De opslagcapaciteit van je pc, laptop of NAS breid je uit door een schijf te vervangen of er een extra exemplaar bij te zetten. Zeker als je computer volledig volloopt met bestanden of wanneer de harde schijf traag is, is dat zinvol. In deze checklist geven we voor ieder budget de beste oplossing.

Budget-oplossingen

Tip 01: Externe schijf

Niet iedereen zit erop te wachten om zelf een pc open te schroeven en een schijf in te bouwen. Bovendien is dat bij sommige notebooks niet eens mogelijk. Werkt de harde schijf van je systeem nog prima en wens je alleen wat extra opslagcapaciteit? Er zijn allerlei externe schijven verkrijgbaar die je gemakkelijk aansluit op een usb-poort van je pc. Windows herkent de schijf dan automatisch, waardoor je bestanden meteen beschikbaar zijn.

Een bijkomend voordeel is dat je een losse usb-schijf eenvoudig voor meerdere systemen gebruikt. Op die manier heb je op bijvoorbeeld een pc en laptop toegang tot dezelfde bestanden. De prijzen van externe schijven vallen momenteel erg mee. Voor zo'n tachtig euro schaf je een exemplaar aan met 1 TB opslagcapaciteit. Uiteraard kun je ook een schijf kiezen met meer of minder opslagcapaciteit. Bepaal voor jezelf wat voor data je wil opslaan en maak aan de hand daarvan een keuze. Voor de opslag van films heb je bijvoorbeeld veel meer schijfruimte nodig dan voor het opslaan van documenten.

Bekijk verder ook of je de behuizing het liefst liggend of staand neerzet. Deze keuze is onder meer afhankelijk van de ruimte rondom je computer.

©PXimport

Tip 01 Een externe schijf sluit je via usb simpel aan op iedere computer.

Tip 02: Welke usb-snelheid?

Externe harde schijven hebben een usb2.0- of usb3.0-aansluiting. Laatstgenoemde heeft als voordeel dat je vanaf de pc veel sneller data naar de harde schijf overpompt. In theorie is usb 3.0 zelf tienmaal sneller vergeleken met zijn voorganger! Hierbij is het wel een voorwaarde dat het systeem waarop je werkt ook over een usb3.0-poort beschikt. Je herkent die doorgaans aan de blauwe kleur.

Ook als je computer deze poort niet heeft, koop je zonder problemen een externe harde schijf met usb 3.0. De nieuwe usb-standaard is namelijk compatibel met usb2.0-poorten. Een nadeel is wel dat je in dat geval geen gebruik maakt van de snellere dataoverdracht. Overigens zijn de externe schijven die momenteel te koop zijn, zo goed als allemaal voorzien van de nieuwe usb-standaard.

Zoek je op Marktplaats naar een tweedehands schijf, dan is het wel belangrijk om op deze specificatie te letten.

©PXimport

Tip 02 Je herkent een usb 3.0-aansluiting aan de blauwe connector.

Tip 03: Voeding

Externe harde schijven koop je met of zonder externe voeding. In dat laatste geval wordt de schijf gevoed door de usb-poort van je pc. Een groot voordeel is dat deze schijven weinig energie verbruiken. Het formaat is daarnaast een stuk kleiner, zodat ze lekker handzaam zijn. Nadelen zijn er ook. Een losse schijf zonder externe voeding heeft meestal een hoger prijskaartje.

Vind je snelheid belangrijk, dan kies je het beste voor een schijf met externe voeding. Omdat schijven met externe voeding vrijwel altijd een 3,5inch-schijf bevatten en die altijd sneller zijn dan een harde schijf van 2,5 inch (zie ook tip 05), ligt de lees- en schrijfsnelheid een fractie hoger. Een voorwaarde is dat er een stopcontact vrij is in de buurt van je pc.

Houd verder rekening met een grotere behuizing en een hoger gewicht. Als je veel data wil bewaren op een losse schijf, is een exemplaar met eigen stroomadapter relatief de voordeligste keuze. Sommige exemplaren kunnen maar liefst 4 TB aan data opbergen, terwijl de aanschafprijs hiervan nog best betaalbaar kunnen zijn (ca. 150 euro).

©PXimport

Tip 03 Het verschil in formaat tussen een losse schijf met en zonder externe voeding is aanzienlijk.

Tip 04: Interne schijf

Een interne schijf is iets goedkoper dan een extern exemplaar. Het voordeel ten opzichte van een losse schijf is dat dit pc-onderdeel netjes in de systeemkast past. Bovendien hoef je hiervoor geen usb-poort vrij te houden. Veel pc's hebben ruimte genoeg om naast de huidige schijf er nog eentje bij te zetten. Mocht er geen plek meer vrij zijn, dan is vervanging natuurlijk ook een optie. Bij notebooks is er vanwege de beperkte ruimte slechts plek voor één schijf.

De montage regel je door het onderdeel in een speciale houder te klikken of vast te schroeven. Vervolgens sluit je de schijf aan op het systeem met een stroom- en datakabel (SATA). Als je alles juist hebt aangesloten, herkent je computer vanzelf de extra opslagruimte. Net als bij losse usb-schijven is er ook bij interne harde schijven verschil in opslagcapaciteit.

Omdat de prijzen momenteel vrij laag liggen, kies je het beste een schijf uit waarmee je voldoende schijfruimte overhoudt voor de toekomst. Interne schijven met een opslagcapaciteit van 1 TB zijn verkrijgbaar vanaf ongeveer zestig euro.

Tip 05: 2,5 of 3,5 inch

Harde schijven zijn beschikbaar in twee formaten, namelijk 2,5 of 3,5 inch. Als je een minicomputer of notebook gebruikt, heb je een 2,5inch-schijf nodig. Niet voor niets heten deze types ook wel laptopschijven. Een pluspunt is dat ze weinig energie verbruiken. Daarnaast maken ze nauwelijks lawaai en nemen ze door het compacte formaat weinig ruimte in beslag. Daarentegen zijn 2,5inch-schijven wel iets minder snel.

Als je een harde schijf voor je notebook zoekt, let dan goed op de dikte van het onderdeel. Die is namelijk 7, 9,5, 12,5 of zelfs 15 millimeter. Voordat je een exemplaar aanschaft, controleer je daarom eerst goed welke maat er in de laptop past. Bij losse usb-schijven zonder externe voeding bevindt zich in de behuizing altijd een schijf van 2,5 inch. Wil je een (extra) schijf monteren in een desktop-pc, dan heb je eigenlijk altijd het 3,5inch-formaat nodig. Deze heeft een hogere lees- en schrijfsnelheid, waardoor bestanden bijvoorbeeld vlotter openen op je systeem. Wel produceren ze vergeleken met het 2,5inch-broertje meer geluid en verbruiken ze meer energie.

De prijs van 3,5inch-schijven ligt overigens een stuk lager. Losse usb-schijven met een eigen stroomadapter zijn altijd voorzien van een 3,5inch-exemplaar.

©PXimport

Tip 05 Sommige 2,5inch-schijven zijn extra dun, zodat ze bijvoorbeeld in een netbook of ultrabook passen.

Tip 06: Toerental

Een harde schijf bestaat uit een aantal ronde, metalen platen. Deze zogeheten platters draaien met een toerental rond waardoor de lees- en schrijfknop nieuwe gegevens kan uitlezen en opslaan. Hoe hoger het toerental van de schijf is, hoe sneller de platters ronddraaien. Concreet betekent dit dat pc's rapper gegevens kunnen verwerken van en naar harde schijven met een hoog toerental.

De eenheid die bij schijven altijd wordt weergegeven om het toerental aan te duiden, is rpm (rotaties per minuut). De meeste schijven hebben tegenwoordig een rotatiesnelheid van 7200 rpm. Daarnaast zijn er ook schijven met een toerental van 5400 en 5900 te koop. Omdat die langzamer ronddraaien, verbruiken ze minder energie en maken ze weinig lawaai. Je vindt ze vooral in laptops en netbooks om de batterij te besparen. Daarnaast worden ze minder snel heet, waardoor de kans op een lange levensduur iets groter is.

Sommige harde schijven hebben een variabele rotatiesnelheid. Dit zijn energiezuinige modellen die alleen een tandje bijschakelen wanneer dat daadwerkelijk nodig is. Dat gebeurt bijvoorbeeld zodra de pc grote hoeveelheden data naar de schijf wegschrijft. De Green-lijn van Western Digital bestaat uit schijven met een variabele rotatiesnelheid. Het toerental ligt hierbij op 5400 of 7200 rpm.

©PXimport

Tip 06 Als je snel wil werken op je pc, kies je voor een harde schijf met 7200 rpm.

Tip 07: Cachegeheugen

Harde schijven gebruiken een buffer om geopende bestanden tijdelijk op te slaan. Dit is het zogeheten cachegeheugen. Hoe groter het cachegeheugen is, hoe minder tijd het systeem nodig heeft om geopende bestanden te verwerken. Zeker wanneer je regelmatig verschillende zware bestanden gelijktijdig hebt openstaan, kies je bij voorkeur voor een harde schijf met een flinke buffer. Als je bijvoorbeeld graag werkt met grote videobestanden heb je veel voordeel van meer cachegeheugen.

Moderne 3,5inch-schijven hebben meestal een buffer van 32 of 64 MB, terwijl de langzamere 2,5inch-varianten het doorgaans moeten stellen met 8 of 16 MB. Hierdoor is een laptop minder geschikt om met zware bestanden te werken dan een desktop-pc.

©PXimport

Tip 07 Op de meeste harde schijven bevindt zich een sticker waarop het cachegeheugen staat vermeld.

Tip 08: SATA 3

Moderne harde schijven ondersteunen tegenwoordig allemaal SATA 3 (SATA 600). Dat wil zeggen dat de doorvoersnelheid in theorie maximaal 6 Gbit/s bedraagt. Of je van SATA 3 daadwerkelijk gebruikt kunt maken, hangt af van het moederbord in je pc. Een recent moederbord ondersteunt vrijwel altijd de nieuwste SATA-standaard, maar bij oudere systemen is de compatibiliteit beperkt tot SATA 2 of 1. Gelukkig gebruik je een nieuwe harde schijf met ondersteuning voor SATA 3 zonder problemen op een moederbord met een oudere SATA-standaard. Wel is daarmee de doorvoersnelheid beperkt tot wat het moederbord ondersteunt.

Overigens is dat niet zo'n probleem, want harde schijven benutten nog lang niet de maximale doorvoersnelheid van SATA 3. Staar je dus niet blind op deze specificatie van het moederbord. Sommige moederborden hebben connectors voor verschillende SATA-standaarden. Belangrijk is in dat geval dat je de juiste aansluiting kiest.

©PXimport

Tip 08 Een interne harde schijf heeft aan de zijkant een SATA-connector.

Kostbare oplossingen

Tip 09: SSD

Als je meer budget over hebt voor betere prestaties, kun je een SSD (Solid State Drive) overwegen. In tegenstelling tot normale 2,5inch- en 3,5inch-schijven hebben SSD's geen roterende onderdelen. Dat brengt een aantal voordelen met zich mee. Een SSD is altijd in staat om opgeslagen data direct te vinden. Een normale harde schijf heeft hier meer tijd voor nodig, omdat die afhankelijk is van hoe snel de lees- en schrijfknop de gegevens op een roterende schijf terugvindt.

Omdat er in een SSD niets beweegt, is je pc muisstil. Bovendien vindt er geen wrijving plaats, waardoor het onderdeel weinig warmte afgeeft. Net als een harde schijf sluit je een SSD aan via een SATA-kabel op het moederbord. Om maximaal van een SSD te profiteren, is het belangrijk dat je moederbord de SATA 3-standaard ondersteunt. Alleen dan bereik je namelijk de maximale doorvoersnelheid die je SSD aankan. Hoewel de prijzen van SSD's dalen, is het prijsverschil vergeleken met normale harde schijven nog behoorlijk groot. Voor een exemplaar met 128 GB opslagcapaciteit betaal je ongeveer honderd euro.

Slim is om je besturingssysteem en programma's van een SSD te laden, terwijl je voor de opslag van mediabestanden een normale schijf gebruikt met meer opslagcapaciteit.

©PXimport

Tip 09 Een SSD is net zo groot als een 2,5inch-schijf.

Tip 10: Lees- en schrijftempo

Net als bij normale harde schijven is het verstandig om goed de specificaties van de beoogde SSD na te lopen. Let vooral op de lees- en schrijfsnelheid. Hoe hoger deze waarden zijn, hoe sneller het opslagmedium in je pc functioneert. Hiervoor is het wel belangrijk dat het moederbord de SATA3-standaard ondersteunt.

Zeker voor de opslag van grote hoeveelheden data is het zinvol om een SSD met een hoge schrijfsnelheid te kiezen. Je hoeft dan namelijk minder lang te wachten totdat alle bestanden zijn opgeslagen. Let bij notebooks verder ook op de dikte van de SSD, zodat je zeker weet dat het onderdeel in de behuizing past.

©PXimport

Tip 10 Werp bij SSD's altijd een blik op de maximale lees- en schrijfsnelheid.

Tip 11: Externe SSD

Durf je het niet aan om je bestaande schijf te vervangen voor een SSD? Er bestaan ook externe SSD's die je op een usb3.0-poort aansluit. Het voordeel hiervan is dat je de externe opslagdrager voor meerdere systemen gebruikt. Naast usb 3.0 verbind je sommige SSD's als alternatief via Thunderbolt. Met deze aansluiting presteert een externe SSD beter, al liggen de snelheden vergeleken met SATA 3 wel lager. Houd er rekening mee dat de meeste pc's en notebooks geen Thunderbolt-poort hebben. Onder meer iMacs van Apple en enkele notebooks van Lenovo zijn hiervoor geschikt.

Als je echt van de snelheid van SSD wil profiteren, ontkom je er overigens niet aan om een interne SSD in je systeemkast te monteren. Alleen op deze manier gebruik je namelijk het besturingssysteem vanaf deze snelle opslagdrager, waardoor je pc lekker vlot opstart. Een extern exemplaar is eigenlijk alleen interessant voor het geval je snel data wil overzetten naar verschillende systemen.

©PXimport

Tip 11 De LaCie Rugged is een voorbeeld van een externe SSD met een Thunderbolt-aansluiting.

Kooptips

Heb je interesse in een (externe) harde schijf of SSD? We hebben enkele kooptips voor je verzameld van producten die bij Computer!Totaal onlangs als beste zijn getest.

Transcend StoreJet Turbo 2TB (TS2TSJ35T3)

Deze externe 3,5inch-schijf van Transcend heeft een usb3.0-aansluiting, waardoor het mogelijk is om vlot data over te pompen. Dankzij een speciale back-upknop is het kinderlijk eenvoudig om back-ups op te slaan. Als je goed zoekt, schaf je deze externe schijf voor zo'n honderd euro aan.

©PXimport

Western Digital Black 2 TB (WD2002FAEX)

Wens je een snelle interne schijf met veel opslagcapaciteit? Dit 3,5inch-exemplaar van Western Digital past precies binnen dit plaatje. De schijf heeft een rotatiesnelheid van 7200 rpm en 64 MB cachegeheugen. Ideaal dus om lekker vlot bestanden op te slaan en te laden. Het 2TB-model is verkrijgbaar voor ongeveer 135 euro.

©PXimport

Samsung 840 Series Pro 128 GB (MZ-7PD128BW)

Samsung maakt momenteel de vlotste SSD's. Als je een exemplaar van de 840 Series Pro in je computer monteert, ben je verzekerd van een supersnel systeem. De 128GB-versie koop je voor ongeveer 120 euro bij verschillende webshops.

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.