ID.nl logo
10 onmisbare commando's voor de Opdrachtprompt
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

10 onmisbare commando's voor de Opdrachtprompt

De Opdrachtprompt in Windows (het programma waarmee je tekstcommando’s kunt geven) wordt regelmatig doodverklaard. Zo werd eind 2016 op diverse tech-sites geroepen dat Microsoft het onderdeel uit Windows zou gaan verwijderen. Dat bleek niet waar. Gelukkig maar, want hoewel het heel handig is om visueel te werken met de muis, kunnen commando’s nog altijd heel krachtig zijn en soms een stuk efficiënter. We zetten tien van dit soort commando’s voor je op een rij.

Dit artikel is geschreven vóór de uitrol van de Creators Update. In die nieuwe Windows-versie wordt de Opdrachtprompt (cmd.exe) automatisch vervangen door de meer geavanceerde PowerShell, als je tenminste via Windows+X en het bijbehorende menu naar de prompt gaat. Dit kun je uitzetten door in de Windows-instellingen naar Start / Persoonlijke instellingen / Taakbalk te gaan en daar het vinkje bij Opdrachtprompt vervangen door Windows PowerShell (...) uit te zetten. Bereik je de prompt altijd op een andere manier, bijvoorbeeld door 'cmd.exe' of 'opdrachtprompt' te tikken in het zoekvenster, kom je nog wel gewoon bij de originele Opdrachtprompt uit. Overigens is er nog een mogelijkheid in Windows 10: de bash-shell uit Linux is ook in het systeem gebouwd. Daarmee kun je nóg meer doen. In dit artikel lees je er meer over.

Tip 01: Opdrachtprompt-venster openen

Voor we je kunnen laten zien wat je allemaal kunt doen met de Opdrachtprompt, is het uiteraard belangrijk dat je dit venster eerst weet te openen. De makkelijkste manier om dit te doen is klikken op Start en vervolgens de letters cmd (van command) typen. Een andere naam voor deze functie is namelijk de Command-prompt. Wanneer je cmd typt en op Enter drukt, wordt het prompt-venster direct geopend.

Tip 02: Mappenstructuur

Een van de handige functies van de opdrachtprompt is dat je heel eenvoudig een overzicht kunt laten zien van de structuur van een map. Stel dat je in de map Gebruikers verschillende mappen (gebruikers) hebt, met daarin weer allerlei mappen. Als je een bepaalde map zoekt maar niet meer precies weet hoe die heet en waar hij staat, dan moet je in Windows alle mappen stuk voor stuk openen. In de opdrachtprompt kan dat veel sneller. Navigeer eerst naar de map door te typen cdUsers (in de Opdrachtprompt zijn de mapnamen Engels, als je een overzicht van de mapnamen wilt zien typ je dir en druk je op Enter). Mocht je al in een map zitten, dan typ je eerst cd\ om terug te gaan naar de ‘root’ van C:\. Ben je eenmaal in de map waarvan je de structuur wilt zien, dan typ je simpelweg tree en druk je op Enter. Je krijgt nu een overzichtelijke boomstructuur te zien. Je kunt daar met je muis doorheen scrollen, maar als je het in een tekstdocument wilt hebben typ je tree /a > c:\treeresults.txt waarna de structuur wordt opgeslagen in een tekstbestand genaamd treeresults in de rootmap van C.

Ben je in de map waarvan je de structuur wilt zien, dan typ je simpelweg 'tree'.

-

Tip 03: Map slepen

Het fijne van een opdrachtprompt binnen Windows, is dat je beide interfaces met elkaar kunt combineren. Want navigeren via een commando naar de map Gebruikers is natuurlijk niet zo ingewikkeld, dat heb je net gemerkt. Maar stel dat je wilt navigeren naar een map binnen de map Downloads, binnen de map Gebruikers (of nog dieper) dan wordt dat een flink tikwerk. Daar kun je gelukkig een beetje valsspelen met Windows. Want wanneer je in Windows Verkenner navigeert naar de map waarmee je iets wilt doen in de opdrachtprompt, dan kun je die map vervolgens naar het venster slepen en de mappenstructuur wordt vanzelf ingevuld. Jij hoeft er alleen nog cd voor te typen (van change directory) om de map te openen.

©PXimport

Tip 04: Internet plat?

Soms kun je ineens websites niet meer openen en denk je dat internet platligt en dat het aan je internetprovider ligt. Dat kan natuurlijk zo zijn, maar het hoeft niet. Het kan ook zijn dat je browser kuren heeft of dat een extensie voor problemen zorgt. De snelste manier om dat te ontdekken, is door in de opdrachtprompt het commando pingcomputertotaal.nl in te voeren en op Enter te drukken (waarbij je computertotaal.nl uiteraard kunt vervangen door een domein van je keuze, zolang je maar zeker weet dat het domein bestaat). Als internet echt platligt, dan krijg je een timeout. Is dat niet het geval, dan krijg je keurig ‘antwoord’ van de server (te herkennen aan: Reply from). Overigens is dit ook een perfecte manier om te checken of een specifieke website in de lucht is of niet.

©PXimport

Dit is ook de perfecte manier om te checken of een bepaalde website nog wel online is.

-

Tip 05: IP-adres

Stel nu dát je internet platligt, en je belt je internetprovider, dan kan het zijn dat ze je om bepaalde dingen vragen. Een van die vragen kan zijn: wat is je ip-adres? Daar kun je achter komen door in Windows te navigeren naar het Configuratiescherm, dan naar het Netwerkcentrum en nog een aantal stappen. Via de opdrachtprompt kan dat veel sneller. Het enige dat je hoeft te doen is ipconfig te typen en op Enter te drukken. Je ziet nu voor al je internetverbindingen (bijvoorbeeld draadloos en ethernet) wat het huidige ip-adres is. Dat scheelt een flink aantal stappen.

©PXimport

Commando’s herhalen

Als je een tijdje werkt in de opdrachtprompt, merk je al snel waarom de komst van Windows destijds zo’n zegen was. Want de commando’s die we hier bespreken zijn snel en efficiënt, maar dat was uiteraard lang niet altijd zo. Op een map klikken en de inhoud zien, is nog altijd sneller dan typen cd mapnaam en vervolgens dir typen. Wanneer je in de opdrachtprompt veel dezelfde commando’s herhaalt, dan is het goed om te weten dat je met het pijltje omhoog op het toetsenbord, het vorige commando kunt herhalen. Die geschiedenis gaat verder terug dan één commando, dus als je herhaaldelijk op het pijltje naar boven drukt, blader je door al je vorige commando's.

Tip 06: Map als station

Heb je een map waar je heel vaak heen moet navigeren? Dan kan dat veel makkelijker. De functie Snelle toegang in Windows 10 waarmee je mappen vast kunt pinnen voor snelle toegang werkt hiervoor, maar het kan ook anders. Je kunt een bepaalde map instellen als station, en dat gaat heel eenvoudig in de opdrachtprompt. Stel dat we de map Gebruikers willen instellen als station Z:. Dan typen we in de opdrachtprompt subst z: c:\Users en drukken we op Enter. De nieuwe koppeling wordt direct gemaakt en je komt door in Verkenner te dubbelklikken op Z:\ direct bij je gebruikersmappen terecht. Mocht je het ongedaan willen maken, dan typ je subst /d z: waarbij de koppeling van Z:\ weer ongedaan wordt gemaakt.

©PXimport

Je kunt zelfs Windows sluiten vanuit de opdrachtprompt

-

Tip 07: System File Checker

Via de opdrachtprompt kun je Windows ook de opdracht geven om je systeem te controleren op corrupte bestanden (die in veel gevallen door deze System File Checker ook weer kunnen worden hersteld). Om deze opdracht te kunnen geven, moet je de opdrachtprompt wel als administrator gebruiken. Om dit te doen, klik je op Start en typ je cmd. In plaats van op Enter te drukken, klik je nu met de rechtermuisknop op Opdrachtprompt en kies je voor Als Administrator uitvoeren. Eenmaal geopend, typ je in de opdrachtprompt sfc /scannow. De scan zal daarna vanzelf starten (dit kan wel een tijd duren overigens).

©PXimport

Tip 08: Bestanden wissen

Wanneer je bestanden op je harde schijf wist, dan zijn ze in werkelijkheid niet verdwenen. Windows markeert de bestanden alleen als gewist, zodat het weet dat deze ruimte overschreven kan worden (bij een ssd werkt dit overigens niet zo). Totdat de bestanden opnieuw overschreven worden, zijn de ‘verwijderde’ bestanden te herstellen. Je kunt in de opdrachtprompt eenvoudig de bestandsrestjes van verwijderde bestanden echt wissen met het commando cipher. Wanneer je in de opdrachtprompt bijvoorbeeld het commando cipher /w:c ingeeft, (w staat voor wipe, c staat voor het station), dan wordt alle lege ruimte op de c-schijf overschreven met nieuwe gegevens. Dit is niet van invloed op ‘gewone’ bestanden, dus je hoeft niet bang te zijn dat je harde schijf ineens leeg is.

©PXimport

Tip 09: Windows sluiten

Heb je de opdrachtprompt open en wil je Windows sluiten? Dan hoef je daarvoor de opdrachtprompt niet te verlaten. Typ simpelweg shutdown /s. Je maakt ongetwijfeld weleens mee dat Windows niet wil afsluiten omdat er allerlei programma’s de boel tegenhouden. Door /f toe te voegen aan het commando, dus shutdown /s /f, worden alle programma’s zonder waarschuwing gesloten, en daarna de computer ook. Let op: vaak is er een reden dat een programma het afsluiten tegenhoudt, bijvoorbeeld omdat bestanden nog niet zijn opgeslagen. Sluit je met dit laatste commando je computer af, dan de kans dus aanwezig dat je gegevens verliest.

©PXimport

Tip 10: Star Wars in ASCII

Tot slot een trucje in de box dat misschien niet heel erg nuttig is, maar wel extreem vermakelijk. Wist je namelijk dat je de volledige film Star Wars – A New Hope, kunt kijken in een box? Verwacht er niet te veel van, het is namelijk volledig in ASCII, oftewel de beelden zijn opgebouwd uit cijfers, letters en symbolen. Het is dan ook meer een kunstvorm (en een belachelijk monnikenwerk). Voor je deze functie kunt gebruiken, moet je eerst even het programma Telnet inschakelen. Je doet dit via Start / Configuratiescherm / Programma’s / Windows onderdelen in- of uitschakelen. Typ nu Telnet en schakel de gevonden functie in. Daarna open je de opdrachtprompt, en typ je: telnet towel.blinkenlights.nl. Druk nu op Enter, pak een glas cola en geniet. Overigens heb je Telnet verder niet nodig, dus na afloop kun je het gewoon weer uitschakelen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Je hebt nog een paar dagen! Overstappen zorgverzekering 2026 met dubbel voordeel!
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Je hebt nog een paar dagen! Overstappen zorgverzekering 2026 met dubbel voordeel!

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Bestandsnamen in bulk wijzigen? Maak kennis met PowerRename uit Power Toys
© ID.nl
Huis

Bestandsnamen in bulk wijzigen? Maak kennis met PowerRename uit Power Toys

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

Dit gaan we doen

In dit artikel zie je hoe je PowerRename uit PowerToys instelt en gebruikt om grote aantallen bestanden tegelijk te hernoemen. We laten zien hoe je de tool activeert, hoe je hem oproept via Verkenner en hoe je zoek-en-vervangacties, letterinstellingen en automatische nummering toepast. Zo wijzig je in één keer volledige reeksen bestandsnamen, zonder handmatig werk.

Lees ook: Leuker, sneller en handiger: boost je Windows-pc met PowerToys

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Een animatie toont hoe PowerRename werkt.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Haal PowerRename uit het contextueel menu in Windows Verkenner.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

De nieuwe namen verschijnen in voorvertoning naast de oorspronkelijke namen.     

Je allermooiste foto's hernoemd?

Druk ze af en plak ze in een foto-album