Elk jaar brengen fabrikanten een hele reeks nieuwe tv’s op de markt. Sony gooit het dit jaar over een andere boeg. Er wordt slechts een beperkt aantal modellen vernieuwd, de resterende modellen van vorig jaar lopen door. Wat is er verder nog nieuw en anders?

Sony toonde drie nieuwe modellen met een opvallend eenvoudige naamgeving: Bravia 7, Bravia 8 en Bravia 9. Een prima aanpak, want het maakt de toestellen meteen een stuk herkenbaarder. De Bravia 8 is een oled-tv, de andere twee andere zijn miniledmodellen. Geen qd-oled meer? Zeker wel, want veel modellen van 2023 lopen gewoon door in 2024.

Modellen die doorlopen

Mocht het je verbazen dat Sony slechts drie nieuwe modellen aankondigt, dan is dat niet geheel onterecht. Met drie modellen kun je natuurlijk moeilijk de hele markt dekken. Daarom laat Sony een hele reeks modellen uit 2023 (en zelfs 2022) dit jaar gewoon doorlopen. Daarbij gaat het in de eerste plaats om de QD-OLED A95L. Die werd pas laat in 2023 gelanceerd, en het is daarom logisch dat die tv gewoon beschikbaar blijft. Daarnaast blijven ook de A90K OLED, de X90L, X85L, X80L, X75WL en W800 beschikbaar.

Updates aan de beeldverwerking

De Sony XR-processor blijft het hart van de nieuwe tv’s. Sony zet niet zo hard in op AI als sommige andere merken, maar dat betekent niet dat er helemaal geen AI-verbeteringen zijn. De XR-processor is uitgerust met vernieuwde herkenning van scènes, zodat hij de beeldverwerking beter kan afstemmen afhankelijk van het type van de scène.

Ook de gezichtsherkenning kreeg een upgrade: die herkent nu niet alleen vooraanzichten, maar ook close-ups of zijaanzichten. Bovendien 'ziet' de processor of het om een animatiegezicht gaat; dat laat hij dan ongemoeid.

Ook bij audio zien we een interessante upgrade. Voice Zoom 3 is in staat om accuraat de stem of dialogen te isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die versterken, bijvoorbeeld als je 's avonds film kijkt, maar ook afzwakken. Dat laatste kan handig zijn als je bij sport wat minder van het commentaar wilt horen, maar wel nog iets van de sfeer in het stadium wilt meekrijgen.

De Bravia 9, 8 en 7

Bovenaan in de line-up staat de Bravia 9, een miniled-tv die een aanzienlijke upgrade is tegenover het 2023-model X95L. De nieuwe achtergrondverlichting, voorzien van een led-driver, levert drie keer meer zones, 50 procent extra piekhelderheid en is 20 procent energie-efficiënter. Sony gaf geen exacte getallen, dus daarvoor is het wachten op onze eigen tests.

Het is een knappe verbetering, en de eerste demo’s die we zagen (tegenover een Sony X95L, een Samsung miniled-tv en een qd-oled-tv van hetzelfde merk) toonden een mooie verbetering in contrast, helderheid en nuance, zoals in kleur als licht. De Bravia 9 is echter alleen beschikbaar in 85 en 75 inch – een opvallende beslissing waarmee Sony naar ons gevoel veel klanten naar een lager geplaatst model duwt.

©Sony

Het w-oledmodel van Sony wordt de Bravia 8, beschikbaar in 77, 65 en 55 inch. We zien geen grote veranderingen ten opzichte van de A80L; Sony zelf claimt een 10 procent verbeterde helderheid.

De Bravia 7 is een opvolger voor de X90L, maar dat laatste model blijft ook doorlopen in 2024. Ook dit toestel is uitgerust met een miniled-achtergrondverlichting die acht keer meer dimmingszones levert dan de klassieke Full Array Local Dimming-versie van de X90L. Het levert 30 procent meer helderheid. De Bravia 7 is beschikbaar in 85, 75 en 65 inch. Een 55inch-versie ontbreekt helaas.

©Sony

Prime Video Calibrated Mode

Netflix Calibrated Mode kenden we al, maar Sony heeft in samenwerking met Amazon nu ook Prime Video Calibrated Mode ontwikkeld. Die werkt weliswaar iets uitgebreider. Waar de Netflix Calibrated Mode een specifieke beeldmodus is die voor alle Netflix-content geldt, is de Prime Video Calibrated Mode afhankelijk van een aantal factoren. Zo kijkt hij of er een film, een tv-serie of sport wordt afgespeeld, of het HD-, 4K-, SDR- of HDR-content is en of het wordt afgespeeld op een oled- of lcd-scherm. Op basis van die factoren krijgt de tv andere instructies om de beeldmodus aan te passen. Uiteraard werkt dat alleen voor Prime Video-content.

Andere verbeteringen

Xbox Series X-gamers kunnen nu op alle drie de nieuwe modellen genieten van Dolby Vision-gaming in 4K/120. Van de vier HDMI-poorten blijven er weliswaar nog steeds slechts twee voorzien van de volle 48Gb/s-bandbreedte, die noodzakelijk is voor 4K/120-weergave.

Het Eco-dashboard dat Sony vorig jaar introduceerde, werd uitgebreid. Je kunt nu realtime je energieverbruik inzien, zodat het gemakkelijker is om in te schatten wat de impact is van verschillende aanpassingen. Bovendien kun je ook het historisch verbruik raadplegen.

Er komt ook een nieuwe smartphone-app: Bravia Connect. Die dient niet alleen als afstandsbediening voor je tv, maar ook om je Sony-soundbar mee te bedienen. De app speelt bovendien een rol bij de installatie van Sony-surroundopstellingen.

©Sony

Vier nieuwe audio-oplossingen

De Bravia Theatre Bar 9, Sony's nieuwste topmodel soundbar, beschikt over 13 luidsprekers, 4 passieve radiatoren en een strakker ontwerp vergeleken met zijn voorganger. De Bar 8, met 11 luidsprekers, deelt het compacte ontwerp en de stoffen afwerking. Beide maken gebruik van Spatial Sound Mapping voor meeslepend geluid en kunnen worden uitgebreid met achterluidsprekers en subwoofers.

©Sony

De Bravia Theatre Quad-speakers, vier platte luidsprekers van ongeveer 30 x 30 cm, bieden een zeer flexibele plaatsing. Met behulp van de Bravia Connect-app gebruikt deze opstelling ook Spatial Sound Mapping om een indrukwekkende geluidsbubbel te creëren met 12 virtuele luidsprekers.

©Sony

Sony introduceerde tot slot de Bravia Theatre U, een persoonlijke nekluidspreker. De ingebouwde batterij levert tot 12 uur luisterplezier – een ideale keuze als je een persoonlijke geluidsbubbel wenst. Je kunt tot twee stuks met de tv verbinden.

©Sony

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.