Muziek beluisteren zonder een of meer luidsprekers? Kan niet. Maar wat is een speaker nu eigenlijk en welke types zijn er om uit te kiezen?

Als muziekliefhebber is het niet noodzakelijk om alle techniek achter een luidspreker te snappen. Hoewel speakers veel minder complex lijken dan pakweg smartphones, komt er toch veel bij kijken. In dit artikel leer je de verschillende types kennen en maak je kennis met de belangrijkste onderdelen. Zo kun je een betere keuze maken voor jouw situatie.

Een speaker, luidspreker of ‘box’. Het zijn allemaal andere woorden voor hetzelfde: een doos waar geluid uitkomt. Die ‘doos’ produceert zelf niet de muziek, dat doen de speakers of drivers die erin gemonteerd zijn. Het hangt van het specifieke toestel af hoeveel van die drivers er zijn. Het kan eentje zijn, maar vaker twee of drie. Bij grote zuilspeakers zijn vijf stuks of meer geen uitzondering.

Die drivers hebben allemaal een andere naam naargelang de tonen er uitkomen: een tweeter zorgt voor hoge tonen, een midrange-driver voor het middengebied en een woofer voor bastonen. Hoewel die drie types er allemaal net anders uitzien en er verschillende technieken bestaan, werken ze wel min of meer op dezelfde manier. Een magneetsysteem zorgt dat een membraam in beweging komt. Net als bij een piston wordt zo lucht in beweging gebracht, waardoor geluid ontstaat. 

Ook interessant: De voor- en nadelen van een draadloze speaker

Passief of actief?

Bij een luidspreker denk je wellicht spontaan aan toestellen die via een kabel met een versterker verbonden zijn. Meestal twee stuks, zodat er naar muziek in stereo kan geluisterd worden. Deze klassieke modellen worden ook wel eens ‘passieve’ speakers genoemd, omdat ze zelf geen elektronica bevatten. Je hebt nog bijkomende apparaten nodig om muziek te horen, zoals een stereoversterker of een AV-receiver. Misschien komt daar nog een muziekbron bij, zoals een platenspeler, streamer of cd-speler. Als je een paar passieve speakers aanschaft, moet je dus nog wel wat extra zaken in huis hebben of halen.

Daarnaast zijn er ook ‘actieve’ luidsprekers. Dat zijn toestellen met minstens de versterker ingebouwd. Er zijn er ook heel veel waarbij streaming mee in de doos zit. Ze hebben wifi aan boord en vaak ook aansluitingen. Zo kun je heel wat actieve speakers aansluiten op je tv. 

Eigenlijk zijn soundbars en draadloze speakers, zoals van die Apple of Sonos, ook actieve luidsprekers. Alles zit immers mee in het toestel. Maar die term wordt zelden voor deze types gebruikt. Ze zijn wel handig, want bij deze types heb je vaak enkel een stopcontact nodig. Bij veel bluetooth-speakers is zelfs dat dankzijn een accu niet nodig. Actieve speakers kom je trouwens ook vaak tegen in studio’s. Dat zijn wel gespecialiseerde modellen.

Lees ook: Wat is een soundbar

Een, twee of meer?

Een enkele draadloze speaker om muziek te beluisteren? Dat wordt wel vaak gedaan. Dit type luidsprekers (en soundbars) bevat immers meerdere drivers om zo stereo weer te geven. Ze leveren dus best een vol geluid. Toch wordt er door muziekliefhebbers vaak gekozen voor twee luidsprekers. Pas dan krijg je een echte stereo-ervaring die beter aansluit bij hoe we livemuziek ervaren. Bij passieve speakers wordt er altijd met twee luidsprekers gewerkt.  De ideale opstelling voor een paar stereospeakers is een gelijkbenige driehoek, waarbij jij in de punt zit.

Bij surroundgeluid in een thuisbioscoop komen er zelfs nog meer aan te pas. Zes speakers of meer is echt niet uitzonderlijk. Om een volwaardige Dolby Atmos-ervaring te krijgen, heb je zelfs minstens tien aparte luidsprekers nodig. Die zijn dan allemaal verbonden met een AV-receiver. Of je nu je woonkamer voorziet van surroundgeluid of een speciale thuisbioscoopruimte bouwt, waarschijnlijk kies je dan voor passieve speakers. De uitzondering is de subwoofer, een speciale speaker die uitsluitend heel lage bassen (subbassen) produceert. Meestal heeft een subwoofer een eigen versterker ingebouwd omdat je voor echt diepe bassen nu eenmaal veel kracht nodig hebt. 

Van klein naar groot 

Passieve luidsprekers kun je opdelen in verschillende types, afhankelijk van hun grootte. In het Nederlands wordt vaak enkel gesproken over boekenplankspeakers en vloerstaanders of zuilspeakers. Maar er zijn eigenlijk wel meer types.

Boekenplankspeakers zijn kleinere modellen die je best ergens op plaatst. Een AV-meubel bijvoorbeeld, of speciale speakerstands. Die laatste nemen wat meer plek in, maar zullen de speakers wel op de juiste hoogte positioneren. Dat is wel belangrijk voor de geluidskwaliteit. Boekenplankspeakers zijn meestal ontworpen om (min of meer) op oorhoogte te worden geplaatst. Je moet natuurlijk rekening houden met de positie waarin je normaal gesproken luistert. Bij sommige banken of stoelen zit je wel eens heel laag bij de grond.

Ondanks dat er ‘boekenplank’ in de naam voorkomt, zijn maar weinig kleine speakers echt geschikt om in een Billy-kast van IKEA te proppen. De meeste mensen houden van vollere bassen, maar kleine speakers kunnen dat moeilijk leveren. Daarom zijn er steeds meer boekenplankspeakers die wel wat breder en dieper zijn. In het Engels noemen ze deze wel eens ‘standmounts’. Ze zijn eigenlijk bedoeld om op een aparte stand te plaatsen. Maar op een lage kast kan natuurlijk ook. 

Vaak worden kleine speakers aan kleine versterkers gehangen. Dat lijkt logisch, maar boekenplankspeakers kunnen soms net uitdagender zijn om aan te sturen dan grote speakers. Muziek zal er altijd wel uitkomen, maar bij een te zwakke versterker klinkt het snel dun en minder indrukwekkend.

Lees ook: De beste slimme speakers die je kunt kopen

Staande speakers, vloerstaanders of zuilspeakers zijn luidsprekers die echt in de kamer staan. Uiteraard heb je hier heel uiteenlopende groottes en designs. Het gaat van heel slanke dingen tot gigantische torens. Hun grote voordeel is dat ze veel meer frequenties afspelen. Er komt vergeleken met boekenplankspeakers met name veel meer bas of laag uit. Het grotere formaat maakt vloerstaanders wel minder een compromis op geluidsvlak. Vaak zetten ze muziek ruimtelijker en driedimensionaler neer dan kleine speakers.

In een kleinere woonkamer kunnen die lage tonen echter wel voor akoestische problemen zorgen, waardoor een bepaalde bastoon veel harder klinkt.

Muurspeakers hang je aan de muur, zonder breekwerk. Het voordeel van deze speakers is dat ze de vloer vrijhouden en bovendien op bepaalde vlakken beter presteren. Ze zijn een interessante optie om links en rechts van een tv op de muur te plaatsen. Bij een surroundopstelling worden muurspeakers soms hoog aan de muur gehangen om de Dolby Atmos-geluidseffecten te verspreiden. 

Als je gaat bouwen of renoveren kun je ook werken met inbouwspeakers. Die zijn er om in een muur of in het plafond te plaatsen. Net als bij de andere types heb je heel veel keuze op vlak van prijs, omvang en kwaliteit. Het grote voordeel van inbouwspeakers is natuurlijk dat ze heel onopvallend zijn. Er zijn zelfs luidsprekers waarover je mag stuccen en schilderen. Ze zijn dan helemaal onzichtbaar.

Inbouwspeakers zijn er van gespecialiseerde merken, maar ook heel wat hifi-fabrikanten bouwen inbouwmodellen.

©Ine Dehandschutter

Steeds meer mensen willen muziek in de tuin. Dat kan met een buitenspeaker. Deze zal tegen vocht, stof en schommelingen qua temperatuur kunnen. Er bestaan zelfs buitenspeakers die vermomd zijn als rotsen, types die je in een boom kunt hangen en subwoofers die je in de grond begraaft. 

🔊Keuze genoeg!🔊

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
☐ Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.