Review Sony XR55A95L - Topprestaties met QD-OLED
In 2022 lanceerde Sony haar eerste televisie met een QD-OLED-paneel. Dit jaar brengt het bedrijf de opvolger uit, de 55 inch XR-55A95L. Deze televisie wordt eveneens aan de top van de line-up geplaatst, en heeft naast het QD-OLED-paneel ook een nieuwe chipset gekregen. Reden genoeg om te testen wat dit model in huis heeft.
Voor de echte filmliefhebber is de XR-55A95L is het paradepaard van Sony. En dat kunnen we beamen, deze tv is een plezier om naar te kijken. Het is jammer dat hij nog steeds maar twee HDMI 2.1-poorten heeft. De incompatibiliteit tussen 4K120 en Dolby Vision wordt hopelijk later opgelost via de firmware-update. Het nieuwe QD-OLED-paneel levert voortreffelijke helderheid en contrast, en een enorm kleurbereik. Sony zet dat prachtig in, met goede beeldverwerking in zowel SDR als HDR geniet van je accurate weergave. De Acoustic Surface zorgt voor erg goede audio. Het gebruiksgemak van Google TV en het ruime app-aanbod maken de tv compleet. Je moet wel diep in de buidel tasten, want deze Sony is bijzonder hoog geprijsd.
- Hoge piekhelderheid en zeer ruim kleurbereik
- Uitstekend zwart met veel schaduwdetail
- Zeer goede beeldverwerking
- Prima audioprestaties met Acoustic Surface en Dolby Atmos
- Hoge prijs
- Sterk invallend licht heeft impact op het zwartniveau
- Slechts twee HDMI 2.1-aansluitingen
- Dolby Vision en 4K120 niet te combineren via HDMI
Sony XR-55A95L
- Prijs: 3.700 euro
- Wat: Ultra HD 4K 120 Hz QD-OLED-tv
- Schermformaat: 55 inch (139 cm)
- Aansluitingen: 4x HDMI (2x 48 Gbps, 2x 18 Gbps, ARC/eARC, ALLM, 4K120, VRR), 1x optisch digitaal uit of S-middenspeaker, 2x USB, 3x antenne, Bluetooth
- Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Dolby Atmos, WiFi (802.11ax) ingebouwd, Google TV (12), Chromecast, Airplay 2, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Cognitive processor XR
- Afmetingen: 1224 x 798 x 275 mm (incl. voet)
- Gewicht: 19,0 kg (incl. voet)
- Verbruik: SDR 77 W (F) / HDR 118 W (G)
Deze Sony is een stuk lichter dan het model van vorig jaar. Die voorganger woog maar liefst 31kg, waarvan 10kg voor rekening van de voet was. Deze nieuwe versie weegt slechts 19kg, inclusief de lichtmetalen voeten. Die kun je monteren op twee posities, een lage en een hoge; die laatste stand gebruik je als je een soundbar wil plaatsen. De tv is ook een centimeter slanker dan het model van 2022. Verder is er niets op de afwerking aan te merken. De achterzijde heeft een diep vierkantjespatroon, en vooraan en van de zijkant is er een smal donkerzilver kader te zien rond het scherm.
©Sony
Aansluitingen
Op het gebied van de aansluitingen is er niets veranderd. We hoopten op vier HDMI 2.1-poorten, maar het blijven er twee. Die ondersteunen ALLM, 4K120, VRR en ARC/eARC (alleen op één van de poorten). In de specificaties vinden we geen pc-varianten van VRR, maar bij de test blijkt deze wel NVIDIA G-Sync-compatible. De input-lag is 17,3ms (4K60) en 8,8ms (2K120), dat is prima voor gamers, maar loopt wat achter ten opzichte van de concurrenten. De andere twee HDMI-poorten blijven steken op versie 2.0.
©Eric Beekmans
De belangrijkste beperking van deze Sony is dat je nog steeds niet Dolby Vision en 4K120 tegelijk op een HDMI 2.1-poort kunt activeren. De chipset in deze tv biedt die mogelijkheid overigens wel, maar daarvoor moet de firmware geüpdatet worden. Volgens Sony komt die update begin 2024 beschikbaar. Bij het instellen van de HDMI-poorten moet je nu kiezen voor de ‘Verbeterd 4K120’-modus als je dat soort signalen aanbiedt, en hou er ook rekening mee dat die mode geen Dolby Vision biedt. De ‘Verbeterd’ en ‘Standaard’ instelling zijn overigens wel Dolby Vision compatibel. De tv is voorzien van een dubbele tv-tuner en één CI+-slot, je kunt dus tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen als je een externe usb-opslag aansluit. De optisch digitale uitgang gebruikt een mini TOSLINK-connector en kan tevens gebruikt worden voor de S-center luidsprekeraansluiting die je op een Sony-soundbar aantreft. Net zoals voorgaande jaren is er ook een luidsprekeraansluiting waarmee je de tv rechtstreeks op je AV-receiver aansluit om te functioneren als center-speaker.
©Sony
Beeldverwerking
De A95K is uitgerust met een nieuwe chipset, maar gebruikt nog steeds de Sony Cognitive Processor XR titel. Dat doet vermoeden dat de prestaties op dezelfde lijn zullen liggen als bijvoorbeeld de X95L. Tot onze verbazing zijn de zwakkere punten van beeldverwerking niet aangepakt. Zo is MotionFlow nu wel apart instelbaar voor Film (24fps) of video (50-60fps), maar snelle camerabewegingen echt vloeiend maken blijkt nog steeds een lastige opgave te zijn, waarbij vrij veel beeldfouten verschijnen of schokken achterblijven. Het QD-OLED-paneel levert wel uitstekende bewegingsscherpte, wat een groot pluspunt is voor gamers en liefhebbers van sport. Voor film kun je de MotionFlow beter uitschakelen of op een lage stand zetten.
©Sony
De Upscaling en ruisonderdrukking zijn voor de rest prima. Met behulp van Reality Creation kun je het detail er nog wat beter uit laten komen zonder fouten. We merkten wel dat je bij bronnen met veel ruis beter kunt uitwijken naar een iets hogere instelling van de ruisonderdrukking, want de laagste stand is niet erg effectief. Kleurstroken in zachte gradiënten kan hij nog steeds erg goed verbergen, alleen de lastigste problemen blijven dan wat zichtbaar. De Sony XR55A95L is verder uitgerust met een slimme lichtsensor die de helderheid, tooncurve en kleurtemperatuur aanpast. De aanpassing voor kleurtemperatuur schakelen we liever uit, maar de andere functies zijn nuttig, uiteraard vooral als je bij sterk wisselend licht kijkt.
Veel meer licht en kleur
Het nieuwe QD-OLED-paneel trekt onze aandacht eigenlijk het meest. Dit paneel gebruikt nog steeds een driehoekig subpixel-patroon en dat kan zichtbare kleurranden veroorzaken bij witte tekst op zwarte achtergrond, maar is alleen zichtbaar als je minder dan een meter van het scherm zit. Wel iets om in je achterhoofd te houden als je de tv als monitor wil gebruiken. Ook het andere aandachtspunt van QD-OLED is gebleven: invallend omgevingslicht kan de zwartwaarde aantasten. Dat kun je dus beter vermijden.
©Sony
Over naar de positieve punten. Zoals alle OLED-panelen heeft ook dit een perfect contrast. Het nieuwe paneel heeft in de ‘Professional’-beeldmodus een piekhelderheid van 1.340 nits op het 10% venster en 275 nits op een volledig wit scherm. Dat zijn forse verbeteringen ten opzichte van vorig jaar, en zelfs iets beter dan de Samsung S95C. Het kleurbereik valt net onder de 100% P3 (99,97%). De Sony ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. Dat gebrek compenseert de televisie wel door zelf dynamische tone mapping uit te voeren op HDR10. Het resultaat is uitstekend. De Professional-modus bewaart zeer goed de intentie van het HDR-beeld, levert veel zwartdetail, uitstekende kleuren en voldoende witdetail. Alleen in zeer helder gemasterde scènes kan er een beetje witdetail verloren gaan.
Het nieuwe paneel heeft verder een zeer goede heldere uniformiteit. In donkere testbeelden waren fijne verticale strepen zichtbaar, maar die manifesteerden alleen bij testbeelden, niet in gewone donkere content. De kijkhoek tot slot is bijzonder ruim, bijna perfect.
Bravia Cam, handige toevoeging?
Meegeleverd in de doos zit de BRAVIA Cam. Deze camera klik je eenvoudig bovenop de televisie vast; kabels zijn niet nodig. De camera is bruikbaar in Google Duo voor videobellen, maar Sony heeft hem ook wat extra functies gegeven. Zo kun je de televisie met gebaren besturen. Hoewel dat aanzienlijk beter werkt dan de eerste pogingen die we jaren geleden zagen, blijft het een bijzonder onhandige manier om de tv te bedienen.
©Sony
Wat ons betreft niet zo nuttig dus. Met de camera kan de tv ook beeld en geluid aanpassen op basis van je zitplaats. Ook dat lijkt ons maar matig nuttig, zeker als je met meer mensen tv kijkt. Maar er zijn ook nuttige toepassingen; zit er niemand voor de tv, dan kan de camera de tv uitschakelen. Hij kan ook waarschuwen als je te dicht bij het scherm zit, vooral nuttig als je jonge kinderen in huis hebt. Privacy-zorgen? De camera is uitgerust met een schuifknop die de lens afdekt.
Prima audio
De Acoustic Surface-oplossing van Sony - waarbij het scherm zelf als luidspreker fungeert – vinden we nog steeds een goede keuze. Niet alleen zorgt dit voor een relatief slank ontwerp, maar de klank komt ook recht uit het scherm, letterlijk. Dat draagt bij aan het gevoel van echtheid. Bovendien kan Sony de klank goed sturen op het scherm, zodat je soms echt denkt dat de woorden uit de mond van de spreker komen.
©Eric Beeckmans
De configuratie biedt in totaal 60 watt vermogen, en biedt ruim voldoende volume. Dankzij de ingebouwde woofers achteraan is er ook voldoende bas. De tv ondersteunt Dolby Vision én DTS:X (in tegenstelling tot de X95L) en het surroundgevoel is prima. Voor het beste resultaat kun je de klank met een korte procedure aanpassen op de akoestiek van de ruimte waarin de televisie staat. Zowel film als muziek klonken op deze manier bijzonder aangenaam.
Google TV, aanbevelingen in overvloed
De chipset in deze Sony is de nieuwe MediaTek MT5897 met quadcore ARM Cortex-A73-processor, 6GB werkgeheugen en de Mali-G57 GPU. Ook deze levert een bijzonder vlotte werking in Google TV. Aan de smart-tv-dienst zelf is verder niets gewijzigd. Je krijgt een hele reeks gecategoriseerde, persoonlijke aanbevelingen uit verschillende diensten. Het app-aanbod is het ruimste op de markt, en van Sony krijg je ook nog toegang tot Bravia Core, hun eigen streamingdienst. Meer detail vind je in ons artikel over Google TV.
©Eric Beeckmans
Sony heeft wel wat aanpassingen in het instellingenmenu gemaakt. Wie de optie ‘Beeld en Geluid’ selecteert, komt terecht in nieuw menu aan de rechterzijde van het scherm. Daar vind je ook de instellingen voor de audio-uitgang en lichtsensor. Op zich is dat wel handig, maar inmiddels heeft Sony zo al drie verschillende menu’s ingebouwd: het Google TV-instellingenmenu, het snelmenu onderaan het scherm, en nu dit nieuwe menu. Dat maakt het aanvankelijk toch wat verwarrend. De beeldmodes zijn nu ook gescheiden per content-type; zo is er ‘Video en afbeeldingen’, ‘Spel’, en ‘PC’. Onder die eerste selectie vind je dan de echte beeldmodes. Zo is ‘Professional’ nu de beste beeldmode voor al je gewone kijkplezier. In ‘Spel’ kies je het beste voor de optie ‘Standaard’.
©Eric Beeckmans
De afstandsbediening van Sony vinden we nog steeds een van de beste. De toetsen zijn verlicht zodra je de remote oppakt, de vorm is compact, en de selectie toetsen is erg goed. Alleen die drie verschillende toetsen voor ‘instellingen’ vergen wat gewenning, maar ze zijn wel nuttig.
Conclusie
Voor de echte filmliefhebber is de XR-55A95L is het paradepaard van Sony. En dat kunnen we beamen, deze tv is een plezier om naar te kijken. Het is jammer dat hij nog steeds maar twee HDMI 2.1-poorten heeft. De incompatibiliteit tussen 4K120 en Dolby Vision wordt hopelijk later opgelost via de firmware-update. Het nieuwe QD-OLED-paneel levert voortreffelijke helderheid en contrast, en een enorm kleurbereik. Sony zet dat prachtig in, met goede beeldverwerking in zowel SDR als HDR geniet van je accurate weergave. De Acoustic Surface zorgt voor erg goede audio. Het gebruiksgemak van Google TV en het ruime app-aanbod maken de tv compleet. Je moet wel diep in de buidel tasten, want deze Sony is bijzonder hoog geprijsd.