Sony plaatst de XR-65X95L model helemaal bovenaan in de line-up naast het QD-OLED-model. Dat is een duidelijk statement, de XR-65X95L heeft dus wat te bieden. De mini-led achtergrondverlichting met local dimming moet hoge helderheid, prima contrast en rijke kleuren kunnen weergeven. Maar is dat ook echt het geval?

Bij een topmodel vinden we het uiterlijk toch nét iets belangrijker dan bij middenklassers. En op dat vlak heeft Sony het zeker goed voor elkaar. Het stoere ontwerp van het model van vorig jaar is grotendeels overgenomen. De hoofdkleur is nu donkerzilver en dat is terug te vinden op het fijne kader rond het scherm en de voeten. De voeten kregen een nieuw uitzicht, maar kunnen nog steeds in drie posities gemonteerd worden, aan de uiteindes van het toestel met het scherm laag of hoog (voor een soundbar) of meer naar het midden toe voor kleinere meubels. De speels afgewerkte rug met vierkantjespatroon is gebleven, net als het diepe profiel en het vrij zware gewicht. De afwerking is uitstekend, een topmodel waardig.

Aansluitingen

Geen wijzigingen bij de aansluitingen en dat vinden we wat jammer. We hoopten op vier HDMI 2.1-poorten, maar dat is tweemaal HDMI 2.0 en twee keer HDMI 2.1 (met ALLM, VRR en ARC/eARC) geworden. Voor gamers blijft Sony wat achterlopen op de concurrentie, door gebrek aan AMD FreeSync- en NVIDIA G-Sync-ondersteuning. Bovendien moet je nog steeds via de instellingen voor je aansluitingen kiezen voor 4K120 VRR of Dolby Vision, beide tegelijk gebruiken kan niet. De input lag is goed, 19,4ms (4K60) en 10,9ms (2K120), maar ook hier doen veel concurrenten het beter. Voor live tv is er een dubbele tv-tuner en één CI+-slot, je kunt tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen als je een externe usb-opslag aansluit.

Local dimming

Contrast wordt bepaald door het lcd-paneel en door de prestaties van de local dimming achtergrondverlichting. Sony zet een VA-paneel in de X95L, daarvan verwachten we een goed contrast maar een enigszins beperkte kijkhoek. Het paneel kreeg een X-Wide Angle en X-Anti reflection film, en dat heeft impact op beide eigenschappen. We meten nu een ANSI-contrast van rond de 2.000:1; beter dan vorig jaar, maar nog steeds lager dan wat we zien bij veel concurrenten die 3.000-5.000:1 halen. Anderzijds is de kijkhoek wel verbeterd voor kleur, maar contrast daalt nog steeds als je te ver uit het midden van het scherm zit.

De anti-reflectiefilm onderdrukt invallend licht goed, maar smeert reflecties wel iets breder uit.  Hoe zit het dan met de local dimming? De mini-led-achtergrondverlichting is onderverdeeld in 24x20 (480) zones, een bescheiden verbetering tegenover vorig jaar. Daarmee kan Sony het contrast verbeteren, op ANSI-testen tot 3.000:1 en hoger op andere testen. De segmenten dimmen snel en accuraat, zodat voorwerpen geen donkere kanten hebben, of heldere nasleep. Kleine lichtaccenten blijven goed zichtbaar, maar om duidelijk zichtbare zones te vermijden moet Sony daarvoor vermoedelijk meer zones aansturen. We zien daardoor wat duidelijke ‘blooming’ waarbij een helder voorwerp invloed heeft op het omliggende beeld, zeker als dat deel erg donker is. Het gevolg is dan dat diepzwart in de omgeving van zo’n lichtaccent duidelijk wat verwatert.

Flink wat licht en kleur

Met een piekhelderheid op een 10% venster van 1.562 nits in de nauwkeurig gekalibreerde Gebruiker-beeldmode scoort de Sony niet erg hoog. De verbetering ten opzichte van vorig jaar is klein (10%), en ook naar concurrenten toe is dat geen overweldigende prestatie. Op het volledig wit venster haalt hij nog 638 nits, en het kleurbereik van 93% P3 is goed.

Sony voert zelf dynamische tone mapping uit op HDR10-content, en daarmee zet het steevast erg mooie beelden neer. Je ziet erg veel zwartdetail, intense maar correcte kleuren, en het beeld heeft dat extra tikje diepte dat je van HDR mag verwachten. In zeer heldere beelden kan er wat witdetail verloren gaan, maar die fout is klein.

In zeer contrastrijke HDR-beelden, of helaas ook ondertitels op donkere achtergrond, kan de ‘blooming’ van de local dimming wel zichtbaar zijn. Kortom, alhoewel hij op basis van pure meetprestaties geen topresultaten voorlegt, zijn we wel erg tevreden over hoe Sony daar mee om gaat, en prachtige beelden levert.

Subtiele beeldverwerking

De X95L werkt nog steeds met dezelfde processor, de Sony Cognitive Processor XR, en erft dus alle goede eigenschappen, maar helaas ook de zwakke punten. Laten we die maar meteen aansnijden. Wie houdt van vloeiende beelden en daarvoor motion interpolation wil inschakelen (MotionFlow), zal zien dat de processor niet altijd even snel of correct ingrijpt. Snelle camerabewegingen bevatten zo vrij veel beeldfouten, of blijven toch wat schokken. De bewegingsscherpte van het 120Hz-paneel is goed, maar wie echt het beste detail wil in snel bewegende beelden kan in MotionFlow een Black Frame Insertion activeren. Dat maakt het beeld een tikje donkerder, maar introduceert geen hinderlijke flikkering.

De andere beeldverwerking is uitstekend en deze Sony haalt uit al je content erg mooie resultaten. De upscaling en ruisonderdrukking zijn daarnaast zeer goed. Sony heeft een van de betere oplossingen om kleurstroken in zachte gradiënten weg te werken, zelfs in heel moeilijke gevallen. Wil je detail licht accentueren, dan kan dat met ‘Reality Creation’, zonder storende fouten te introduceren. De slimme lichtsensor past de helderheid en de tooncurve aan, zodat zwartnuances beter zichtbaar zijn als er veel omgevingslicht is.

Google TV

In zijn smart tv-omgeving zien we twee kleine nieuwigheden. Sony heeft nu ook een gamedashboard, waarop je de framerate en resolutie ziet en waar je een aantal beeldinstellingen kunt aanpassen. Om je bewuster te maken van je stroomverbruik is er nu een Eco-dashboard dat alle eco-instellingen heeft gegroepeerd. Een goed idee, maar naar onze smaak wat te speels ingericht zonder echte cijferinformatie.

Het onderliggend hardwareplatform is nog steeds de MediaTek MT5895 met quadcore ARM Cortex-A73 CPU, 3GB RAM en Mali-G52 GPU. In Google TV staat die garant voor een vlot werkende gebruikservaring. Aanbevelingen zijn het sterke punt van Google TV, de gepersonaliseerde aanpak met categorieën en content uit verschillende diensten is erg handig. Google TV heeft een zeer ruim app-aanbod, en deze Sony voegt daar nog Bravia Core aan toe, een eigen Sony streamingplatform.

De afstandsbediening werd vorig jaar vernieuwd, en kreeg dit jaar wat kleine aanpassingen. Ze is nog steeds even handig, al vinden we drie ‘instellingen’ toetsen misschien wat overdreven, maar ze hebben hun nut. Een dient voor het instellingen snelmenu, een voor de extra functies zoals on screen cijfertoetsen en een voor het Google TV menu. Er zijn nu zes sneltoetsen voor apps, de nieuwkomers zijn YouTube en Crunchyroll.

Geluid

Op zijn OLED-modellen zorgt Acoustic Surface ervoor dat het beeld uit het scherm lijkt te komen. Op de X95L doet Sony dat met Acoustic Multi Audio+. De naar onder gerichte luidsprekers zijn aangevuld met twee tweeters die bovenaan in de zijkant van het scherm zitten. Die tillen de perceptie van het geluid naar boven, en dat werkt effectief. Deze tv is in staat om een flinke kamer te vullen met geluid, er zit 6x 10 watt vermogen in zijn frame. Kalibreer de klank voor je kamer via een korte testprocedure en je bent klaar. Explosies en drums waren duidelijk voorzien van een goede portie bas, dialogen zijn kristalhelder. Soundtracks en muziek klinken uitstekend, al moet je – zoals bij nagenoeg alle tv’s – het volume niet te ver opendraaien, dan hoor je wel degelijk wat vervorming. De Sony ondersteunt Dolby Atmos en DTS, maar geen DTS HD of DTS:X. De surroundbeleving is goed, maar mist de hoogtecomponent in Dolby Atmos.

Conclusie

Sony schuift de XR-65X95L naar voren als de beste keuze voor gebruik in een woonkamer waar wat meer omgevingslicht is. Dat is zeker waar, maar zijn verbeteringen tegenover het model van vorig jaar zijn wel vrij beperkt. Iets beter contrast, meer dimming zones, iets meer piekhelderheid, ja, maar hij loopt wat achter op de concurrentie. Zolang je de kamer niet verduistert, is het blooming effect van de local dimming niet lastig. Sony zet het potentieel van de tv bijzonder goed in, zodat de beeldkwaliteit prima is. Sport lijkt ons de ideale content, al zal je zeker ook van film genieten. De puike audio en gebruiksvriendelijke Google TV-omgeving ronden een prima aanbod af. De X95L is goedkoper dan het equivalente model van vorig jaar, maar nog steeds aan de hoge kant.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).