Een paar jaar na de succesvolle introductie van de Apple AirPods kan ook audiomerk Bowers & Wilkins niet achterblijven met een eigen bluetooth in-ear koptelefoon. Het merk heeft een reputatie hoog te houden als het op geluidskwaliteit aankomt. Of dat lukt lees je in deze Bowers & Wilkins PI7 True Wireless Headphone review.

Je merkt dat er veel voorzichtigheid is bij luxere audiomerken om de markt van bluetooth-audio te betreden, bij zowel speakers als koptelefoons. Dat is niet verwonderlijk, want de productgroep druist wel een beetje in tegen waardes van dit soort audiomerken. Zo viel de hoge prijs altijd te verantwoorden omdat je zo’n speaker of koptelefoon voor het leven koopt. Ook wordt veel aandacht geschonken aan de geluidskwaliteit, met hoogwaardige onderdelen en afstelling. Daar is toch wel verandering in gekomen na de introductie van de AirPods van Apple, waarna een enorme markt is ontstaan (of gemaakt?) voor draadloze koptelefoons. Te groot voor audiomerken als Bowers & Wilkins om te negeren.

Maar die principes moeten toch even ingeslikt worden, voor deze nieuwe productgroep. De draadloze muziekapparatuur heeft dankzij de aanwezigheid van een accu een zeer beperkte levensduur en bluetooth is een enorme bottleneck als het op audiokwaliteit en vertraging aankomt. Hoe goed de onderdelen of afstelling ook is, het bluetooth-signaal moet de geluidsdata comprimeren en verzenden voor een stabiele draadloze verbinding. Dat kost tijd en doet af aan de geluidskwaliteit.

Pluspunten zijn er natuurlijk ook. Geen kabel, dat spreekt voor zich. Technieken als ruisonderdrukking en het doorlaten van omgevingsgeluid hebben sowieso een accu in de koptelefoon nodig en kunnen dus beter doorontwikkeld worden. Bovendien durft Bowers & Wilkins op een slimme manier te innoveren met hun eerste draadloze in-ears: de PI7 True Wireless Headphone. Deze is gelijktijdig met de PI9 op de markt gebracht, draadloze in-ears die minder hoog geprijsd zijn.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De prijs van innovatie

Want die prijs, dat is toch wel een beetje een olifant in de kamer bij deze PI7 True Wireless Headphone: 400 euro. Dat is bijzonder veel geld voor een product dat vanwege de accu maar een beperkte levensduur heeft. Dan moet je wel iets unieks bieden. En dat doet Bowers & Wilkins! In het doosje is een usb-c naar 3,5 mm jack-kabeltje geplaatst. Wanneer je dit kabeltje aansluit op een audio-apparaat en de usb-c-poort van het oplaaddoosje van de PI7, wordt het geluid via het doosje naar de oortjes doorgesluisd. Innovatief en ontzettend slim bedacht!

Dankzij deze techniek kun je je hoogwaardige oortjes ook gebruiken bij andere apparatuur. Denk aan in-flight entertainment of een audiotour in het museum. Een uniek voordeel, zeker wanneer reizen weer mogelijk is.

Toch moet Bowers & Wilkins deze functie nog wel wat finetunen. In praktijk had ik vaak last van een haperende verbinding. Meestal na een poging of drie was in mijn geval de verbinding tussen het oplaaddoosje en de oortjes stabiel. Dat finetunen, dat is mogelijk. Want Bowers & Wilkins heeft een aangename bijbehorende app, die je niet alleen gebruikt voor updates. De app kun je tevens gebruiken om het geluid af te stellen met een equalizer, de tikbediening te configureren, de ruisonderdrukking en omgevingsgeluid af te stemmen en ontspannende achtergrondgeluiden zoals wind door de bomen af te spelen. Dat is prettig in combinatie met de ruisonderdrukking, voor wie bijvoorbeeld geconcentreerd wil werken.

Verfijnd geluid

Natuurlijk heeft Bowers & Wilkins een naam hoog te houden als het op geluidskwaliteit aankomt en weet dit zelfs voor bluetooth in-ears hoog te houden. Natuurlijk, de echte geluidsfijnproever zal wat aan te merken hebben vanwege de bluetooth-verbinding en minimale fysieke ruimte voor de onderdelen. Toch is de geluidskwaliteit indrukwekkend; zoals je van de prijs en het merk mag verwachten laat het op dit gebied de concurrentie achter zich. Het geluid klinkt krachtig, helder en gedetailleerd. Het maakt niet uit wat je muzikale (wan)smaak is, alles komt perfect tot zijn recht. Tijdens het testen voelde het bijna zonde om de oortjes ook te gebruiken voor podcasts en luisterboeken.

Ook de ruisonderdrukking is hoogwaardig, veel geluid wordt weggefilterd, zonder dat er een drukkend gevoel op de oren zit. Toch heeft hier concurrent Bose met de Quietcomfort Earbuds zijn ruisonderdrukking net even wat beter voor elkaar. De mogelijkheid om omgevingsgeluid door te laten werkt ook uitstekend, een handige functie als je omgevingsgeluid juist wél wilt volgen. In het verkeer of in een drukke ruimte bijvoorbeeld.

De pasvorm is natuurlijk belangrijk voor een in-ear koptelefoon. Niet alleen zodat de oortjes blijven zitten tijdens activiteiten, maar ook om het gehoorkanaal goed af te sluiten om de beste geluidskwaliteit en ruisonderdrukking te ervaren. Dankzij verwisselbare tipjes kun je ze op maat afstellen, en bleven ze in mijn geval ook bij het hardlopen zitten.

Dankzij de microfoontjes is ook de geluidskwaliteit voor telefoongesprekken prima. Desgewenst kunnen de microfoontjes je ook helpen met een spraakassistent.

Accuduur

De accuduur van oortjes is niet bijster lang en natuurlijk sterk afhankelijk van de afspeelmodus. Wanneer je ruisonderdrukking aan hebt of omgevingsgeluid doorlaat, dan gaat de accu zo’n 3,5 uur mee. Zonder deze modi kun je daar een uurtje bij optellen. Het oplaaddoosje heeft genoeg capaciteit om de oortjes zo’n vier keer op te laden. Wie een lange accuduur verkiest, heeft betere alternatieven te kiezen. De oortjes laden echter wel snel op. Ook kun je het oplaaddoosje draadloos opladen.

©CIDimport

Alternatieven voor de Bowers & Wilkins PI7

Bowers & Wilkins heeft een goede reputatie als het aankomt op geluidskwaliteit, en ook in dit geval zijn deze bluetooth in-ears op dit vlak beter dan de concurrentie. De toevoeging van de mogelijkheid om het oplaaddoosje op de audiobron aan te sluiten zorgt ervoor dat de oortjes zich ook op het gebied van innovatie onderscheiden. De audiopurist, die doorgaans voor het merk zou kiezen, zal echter toch wat teleurgesteld zijn over de audiokwaliteit. Die luisteraar is gewoonweg beter af met een bekabeld alternatief. Dat is geen nadeel, maar een algemene eigenschap van draadloze in-ears.

Omdat de PI7 met de geluidskwaliteit en innovatie zich onderscheiden van al die andere in-ear koptelefoons. Zijn er weinig oortjes aan te wijzen als goede alternatieven. De Bose Quietcomfort Earbuds alleen, voor wie de ruisonderdrukking belangrijker vindt dan de geluidskwaliteit. Hoewel deze geluidskwaliteit bij Bose natuurlijk ook dik in orde is.

Conclusie: Bowers & Wilkins PI7 kopen?

Ben je in de markt voor bluetooth in-ears met de allerbeste geluidskwaliteit en speelt de prijs geen rol? Dan is de Bowers & Wilkins PI7 de enige optie. Ook de mogelijkheid om het oplaaddoosje bedraad aan te sluiten op iedere audiobron om het geluid naar de draadloze oortjes door te sturen is een slimme, unieke innovatie. Alles is aanwezig wat je van een koptelefoon mag verwachten: ruisonderdrukking, geluidsdoorlating, tikbediening en een overzichtelijke app. Het enige wat een beetje achterblijft is de accuduur.

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.

Zet 29 november in je agenda, want dan is het Black Friday! Voor techliefhebbers is dit een absolute topdag. Met elk jaar nóg spectaculairdere aanbiedingen scoor je geweldige deals op het gebied van laptops, telefoons, tablets en computerspulletjes. Spontaan shoppen kan, maar wie zich vooraf voorbereidt, loopt geen enkele mooie aanbieding mis!

Lees meer: Zo scoor je de beste deals tijdens de Amazon Prime Days

Black Friday

Je weet vast dat Black Friday bekend staat om zijn scherpe aanbiedingen, maar ken je de oorsprong van deze wereldwijde koopjesdag? Black Friday is over komen waaien vanuit Amerika, waar de dag direct volgt op Thanksgiving. Aangezien Thanksgiving altijd op een donderdag valt en veel Amerikanen er een lang weekend van maken, bleek deze vrijdag ideaal voor winkeliers om forse kortingen aan te bieden.

Hele weekend

Niet alleen deze vrijdag is het feest voor de consument, het hele weekend heb je kans op grote kortingen. De maandag na Black Friday heet Cyber Monday en dit is de dag waarop internetwinkels de laatste jaren hun grootste koopjes aanboden. Het is wel zo dat de verschillen tussen Black Friday en Cyber Monday beginnen te vervagen, je ziet tegenwoordig dat eigenlijk het hele weekend – van vrijdag tot en met maandag – de aanbiedingen je om de oren vliegen.

🚨 Meteen bookmarken: https://www.kieskeurig.nl/prijsdalers

Focus op elektronica

Black Friday is hét moment om elektronica en computerapparatuur in te slaan. Alle grote (web)winkels doen mee en bieden stevige kortingen. In het verleden kon je al flink besparen op laptops, tv's en smartphones – en dat waren niet alleen oude modellen. Elke winkel heeft wel een speciale deal die tot de grote dag geheim wordt gehouden.

Ook audiofanaten komen aan hun trekken. Verwacht flinke kortingen op soundbars, koptelefoons en speakers. Daarnaast zijn er meestal mooie aanbiedingen voor computeraccessoires zoals muizen, headsets en toetsenborden. En niet te vergeten: externe harde schijven en smarthome-apparaten zoals camera's, lampen en deurbellen gaan ook vaak met korting de deur uit.

Op = op

Het is daarom belangrijk om snel te handelen. Zie je een aantrekkelijke aanbieding, aarzel dan niet en plaats het product direct in je winkelmandje. Het is niet verstandig om lang te wachten in de hoop dat een ander hetzelfde product net iets goedkoper aanbiedt, want dan loop je het risico mis te grijpen. Als een bekende winkel zoals Coolblue, MediaMarkt of Bol een laptop, smartphone of gameconsole met een aanzienlijke korting aanbiedt, wees er dan van bewust dat deze binnen enkele uren uitverkocht kunnen zijn. Tijdens deze periode is twijfelen dus geen goede strategie!

Voorbereiden

Wie slim wil shoppen, bereidt zich goed voor. Bekijk alvast de websites waar je normaal bestelt en schrijf je in voor hun nieuwsbrieven om geen deals te missen. Sommige grote winkels zoals MediaMarkt en Bol.com starten al geruime tijd vóór Black Friday met hun aanbiedingen.

Let op: sommige deals gelden de hele week, andere wisselen dagelijks. En kijk verder dan de bekende winkels – ook bij Kruidvat, Otto, Amazon.de en Wehkamp kun je verrassend goede aanbiedingen vinden, net als vorig jaar.

©Wesley Akkerman

Cashback en andere acties

Let tijdens dit weekend niet alleen op de prijs, maar ook op andere acties die naar boven komen drijven. Cashback-acties of kortingen op je volgende aankoop waren vorig jaar veelvoorkomende aanbiedingen. Ook is het mogelijk dat bepaalde producten deze week gratis worden aangeboden. Ben je op zoek naar een nieuwe laptop? Dan is het slim om te controleren of je er dit weekend gratis software bij krijgt, of misschien ontvang je bij een tablet wel een gratis toetsenbord of hoes.

Vals spelen

Pas op met 'nepkortingen'! Sommige winkels verhogen hun prijzen vlak voor Black Friday om de kortingen beter te laten lijken. Houd daarom nu al de prijzen bij van producten die je wilt kopen. Kieskeurig.nl is hierbij een handig hulpmiddel. Als je daar een product opzoekt, laat een groene pijl omlaag zien dat de prijs echt gedaald is. Hoe hoger het getal bij de pijl, hoe meer échte korting je krijgt vergeleken met de afgelopen dagen!

Kieskeurig

Je kunt natuurlijk ook gewoon op de website van Kieskeurig zoeken komend weekend. Prijsdatabases van alle bekende webshops worden constant automatisch geüpdatet en zo kun je meteen zien in welke winkel een moederbord, nieuwe pc of je volgende smartphone het goedkoopste is. Je vindt er 10 onmisbare tips voor het shoppen tijdens Black Friday, en op de Prijsdalers-pagina krijg je meteen de allerbeste deals te zien. Wil je de beste Black Friday-deals in je inbox, meld je dan op de site van Kieskeurig even aan voor de nieuwsbrief.