Muziek beluisteren zonder een of meer luidsprekers? Kan niet. Maar wat is een speaker nu eigenlijk en welke types zijn er om uit te kiezen?

Als muziekliefhebber is het niet noodzakelijk om alle techniek achter een luidspreker te snappen. Hoewel speakers veel minder complex lijken dan pakweg smartphones, komt er toch veel bij kijken. In dit artikel leer je de verschillende types kennen en maak je kennis met de belangrijkste onderdelen. Zo kun je een betere keuze maken voor jouw situatie.

Een speaker, luidspreker of ‘box’. Het zijn allemaal andere woorden voor hetzelfde: een doos waar geluid uitkomt. Die ‘doos’ produceert zelf niet de muziek, dat doen de speakers of drivers die erin gemonteerd zijn. Het hangt van het specifieke toestel af hoeveel van die drivers er zijn. Het kan eentje zijn, maar vaker twee of drie. Bij grote zuilspeakers zijn vijf stuks of meer geen uitzondering.

Die drivers hebben allemaal een andere naam naargelang de tonen er uitkomen: een tweeter zorgt voor hoge tonen, een midrange-driver voor het middengebied en een woofer voor bastonen. Hoewel die drie types er allemaal net anders uitzien en er verschillende technieken bestaan, werken ze wel min of meer op dezelfde manier. Een magneetsysteem zorgt dat een membraam in beweging komt. Net als bij een piston wordt zo lucht in beweging gebracht, waardoor geluid ontstaat. 

Ook interessant: De voor- en nadelen van een draadloze speaker

Passief of actief?

Bij een luidspreker denk je wellicht spontaan aan toestellen die via een kabel met een versterker verbonden zijn. Meestal twee stuks, zodat er naar muziek in stereo kan geluisterd worden. Deze klassieke modellen worden ook wel eens ‘passieve’ speakers genoemd, omdat ze zelf geen elektronica bevatten. Je hebt nog bijkomende apparaten nodig om muziek te horen, zoals een stereoversterker of een AV-receiver. Misschien komt daar nog een muziekbron bij, zoals een platenspeler, streamer of cd-speler. Als je een paar passieve speakers aanschaft, moet je dus nog wel wat extra zaken in huis hebben of halen.

Daarnaast zijn er ook ‘actieve’ luidsprekers. Dat zijn toestellen met minstens de versterker ingebouwd. Er zijn er ook heel veel waarbij streaming mee in de doos zit. Ze hebben wifi aan boord en vaak ook aansluitingen. Zo kun je heel wat actieve speakers aansluiten op je tv. 

Eigenlijk zijn soundbars en draadloze speakers, zoals van die Apple of Sonos, ook actieve luidsprekers. Alles zit immers mee in het toestel. Maar die term wordt zelden voor deze types gebruikt. Ze zijn wel handig, want bij deze types heb je vaak enkel een stopcontact nodig. Bij veel bluetooth-speakers is zelfs dat dankzijn een accu niet nodig. Actieve speakers kom je trouwens ook vaak tegen in studio’s. Dat zijn wel gespecialiseerde modellen.

Lees ook: Wat is een soundbar

Een, twee of meer?

Een enkele draadloze speaker om muziek te beluisteren? Dat wordt wel vaak gedaan. Dit type luidsprekers (en soundbars) bevat immers meerdere drivers om zo stereo weer te geven. Ze leveren dus best een vol geluid. Toch wordt er door muziekliefhebbers vaak gekozen voor twee luidsprekers. Pas dan krijg je een echte stereo-ervaring die beter aansluit bij hoe we livemuziek ervaren. Bij passieve speakers wordt er altijd met twee luidsprekers gewerkt.  De ideale opstelling voor een paar stereospeakers is een gelijkbenige driehoek, waarbij jij in de punt zit.

Bij surroundgeluid in een thuisbioscoop komen er zelfs nog meer aan te pas. Zes speakers of meer is echt niet uitzonderlijk. Om een volwaardige Dolby Atmos-ervaring te krijgen, heb je zelfs minstens tien aparte luidsprekers nodig. Die zijn dan allemaal verbonden met een AV-receiver. Of je nu je woonkamer voorziet van surroundgeluid of een speciale thuisbioscoopruimte bouwt, waarschijnlijk kies je dan voor passieve speakers. De uitzondering is de subwoofer, een speciale speaker die uitsluitend heel lage bassen (subbassen) produceert. Meestal heeft een subwoofer een eigen versterker ingebouwd omdat je voor echt diepe bassen nu eenmaal veel kracht nodig hebt. 

Van klein naar groot 

Passieve luidsprekers kun je opdelen in verschillende types, afhankelijk van hun grootte. In het Nederlands wordt vaak enkel gesproken over boekenplankspeakers en vloerstaanders of zuilspeakers. Maar er zijn eigenlijk wel meer types.

Boekenplankspeakers zijn kleinere modellen die je best ergens op plaatst. Een AV-meubel bijvoorbeeld, of speciale speakerstands. Die laatste nemen wat meer plek in, maar zullen de speakers wel op de juiste hoogte positioneren. Dat is wel belangrijk voor de geluidskwaliteit. Boekenplankspeakers zijn meestal ontworpen om (min of meer) op oorhoogte te worden geplaatst. Je moet natuurlijk rekening houden met de positie waarin je normaal gesproken luistert. Bij sommige banken of stoelen zit je wel eens heel laag bij de grond.

Ondanks dat er ‘boekenplank’ in de naam voorkomt, zijn maar weinig kleine speakers echt geschikt om in een Billy-kast van IKEA te proppen. De meeste mensen houden van vollere bassen, maar kleine speakers kunnen dat moeilijk leveren. Daarom zijn er steeds meer boekenplankspeakers die wel wat breder en dieper zijn. In het Engels noemen ze deze wel eens ‘standmounts’. Ze zijn eigenlijk bedoeld om op een aparte stand te plaatsen. Maar op een lage kast kan natuurlijk ook. 

Vaak worden kleine speakers aan kleine versterkers gehangen. Dat lijkt logisch, maar boekenplankspeakers kunnen soms net uitdagender zijn om aan te sturen dan grote speakers. Muziek zal er altijd wel uitkomen, maar bij een te zwakke versterker klinkt het snel dun en minder indrukwekkend.

Lees ook: De beste slimme speakers die je kunt kopen

Staande speakers, vloerstaanders of zuilspeakers zijn luidsprekers die echt in de kamer staan. Uiteraard heb je hier heel uiteenlopende groottes en designs. Het gaat van heel slanke dingen tot gigantische torens. Hun grote voordeel is dat ze veel meer frequenties afspelen. Er komt vergeleken met boekenplankspeakers met name veel meer bas of laag uit. Het grotere formaat maakt vloerstaanders wel minder een compromis op geluidsvlak. Vaak zetten ze muziek ruimtelijker en driedimensionaler neer dan kleine speakers.

In een kleinere woonkamer kunnen die lage tonen echter wel voor akoestische problemen zorgen, waardoor een bepaalde bastoon veel harder klinkt.

Muurspeakers hang je aan de muur, zonder breekwerk. Het voordeel van deze speakers is dat ze de vloer vrijhouden en bovendien op bepaalde vlakken beter presteren. Ze zijn een interessante optie om links en rechts van een tv op de muur te plaatsen. Bij een surroundopstelling worden muurspeakers soms hoog aan de muur gehangen om de Dolby Atmos-geluidseffecten te verspreiden. 

Als je gaat bouwen of renoveren kun je ook werken met inbouwspeakers. Die zijn er om in een muur of in het plafond te plaatsen. Net als bij de andere types heb je heel veel keuze op vlak van prijs, omvang en kwaliteit. Het grote voordeel van inbouwspeakers is natuurlijk dat ze heel onopvallend zijn. Er zijn zelfs luidsprekers waarover je mag stuccen en schilderen. Ze zijn dan helemaal onzichtbaar.

Inbouwspeakers zijn er van gespecialiseerde merken, maar ook heel wat hifi-fabrikanten bouwen inbouwmodellen.

Steeds meer mensen willen muziek in de tuin. Dat kan met een buitenspeaker. Deze zal tegen vocht, stof en schommelingen qua temperatuur kunnen. Er bestaan zelfs buitenspeakers die vermomd zijn als rotsen, types die je in een boom kunt hangen en subwoofers die je in de grond begraaft. 

🔊Keuze genoeg!🔊

Mini-LED-technologie staat bekend om zijn uitstekende contrast, diepe zwartwaarden en hoge helderheid. Het mooie nieuws? Je hoeft er tegenwoordig geen duizend euro meer voor neer te leggen. We zetten vijf aantrekkelijke modellen voor je op een rij, allemaal onder de 800 euro en elk met hun eigen pluspunten.

1. Philips 55PML9009/12 'The Xtra'

Met z’n driezijdige Ambilight, quantum dot mini-LED-scherm en een native verversingssnelheid tot 144 Hz biedt de Philips 55PML9009/12 'The Xtra' een bijzonder complete kijkervaring. De tv ondersteunt Dolby Vision, HDR10+ en HLG, en beschikt over het intuïtieve Titan OS. Een opvallende eigenschap is het 4-speakersysteem van 4x 10 watt, dat Dolby Atmos ondersteunt voor een krachtig en meeslepend geluid. De helderheid piekt tot 1000 nits, wat HDR-content prachtig tot zijn recht laat komen.

2. Hisense 50U6NQ

De Hisense 50U6NQ is een uitstekende keuze voor wie mini-LED-techniek zoekt binnen een beperkt budget. Het 50-inch VA-paneel levert diepe zwarttinten en sterke contrasten, met een piekhelderheid van 600 nits. De tv ondersteunt Dolby Vision en HDR10+, en komt met Dolby Atmos-geluid via 2x 10 watt-speakers. De verversingssnelheid van 60 Hz is minder geschikt voor fanatieke gamers, maar voor dagelijks gebruik en filmavonden is dit een meer dan degelijke keuze.

3. TCL 50C803

Deze 50-inch QD-mini-LED-tv van TCL combineert snelheid en beeldkwaliteit. Dankzij een native verversingssnelheid van 100 Hz (uitbreidbaar naar 144 Hz) en ondersteuning voor Dolby Vision IQ, HDR10+ en HLG komt content vloeiend en levendig over. De lage input lag van circa 6 ms maakt dit toestel bovendien zeer geschikt voor gamers. Dolby Atmos-audio en Google TV als platform zorgen voor gebruiksgemak en rijke content.

4. LG 65QNED866RE

Met zijn 65 inch schermformaat biedt deze LG een bioscoopervaring in huis. Het QNED-paneel is gebaseerd op mini-LED-technologie en werkt met de α7 AI Processor Gen6, die beelden slim analyseert en opschaalt. De verversingssnelheid van 120 Hz en ondersteuning voor Dolby Vision, HDR10 en HLG maken dit toestel veelzijdig. WebOS biedt intuïtieve toegang tot apps en instellingen, en Dolby Atmos ondersteunt ruimtelijke audio.

5. Hisense 65U7NQ

De Hisense 65U7NQ biedt indrukwekkende prestaties in een betaalbare jas. Mini-LED PRO-techniek, meer dan 300 dimming zones en een piekhelderheid van 1500 nits zorgen voor levendige beelden. Het paneel ververst tot 144 Hz – ideaal voor snelle games en sport. Het audiosysteem bestaat uit 2x 10 watt-speakers plus een 20 watt-subwoofer voor een krachtig, vol geluid. Met Dolby Vision IQ, Google TV, VRR en HDMI 2.1 is dit een allround topkeuze.

In dit artikel leggen we je uit hoe je verschillende soorten vloeren het best kunt schoonmaken — van tapijt tot gietvloeren. We leggen uit hoe vlekkenreinigers en stoomreinigers werken, wat je wel (en vooral níet) moet doen bij houten vloeren en waar je op moet letten bij het kiezen van het juiste apparaat. Zo houd je elke vloer in huis hygiënisch schoon en in topconditie.

Een schone vloer doet meer dan je denkt: het oogt fris, voelt prettig aan en zorgt voor een gezonde basis in huis. Maar niet elke vloer laat zich op dezelfde manier schoonmaken. Waar een tegelvloer gerust een stoomreiniger aankan, moet je bij hout juist oppassen met vocht en hitte. In dit artikel lees je welke vloerreiniger past bij welk type ondergrond. We duiken in vlekkenreinigers voor tapijt, stoomreinigers voor harde vloeren en bekijken wat wel en niet werkt op gevoelige materialen zoals parket. Ook leggen we uit hoe de apparaten precies werken en waar je op moet letten bij gebruik.

Vlekkenreinigers: speciaal voor zachte vloeren

Zachte vloerbedekking zoals tapijt en karpetten zijn comfortabel, maar kwetsbaar voor vlekken en geurtjes. Alleen een beetje stofzuigen is meestal niet genoeg: vuil zakt diep in de vezels en blijft daar hardnekkig zitten. Vlekkenreinigers of tapijtreinigers zijn hiervoor de oplossing. Ze werken met een combinatie van water, reinigingsmiddel en zuigkracht.

©Andrey Popov

De meeste apparaten hebben een reservoir met schoon water en een aparte tank voor vuil water. Tijdens het reinigen sprayt de machine een mix van water en reinigingsmiddel op het tapijt, en sommige apparaten gebruiken daarbij roterende borstels om het vuil los te werken. Tegelijkertijd zuigt het apparaat het vuile water weer op. Het resultaat: een tapijt dat zichtbaar schoon is én merkbaar frisser aanvoelt (en ruikt!).

Het gebruik vergt wel enige voorbereiding. Voor een goed resultaat moet het tapijt eerst goed worden gestofzuigd. Daarna kun je met de vlekkenreiniger aan de slag. Houd er rekening mee dat het tapijt na afloop wel een paar uur moet drogen – het is dus aan te raden dit klusje op warme dagen te doen. Er bestaan trouwens ook compacte handmodellen voor kleinere oppervlakken of plaatselijke vlekken, bijvoorbeeld na een omgevallen glas wijn of een ongelukje van een huisdier.

Stoomreinigers: hygiëne zonder schoonmaakmiddel

Voor harde vloeren zoals tegels, vinyl of gietvloeren is een stoomreiniger een populaire keuze. Deze apparaten gebruiken uitsluitend water, dat wordt verhit tot stoom. Die hete stoom (meestal rond de 100 à 120 °C) wordt via een mondstuk op de vloer gespoten en maakt vuil, vet en bacteriën los zonder chemicaliën te hoeven gebruiken.

©marchsirawit

De meeste stoomreinigers zijn voorzien van een microvezeldoek onder het mondstuk, die het losgekomen vuil meteen opneemt. Dat maakt deze apparaten niet alleen milieuvriendelijk, maar ook geschikt voor mensen met allergieën: huisstofmijt en bacteriën op de vloer worden door de hitte grotendeels gedood.

Het gebruik is erg eenvoudig, al is enige voorzichtigheid wel geboden. Niet elke vloer is bestand tegen hoge temperaturen of vocht. Tegels, natuursteen, beton en gietvloeren zijn meestal geschikt, mits goed afgewerkt. Voor laminaat en vinyl is voorzichtigheid geboden: deze vloeren kunnen kromtrekken als er vocht tussen de naden komt. Controleer daarom altijd de aanbevelingen van de vloerenfabrikant.

Afhankelijk van het apparaat moet het waterreservoir regelmatig worden bijgevuld, zeker bij grotere ruimtes. En om kalkaanslag te voorkomen, is het aan te raden om gedemineraliseerd water of kortweg demiwater te gebruiken, vooral in regio's met hard water.

Houten vloeren: reinigen met beleid

Houten vloeren zoals parket of lamelparket geven een ruimte warmte en karakter, maar zijn wel een stuk gevoeliger dan andere vloerafwerkingen. Te veel vocht of hitte kan leiden tot opzwelling, barsten of verkleuring. Daarom zijn stoomreinigers in vrijwel alle gevallen ongeschikt voor hout, tenzij de vloerfabrikant expliciet vermeldt dat het veilig is (al is dat zeldzaam).

©Philips

Gelukkig zijn er diverse vloerreinigers en dweilapparaten die – in de juiste stand, met het juiste reinigingsmiddel en minimaal vochtgebruik – ook veilig te gebruiken zijn op goed afgewerkte houten vloeren (zoals gelakt of geolied parket).

Denk bijvoorbeeld aan:

Welke oplossing je ook kiest: gebruik altijd een reinigingsmiddel dat specifiek geschikt is voor houten vloeren, vermijd agressieve middelen of te veel water, en test het apparaat eerst op een onopvallende plek. Controleer daarnaast altijd de onderhoudsvoorschriften van de vloer zelf. Sommige houtsoorten of afwerkingen verdragen meer dan andere.