Gemak dient de mens - dat is eigenlijk het hele idee van een slim huis, waarbij het gros van je elektronische apparatuur te programmeren en op afstand te bedienen is. Het idee van domotica is simpel, maar de praktijk heeft haken en ogen. Waarom is een slim huis zo nodeloos ingewikkeld?

Er werd zo’n vijf jaar terug nog een beetje lacherig gereageerd op het plan van Samsung om in 2020 ieder apparaat te voorzien van een internetverbinding. Wat moet je nou met een verbonden wasmachine of koelkast? Nu we 2020 gepasseerd zijn, heeft Samsung zich redelijk aan het plan gehouden en is verbonden apparatuur in huis meer en meer normaal. Maar het concept smart home moet zich nog wel bewijzen. Achteraf gezien hebben we ons daarbij misschien ook de verkeerde vraag gesteld. De uitdaging zit namelijk niet in wat je ermee kunt, maar meer in hoe de functionaliteit wordt aangeboden.

©PXimport

Versplintert tot op het bot

De mogelijkheden van verbonden apparatuur zijn enorm, zelfs als het gaat om een koelkast. Met cameraatjes kun je bijvoorbeeld zien wat er nog aanwezig is en een inventarislijst voorkomt bederf. Door de koelkast op te delen in compartimenten zou je als fijnproever in ieder deel de temperatuur tot na de komma optimaal kunnen regelen voor je eten of drinken. Die mogelijkheden bewijzen zich wel. De uitdaging zit hem eerder in de ‘taal’ die de apparatuur spreekt. De internetverbinding is namelijk vaak het enige dat apparaten van verschillende merken met elkaar gemeen hebben. Daarnaast is het een onduidelijke wirwar van apps, ecosystemen en protocollen, waarbij universele standaarden nauwelijks worden toegepast. Met andere woorden: niet ieder verbonden huishoudelijk apparaat kan met een ander apparaat kletsen.

Fabrikanten lijken in een ecosysteem-loopgravenoorlog beland te zijn, waardoor de meeste gebruikers nog niet overtuigd zijn van de meerwaarde van domotica. Als gebruiker raak je al snel overweldigd door termen als ZigBee, Zwave, HomeKit, 868/433 MHz en een diversiteit aan centrale home-controller punten waar je je gordijnen, verlichting en andere slimme huishoudelijke apparatuur aan koppelt. Jammer want het leidt af van wat domotica juist zo leuk maakt: alle slimme mogelijkheden!

Hoewel domotica ons huishouden overzichtelijker en makkelijk zou maken, is een smart home tegenwoordig vooral nog weggelegd voor de kenners. Het vergt nogal wat huiswerk om uit te zoeken welke protocollen waarmee samenwerken en hoe je je apparatuur zo toekomstbestendig mogelijk maakt. Wie de mogelijkheden van een smart home optimaal wil benutten, knutselt zelf met Raspberry Pi’s, Arduino’s en sensoren om alles met open systemen aan elkaar te verbinden en te automatiseren (bijvoorbeeld met een dienst als IFTTT). Een gemiste kans voor fabrikanten, die juist de thuisgebruiker zouden moeten laten verwonderen over de mogelijkheden.

©PXimport

Ondersteuningsverantwoordelijkheid

Smart Home-apparatuur die je vandaag koopt, wil je niet morgen al naar het milieuplein rijden alleen maar omdat de ondersteuning verloopt. Hiermee liep Sonos met zijn slimme speakers tegen de lamp. De eerste generaties van de multiroomspeakers, zoals de Play:5, waren niet krachtig genoeg om op het nieuwste besturingssysteem te draaien. Met als resultaat dat Sonos de populaire speakers als verouderd bestempelde en ze na verloop van tijd niet meer werken. Zelfs als de speakers technisch gezien nog prima in staat zijn muziek af te spelen. Natuurlijk leverde dat Sonos een storm van kritiek op. Dat werd versterkt door een (vrij naïef) inruilplan, waarbij je 25% korting kon krijgen op een nieuwe Sonos in ruil voor je oude. Sonos zou daarbij op afstand je speaker onklaar maken, zodat je hem kon recyclen. Dat versterkt natuurlijk alleen maar het wrange gevoel om prima werkende speakers weg te moeten gooien. Ook vanuit klimaat-oogpunt. Als doekje voor het bloeden beloofde Sonos nog de oude apparatuur te voorzien van veiligheids-updates en zo lang mogelijk te blijven ondersteunen. Maar hoelang? Dat is onduidelijk.

Dit praktijkvoorbeeld illustreert maar weer dat er nog een lange weg te gaan is. Want waarom doet Sonos toch zo moeilijk met een eigen besturingssysteem en staat het de gebruikers niet toe om de speakers als ontvanger te koppelen aan een bestaand open systeem? Het woord ‘open’ lijkt vaak nog een vies woord voor fabrikanten, terwijl dit soort praktijken (begrijpelijkerwijs) voor de eindgebruiker juist een afknapper kunnen zijn.

©PXimport

Veiligheid

Wat betreft ondersteuning hebben we het natuurlijk niet alleen over nieuwe functionaliteit, maar ook veiligheid. Ook hier valt nog een wereld te winnen. Vooral bij goedkopere apparatuur, die eigenlijk nooit updates krijgen. Dat kan best vervelend zijn. Wat dacht je van beveiligings- en babycamera’s, die standaard een admingebruiker met het wachtwoord ‘admin’ hebben. Of die de gebruiker toestaan met standaard inloggegevens de apparaten te benaderen. Het maakt de camera’s voor iedereen met een internetverbinding toegankelijk, terwijl de gebruiker niet doorheeft dat iedereen mee kan gluren. In 2016 lukte het onderzoekers zelfs om ransomware te ontwikkelen voor een slimme thermostaat. Een koude kermis voor in de winterdagen, of juist een gepeperde energierekening. Hoewel deze besmetting nog hypothetisch is, wil je natuurlijk dat de maker van je slimme thermostaat je via updates hiervoor beschermt.

©PXimport

Spraakbesturing versus privacy

©PXimport

Slim plan voor een slim huis

De industrie heeft dus nog een hoop stappen te zetten om een slim huis eenvoudig, veilig en toegankelijk te maken voor iedereen. Maar laat je daardoor vooral niet tegen te houden om er zelf mee te knutselen. Je heb alleen even wat huiswerk te moet. Maak een plan: wat wil je slim maken en wat vind je interessant om op een later moment mogelijk toe te voegen? Door vast te kijken naar welke apparatuur waarmee samenwerkt, loop je niet tegen nare verrassingen aan zoals bijvoorbeeld slimme verlichting die nergens mee wil samenwerken. Vooral de centrale hub die bij veel domotica-oplossingen komt kijken speelt hier een belangrijke rol in.

Vraag jezelf ook af of je bereid bent je handen in de spreekwoordelijke modder te steken. Door zelf aansturing te regelen met Arduino- en Raspberry Pi-opstellingen en te kiezen voor wat meer open protocollen als Home Assistant, Domoticz en OpenHAB.

Kies voor veiligheid

Wanneer je een slim huis inricht, wil je natuurlijk niet dat je vast zit aan een gesloten ecosysteem. Dat beperkt je keuze voor uitbreidingen. Ga ook na hoe het zit met de reputatie van een fabrikant: is er (veiligheids)update-ondersteuning en is het bedrijf bereid zijn verbonden elektronica lang te voorzien van updates? Veel smart home-apparatuur maakt slim gebruik van clouddiensten, maar is het ook afhankelijk hiervan? Bijvoorbeeld een Nest-ip-camera mag geen beelden lokaal opslaan en kan alleen gekoppeld worden aan een Nest-opslagabonnement. Niet alleen is dat vervelende koppelverkoop, het maakt ook je elektronica waardeloos als de clouddienst stopt. Met een goed plan heb je zelf de controle over de toekomstbestendigheid en uitbreidbaarheid van je eigen écht slimme huis.

N8N

©PXimport

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.