U hebt vast meerdere agenda's: bijvoorbeeld op uw werk in Outlook, thuis in Thunderbird met Lightning en uw sportclub gebruikt Google Agenda. En dan hebt u ook nog dat papieren boekje. Hoe weet u nu wanneer u welke afspraak hebt? Is het niet veel makkelijker om overal dezelfde agenda te kunnen raadplegen en bewerken, of minstens toch uw gegevens synchroon te houden? In deze workshop komen verschillende mogelijkheden aan bod, zodat u zelf het scenario kunt kiezen dat het beste bij u past. We maken hierbij gebruik van Google Agenda.

De cirkel rond

In deze workshop komen diverse mogelijke synchronisatiescenario's aan bod. De afbeelding maakt duidelijk welke mogelijkheden u in dit artikel terugvindt. Het is uiteraard aan u om te belissen wat en hoe u synchroniseert:

(1) stappen 1 t/m 4: u brengt alle gegevens van uw desktop-agenda (Outlook, Lightning) over naar uw online (Google) agenda;

(2) stappen 5 t/m 10: wilt u alsnog uw desktop-agenda (Outlook, Lightning) behouden dan kunt u die met uw online (Google) agenda synchroniseren;

(3) stappen 11 t/m 15: u kunt vervolgens uw online agenda synchroon houden met uw mobiele toestel (Android, iOS);

(4) stappen 16 t/m 19: het is eveneens mogelijk uw desktop-agenda rechtstreeks te synchroniseren met uw mobiel, zonder tussenstap van een online service.

©PXimport

1. Online agenda's

Er zijn veel digitale agenda's waarmee u lokaal kunt werken. Populaire toepassingen zijn Micosoft Outlook, Mozilla Thunderbird (in combinatie met Lightning) en Windows Live Mail. Dat werkt prima, tot u uw agenda overal synchroon wilt houden. Overstappen naar een online agenda is dan best handig, zeker omdat u waarschijnlijk op alle plekken over internet beschikt. Wij tonen u allereerst (stap 2 tot en met 4) hoe u een Google-agenda opzet en hoe u de gegevens van uw eigen desktop-agenda naar de online variant kopieert.

©PXimport

2. Google agenda creëren

Surf naar Google Calendar, waar u zich met uw Google-account aanmeldt. Wanneer u nog geen account hebt, kunt u er een aanmaken. Als alles goed is, krijgt u nu al meteen uw eigen - nog lege - agenda te zien. Om een nieuwe afspraak toe te voegen selecteert u de gewenste periode en vult u een korte omschrijving in. Via de link Afspraak bewerken komen nog meer opties ter beschikking: u laat de gebeurtenis herhalen, voorziet hem van een herinnering, voegt gasten toe enzovoort.

©PXimport

3. Agenda exporteren

U kunt de gegevens in uw desktop-agenda overzetten naar uw online agenda. In Outlook (2007/2010) kan dat als volgt. Open de agenda, kies Bestand en klik op Agenda opslaan. Klik onderaan op Meer opties, en er verschijnt een dialoogvenster waar u het gewenste datumbereik aangeeft. Bij Detail wilt u waarschijnlijk Alle gegevens in de uitvoer stoppen. Klik op OK, navigeer naar de juiste opslaglocatie, en klik op Opslaan om het ics-bestand (iCalendar-formaat) lokaal op te slaan.

©PXimport

Gebruikt u Outlook 2003, dan zoekt u vergeefs naar een ics-exportfunctie. In dat geval kunt u nog rekenen op een gratis plug-in als OutlookExport2 of een VB-macro als Outlook to iCal Export Utility. Werkt u het met duo Thunderbird en Lightning, dan hoeft u alleen het menu Gebeurtenissen en taken te openen en de optie Exporteren te kiezen. Tot de standaard exportmogelijkheden horen htm, csv en ics. Met het oog op een import in Google Agenda kiest u voor ics.

©PXimport

4. Agenda importeren

U hebt zojuist de gegevens van uw desktop-agenda naar een ics-bestand geëxporteerd. Die moet u natuurlijk in uw nieuwe online Google agenda zien te integreren. Over dus naar Google Calendar, waar u in het linkerpaneel het pijltje naast Andere agenda's aanklikt. Hier kiest u de optie Agenda importeren en via de knop Bladeren verwijst u naar het zonet gecreëerde ics-bestand. Bij Agenda stelt u eventueel eerst nog de agenda in waarin u die gegevens wilt integreren. Bevestig met Importeren. Een statusrapportje vertelt u wat er is geïmporteerd.

©PXimport

5. Desktop én online

U voelt zich misschien toch comfortabeler met uw eigen, vertrouwde desktop-agenda. Maar misschien ziet u wel graag dat deze automatisch synchroniseert met uw online (Google-) agenda. Zo kunt u ook onderweg nog de afspraken raadplegen die u in uw desktop-agenda had ingevoerd. Het is mogelijk om uw Google Agenda in de populaire desktop-agenda's Outlook en Thunderbird & Lightning te integreren. Hoe u dat doet, leest u stap 6 tot en met 9.

©PXimport

6. Google Agenda in Outlook

Om Google Agenda in Outlook te integreren gebruikt u Google Calendar Sync (Outlook 2003 en hoger). Open het exe-bestand, vul aan het einde van de installatie uw accountgegevens van Google in en geef het gewenste synchronisatietype aan. Dat kan in twee richtingen, maar u kunt ook kiezen voor eenrichtingsverkeer (van Outlook naar Google of omgekeerd). Leg ook de synchronisatiefrequentie vast, en druk op Save. De instellingen kunt u nog wijzigen via het icoon in het Windows-systeemvak.

©PXimport

7. Google Agenda in ­Lightning

Om Google Agenda in het duo Thunderbird & Lightning op te nemen, kunt u gebruikmaken van de gratis plug-in Provider for Google Calendar. Sla de extensie lokaal op, start Thunderbird, ga naar het menu Extra en selecteer Add-ons. Klik op het tandwiel-icoontje en kies Add-on installeren via bestand. Blader naar het gedownloade xpi-bestand, selecteer de add-on, bevestig met Nu installeren en herstart Thunderbird.

©PXimport

Ga naar Google Calendar. Klik links in beeld op het zwarte pijltje naast uw agenda en kies hier Agenda-instellingen. Klik op het oranje xml-icoontje bij Privé-adres. Kopieer de link. Ga nu naar Lightning, selecteer Gebeurtenissen en taken en klik op Agenda. Klik met de rechtermuisknop in het linkerpaneel en kies Nieuwe agenda. Stip Op het netwerk aan, kies Google Calendar en vul uw Google-gegevens in. Na afloop verschijnen uw afspraken in Lightning. Een dubbelklik op de naam van de agenda past de verversingsfrequentie aan.

©PXimport

8. Google Agenda in Thunderbird

Er is nog een andere mogelijkheid om Google Agenda in Thunderbird/Lightning te integreren. Nou ja, integreren ... de plug-in Google Calendar Tab zorgt er eigenlijk alleen voor dat er in Thunderbird een extra tabblad tevoorschijn komt, waarmee u Google Agenda oproept. U integreert dus een browser-tabblad in uw agenda. Handig, want op die manier hoeft u uw favoriete e-mailclient niet te verlaten om uw (online) agenda te raadplegen.

©PXimport

9. Google offline

Met Chrome kunt u uw online Google-agenda ook als 'desktop-agenda' gebruiken. Dus ook offline, waarbij alles gesynchroniseerd wordt wanneer de pc weer online is. Surf naar Chrome webstore, druk op Launch App en meld u aan. Klik vervolgens op Aan de slag en op Inschakelen. Via het tandwielwiel-icoontje kunt u de offline-modus snel in- en uitschakelen. Deze offline modus is in andere browsers mogelijk met Gears, maar dit wordt vanaf december 2011 niet meer ondersteund. Een alternatief is bij ons nog niet bekend.

©PXimport

10. Google Agenda op Mac

Op een Mac synchroniseert u uw Google Agenda met Apples agenda iCal. Start iCal op, ga naar Voorkeuren / Accounts. Druk op het plusje voor een nieuw account. Afhankelijk van uw Mac OS X-versie selecteert u hier eerst CalDAV bij Type account. Vul ook uw Google-ID in. Als serveradres vult u https://www.google.com/calendar/dav/[uwadres@domein.com]/user in, waarbij u [uwadres@domein.com] vervangt door het e-mailadres waarmee u zich bij Google Agenda aanmeldt. Bevestig met Maak aan. Nog even de juiste agenda selecteren en klaar bent u.

©PXimport

11. Online en mobiel

Wanneer u gebruikmaakt van een online agenda (zoals die van Google), of een agenda met een Exchange-server (bijvoorbeeld op uw werk), dan kunt u uw afspraken ook vanaf uw mobiele apparaat beheren. Hier bestaan verschillende mogelijkheden voor, mede afhankelijk van het type toestel waarover u beschikt. We bekijken in de stappen 12 tot en met 15 een paar mogelijkheden voor Android-telefoons en tablets, en voor iOS: het besturingssysteem van de iPhone, iPod touch en iPad.

©PXimport

12. Mobiele versie gebruiken

Om Google Agenda op uw mobiel te gebruiken, kunt u simpelweg met uw mobiel surfen naar Google Calendar. Google voorziet dan automatisch in een aangepaste versie van de agenda voor uw mobiele toestel. Van hieruit kunt u via het plus-knopje ook nieuwe afspraken toevoegen. Een nog minimalistischer alternatief is Google Calendar Mobile, waarin u nauwelijks meer dan een opsomming van uw afspraken krijgt. Wanneer uw Agenda-taal op Engels is ingesteld, kunt u op een zeer basale manier nog afspraken toevoegen.

©PXimport

13. Android synchroniseren

Het zal u niet verbazen dat Android-telefoons vlekkeloos met Google-diensten samenwerken. Zodra u zich met uw Android bij uw Google-account hebt aangemeld, kunt u via Instellingen / Accounts en synchronisatie aangeven welke synchronisaties u op de achtergrond wilt laten uitvoeren. Ook kunt u hier een ander agenda-account toevoegen. Wanneer u op Google drukt, kunt u Agenda synchroniseren aanvinken. Hier is tevens een knop om een synchronisatie onmiddellijk te laten uitvoeren. Via de agenda-app kunt u uw afspraken opvragen en beheren.

©PXimport

Het is feest!

Veel online agenda's maken gebruik van de iCalendar-standaard (ook wel iCal), met het bestandsformaat ics. Hierdoor is het mogelijk kalendergegevens in uw eigen agenda te importeren. Bijvoorbeeld van een lijst met de officiële feestdagen of een lijst schoolvakanties. Vaak is zo'n lijst wel in het ics-formaat te vinden, bijvoorbeeld op iCalShare. De kalenders integreert u vervolgens in uw standaardagenda via de knop Subcribe to Calendar, na uw bevestiging met Toestaan en met Ja. Ook in andere agenda's kunt u het bijhorende ics-bestand importeren.

©PXimport

14. Synchroniseren met GooCal

Er zijn verschillende mogelijkheden om uw iPhone met Google Calendar te synchroniseren, zodat u ook offline nog toegang hebt tot uw afspraken. Een ervan is de gratis app GooCal. Na installatie gaat u in op de vraag of u een Google-account wil instellen. Zodra u de ID-gegevens hebt ingevuld, verschijnt de kalender, waarbij u zelf aangeeft tot hoeveel dagen in het verleden en de toekomst de synchronisatie moet gebeuren. U kunt meerdere agenda's en accounts toevoegen in GooCal.

©PXimport

15. Synchroniseren met Google Sync

Vanaf iOS 3.0 is het mogelijk uw iPhone via Google Sync te synchroniseren met Google Agenda, met wat hulp van Microsoft Exchange ActiveSync. Open op uw iPhone Instellingen / Mail, Contacten, Agenda. Kies Voeg Account toe en selecteer Microsoft Exchange. Vul de gegevens van uw Google ID in, waarna u in het volgende venster m.google.com invoert in het server-veld. Vergeet niet de schuifknop bij Agenda's op 1 te zetten en bewaar de aanpassingen. Hebt u Push ingeschakeld op uw iPhone, dan gaat de synchronisatie geheel automatisch.

©PXimport

16. Desktop en mobiel

Tot nu toe gebruikten we Google Agenda als 'tussenapplicatie'. Gebruikt u deze online applicatie liever niet, bijvoorbeeld omdat u bezorgd bent om uw privacy, dan is het uiteraard ook mogelijk uw desktopagenda direct met die op uw mobiele toestel te synchroniseren. Er komt dan geen derde partij aan te pas. Ongeveer alle mobiele toestellen voorzien daarvoor in een eigen tool, gewoonlijk via een usb-connectie, waardoor u kunt synchroniseren met o.a. Outlook. Wij bekijken in stap 17 tot 19 mogelijke oplossingen voor Android, iOS en meer.

©PXimport

17. MyPhoneExplorer

Met MyPhoneExplorer kunt u uw agenda met uw Android synchroniseren. U moet wel de USB-foutopsporing activeren op uw Android (via Instellingen / Applicaties / Ontwikkeling) en de juiste drivers voor uw pc installeren (Android Debug Bridge). MyPhoneExplorer kan via wifi, bluetooth of usb verbinding maken met uw Android. U bepaalt zelf wat (contacten, kalender), waarmee (Outlook, Thunderbird, Google) en in welke richting(en) u wilt synchroniseren. Ook kunt u filters activeren, zodat bepaalde categorieën wel/niet worden meegenomen.

©PXimport

18. Synchroniseren met iTunes

U kunt uw iPhone en iPad met behulp van iTunes synchroniseren met de agenda van Outlook. Verbind de iPhone met uw pc en start iTunes. Selecteer uw iPhone in de lijst met apparaten, in het linkerpaneel. Open het tabblad Info en zet een vinkje bij Agenda's synchroniseren met Outlook. Eventueel beperkt u de synchronisatie tot een of meer agenda's en geeft u aan hoe lang de synchronisatieperiode moet zijn. Desgewenst synchroniseert u ook contactgegevens en e-mailaccounts. Klik tenslotte op Toepassen.

©PXimport

19. Nog meer synctools

Google Sync laat u toe de gegevens van uw Google-account met verschillende mobiele apparaten te synchroniseren. Naast iPhone hoort daar ook nog BlackBerry, Nokia S60 en Windows Mobile bij. Verder is GooSync het vermelden waard. De Lite-versie van deze app kost 8,99 pond per jaar (ca. 10,30 euro), de Premium-versie 19,95 pond per jaar (ca. 22,85 euro) of 39,95 voor 'levenslang' gebruik (ca. 45,80 euro). De precieze verschillen vindt u op GooSync Features.

©PXimport

De Logitech MX Master 4 is de nieuwste telg in de populaire MX-serie. De muis belooft meer controle, precisie en comfort dan ooit, met haptische feedback en een 8K-sensor die zelfs op glas moeiteloos werkt. Maar is hij de stevige prijs van 129,99 euro waard?

De MX Master 3S was al een dikke publieksfavoriet, maar met de MX Master 4 legt Logitech de lat opnieuw een tikkie hoger. Dit is een echte powerhouse voor wie dagelijks veel met tekst, beeld of code bezig is. Of gewoon voor wie een heel lekkere muis wil. Alles draait om controle, snelheid en comfort. Daar betaal je met een krappe 130 euro weliswaar een premiumprijs voor, maar deze muis is dan ook duidelijk bedoeld voor mensen die hun werk serieus nemen. De MX Master 4 is verkrijgbaar in Graphite en Pale Gray, en wordt standaard geleverd met een Logi Bolt-ontvanger. Wij hebben voor de test de Pale Gray-variant voor de Mac mogen bepotelen.

©ER | ID.nl

Muizen met gevoel

Het opvallendste snufje is de toevoeging van haptische feedback. Elke klik, sneltoets of melding voel je subtiel onder je vingers trillen. Niet als gimmick, maar als tastbare feedback: je voelt letterlijk wat je doet. En dat werkt echt prettig, vooral omdat je iets dergelijks ook gewend bent van bijvoorbeeld je smartphone. Via Logi Options+ bepaal je zelf hoe intens die feedback is en kun je verschillende acties aan specifieke apps knopen. Dat geeft de muis een persoonlijk tintje. Zeker bij precisiewerk (foto- en tekstbewerking of het schrijven van code) merk je hoe natuurlijk dat aanvoelt.

De grote toets onder de duim, waarmee je het Haptic Sense-paneel oproept, is wel vrij gevoelig. Tijdens de paar weken dat we de muis hebben getest, drukten we die knop af en toe per ongeluk in, wat even storend kan zijn. Toch is dat gelukkig een kwestie van gewenning, want het idee achter de functie is sterk.

Snelheid zonder haast

De befaamde MagSpeed-scroll is gelukkig gebleven en is zelfs nog iets verfijnd. Eén draai aan het stalen wiel en je schiet door lange documenten of spreadsheets. Nieuw is de Actions Ring, een rond menu dat rond je cursor verschijnt. Daarmee open je favoriete tools of snelkoppelingen zonder je toetsenbord aan te raken. Logitech beweert dat je hierdoor tot 63 procent minder muisbewegingen maakt. Dat is misschien wat optimistisch, maar het systeem werkt verrassend intuïtief en snel. Hieronder een overzichtje van de mogelijkheden.

Werkt zelfs op glas

De Darkfield-sensor met 8000 dpi is extreem nauwkeurig en werkt op vrijwel elk oppervlak, zelfs op glas of gelakt hout. Je kunt de gevoeligheid aanpassen in stappen van 50 dpi, maar de meeste mensen zullen vermoedelijk gewoon de standaard afstelling gebruiken: hij voelt van nature al prima aan. Dankzij een nieuwe radiochip en antenne is de verbinding bovendien rotsvast. Je kunt de muis gebruiken via bluetooth low energy of de meegeleverde Logi Bolt-ontvanger, die een bereik van zo'n 10 meter garandeert.

©ER | ID.nl

Comfortabel stil

Qua vorm blijft Logitech dicht bij zijn succesformule. De muis ligt daarom nog altijd als gegoten in de hand, met een lichte hellingshoek, een vertrouwde duimpositie en een extra horizontaal scrolwiel. De klikgeluiden zijn nu 90 procent stiller dan bij de vorige generatie, meldt Logitech. En met 150 gram voelt de MX Master 4 solide aan zonder zwaar te worden.

Kleine kanttekening: de twee navigatieknoppen voor browsergebruik (vooruit en terug) zijn iets naar achteren verplaatst om ruimte te maken voor de Gesture Button (zie kader hieronder). Dat zorgt er soms voor dat je per ongeluk op de verkeerde knop drukt, vooral als je gewend bent aan een van de MX Master-voorgangers. Misschien een detail, maar wel merkbaar bij dagelijks gebruik.

Via Logi Options+ stel je sneltoetsen, app-profielen en automatiseringen in. De software werkt het best binnen Windows en macOS, maar ook in Linux, ChromeOS, Android en iPadOS doet de muis wat hij moet doen, al zijn daar minder functies beschikbaar.

©Logitech

Batterij die blijft gaan

Logitech zegt dat de ingebouwde 650 mAh-accu het tot 70 dagen op één lading moet kunnen volhouden. Dat hebben we nog niet kunnen testen, maar we kregen de muis met 55 procent van de lading binnen en daar is na een weekje driftig muizen slechts 2 procent van af. Bovendien levert één minuut snelladen drie uur gebruik op, mocht je haast hebben. Opladen gebeurt via usb-c, al levert Logitech geen kabeltje mee. Jammer, maar je hebt er vast nog eentje rondslingeren thuis.

Al met al

De Logitech MX Master 4 is een muis die wat ons betreft zijn eigen categorie verdient. Hij is snel, stil, precies en slimmer dan ooit. De paar kleine schoonheidsfoutjes doen daar weinig aan af. Voor ontwerpers, programmeurs, schrijvers en andere intensieve gebruikers is dit een investering die zich op den duur terugbetaalt in comfort en efficiëntie. Casual gebruikers zullen hem misschien een beetje overkill vinden, maar wie hem eenmaal in de hand heeft, wil niets anders meer.

Zelf een toetsenbord samenstellen is niet voor iedereen weggelegd, maar één ding is duidelijk: een goed toetsenbord maakt een groot verschil. In deze test bekijken we de beste kant-en-klare toetsenborden van dit moment. Of je nu op zoek bent naar het snelste toetsenbord voor gaming of een comfortabel model voor kantoorwerk: we helpen je bij het maken van de juiste keuze.

Onze laatste vergelijkende test van toetsenborden is inmiddels alweer meer dan vijf jaar oud. Toen draaide alles om het concept ‘mechanisch’, praktisch elke fabrikant maakte toen gebruik van de switches van het Duitse Cherry of een goedkopere Chinese afgeleide daarvan, de Kailh-switch.

Inmiddels is het aanbod versplinterd en zien we enkele van de elementen die custom borden populair maken doorsijpelen naar de kant-en-klare producten. Zo zien we veel meer lay-out-opties en een veel breder scala aan switchopties. Stillere varianten, zwaardere varianten voor een stevigere aanslag en lubed-varianten voor een soepelere aanslag. De opvallendste stap de afgelopen jaren is de introductie van een magnetisch, optische switch, waarbij de aanslag niet digitaal is (ingedrukt ja of nee), maar analoog. Zie ook het kader ‘Analoge switches?’ voor meer hierover.

Andere ontwikkelingen

Een positieve ontwikkeling is dat menig toetsenbord inmiddels voorzien is van zogeheten hot-swap switches. Mocht je per ongeluk een switch stukmaken (bijvoorbeeld door het morsen van drinken), dan kun je nu veelal enkele knoppen vervangen in plaats van meteen een nieuwe model te moeten kopen. Daarnaast hebben verbeteringen in accutechniek en draadloze protocollen ervoor gezorgd dat draadloze high-endtoetsenborden tegenwoordig een realistische optie zijn zonder constant het toetsenbord bij te hoeven laden.

Endorfy Celeris 1800

Endorfy is een relatieve nieuwkomer in de markt, maar liet eerder met de Thock-toetsenborden al zien dat het bedrijf veel waar voor je geld kan bieden. Het nieuwste model, de Celeris 1800, doet dat wederom. Het bord kan wat gevoel en bouwkwaliteit betreft aardig concurreren met flink duurdere modellen in deze test. Als je hem probeert te buigen zie je wel wat verschil, maar op tafel bij normaal gebruik merk je daar niets meer van.

Het opvallendst is het relatief compacte ontwerp, terwijl er toch een numeriek toetsenbord op zit. Dat deel is vergeleken met de meeste andere toetsenborden wat naar links geschoven, wat ergonomisch fijn is voor mensen die niet alleen gamen, maar ook vooral veel in Excel werken. Sommige gebruikers, primair programmeurs, moeten er rekening mee houden dat de plaatsing van de Home-, End- en Page-toetsen mogelijk niet voor iedereen ideaal is. Ook liggen de toetsen relatief hoog, ook iets wat niet iedereen zal liggen.

De Celeris 1800 is gloednieuw en heeft een adviesprijs van 99 euro. Dat maakt hem al een van de goedkoopste toetsenborden in deze test. Prijzen zakken normaliter nog wat na de lancering. Grofweg 100 euro voor een fijn toetsenbord dat ook nog eens draadloos (dongel voor gaming, bluetooth voor laptopwerkers) kan functioneren en Mac-ondersteuning heeft, is een uitstekende deal.

©Endorfy

Corsair K65 Plus Wireless

Corsair kennen we vooral van grote mechanische toetsenborden met veel extra's, maar het is de compacte K65 Plus Wireless waar we de laatste tijd het meest gecharmeerd van waren. De constructie is enorm degelijk en het toetsenbord is voorzien van fijne, soepel voelende switches die niet te luid zijn. Dat zorgt vrijwel direct voor een heel fijne ervaring onder de vingers.

Of de compacte vormgeving fijn is, is uiteraard subjectief. Compact is fijner voor gamers en andere gebruikers die het numerieke toetsenbord niet nodig hebben, het bespaart ruimte op je bureau (of in je rugtas) en laat meer ruimte over voor je muis. Excel-gebruikers zullen dit toetsenbord natuurlijk direct diskwalificeren.

Toen het bord uitkwam voor 160 euro was onze voornaamste kritiek dat het eigenlijk iets te duur was vergeleken andere toetsenborden die voor 100 euro grofweg hetzelfde boden. Of juist net niet uitgebreid genoeg vergeleken met borden van 200 euro. Inmiddels is de prijs gezakt tot 137 euro en op dat punt kun je, mits de compacte vormgeving bij je past, eigenlijk niet om deze Corsair heen. Net wat chiquer dan nauwelijks goedkopere modellen, voorzien van draadloze functionaliteit en vooral het feit dat het een relatief laag bord is (voor een model met hoge switches) maakt dit een makkelijke aanrader en onze redactietip.

©Corsair

Razer Joro

Razer staat vooral bekend om hun grote modellen met alle toeters en bellen, maar biedt met de Joro ook wat anders. De Razer Joro is extreem compact en verreweg het lichtste bord in deze test. De doelgroep bestaat hier overduidelijk uit gamers die hun toetsenbord vooral veel meeslepen. Puur op basis van afmetingen en gewicht ligt deze Razer voor dat doeleind natuurlijk voor de hand. Ondanks het lage gewicht ligt de Joro toch stevig op tafel en zit de bouwkwaliteit van de constructie erg goed in elkaar. De aluminium behuizing voelt ook chic aan, de lage positie is toegankelijk voor velen en aangesloten via de kabel is het ook een snel competitief bord voor gamers.

Razer laat ook wel wat steekjes vallen, vooral voor hun gamende doelgroep. De afwezigheid van een dongel voor een snelle draadloze verbinding en het feit dat de switches nog wel wat speling vertonen, maakt enkele goedkopere alternatieven in deze test in onze optiek fijner. Voor de harde werkers onder ons vinden we de MX Keys ook wat beter voor minder geld.

Daarmee is de Joro in onze optiek niet de meest voor de hand liggende optie, zeker niet voor 130 euro. Als je echt op zoek bent naar het compactste en lichtste toetsenbord, dan is de Joro wel een prima optie.

©Razer

ASUS ROG Azoth X

ASUS en dan met name de ROG-producten staan niet bepaald bekend om hun bedaagde ontwerp. De fabrikant doet daar met hun Azoth X nog een flinke schep bovenop. Wat je er ook van vindt, uniek is het kleurrijke design met half doorzichtige keycaps (voor meer RGB-effect) zeker. Kwalitatief valt er heel weinig op dit bord aan te merken. Het is oerdegelijk en heeft een uitstekende aanslag; het is zelfs een van de fijnste borden in deze test. Het bord heeft ook handige eigenschappen. Draadloos krijg je bijvoorbeeld zowel een snelle als een bluetoothoptie. Daarnaast heeft het bord een goede accuduur, een mooie stevige polssteun plus nog wat minder cruciale extra’s, zoals een aanpasbaar oled-scherm in de bovenhoek. Kost wat, maar dan krijg je ook wat.

Ons voornaamste bezwaar gaat over de definitie van het woord ‘wat’. Want voor 200 euro hadden we het bij het bovenstaande gelaten. Een prijs van 250 euro zouden we wel erg pittig noemen, maar de adviesprijs van 329 euro is wel echt extreem. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld toch wel analoge switches willen zien of een echt extreem luxe afwerking. Wellicht dat de prijs nog wat zakt, maar ondanks onze hoge inhoudelijke waardering is de exorbitante prijs vooralsnog het argument om het hoogste eremetaal achterwege te laten.

©ASUS

SteelSeries Apex Pro TKL Gen 3

De SteelSeries Apex Pro TKL is ook geen goedkoop bord en is misschien nipt wat minder chic dan de ROG. In tegenstelling tot die concurrentie weet SteelSeries wel een gezonde balans te vinden tussen de kwaliteit van het product, het toevoegen van extra mogelijkheden en het alsnog een beetje temmen van de prijs.

De bouw is uitstekend en de analoge, volledig instelbare switches zijn zowel aangenaam onder de vingers als zeer stabiel met minimale speling. Het strakke ontwerp is ook iets toegankelijker, zeker als je naast gamen ook nog een beetje zakelijk voor de dag wilt komen. Daarnaast is het ook nog een relatief stil toetsenbord, wat fijn is voor de omgeving. Al hangt de stilte natuurlijk altijd af van hoe hard je zelf op de knoppen slaat.

Ook hier is een oled-schermpje van de partij en Steelseries heeft als voordeel dat als je de door ons geteste compacte TKL-versie niet aantrekkelijk vindt, dat er ook een volledige en een nog compactere variant van bestaat.

Nadelen zijn er ook. Zo vinden we het volumewiel net wat te klein in gebruik, is het bord relatief hoog en ontbreekt draadloze functionaliteit. Maar als je je bord toch niet meeneemt is de meerwaarde daarvan te klein om daar meer geld aan uit te geven. Als draadloos niet nodig is, dan is dit in onze optiek het beste bord van dit moment.

©SteelSeries

©SteelSeries

ASUS ROG Falchion Ace HFX

Net als SteelSeries maakt ook ASUS op de ROG Falchion Ace HFX gebruik van magnetische analoge switches. Het bord heeft een nog wat compactere 65%-lay-out, waarbij je dus goed moet opletten of het ontbreken van de functietoetsen een bezwaar voor je is. Functioneel is hij grotendeels gelijkwaardig aan het toetsenbord van SteelSeries en de toevoeging van 8000 Hz polling geeft in theorie nog een klein voordeel in reactiesnelheid boven de SteelSeries.

Voor de originele prijs van 200 euro laat ASUS wel punten liggen. De bouw en de afwerking van de 100 euro kostende Endorfy is zelfs wat beter. Je merkt dat de Falchion iets meer doorveert dan andere borden wanneer je stevig tikt en dat is onacceptabel in het hogere segment. Het bord kost bij de meeste aanbieders 209 euro, maar was tijdens de testperiode ook verkrijgbaar voor 119 euro. Ook voor dat lagere bedrag weet de Corsair K65 Plus Wireless iets meer indruk te maken met zijn bouwkwaliteit en aanslag. Maar als je toch graag een analoge switch wilt waarbij je de aanslagdiepte kunt instellen, dan is dit als de lagere prijs structureel blijft één van de goedkopere opties die als bonus ook nog eens visueel leuk voor de dag komt.

©ASUS

Logitech G Pro X TKL

Logitech is met afstand marktleider op gebied van toetsenborden en heeft dan ook een enorm aanbod aan borden. Het bedrijf heeft praktisch elke populair formaat in huis en er zijn ook nog eens een flink aantal kleurstellingen. Waar Logitech wat minder goed in is, is de naamgeving van de producten. Zo is er ook een G Pro X muis en headset, en zelfs de G Pro X TKL-toetsenborden bestaan in flink wat verschillende uitvoeringen. De reguliere variant wordt ook wel de Lightspeed genoemd, wat staat voor de toevoeging van een snelle draadloze werking. De Rapid-variant is juist voorzien van magnetische switches, maar is die weer volledig bedraad.

Logitech doet op zich weinig fout met deze producten. De bouw, de switches en de mogelijkheden met onder andere mediaknoppen zijn prima. Combineer dat met het feit dat ze veel zullen verkopen omdat ze het bekendste merk zijn, en de meeste kopers zullen tevreden zijn. De realiteit is wel dat er andere modellen zijn die (minimaal) hetzelfde bieden voor minder geld, of een overtreffende prestatie weten te bieden voor iets meer. Voor 160 euro zouden we toch iets meer dan ‘prima’ willen zien, wat extra’s zoals een polssteun of een betere accuduur.

©Logitech

be quiet! Dark Mount

De Dark Mount is het eerste toetsenbord van be quiet!, dat we vooral van de stille behuizingen kennen. Die focus wordt meteen duidelijk zodra je gaat tikken; het is namelijk het stilste toetsenbord in deze test. De focus op stilte gaat helaas wel wat ten koste van switchstabiliteit en tikgevoel.

Qua mogelijkheden zet het bord zich door een modulaire opbouw erg af van de rest. Naast een rechttoe rechtaan compact TKL-bord krijg je ook een afneembaar numeriek veld met macrotoetsen voorzien van een schermpje dat je ook nog eens zowel links als rechts kunt plaatsen. Ook krijg je een opzetmodule met schermpje en mediatoetsen en polssteunen. Zo transformeert de Dark Mount binnen een paar seconden naar een overcompleet XL-monsterbord.

Was de Dark Mount scherp geprijsd geweest, dan hadden we enkele kanttekeningen door de vingers kunnen zien. Maar als je de hoofdprijs vraagt, dan verwachten we dat alles top is. Dat is niet helemaal het geval. De polssteun is kwalitatief treurig, de switches voelen minder chic dan borden die de helft kosten en de software voor de macrotoetsen laat te wensen over. Voor hetzelfde geld kun je ook een prima toetsenbord en een los macrotoetsenbord als de Elgato Stream Deck kopen. Een aanbieding en een software-update kan wel genoeg zijn om van dit goede idee een serieuze concurrent te maken.

©be quiet

Logitech MX Keys S

De Logitech MX Keys S is een beetje het buitenbeentje in deze vergelijking. In tegenstelling tot de ander toetsenborden is het namelijk géén bord waar fanatieke gamers blij van zullen worden. De keerzijde is dat het voor iedereen die een high-endbord zoekt voor alle andere doeleinden een model is waar je praktisch niet omheen kunt. Ook bestaat er naast de door ons geteste full size-versie een minivariant waarop het numerieke veld ontbreekt.

Dit bord is uitstekend gebouwd, voorzien van fijne switches en het heeft een low profile-ontwerp dat ook erg toegankelijk is voor iedereen die nog niet eerder een high-endbord gebruikt heeft. Als je nu een goedkoper toetsenbord hebt, dan voelt dit als een verademing en een ervaring waar je niet meer zonder wilt. Je kunt hem met meerdere apparaten verbinden, de accuduur is uitstekend en de software van Logitech is volwassen en biedt tal van extra mogelijkheden die voor kantoorwerkers relevant zijn.

Zolang gamen geen eis is, is dit een fijn bord zonder dat je echt de hoofdprijs betaalt. Houd alleen even de verschillende formaten in de gaten, en het feit dat er verpakkingen met en zonder polssteun worden verkocht.

©Logitech

Conclusie

Echt slechte borden hebben we reeds uit onze selectie gefilterd, dus geen van de geteste toetsenborden is een miskoop. Het belangrijkst is om duidelijk in kaart te brengen welk formaat en indeling je nodig hebt en aan welke extra eigenschappen je waarde hecht. Het merk is normaliter bijzaak, maar er valt iets voor te zeggen om al je randapparatuur in één softwarepakket te beheren.

Toch zien we wel enkele uitblinkers. Zoek je louter een toetsenbord zonder fratsen voor kantoorwerk, dan is de Logitech MX Keys S onze eerste keus, met als bonus dat de lage toetsen voor praktisch iedereen fijn tikken. We geven Logitech daarom een redactietip. Wil je wel gamen, dan biedt Endorfy een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding voor minder dan 100 euro, al vinden we de Corsair K65 Plus Wireless zijn paar tientjes meer wel waard voor de iets betere bouw en de lagere constructie. Beide borden zetten veel druk op de concurrenten, waarbij je veel meer betaalt voor een bescheiden impact op de daadwerkelijke ervaring. Uiteindelijk krijgt ook Corsair een redactietip. In het hogere segment zien we wel degelijk waarde worden toegevoegd. Zo biedt de ASUS ROG Azoth X een van de beste ervaringen, maar vinden we de prijs van meer dan 300 euro niet helemaal in verhouding staan. De Steelseries Apex Pro TKL vinden we ook een uitblinker die wel een iets redelijkere balans weet te vinden in dat segment: degelijke bouw en aanslag, zeer compleet qua mogelijkheden en de instelbare analoge switches bieden ook echt iets nieuws en unieks. Als zo'n 200 euro voor een toetsenbord geen bezwaar is, zou dat onze eerste keuze zijn.