Spotlight, Apple's zoektechnologie, is sinds Mac OS X 10.4 in 2005 op Macs beschikbaar. Jarenlang is het relatief stabiel gebleven, zonder nieuwe functies te bieden. Maar met OS X Yosemite heeft Apple een hoop nieuwe zoekresultaten aan Spotlight toegevoegd.

Als je Spotlight gebruikt, kan het zijn dat je er alleen beroep op doet om bijvoorbeeld naar contactpersonen of e-mails te zoeken - of af en toe een bestand. Maar Spotlight kan veel meer dingen opzoeken: het kan het web doorzoeken, informatie op Wikipedia vinden, ponden naar grammen omzetten (of naar euro's), definities van woorden geven en meer. Lees ook: Zo beheer je je bestanden in Apple's Finder.

Het is tijd voor een opfriscursus. Hier bespreek ik het zoeken met Spotlight op OS X. Ik begin met de basis en ga daarna wat dieper in op geavanceerd zoeken met Spotlight.

Eerste stappen met Spotlight

Zoeken met Spotlight is eenvoudig. Om de Spotlight zoekbalk tevoorschijn te halen hoef je alleen maar op Command-Spatie te drukken of op het vergrootglasicoontje aan de rechterkant van je menubalk te klikken. Typ één of meer woorden en Spotlight zal live updates van resultaten geven.

©PXimport

Spotlight doorzoekt vele soorten bestanden en inhoud.

In het voorbeeld hierboven heb ik naar spotlight gezocht en het eerste resultaat was het Spotlight-instellingenpaneel in System Preferences. Als ik dat wil openen kan ik gewoon op Enter drukken. Maar ik kan ook in de lijst omlaag scrollen, waarbij ik een Bing-zoekopdracht te zien krijg, een muzieknummer op iTunes, een café in de buurt dat door Maps gevonden is, een artikel op Wikipedia, een definitie van het woord "spotlight" en een aantal artikelen die ik over Spotlight geschreven heb die op mijn computer zijn opgeslagen. Als ik blijf scrollen krijg ik veel andere bestanden op mijn Mac te zien die het woord "spotlight" bevatten.

Zoals je al kunt zien, kan Spotlight een heleboel zoekresultaten leveren. Hoe kun je ze sorteren zodat je de gewenste resultaten krijgt? Je zou kunnen beginnen door naar het Spotlight instellingenpaneel te gaan door op Return te drukken nadat je naar spotlight gezocht hebt. (Of open System Preferences en klik op het Spotlight-icoontje.) Op het tabblad Search Results in dit paneel kun je kiezen welke categorieën in Spotlight zoekresultaten worden weergegeven en in welke volgorde.

©PXimport

Pas de Spotlight-instellingen aan zodat je de soorten bestanden die je gebruikt te zien krijgt.

Zoals je hierboven kunt zien, heb ik niet alle categorieën aangevinkt: Ik heb ervoor gekozen om geen presentaties of spreadsheets in mijn zoekresultaten weer te geven. Ik heb de resultaten ook een beetje door elkaar gehusseld; documenten staan ergens bovenaan, gevolgd door applicaties. (De volgorde van deze categorieën zal op jouw Mac waarschijnlijk anders zijn.) Om de volgorde aan te passen kun je de categorieën in de lijst verslepen.

Afhankelijk van de bestandstypen die je op je Mac hebt staan en wat je uit je zoekresultaten wilt halen, kun je de categorieën die je het meest gebruikt kiezen en deze instelling later aanpassen om de volgorde te kiezen die het beste bij je past.

Waar je naar kunt zoeken

Wat kun je met Spotlight vinden? Begin met iets eenvoudigs, zoals een applicatie die je vaak gebruikt. Typ bijvoorbeeld SAF om Safari tevoorschijn te halen en druk op Return om het programma te laden. (Uiteraard zal Safari niet verschijnen als je er in het instellingenpaneel van Spotlight voor gekozen hebt om geen applicaties weer te geven.) Ben je op zoek naar een bestand met informatie over een cliënt, maar je weet niet meer hoe het bestand heet? Geen probleem. Spotlight kijkt naar de bestandsnaam plus de inhoud van een bestand. Als je documenten wilt vinden waarin de Acme Corporation vermeld wordt, hoe je alleen maar deze naam in te typen en de zoekresultaten te controleren.

Vergeet niet dat Spotlight alleen de topresultaten in het venster zal weergeven; als je alle resultaten wilt zien, moet je omlaag scrollen en op Show All-in Finder klikken. Je krijgt dan een nieuw Finder-venster te zien met daarin alle bestanden die met je zoekopdracht overeenkomen.

Spotlight indexeert niet alleen de inhoud van documenten - het kan ze ook laten zien. Zoek ergens naar en gebruik vervolgens de pijltjestoetsen om een item te selecteren. Het paneel aan de rechterkant laat een voorbeeld zien en je kunt er zelfs doorheen scrollen en links aanklikken. (Tip: Maak het venster wat groter zodat je meer van het voorbeeld kunt zien.)

©PXimport

Met Spotlight kun je een voorbeeld van je bestanden bekijken en live informatie van het web, de Maps app en meer bekijken.

Je kunt in het voorbeeldpaneel ook muzieknummers of video's afspelen. En als je naar een contactpersoon zoekt, kun je de cursor over zijn of haar e-mailadres bewegen en op een knop klikken om een iMessage of e-mail te sturen, een telefonische of FaceTime oproep te verzenden of de website van die persoon te bezoeken (als er eentje is ingevoerd).

Spotlight gaat veel verder dan dat. Naast documenten op je Mac, kan het ook het web doorzoeken (helaas alleen met behulp van Bing), Wikipedia en de online winkels van Apple (iTunes Store, App Store, iBooks Store). Typ movie theater in om je lokale bioscoop te vinden, plus de locatie ervan in Maps.

En Spotlight kan ook informatie aanbieden. Je kunt het gebruiken om eenheden om te zetten; typ bijvoorbeeld 100 kg om het equivalent in ponden, ounces en tonnen te zien. Typ 100 GBP om het equivalent in dollars, euro's, yen of Canadese dollars te zien. Gebruik Spotlight als rekenmachine: typ bijvoorbeeld (6*8)/4 om het resultaat van deze berekening te zien. En je kunt definities van woorden vinden: typ een woord dat je niet kent en zoek naar de categorie Definition voor een definitie uit de Dictionary app.

Spotlight zoekresultaten inperken

Als je Spotlight met de standaardinstellingen gebruikt, kan het zijn dat je teveel categorieën hebt, wat voor een overvloed aan resultaten zorgt. Ik heb hierboven al uitgelegd hoe je kunt bepalen welke categorieën er worden weergegeven, maar misschien wil je ook bepaalde mappen uitsluiten. Als je het Spotlight paneel opent in System Preferences en op het tabblad Privacy klikt, kun je mappen - of schijven - toevoegen die je niet wilt laten indexeren.

©PXimport

Verwijder mappen en schijven om ervoor te zorgen dat je Spotlight zoekresultaten je niet overweldigen.

Om dit te doen, moet je een map of schijf naar het venster slepen of op de + knop drukken, een item selecteren en op Choose klikken.

Spotlight is een krachtige tool en het is een goed idee om het te tweaken zodat het beter voor je werkt. Niet iedereen heeft dezelfde soorten bestanden, dus kies de categorieën die bij je zoekopdrachten passen en zet ze in de juiste volgorde. Spotlight is enorm veelzijdig.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.