bij gebruik van een capabel audiosysteem profiteer je van dynamische opnames met een opvallend hoge detaillering. Gunstig is dat er Tidal-ondersteuning in allerlei audiosystemen van diverse bekende merken is ingebouwd. Voor dit abonnement betalen gebruikers 19,99 euro per maand.

Wie geen behoefte heeft aan lossless- of high-res-streams kan ook naar gecomprimeerde muziek luisteren, dat kost 9,99 euro per maand. Verder zijn er abonnementen voor families en studenten beschikbaar.

Tidal onderscheidt zich van concurrenten door naast muziek ook video’s beschikbaar te stellen, zoals interviews, clips en concerten. De gebruikersomgeving van (desktop-)apps is een lust voor het oog, al is de voertaal jammer genoeg wel Engels.

©PXimport

Tidal

Prijs
Vanaf € 9,99 per maand
Websitewww.tidal.com9Score90

YouTube Music

Onder de naam Google Play Music kreeg Google geen voet aan de grond, maar met YouTube Music probeert de internetgigant het doodleuk opnieuw. Het betreft een relatief jonge dienst, want het platform is pas sinds twee jaar in Nederland actief. Je kunt de dienst gratis gebruiken, maar Google bestookt je dan wel met advertenties. Voor een Premium-account vragen de makers een tientje per maand. Studenten en gezinnen betalen respectievelijk 4,99 en 14,99 euro.

De gebruikersomgeving reageert opvallend snel en oogt erg rustig. Je hebt rechtstreeks toegang tot onder meer favorieten, populaire afspeellijsten en nieuwe releases. Al met al voelt YouTube Music al na enkele minuten vertrouwd aan. Geef aan welke artiesten je goed vindt en laat je verrassen door verse aanbevelingen.

Duik voor de eerste luistersessie wel even in de instellingen en selecteer de hoogste audiokwaliteit. In dat geval gebruikt YouTube Music de aac-codec op een acceptabele bitrate van 256 Kbit/s. Logischerwijs bevat YouTube Music een rechtstreekse koppeling met zijn grote broer, zodat je relevante video’s kunt afspelen. Dit betreffen voornamelijk muziekclips en concerten.

©CIDimport

YouTube Music

Prijs
Vanaf € 4,99 per maand
Websitehttp://music.youtube.com8Score80

Conclusie

Spotify heeft de grootste naamsbekendheid en dat werkt duidelijk in het voordeel van de Zweedse muziekdienst. Veel abonnees zijn er al vanaf het prille begin bij en zijn het gebruiksvriendelijke platform al die jaren trouw gebleven. Maar is het daarmee ook de beste keuze in het overvolle streaminglandschap?

Wanneer we puur kijken naar de kwaliteit van de audiostreams loopt Spotify achter de feiten aan. Deezer levert sinds kort voor vijftien euro per maand zijn voltallige aanbod in het betere flac-formaat. Het verschil in kwaliteit ten opzichte van de sterk gecomprimeerde Spotify-streams is met een goede hoofdtelefoon of een paar kwalitatief hoogwaardige speakers duidelijk te horen. Verschillen in aanbod, platformondersteuning en functionaliteit zijn er nauwelijks meer, waardoor je als muziekliefhebber bij Deezer beter af bent. Voorwaarde is natuurlijk wel dat je bereid bent om een meerprijs van vijf euro te betalen.

Ook Tidal en Qobuz beheren abonnementen met lossless-streams, waarbij een select aantal albums zelfs in een nóg hogere audiokwaliteit beschikbaar is. Beide streamingdiensten zijn overigens wel duurder dan Deezer.

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.