Black Friday komt eraan en dat betekent: grote kortingen, ook op laptops. Maar hoe zorg je ervoor dat je de juiste laptop kiest én de beste deal krijgt? In dit artikel doorlopen we stap voor stap wat je kunt doen om voorbereid te zijn op Black Friday. Zo weet je precies welke specificaties je nodig hebt, wat je budget is en hoe je de grootste korting scoort op jouw ideale laptop.

Lees ook: Nooit meer keuzestress bij het kiezen van een nieuwe laptop

Stap 1: Bepaal welke laptop bij jou past

Het kiezen van de juiste laptop begint bij het helder krijgen van jouw behoeften en verwachtingen. Een laptop kan immers flink wat kosten, en je wilt er jarenlang plezier van hebben. Denk aan de volgende aspecten:

➪ Waarvoor wil je de laptop gebruiken?

• Basisgebruik: Denk aan internetten, e-mailen, en tekstverwerken. Hiervoor is een instapmodel vaak voldoende. Je kunt prima uit de voeten met een Intel Core i3-processor of een AMD Ryzen 3, 4 GB RAM en een kleiner ssd-opslaggeheugen (128 of 256 GB).

• Werk en studie: Als je veel multitaskt, documenten bewerkt en misschien wat zwaardere applicaties gebruikt, is een laptop met een snellere processor (bijvoorbeeld Intel Core i5 of AMD Ryzen 5), minstens 8 GB RAM en 512 GB ssd-opslag aan te raden.

• Creatief werk en gaming: Voor grafisch ontwerp, videobewerking of gaming is een krachtige laptop noodzakelijk. Denk aan een Intel Core i7 of AMD Ryzen 7, 16 GB RAM of meer en een dedicated grafische kaart zoals de NVIDIA GeForce RTX- of AMD Radeon RX-serie.

➪ Schermgrootte en resolutie

De schermgrootte heeft invloed op je gebruiksgemak en draagbaarheid. Voor thuiswerken is een groter scherm (15-17 inch) prettig, terwijl een compact 13- of 14-inch model ideaal is voor onderweg. Wat betreft resolutie: Full HD (1920x1080) is standaard, maar als je veel met grafisch werk bezig bent, kan een hogere resolutie zoals 4K waardevol zijn.

➪ Besturingssysteem

Windows is het meest gangbare systeem, geschikt voor de meeste programma’s en toepassingen. Voor creatief werk en een strakke gebruikerservaring kiezen veel mensen voor macOS. Een derde optie is Chrome OS. Populair voor basisgebruik zoals surfen en documenten bewerken, omdat het snel en gebruiksvriendelijk is.

➪ Accuduur en draagbaarheid

Denk aan waar je de laptop het meeste gaat gebruiken. Werk je veel onderweg? Dan is een lichtgewicht laptop met een goede accuduur (minstens 8 uur) handig. Kijk ook naar specificaties zoals gewicht, dikte en oplaadtijd.

©Lightfield Studios

Stap 2: Oriënteer je online en check reviews

Nu je een beter beeld hebt van de specificaties die je nodig hebt, is het tijd om te gaan kijken naar specifieke modellen. Let op deze punten:

➪ Online reviews en testresultaten

Lees ervaringen van andere gebruikers en vergelijk laptops op platforms zoals Tweakers en Hardware Info. Vaak vind je hier reviews over snelheid, bouwkwaliteit en accuduur. Ook kun je zien hoe laptops zich in de praktijk houden en of er bekende problemen zijn.

➪ Vergelijk modellen en prijzen

Vergelijk verschillende laptops met dezelfde specificaties. Zo kun je een gevoel krijgen voor wat je in jouw prijsklasse kunt verwachten. Kieskeurig.nl en andere vergelijkingssites bieden handige filters om eenvoudig te zoeken op prijs, merk, specificaties en beoordelingen.

➪ Bepaal je budget

Stel van tevoren een budget vast, zodat je gericht kunt zoeken. Dit voorkomt dat je tijdens Black Friday impulsaankopen doet. Als je merkt dat je budget niet toereikend is voor de specificaties die je wilt, kun je overwegen om op oudere modellen te focussen, die vaak in de uitverkoop gaan tijdens Black Friday.

➪ Check retourvoorwaarden en garantie

Let goed op de retourvoorwaarden en garantievoorwaarden van de winkels waar je koopt. Zo kun je, indien nodig, eenvoudig je laptop terugsturen of garantie claimen zonder extra gedoe. Dit is vooral belangrijk bij duurdere aankopen zoals laptops. Bij online reviews kun je vaak lezen hoe betrouwbaar deze voorwaarden in de praktijk zijn, wat je extra zekerheid geeft.

Stap 3: Zo scoor je de meeste Black Friday-korting

Nu je weet welke laptop je wilt, wil je natuurlijk de beste deal. Met deze tips zorg je ervoor dat je goed voorbereid bent en geen enkele aanbieding mist.

➪ Prijzen volgen en meldingen instellen

Veel vergelijkingssites, zoals Kieskeurig.nl en Tweakers, bieden de mogelijkheid om prijsdalingsmeldingen in te stellen. Dit kan je veel tijd schelen en helpt je om op de hoogte te blijven van prijsontwikkelingen. Je vult simpelweg je e-mailadres in en je ontvangt een bericht wanneer de prijs daalt.

➪ Webshops en accounts voorbereiden

Maak van tevoren accounts aan bij grote webshops zoals Coolblue, Bol.com en MediaMarkt. Zo kun je op Black Friday snel inloggen en direct je aankoop doen zonder tijd te verliezen. Veel webshops bieden bovendien de optie om een verlanglijstje aan te maken; dit geeft je snel inzicht in of jouw gewenste laptop is afgeprijsd.

➪ Nieuwsbrieven en social media

Meld je aan voor nieuwsbrieven van winkels en merken. Zo ontvang je als eerste meldingen over kortingen. Veel winkels en merken delen via hun socials zoals Instagram en Twitter ook exclusieve deals en voorverkoopacties voor Black Friday.

➪ Black Friday-acties monitoren

De concurrentie onder webshops is groot, zeker op Black Friday. Dit betekent dat prijzen regelmatig wijzigen. Houd daarom de hele dag de prijzen van je gekozen model in de gaten. Tip: Sommige winkels bieden prijsgarantie. Als je je laptop al eerder hebt gekocht en de prijs daalt tijdens Black Friday, krijg je het verschil terug.

➪ Prijsvergelijkers

In Nederland zijn er diverse prijsvergelijkers die je helpen bij het vinden van de beste deals. Op Kieskeurig.nl kun je producten vergelijken op prijs, specificaties en reviews. Tweakers Pricewatch richt zich specifiek op elektronica en biedt actuele prijsinformatie en gebruikersreviews. Tot slot biedt de Consumentenbond onafhankelijke prijsinformatie en vergelijkt producten op zowel kwaliteit als prijs.

Klaar voor Black Friday!

Met de juiste voorbereiding zorg je ervoor dat je niet alleen de ideale laptop kiest, maar ook de beste korting scoort. Maak een lijstje van de specificaties die belangrijk zijn voor jouw gebruik en oriënteer je op modellen binnen je budget. Vervolgens gebruik je prijsvergelijkers, meldingen en social media om je kans op een goede deal te vergroten.

Als je eenmaal je laptop hebt gevonden, ben je klaar om op Black Friday snel toe te slaan. Houd prijzen goed in de gaten en wees niet bang om vroeg op te staan: de beste aanbiedingen kunnen snel uitverkocht zijn. Veel succes!

Je smarthome hangt vol met slimme apparatuur en sensoren die je van alles over je huis vertellen, waardoor het haast zonde is dat je deze data alleen vanaf je smartphone of computer kunt aflezen. Een tablet aan de muur hangen kan een oplossing zijn, maar het kan nog een beetje moderner. In dit artikel lees je hoe je zelf een e-ink-scherm bouwt dat je overal in huis kunt neerzetten of ophangen.

Er zijn meerdere redenen om e-ink te gebruiken om informatie over je smarthome te tonen. Ten eerste zijn deze schermen niet voorzien van achtergrondverlichting, waardoor ze geen baken van licht in je kamer worden. Zo’n scherm is net zo subtiel als een foto aan de muur en kan bij het juiste formaat zelfs in een fotolijstje worden gestopt. Ten tweede is e-ink zeer energiezuinig: het scherm verbruikt alleen stroom als deze het de inhoud ververst. Laat jouw scherm de temperatuur in een kamer zien en blijft die urenlang stabiel? Dan wijzigt het scherm niet en verbruikt het bijna geen energie.

Compatibiliteit

Uiteraard is niet ieder smarthomesysteem compatibel met zelfgebouwde e-ink-schermpjes. In dit artikel gaan we uit van een smarthome met Home Assistant, een populair opensource-platform van Nederlandse makelij. Omdat Home Assistant opensource is, werkt het met tal van extra toepassingen en apparaten – waaronder de zeer flexibele ESP32-microcontroller. Dit zijn kleine apparaatjes die je met allerlei apparatuur kunt verbinden en vervolgens programmeert om door Home Assistant als slim thuisapparaat te worden gezien.

Home Assistant

Home Assistant is op allerlei soorten apparaten te installeren. Het bedrijf achter het systeem verkoopt de Home Assistant Green voor pakweg 130 euro. Dat is de simpelste oplossing, maar wie een ongebruikte Raspberry Pi in de kast heeft liggen, kan daar ook de Home Assistant-software op installeren. Een Raspberry Pi 3 is bruikbaar, maar een Pi 4 of 5 wordt geadviseerd. Groot voordeel van een Pi is dat Home Assistant in de officiële configuratiesoftware van de fabrikant zit verwerkt.

Je downloadt de Raspberry Pi Imager van www.raspberrypi.com/software. Bij het voorbereiden van je microSD-kaart kies je Other specific-purpose OS gevolgd door Home assistants and home automation. In de getoonde lijst selecteer je de software voor Home Assistant.

De Home Assistant Green is een alles-in-één-oplossing voor wie zijn smarthome op Home Assistant wil aansluiten.

Configuratie

Staat de software op je microSD-kaart, dan kun je deze in je Pi steken, de stroom aansluiten bij voorkeur een ethernetkabel aansluiten. In de browser van je computer open je dan http://homeassistant.local:8123 om het smarthomesysteem naar wens te configureren.

Je kunt binnen Home Assistant nagenoeg al je gebruikte slimme gadgets toevoegen, zoals de lampen van Hue, sloten van Nuki en verwarmingsknoppen van Tado. Voor apparaten die niet officieel worden ondersteund zijn er bijna altijd wel door fans gemaakte integraties die met het systeem communiceren. Over alle apparaten die gekoppeld zijn aan Home Assistant koppelt kun je later informatie laten weergeven op je e-ink-scherm.

Drie stukjes van de puzzel

Voor de bouw van je e-ink-display heb je drie zaken nodig. Ten eerste is er het scherm zelf. Hier gaan we uit van een 4,2inch-display van WaveShare. Deze is in meerdere webwinkels te koop voor rond de 35 euro. Andere schermen zouden ook moeten werken, maar van dit WaveShare-scherm is bekend dat meer mensen ze succesvol met Home Assistant hebben verbonden. Omdat je later afhankelijk bent van een stukje code, is het gunstig om een beproefde optie te kiezen.

Dit beeldscherm van WaveShare gebruikt e-paper, waardoor informatie net als bij een e-reader wordt getoond. Zeer zuinig en goed af te lezen in fel zonlicht.

Vergeet je HAT niet

Let er bij je aanschaf goed op dat je scherm voorzien is van een zogeheten E-Paper Driver HAT. Bij WaveShare zit dit er standaard op. HAT staat voor Hardware Attached on Top, een printplaatje dat extra functionaliteit aan je onderdeel geeft. In dit geval kun je de Driver HAT met een standaard ribbonkabel met het scherm verbinden, waarna je allerlei kleine pinnetjes hebt om snoertjes op aan te sluiten om weer met een andere device te verbinden. Snoertjes die je nodig hebt voor het laatste stuk van onze puzzel.

Met de speciale E-Paper Driver HAT kun je het beeldscherm aansluiten op andere apparaatjes, zoals de ESP32.

Microcontroller aansluiten

Als laatste hebben we een ESP32-microcontroller nodig. Door de kabels van de E-Paper Driver HAT te verbinden met de ESP32, kan het scherm met wifi verbinden en data ontvangen van Home Assistant. Bijna iedere ESP32 werkt, maar zorg er wel voor dat je model kleine cirkelgaatjes aan de zijkanten heeft. Deze heb je later nodig om te solderen. Dit vergt enige ervaring met een soldeerbout. Hoewel de HAT snoertjes heeft die je kunt vastpluggen, moet je de uiteindes vastsolderen aan verbindingspoortjes van de ESP32-module.

©Tomasz - stock.adobe.com

Deze ESP32 is een zogeheten microcontroller. Programmeer hem met de juiste firmware en hij kan ieder apparaat met Home Assistant verbinden.

ESPHome

Zijn je schermpje, de HAT en de ESP32 allemaal met elkaar verbonden? Dan is het tijd om de ESP32 te programmeren. Dat doen we met behulp van ESPHome, wat op zijn beurt weer in Home Assistant kan worden geïnstalleerd. Open in een browser het webadres van jouw Home Assistant en ga in de linkerbalk onderaan naar Instellingen / Add-ons. Druk rechtsonder op de knop voor de add-on-winkel, zoek ESPHome en installeer dat.

Druk na installatie op de knop Start. Klik daarna op Open Web UI te klikken. Je ziet het ESPHome Dashboard. Hier kun je de ESP32 configureren zonder geavanceerde programmeerkennis. Verbind je installatie met een usb-kabel aan Home Assistant en tik op New Device. Volg hierna de geboden stappen.

ESPHome is gebruiksvriendelijk vanwege het dashboard met alle opties.

YAML-configuratie

Wordt er om een YAML-configuratie gevraagd, plak dan de code getoond op de pagina die je vindt via www.kwikr.nl/epaperyaml. Voer de gegevens van je wifi-netwerk in. Dit configuratiebestand zorgt ervoor dat de ESP32 weet met welke pins hij voor je scherm moet communiceren en wat voor data er op het display getoond moeten worden. Standaard heeft dit bestand een configuratie met een plantensensor, koolmonoxidemeter, de huidige temperatuur en luchtvochtigheid in de ruimte. Door deze apparaten te vervangen door andere apparatuur die aan jouw Home Assistant is verbonden, kun je de inhoud van het display naar eigen smaak veranderen.

In een fotolijstje

Nu zou je e-inkscherm het moeten doen. Dan rest ons nog maar één ding: de gadget ergens in je huis neerzetten of ophangen. Met een beetje geluk kun je een fotolijstje vinden dat ruimte biedt aan het scherm, de HAT en de ESP32. Het 4,2inch-display is aan de buitenkant 103 bij 78,5 millimeter groot, waardoor hij ruim past in een lijstje voor een foto van klein formaat, 100 bij 150 millimeter.

Heb je een 3D-printer? Op www.printables.com vind je allerlei 3D-behuizingen voor de e-ink-schermen van WaveShare, van simpele standaarden tot aan elegante lijstjes voor aan de muur. Groot voordeel aan deze oplossingen is dat ze vaak gemaakt zijn om de ESP32 en HAT ook te integreren, waardoor alles mooi in één pakketje kan worden weggestopt.

Er zijn online tal van 3D-printbare hoesjes speciaal voor dit project te vinden, waaronder deze op printables.com van gebruiker G00TH.

Als je het belangrijk vindt dat je niet gevolgd wordt tijdens het internetten, kun je beter geen standaardbrowser als Microsoft Edge en Google Chrome gebruiken. Er zijn verschillende browsers die beweren speciaal te zijn ontworpen om je online sporen zo veel mogelijk te verbergen. In dit artikel bespreken we vier zelfbenoemde privacybrowsers en kijken we of ze hun beloftes waarmaken.

Brave

De op Chromium gebaseerde Brave-browser zorgt er (zonder dat je aan de instellingen hoeft te komen) voor dat de identificeerbare informatie die je browser naar websites en adverteerders stuurt (oftewel je 'fingerprint'), iedere keer weer compleet willekeurig is, zodat je niet betrouwbaar kunt worden geïdentificeerd. Volgens de website Cover Your Tracks worden vrijwel alle trackers geblokkeerd door de browser.

Desondanks vertrouwen sommige gebruikers Brave niet meer, doordat de browser verschillende controverses op zijn naam heeft staan. Zo kwam Brave in 2016 met een (optionele) functie die advertenties op websites blokkeerde, maar vervolgens verving door eigen reclames. Gebruikers kregen dus alsnog advertenties te zien, maar nu streek de browser daar zelf de inkomsten voor op.

Vier jaar later verving Brave zonder het te melden URL's naar sommige cryptosites door affiliatelinks (waar de browser geld mee verdient) en in 2023 kwam de browser in opspraak omdat het zijn VPN-dienst standaard installeerde bij gebruikers. Brave beweert overigens dat dit allemaal fouten betrof en heeft de controversiële veranderingen inmiddels teruggedraaid.

DuckDuckGo

De zelfbenoemde 'Private Browser' DuckDuckGo belooft net als de andere browsers in dit artikel dat je tijdens het surfen niet kan worden getraceerd. Toch scoort de browser op basis van de uitslagen van PrivacyTests.org minder goed dan andere privacybrowsers. Er worden met de standaardinstellingen maar iets meer trackers geblokkeerd en fingerprintgegevens verborgen dan bij reguliere browsers. In een recent onderzoek werd dan ook geconcludeerd dat DDG direct na de installatie 'middelmatige privacybescherming' biedt, terwijl de andere in dit artikel besproken browsers volgens de onderzoekers een hoge mate van privacybescherming bieden. Wel kun je je privacy via de instellingen opkalefateren.

DuckDuckGo maakt (net als veel andere privacybrowsers) standaard gebruik van zijn gelijknamige zoekmachine waarmee je incognito surft. Hoewel de zoekmachine de zoekindex van Microsofts Bing gebruikt, kan Microsoft hierdoor niet zien waar je naar zoekt. Deze zoekdeal met Microsoft zorgde in 2022 wel voor wat controverse, aangezien toen bleek dat DDG hierdoor de trackers van Microsoft niet mocht blokkeren. Kort nadat dit ontdekt werd, liet DuckDuckGo weten dat het de trackers van het bedrijf toch wel gaat blokkeren.

LibreWolf

LibreWolf is een aangepaste versie van Firefox die standaard een stuk meer privacyfuncties en een robuustere beveiliging biedt. Net als Brave komt de browser feilloos door de trackingtests van PrivacyTests.org heen, al laat je volgens Cover Your Tracks wel nog enkele vingerafdrukgegevens achter in LibreWolf.

Standaard worden alle gebruikersgegevens en cookies gewist na het sluiten van de browser, wat lang niet iedereen handig zal vinden, maar dat kan via de instellingen ongedaan gemaakt worden. Ook zijn de standaardinstellingen mogelijk dusdanig streng dat sommige websites onbruikbaar worden en er andere problemen ontstaan, zoals het niet kunnen inschakelen van de donkere modus. Volgens de ontwikkelaar kun je de meeste problemen verhelpen door de optie Resist Fingerprinting in de instellingen uit te schakelen, maar dat gaat natuurlijk wel ten koste van de privacy.

TOR

Als je écht zo anoniem mogelijk wil internetten, is TOR waarschijnlijk de beste keus. Voordat je een website bezoekt, wordt je 'bezoekaanvraag' eerst door meerdere lagen versleuteling gehaald voordat de pagina in kwestie wordt geladen. TOR anonimiseert alle fingerprints en blokkeert alle reclames en trackingscripts, waardoor het bijna onmogelijk wordt om iemands locatie of identiteit (bijvoorbeeld door middel van het IP-adres) te achterhalen. Niet zo gek, dus, dat TOR de populairste manier is om verborgen .onion-adressen (ook wel het darkweb genoemd) te bezoeken.

Deze verregaande privacyfocus gaat wel ten koste van de gebruiksvriendelijkheid. TOR is merkbaar langzamer dan reguliere browsers, omdat al je verzoeken eerst meerdere keren omgeleid worden zodat je onnavolgbaar blijft. Ook worden alle cookies na iedere sessie standaard gewist, waardoor je telkens met 'schone lei' begint en je veelgebruikte webadressen, inloggegevens en dergelijke steeds weer handmatig moet invullen. Doordat TOR álle trackers blokkeert, functioneert een groot aantal websites bovendien niet goed in deze browser, blijkt uit onderzoek van The Markup.

Lees ook: Hoe gaan populaire browsers om met je privacy?