Muziek beluisteren via twee losse speakers is heel traditioneel – maar levert wel een heel goed resultaat op. Maar wat heb je verder nog nodig om op deze manier van je favoriete liedjes te genieten?

Veel mensen gebruiken draadloze speakers of een soundbar om naar muziek te beluisteren. Dat is niets mis mee. Maar er valt ook veel te zeggen voor de klassieke aanpak: twee losse stereospeakers die je wat verder van elkaar zet. Het is wellicht de beste manier om een overtuigende stereo-ervaring te krijgen. In dit artikel ontdek je waarom en hoe!

Versterker 

Om twee luidsprekers aan te sturen, heb je een stereoversterker nodig. Een stereoreceiver bestaat ook, dat is gewoon een versterker met een ingebouwde radiotuner. Aangezien radio luisteren via de antenne niet meer zo populair is, zal je dit type niet zo vaak tegenkomen.

Het handigste is een geïntegreerde versterker: een versterker met zowel de voorversterker (met ingangen en volumeregeling) als de eindversterker (het gedeelte dat de eigenlijke versterking voor z’n rekening neemt) ingebouwd. Audiopuristen kiezen er soms voor om hiervoor twee aparte toestellen in te zetten. Dat kan op het vlak van verfijning en controle net iets meer opleveren, maar de kostprijs is hoger en twee toestellen nemen meer plaats in dan één.

Qua ingangen kun je bij geïntegreerde versterker altijd rekenen op analoge inputs om bronnen of audiotoestellen aan te sluiten. Het zijn meestal een aantal cinch- of RCA-ingangen (per paar, wit voor links en rood voor rechts).

Bij duurdere toestellen komen daar XLR-ingangen bij. Als de versterker voorzien is van een digitaal gedeelte, vind je achteraan mogelijk ronde coaxiale ingangen, optische inputs (een rechthoekje met de twee bovenhoek afgesneden), een usb-b-poort en een HDMI-poort. Bij duurdere toestellen zie je soms exotische zaken, zoals een AES/EBU-ingang.

Je vindt heel wat geïntegreerde versterkers met ingebouwde streaming. Dat kan gaan van bluetooth tot heel uitgebreide streamingmogelijkheden, zoals AirPlay, Chromecast en een eigen app. Er zijn ook compactere versterkers die passen in een multiroom-systeem, zoals bij Sonos of Harman Kardon.

Tegenwoordig gaat fabrikanten graag voor een volle menukaart qua streaming. Je krijgt vaak meerdere streamingopties. Dat is een goede zaak, want bijvoorbeeld AirPlay werkt net iets prettiger als je een Apple-toestel bezit, terwijl Chromecast beter bij een Android-telefoon past. Een audiotoestel met meerdere streamingopties zal dus beter bij je passen wanneer je bijvoorbeeld overschakelt van een Android naar een iPhone. 

En je tv?

Dé trend bij versterkers? Een HDMI-ARC-poort. Handig, want hiermee kun je de versterker aansluiten op je televisie. Zo kun je een muziekinstallatie ook gebruiken om films en tv-series heel wat beter te laten klinken. Het slimme is dat de versterker automatisch samen met je tv-toestel zal inschakelen én dat je de tv-afstandsbediening kunt blijven gebruiken om geluid stiller en zachter te zetten.

Denk er wel aan om in de tv-instellingen te duiken en de audio op ‘PCM’ of ‘Stereo’ in te stellen (in plaats van ‘Passthrough’ of ‘Bitstream’). Dit is nodig omdat stereoversterkers doorgaans geen surroundgeluid kunnen verwerken. De PCM-optie zorgt dat de tv automatisch alle audio omzet naar een stereosignaal.

Platenspeler

Wil je een draaitafel aansluiten, dan kom je snel uit bij een versterker met twee losse speakers. Dat levert ook veel authentieker resultaat dan die platenspeler met een klein speakertje koppelen. Het verbinden van een platenspeler met een versterker is niet moeilijk, maar er zijn wel enkele valkuilen waar je voor oppassen.

Een platenspeler is een volledig analoog toestel, of het nu een vintagetoestel is dat je tweedehands kocht of een nieuwer apparaat. Wat dat technisch betekent is niet zo belangrijk, maar het zorgt er wel voor dat het signaal dat van je vinylspeler komt heel stil is. Je kunt het niet zomaar aansluiten op een willekeurige ingang op een versterker. De kabel van de platenspeler moet gekoppeld worden op een phono- of platenspeleringang. Je herkent het ook aan het extra schroefje voor de dunne aardingsdraad.

De meeste platenspelers hebben een cartridge met naald van het type MM. Duurdere modellen van 1500 euro en meer komen vaak met een MC-cartridge. Ziet er hetzelfde uit, maar het signaal is nog stiller (en gedetailleerder). In dit geval heb je een phono-voorversterker nodig die MC ondersteunt. Er zijn heel weinig versterkers die compatibel zijn met MC-cartridges.

Als je versterker geen phono-ingang heeft, dan moet je kiezen voor een platenspeler met een ingebouwde versterker. Of een bijkomende phono-voorversterker aanschaffen (vanaf 150 euro) die tussen de draaitafel en versterker komt te staan.

Kabels 

Als je een muzieksysteem samenstelt, gaat veel aandacht naar de toestellen. Je moet ze echter ook met elkaar verbinden. Dat kan heel verwarrend zijn. Gelukkig worden bij platenspelers, cd-spelers en streamers meestal wel een functionele kabel meegeleverd. Je kunt die altijd vervangen door een langer of duurder exemplaar als je dat verkiest. Let wel dat een platenspelerkabel idealiter niet langer is dan 1,5-2 meter.

Luidsprekers verbind je met een versterker door middel van luidsprekerkabel. Je kunt zelf kabels op maat knippen en eventueel van stekkers voorzien, maar er zijn ook betaalbare opties die uit de fabriek op lengtes zoals twee, drie of vijf meter zijn gemaakt.

Cd en streaming

Muziek-cd’s afspelen doe je via een cd-speler. Die sluit je via een cinch-kabel of een digitale kabel op je versterker aan. Er bestaan handige cd-spelers met ingebouwde streamingopties. Losse streamers zijn er ook. Ze zijn een goede keuze als je geen cd’s gaat spelen en de versterker zelf geen streaming bevat. Streamers bestaan in alle formaten en prijsklassen. Het kwaliteitsverschil zit heel vaak in het DAC-gedeelte (dat digital omzet in analoog) en in eventuele extra opties.

Voor een audiofiel is het samenstellen van een muzieksysteem iets dat veel aandacht verdient. Luidsprekers spelen een belangrijke rol in het bepalen van geluidskwaliteit en de ervaring, maar de synergie tussen de verschillende onderdelen is ook van belang.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.