Zowel bij draadloze modellen als traditionele hifi-luidsprekers is het moeilijk om te kiezen tussen grote of kleine speakers. Met deze tips wordt het makkelijker!

Wat zijn grote en kleine speakers?

 Het is onmogelijk om alle luidsprekers op de markt te tellen, laat staan ze allemaal op te noemen. Ook op technisch vlak bestaan er enorme verschillen. Luidsprekers zijn op dat vlak iets helemaal anders dan pakweg fietsen, waar je vaak dezelfde onderdelen ziet terugkomen bij nagenoeg alle fabrikanten. Speakers zijn bijna allemaal anders gebouwd. Dat is zeker een van de redenen waarom de juiste speaker kiezen zo overweldigend kan zijn.

Maar wat je wél vaak ziet, is dat een luidsprekermerk kleinere en grotere modellen aanbiedt. Bij draadloze speakers zie je vaak drie keuzes: small, medium en large. Het gaat dan bijna altijd om speakers die bedoeld zijn om op een meubel te plaatsen. Zelfs de allergrootste draadloze speakers, zoals een Sonos Five of een JBL Authentics 500, vallen qua grootte mee. Bij een draadloze speaker zitten er overigens niet alleen grotere speakers in de behuizing. Ook de ingebouwde versterking is krachtiger.

©JBL

Bij hifi-speakers heb je minstens een keuze tussen een kleiner en een groter model. Maar vaak is het aanbod nog omvangrijker. Belangrijke merken bieden binnen één speakerfamilie dikwijls vijf tot zeven modellen aan. Kleinere modellen worden vaak boekenplankspeakers genoemd ... zelfs als het gaat om relatief forse toestellen die je nooit op een plank van een Billy-boekenkast zou kunnen plaatsen. Grote hifi-speakers zijn dan weer zuilen of vloerstaanders: torens met een hoogte die begint rond 95 cm. Maar het kan nóg veel hoger: er zijn zelfs high-end luidsprekers van 1,80 meter of meer!

Wat is het grote verschil?

Veel mensen denken dat het verschil tussen kleine en grote speakers zit bij het volume dat er uitkomt. Grote speakers spelen luider, zo gaat de stelregel. Daar zit zeker een grond van waarheid in. Grotere luidsprekers zijn minder gelimiteerd en kunnen een hoger maximaal volumeniveau produceren. Maar eigenlijk gaat het daar niet om. 

Belangrijker is dat grotere speakers (meestal) lagere frequenties kunnen afspelen. Dat is niet alleen belangrijk bij elektronische muziek of actiefilms. Bassen zijn echt een fundament voor veel andere zaken, met name stemmen, en zorgen voor een vollere klank. Zelfs bij muziek dat niet echt uitpakt met diepe beats.

©Jakob Jensen / DALI Loudspeakers

Aansluitend bieden grote luidsprekers vaak meer souplesse en detail. Dat komt omdat ze (meestal) meer speakers bevatten: woofers, mid-range speakers en tweeters. Doordat elk van die onderdelen specifieke frequenties produceert, kan het optimaler werken.  

Kortom, als je echt aandachtig naar muziek wilt luisteren, dan gaat in een kleine kamer een grotere speaker je meer opleveren qua beleving en detail. De afstand naar je luisterplek mag echter niet te klein zijn (niet minder dan 2,5 meter). Op kortere afstanden klinken grote speakers minder coherent, de verschillende frequenties smelten niet mooi samen tot één geheel.

Grootte en vorm van de kamer

Dat de grootte van de kamer een grote rol speelt, dat hoeven we je wellicht niet te vertellen. Je hebt nu eenmaal meer nodig om een grote ruimte te vullen met geluid. En ja, de vuistregel ‘grote speakers voor grote ruimtes’ klopt daarom wel. 

Daarbij moet je wel bedenken dat het niet gaat om de oppervlakte, maar wel het volume. Een kleinere kamer met heel hoge plafonds bijvoorbeeld, zal hogere eisen stellen aan je speaker(s) dan een even grote kamer met een plafondhoogte van pakweg 2,8 meter. Een kleinere woonkamer die langs een kant open is naar de volgende ruimte kan dan weer vanuit geluidsoogpunt een grote ruimte zijn.  

Daarbij zit het verlies vooral bij de bassen. Dat betekent dat je soms in een grote kamer wél kleine speakers kunt plaatsen. Maar je moet die kleine speakers wel aanvullen met een subwoofer die zorgt voor aanvullende bassen. Deze opstelling werkt het best als de afstand tussen de speaker(s) en de zitplek niet enorm groot is: 1,5 - 2,5 meter. 

De stap naar meer speakers

Terwijl hifi-speakers altijd als een paar worden gebruikt, zijn er ook veel mensen die één enkele grote draadloze speaker gebruiken om muziek te beluisteren. In een grote ruimte kan je daardoor echt het gevoel krijgen dat een lied recht uit een bepaalde hoek komt. Als je vaak rondloopt, bijvoorbeeld in een keuken, is dat minder fijn.

In die situaties is het beter om te werken met twee kleinere speakers. Qua budget scheelt dat vaak niet veel, maar het resultaat is wel een betere dekking van de kamer. Muziek zal meer ‘zweven’ in de ruimte, wat aangenamer is als je rondloopt. 

In ruimtes met een lastigere vorm of die heel uitgebreid zijn, kun je best met nog meer speakers werken. Je hoeft de speakers dan ook niet zo luid te zetten.  Dat gaat het makkelijkst met draadloze speakers met multiroom-mogelijkheden.

Waarom een subwoofer toevoegen?

Hierboven kon je al lezen dat een subwoofer toevoegen dé manier is om met kleine speakers een voller geluid te krijgen. Zo’n subwoofer of sub vult het geluid van die luidsprekers immers aan met lage tonen. Er zijn verschillende soorten subwoofers, waaronder ook handige modellen die je subtiel kunt ophangen, verwerken in de muur of verstoppen onder de bank. 

Ook handig: een subwoofer kun je altijd later toevoegen. Zo gebruik je je budget eerst voor twee kleinere speakers en dan koop je later eventueel een extra subwoofer. Je moet dan uiteraard wel vooraf uitzoeken of je muzieksysteem die stap ondersteunt. Voor veel multiroom-speakers zijn er draadloze subwoofers beschikbaar die je via een app koppelt. Gebruik je hifi-speakers, dan is het makkelijkste als je kiest voor een versterker met een sub-uitgang.

©Denon

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.