Hoe meer apparaten je in het thuisnetwerk hebt, hoe lastiger het wordt om ze goed te beschermen. In de zoektocht naar nieuwe beveiliging voor het thuisnetwerk richten de antivirusmakers zich op de router. Maar maken antivirus routers het netwerk echt veiliger of jagen ze de koper alleen maar op extra kosten?

De router is de laatste betrouwbare schakel in het thuisnetwerk en het vervult dan ook een cruciale rol in de beveiliging van dat thuisnetwerk. Wat een router echter niet doet, is voorkomen dat malware een pc infecteert of dat er kwetsbare en moeilijk te beveiligen domotica- en IoT (Internet of Things)-apparatuur, zoals ip-camera’s, slimme verlichting en smart-tv’s wordt gehackt. Een aantal routers biedt nu extra beveiligingsfuncties om ook deze bedreigingen het hoofd te bieden. Sommige van deze routers zijn ontwikkeld door antivirusmakers, maar er zijn er ook die samenwerken met routerfabrikanten en hun product als service aanbieden.

©PXimport

De router controleert

Dat de antivirusmakers voor deze extra beveiliging bij de router zijn uitgekomen is niet verwonderlijk. De router ziet immers als enige apparaat in het netwerk al het verkeer dat het netwerk binnenkomt én uitgaat en kan dat controleren. Steeds vaker is de router ook een IDS/IDP (Intrusion Detection/Prevention System) dat, anders dan een firewall, juist de verbindingen die wél zijn toegestaan, controleert op ongewenste activiteiten en waar nodig kan ingrijpen.

Als dhcp-server kent de router bovendien alle apparaten in het netwerk en kan van hen en de gebruikers een profiel opstellen en bij afwijkend gedrag ingrijpen. Ook kan het de apparaten scannen op kwetsbaarheden en bijvoorbeeld isoleren tot de laatste updates geïnstalleerd zijn. Kortom, de router biedt mogelijkheden te over om de beveiliging van het thuisnetwerk naar een hoger niveau te brengen.

©PXimport

Een router met antivirus

In deze test worden zeven routers met extra beveiligingsopties vergeleken, waarbij we vooral de beveiligingsopties beoordelen. Soms betreft het specifieke routers, soms zijn het gewone routers die extra beveiligingsopties bevatten. Die extra beveiliging is afkomstig van vijf verschillende leveranciers en daarvan zijn er vier bekend als maker van antivirussoftware. Het bestrijden van malware via het netwerk is dan ook een veelgenoemd voordeel van deze routers. Wanneer de router de virussen vangt, kan het immers ook écht alle apparaten virusvrij houden.

Antivirus op een router is echter wel heel iets anders dan antivirus op een pc. Want weliswaar zit de router midden in het netwerk, het apparaat ziet geen bestanden. Op de router komen alleen in zeer hoog tempo enorme hoeveelheden kleine datapakketjes langs die pas op de pc of tablet weer tot een bestand of een stream worden samengevoegd. De router kan die datapakketjes dus niet scannen, zoals antivirus op een pc dat doet. Om toch een rol te spelen bij de beveiliging tegen malware, worden andere technieken gebruikt.

De belangrijkste hiervan is antivirus op basis van ‘threat-intelligence’, oftewel live informatie over online dreigingen zoals hashes van schadelijke software, kennis van zero-days en exploits, ip-adressen van command-and-control-servers, maar ook de reputatie (betrouwbaarheid) van bepaalde ip-adressen en domeinnamen. Dit zijn vaak petabytes aan informatie waar de router dankzij cloudcomputing over kan beschikken. De router bepaalt met ‘deep packet inspection’ het karakter van een datastroom, stuurt de karakteristieken naar de cloud en krijgt terug of die data veilig is of niet.

©PXimport

Koppelverkoop

Threat-intelligence kan echter geen malware opschonen en gewone antivirus blijft dan ook nog steeds nodig. Bitdefender (dat ook door Netgear gebruikt wordt), F-Secure en D-Link, dat met McAfee samenwerkt, leveren dat dan ook mee. Wel is dat altijd een dure variant die ook de Mac, Android en iOS-apparaten ‘beveiligt’. Een belangrijk verschil met gewone antivirus is dat er bij de routers van Bitdefender, Netgear, F-Secure en D-Link (McAfee) ook een licentie nodig is voor de beveiligingsopties op de router. Bij Bitdefender is deze licentie één-op- één gekoppeld aan die voor Bitdefenders Total Security-antivirus.

F-Secure en D-Link (McAfee) leveren wel de eerste keer beveiligingssoftware mee, maar laten na respectievelijk een en twee jaar de keuze aan de gebruiker. Wel benadrukken ze dat voor maximale beveiliging hun software op alle apparaten in het netwerk geïnstalleerd moet zijn. Bij Asus, TP-Link en Ubiquiti wordt er geen antivirus meegeleverd en is er ook geen licentie nodig voor de beveiligingsopties op de router, die zijn levenslang gratis.

©PXimport

Eén en één is drie

©PXimport

Beveiliging in bedrijfsomgeving

In bedrijfsomgevingen werkt de antivirussoftware op de apparaten in het netwerk steeds vaker samen met de router met zijn extra beveiligingsopties. Door informatie over dreigingen en gebeurtenissen in het netwerk te delen, wordt de totale beveiliging slimmer en sterker. Of dat bij de producten voor thuisgebruik ook gebeurt is onduidelijk, omdat het niet altijd verplicht is antivirus (van een bepaald merk) te gebruiken. Al lijkt het bij de meeste routers niet het geval.

©PXimport

Belangrijke uitdagingen

Tegenover de mogelijkheden van deze routers staan ook enkele uitdagingen. Een daarvan is https. Steeds meer netwerkverkeer is versleuteld en de router kan daar niet in kijken. Een optie is het openbreken van de beveiligde verbinding, het verkeer controleren en daarna vanaf de router opnieuw een versleutelde verbinding met de server op internet opzetten. Hier kleven echter vele nadelen aan, waaronder dat het voor de gebruikers van het thuisnetwerk expliciet kenbaar gemaakt moet worden dat wat zij privé achten dat niet altijd is.

Geen van de routers biedt dan ook deze optie. Maar dit wil niet zeggen dat de routers bij versleuteld verkeer helemaal buitenspel staan. Bij het opzetten van een versleutelde verbinding wordt veelal de naam van de server gecommuniceerd waarmee verbinding wordt gemaakt. Deze Server Name Indication biedt routers de kans de reputatie checken bij de threat-intelligence in de cloud.

Een tweede beperking van de beveiliging op de router zit in het thuisnetwerk. Want weliswaar ziet de router al het in- en uitgaande netwerkverkeer, van het onderlinge verkeer tussen de systemen in het thuisnetwerk ziet het nagenoeg niets. Alles wat binnen het thuisnetwerk gebeurt, passeert de router vermoedelijk niet en dat geldt zeker voor systemen die in het netwerk aan een switch gekoppeld zijn. In theorie kan een groter of kleiner deel van het netwerk dus besmet raken zonder dat de router dat merkt en kan ingrijpen.

Asus AiProtection Pro met Trend Micro (getest op RT-AX88U)

Asus werkt voor zijn beveiliging samen met antivirusmaker Trend Micro. AiProtection Pro, dat beschikbaar is op diverse Asus-routers, bestaat uit twee onderdelen: netwerkbeveiliging en ouderlijk toezicht. De netwerkbeveiliging scant de routerconfiguratie op zwakke punten, zoals de kwaliteit van het admin-wachtwoord, het ontbreken van wifi-versleuteling of de status van de UPnP-service.

Daarnaast zijn er drie onderdelen die expliciet in- of uitgeschakeld kunnen worden: het blokkeren van kwaadaardige websites, de tweerichtings-IPS ter bestrijding van hacks en botnets en het blokkeren van geïnfecteerde apparaten. Deze functies gebruiken de threat-intelligence clouddatabase van Trend Micro. Daarnaast is er het ouderlijk toezicht om per apparaat filters toe te kunnen passen op bepaalde apps en webcontent en het kunnen instellen van tijdlimieten.

Gebruikers van de pc zullen de volwaardige webtoegang tot de router waarderen, maar er is ook een Asus router-app voor beheer van de router en inzicht in het netwerk. De beveiligingsopties in de app zijn, evenals de informatie over de status van de apparaten in het netwerk, echter duidelijk minder dan wanneer er met de browser op de router wordt ingelogd. De samenwerking met de app valt al helemaal tegen bij het ouderlijk toezicht. Waar de router alleen apparaten kent, kun je in de app ook personen en profielen maken, maar deze synchroniseren dan weer niet met de router.

De Trend Micro-beveiliging is bij Asus gratis en levenslang. Er wordt geen extra antivirus voor de apparaten in het netwerk meegeleverd.

©PXimport

Asus AiProtection Pro met Trend Micro

Prijs
Gratis bij router
Websitewww.asus.com/AiProtection6Score60

Grote afwezige

©PXimport

Bitdefender Box 2.0

Bitdefender is al aan de tweede editie van de Box toe, maar net als zijn voorganger is ook deze officieel nog niet in Nederland verkrijgbaar. Er een aanschaffen is echter geen probleem en levert ook geen beperkingen op, zelfs de Bitdefender-app is in het Nederlands. Die app is belangrijk, want contact maken met de router via de browser is onmogelijk. De installatie en het gebruik, alles gaat via de app.

De Box kan op twee manieren worden gebruikt, als echte wifi-router achter het modem of, wanneer je al een goede wifi-router hebt, als in-line-filter en accesspoint. Na de installatie scant de Box alle apparaten in het netwerk en geeft per apparaat beveiligingsopties. Vaak zal dit het installeren van de bij de router horende Bitdefender Total Security zijn. Deze kwetsbaarheidsanalyse kan ook later nog op elk moment en voor elk apparaat opnieuw gestart worden.

Elk apparaat kan aan een gezinslid worden gekoppeld en per gezinslid kan ouderlijk toezicht worden ingesteld met filtering op webinhoud of het beperken van internettoegang volgens een tijdschema. Dit werkt erg eenvoudig. Wat tegenvalt, is de echte routerfunctionaliteit. Behalve het instellen van het wifi, inclusief een optioneel gastnetwerk, portforwarding en het toevoegen van extra dns-servers, valt er weinig te configureren aan de Box die qua wifi ook al niet de allerlaatste standaard ondersteunt.

Na een jaar moet de licentie op de Box verlengd worden, dit is dan inclusief de beveiligingssoftware voor alle apparaten in het thuisnetwerk.

©PXimport

Bitdefender Box 2.0

Prijs
Eerste jaar inbegrepen, daarna € 99,99 per jaar
Websitewww.bitdefender.com/box/v28Score80

Afvallers

©PXimport

D-Link met McAfee (getest op DIR-2660)

D-Link biedt als eerste in Europa diverse routers met het McAfee Secure Home Platform aan. Dit is een door McAfee ontwikkelde router-add-on die schadelijke sites blokkeert, afwijkingen in het netwerkverkeer opspoort, nieuwe apparaten meldt en de kinderen beschermt via ouderlijk toezicht. De beveiliging maakt gebruik van McAfee’s eigen threat-intelligence in de cloud. De D-Link-router zelf laat weinig te wensen over en kan zowel via de web-GUI als een app worden geïnstalleerd en gebruikt.

De McAfee-beveiligingsfuncties zijn niet via de webinterface te benaderen, maar alleen via de D-Link Defend-app, wat eigenlijk de McAfee-app is maar dan in een D-Link-jasje. Zowel de firmware van de router als de D-Link Defend-app zijn Engelstalig, de D-Link router-app is wel Nederlandstalig. Elk apparaat dat verbinding maakt met het netwerk wordt door McAfee gedetecteerd, gescand en bewaakt. Dreigingen worden gemeld in de app. Aan elk apparaat kan een eigenaar worden gekoppeld met een leeftijdsprofiel om op webinhoud en gebruikstijden te sturen.

Na vijf jaar loopt de licentie van het Secure Home Platform af, de prijs van verlenging is nog onbekend. McAfee levert wel twee jaar LiveSafe-beveiliging mee voor alle apparaten. Een unieke feature van McAfee Secure Home is de mogelijkheid om met één druk op de knop een of meerdere apparaten van het netwerk af te sluiten. Helaas leidt ook deze functie onder de traagheid waarmee de router de acties in het McAfee Secure Home Platform verwerkt. Al met al mag het McAfee Secure Home Platform best wat sneller en informatiever.

©PXimport

D-Link met McAfee

Prijs
Vijf jaar inbegrepen
Websitewww.dlink.com/en/mcafee-protection6Score60

F-Secure Sense

De smaakvol vormgegeven Sense is vooral bedoeld om te worden verbonden met een bestaande modem of bestaande router om er een intelligent en veilig accesspoint van te maken. De Sense biedt AC1750, wat zeker niet de nieuwste wifi-techniek is. Zodra de Sense is ingeschakeld en de firmware geüpdatet, scant het de aangesloten apparaten en begint de beveiliging. De bescherming berust vooral op het blokkeren van verdachte sites en het monitoren van het netwerkverkeer op afwijkingen. Het is mogelijk een geblokkeerde site op de uitzonderingslijst te plaatsen, maar de functie om zelf sites te blokkeren ontbreekt. F-Secure controleert alleen de url, het gebruikt dus geen deep packet inspection.

Opvallend is dat ook ouderlijk toezicht ontbreekt, althans centraal via de router. Het zit wel in de F-Secure Sense lichtgewicht antivirussoftware die je op elke Windows-pc of Mac kunt installeren, maar dan werkt het alleen op dat apparaat. De Sense gaat al wat langer mee, maar dat maakt wel dat het bij F-Secure inmiddels wel tijd is voor een flinke update van de hard- en software.

©PXimport

F-Secure Sense

Prijs
Eerste jaar inbegrepen, daarna € 119,- per jaar
Websitewww.f-secure.com/nl_NL/web/home_nl/sense6Score60

Netgear Armor met Bitdefender (getest op R7000P)

Netgear biedt op steeds meer routers het beveiligingspakket Armor, waaronder de Nighthawk R7000P. Samen met de Ubiquiti is dit de enige router in de test die voor admin-toegang tweestapsverificatie aanbeveelt. Helaas niet via een Google of Microsoft Authenticator-app, maar via sms of ‘trusted devices’. De extra beveiliging komt in twee delen, voor de netwerkbeveiliging is er Netgear Armor dat is gebaseerd op de Bitdefender-techniek, en voor het ouderlijk toezicht is er Disney Circle. Voor beide functies moet na 30 dagen al betaald worden. Wil je dat niet, dan hou je een gewone Netgear-router over met als alternatief voor Disney Circle ouderlijk toezicht van Netgear.

De interface van de router is Nederlandstalig, maar alle overige onderdelen zoals de aparte web-GUI van Armor en alle apps niet. Armor is het sterkste en mooiste onderdeel van de router. Zowel via web-GUI als app laat het zich volledig bedienen en er is heel veel nuttige informatie. Wijzigingen worden snel verwerkt en staat er Bitdefender Total Security op een apparaat, dan kun je via de app bijvoorbeeld een virus- of kwetsbaarheidsscan starten. Als enige benoemt Armor de smart-home-apparaten als aparte categorie. De Armor-licentie omvat de beveiliging op de router en telkens een jaar Bitdefender Total Security, maar dan zonder het ouderlijk toezicht dat in de standaardversie van dat pakket wel aanwezig is. Netgear heeft blijkbaar liever dat je hiervoor Disney betaalt.

©PXimport

Netgear Armor met Bitdefender

Prijs
Armor: € 69,99 per jaar, Circle: € 49,99 per jaar
Websitewww.netgear.nl/landings/armor6Score60

TP-Link Archer AX6000 met Trend Micro

Net als Asus gebruikt TP-Link de cloudservice van Trend Micro om de toch al niet kinderachtige router van extra beveiligingsfuncties te voorzien. TP-Link noemt het HomeCare, wat in de webinterface van de router als ‘Thuiszorg’ is vertaald, maar iedereen snapt wat er wordt bedoeld.

De beveiliging biedt drie onderdelen, ouderlijk toezicht, QoS en antivirus, wel ontbreekt er een controle van de routerconfiguratie. Van de drie beveiligingsonderdelen is alleen de antivirus voorzien van het TrendMicro-logo. Het blokkeert schadelijke websites, beschermt tegen aanvallen en kwetsbaarheden en plaatst geïnfecteerde apparaten in quarantaine. Meer dan elk onderdeel apart in- of uitschakelen is niet mogelijk, en dat blijft zo als je het gebruikt in combinatie met de Tether-app van TP-Link.

Omdat er ook niet heel veel meldingen uit het systeem komen en je alleen ingelogd de waarschuwingsgeschiedenis kunt bekijken, lijkt het vooral een kwestie van vertrouwen dat de onderdelen doen wat ze zeggen te doen. De keren dat een site wordt geblokkeerd of dat op afstand een apparaat helemaal geblokkeerd wordt, tonen aan dat het goed zit, al zouden zeker handmatige acties sneller verwerkt mogen worden. Er wordt geen antivirus voor de apparaten in het netwerk meegeleverd, maar daarentegen is deze extra bescherming levenslang gratis.

©PXimport

TP-Link Archer AX6000 met Trend Micro

Prijs
Gratis bij router
Websitewww.tp-link.com/en/homecare8Score80

Ubiquiti USG

De UniFi Security Gateway van Ubiquiti in deze test opnemen is eigenlijk valsspelen, want weliswaar is het een router met beveiligingsopties, tot zijn recht komt hij pas wanneer je er een managementstation en liefst nog heel veel meer netwerkapparatuur van Ubiquiti bij hebt. De Unifi-netwerkapparatuur laat zich namelijk vanaf één centraal punt configureren, iets wat vooral netwerkliefhebbers aanspreekt. Een van de levenslang gratis firmware-updates bracht threat-management. Op het nog als ‘beta’ aangemerkte tabblad in de web-GUI (helaas nog niet in de fantastische app) is er een reeks opties bijgekomen voor de beveiliging van het netwerk. Toegang tot het tor-netwerk kan worden geblokkeerd, evenals tot bekende onbetrouwbare ip-adressen.

Ook onbetrouwbare sites kunnen geblokkeerd worden, waarbij er keuze is uit een aantal categorieën zoals malware, mobile malware, p2p-sites en shellcode dat veel gebruikt wordt door hackers en botnets. Ook is er een whitelist-optie en op hoog niveau kan er geschakeld worden tussen alle beveiliging uit, IDS die alleen detecteert en IPS die ook daadwerkelijk ingrijpt. Threat-management bij Ubiquiti is gratis, maar de prijs als het gaat om de impact op de prestaties van deze kleine USG is hoog.

©PXimport

Ubiquiti USG

Prijs
Gratis bij router
Websitewww.ui.com/unifi-routing/usg4Score40

Conclusie

Extra beveiliging is altijd welkom, zeker wanneer het een aanvulling is op de maatregelen die al genomen zijn. Een router met extra beveiligingsmaatregelen, zoals antivirus en het controleren van het netwerkverkeer is zo’n aanvulling. Toch overheerst bij alle apparaten het gevoel naar een eerste versie te kijken. Er zijn te veel ruwe randjes, te veel matige apps en er ontbreken te vaak opties of inzichten die je als gebruiker gewoon wilt weten over de beveiliging van je thuisnetwerk. Daarbij vragen een aantal leveranciers een te hoge prijs, zelfs al zit er jarenlang hun beste beveiligingssoftware bij. Voor dit moment is het een mooie innovatie, wij wachten liever op de volgende versies.

©PXimport

Privacy

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.