De vergrijzing neemt toe en de zorgbehoefte stijgt. Toch willen ouderen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Technologie kan hierbij helpen. Van slimme sensoren tot communicatie-apps: in dit artikel lees je welke handige technologische hulpmiddelen het leven van ouderen makkelijker en veiliger kunnen maken.

Lees ook: 10 hulpjes die het leven van jouw (groot)ouders makkelijker maken

De zorg op de schop

De technologische ontwikkelingen die worden ingezet in de zorg spelen een cruciale rol bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg en het bevorderen van de zelfstandigheid en het welzijn van patiënten, met name ouderen. “Dat is hard nodig, want we weten allemaal dat er steeds meer ouderen zijn en we weten ook allemaal dat de zorg op de één of andere manier anders georganiseerd moet gaan worden”, legt Joost Marx, docent Zorg & Technologie bij Fontys Mens en Gezondheid, uit. Het zorgpersoneel kan de druk namelijk bijna niet meer aan. “Maar met alleen een lijstje van welke technologische hulpmiddelen er zijn, ga je die problematiek niet oplossen.”

Veel technologie al in gebruik

Handig kunnen deze ‘gadgets’ en apparaten wél zijn. Uit een onderzoek van Fontys Hogescholen blijkt dat ouderen gemiddeld al zo'n 50 technologieën in huis hebben, variërend van elektrische fietsen en verschillende beeldschermen tot ontspannings- en mobiliteitsgerelateerde hulpmiddelen. “Een opvallende behoefte is de wens om contact met de buitenwereld te behouden, vooral wanneer mobiliteit beperkt wordt of gezondheidsproblemen toenemen”, zegt Marianne Nieboer, docent Zorg & Technologie bij Fontys Mens en Gezondheid, daarover. Zo hebben ouderen tijdens de coronapandemie massaal gebruikgemaakt van tablets en andere digitale communicatiemiddelen om contact te houden met hun dierbaren, aangezien persoonlijke ontmoetingen vaak niet mogelijk waren. 

Een belangrijke reden waarom en wanneer ouderen gebruik willen maken van technologie, is als het voor hen echt nuttig is en het ze niet wordt opgedrongen. Nieboer zegt dat het niet werkt als het aan ouderen worden opgelegd. Het gebruik van technologie moet voortkomen uit wat de oudere zelf wil en nodig heeft. “De inzet van technologie is geen doel. Het moet een middel zijn om iets te bereiken”, benadrukt Nieboer. “Ouderen kiezen er zelf voor om thuis bijvoorbeeld een bloeddrukmeter te gebruiken. Zo kunnen ze hun gezondheid in hun vertrouwde omgeving monitoren en de resultaten al dan niet digitaal bespreken met de huisarts of praktijkondersteuner, zonder de stress van een doktersbezoek. Dat is een mooie stap, waar ze in de zorg meer gebruik van kunnen maken.” 

Lees ook: Stap voor stap: zó kun je het beste je bloeddruk meten

©Halfpoint

Driehoeksverhouding

Het is zo belangrijk om in de zorg naar elkaar te luisteren, voegt ze daaraan toe. “Bij de opleiding Zorg & Technologie van Fontys leiden we mensen op, zodat ze kunnen werken binnen een driehoeksverhouding tussen de zorgvrager, de zorgverlener en de technologische leverancier.” Er wordt aandacht besteed aan de hulpvraag van de zorgvrager, gevolgd door het perspectief van de zorgverlener en de beschikbare technologische mogelijkheden.

Daarnaast is het volgens Marx belangrijk dat technologieën ook vroeg genoeg worden ingezet om effectief te zijn. Hij benadrukt dat het probleem vaak is dat mensen pas naar technologie gaan zoeken als ze al hulpbehoevend zijn, terwijl preventieve toepassingen juist veel meer leed kunnen voorkomen. “Zo kunnen medicijndispensers al vroeg helpen bij het juist innemen van medicatie, wat op zijn beurt kan leiden tot een betere gezondheid en minder druk op de zorg.”

©liami

Handige technologische hulpmiddelen voor ouderen

Kortom: er zijn veel verschillende technologische hulpmiddelen beschikbaar om ouderen te helpen in het dagelijks leven. Een voorbeeld hiervan zijn eenvoudig te gebruiken tablets zoals de Compaan. Deze tablets maken communicatie met familie en vrienden gemakkelijker. Daarnaast zijn er slimme navigatiesystemen met noodoproepfuncties die speciaal ontworpen zijn voor thuisgebruik. Daarnaast zijn er draagbare apparaten, zoals de Apple Watch, die een belangrijke rol spelen bij het monitoren van de gezondheid. De Apple Watch heeft bijvoorbeeld een ECG-functionaliteit waarmee hartactiviteit kan worden gemeten, waardoor ernstige complicaties mogelijk kunnen worden voorkomen. Deze technologische oplossingen dragen bij aan het welzijn en de veiligheid van ouderen in hun dagelijks leven.

©Compaan

Lees ook: Zo vind je de beste tablet voor senioren

Spraakassistentie en smartphones

Een andere interessante ontwikkeling is ook het gebruik van slimme apparaten met spraakassistenten, zoals de Google Nest Audio (de opvolger van Google Home), die dagelijkse routines kunnen ondersteunen en toegang bieden tot informatie en entertainment. Nieboer benadrukt ook het belang van betrokkenheid van familieleden die ouderen kunnen stimuleren en ondersteunen bij het gebruik van technologieën. “Vooral kleinkinderen, wanneer ze bijvoorbeeld foto's sturen via de mobiele telefoon. Op dat moment zie je dat de ouderen misschien moeite hebben met het gebruik van de mobiele telefoon, maar toch graag willen zien wat er wordt gestuurd. Uiteindelijk kan dat ook effect hebben op andere hulpmiddelen of het gebruik van een smartphone voor andere situaties.” 

Ook interessant: De beste apps voor jouw eenzame opa of oma

Voor- en nadelen van technologie in de zorg

Hoewel technologieën volgens Marx en Nieboer geen alomvattende oplossing kan bieden voor de uitdagingen waarmee ouderen worden geconfronteerd, kunnen ze wel een waardevol hulpmiddel zijn om hun zelfstandigheid te behouden en de kwaliteit van leven te verbeteren. Door technologie op een passende, preventieve en effectieve manier in te zetten, kunnen ze wellicht bijdragen aan een toekomst waarin ouderen langer en comfortabeler thuis kunnen blijven wonen. 

Allereerst draagt technologie bij aan de veiligheid en gezondheid van ouderen door middel van verschillende systemen zoals valdetectie, alarmsystemen en continue gezondheidsmonitoring. Verder bevordert technologie ook de communicatie en het sociale contact van ouderen. Dankzij tablets, smartphones en andere communicatiemiddelen kunnen ze gemakkelijk in contact te blijven met familie, vrienden én zorgverleners, zelfs als ze niet fysiek aanwezig zijn. Dit kan gevoelens van eenzaamheid verminderen en het welzijn bevorderen. Tot slot bevordert technologie de zelfstandigheid van ouderen door hen te ondersteunen bij dagelijkse taken en het beheren van medicatie. 

©Solid photos

Maar vergeet niet dat een paar handige gadgets helaas niet hét verschil kunnen maken. Deze gadgets zijn vaak gericht zijn op het vergemakkelijken van dagelijkse taken en communicatie. Dat kan handig zijn, maar wel vooral als ze tijdig en preventief worden gebruikt. “De gebruiker moet er zelf de meerwaarde van inzien”, zegt Nieboer. Veel belangrijker is dat technologie en innovaties op tijd in de zorg worden toegepast. Om dat mogelijk te maken moet er volgens Marx en Nieboer echt een betere driehoeksverhouding komen tussen de zorgvrager, zorgverlener en technologische leveranciers. 

👇🏻 Ook fijn voor wie langer thuis wil wonen: drempels weg en aanpassingen in de badkamer en het toilet

Ondanks het feit dat Android een ontzettend open platform is waar je veel dingen zelf op kunt instellen, loop je soms tegen een beperking aan. Zo kan het zijn dat je in sommige apps geen screenshot mag maken. Maar mág niet betekent niet kán niet ... Toch een screenshot nodig? Probeer dan deze manieren!

Lees ook: Deze 4 functies maken Android 15 bijzonder

Hoe vaak doe je het niet: even snel een screenshot maken van wat er op het scherm gebeurt. Zo kun je aan een ander laten zien wat jij ziet, waardoor diegene je kan helpen. Of je wilt iets vastleggen voor later. Wat je reden ook is: het is vervelend als blijkt dat een Android-app het maken van screenshots geblokkeerd heeft. Dit komt zelden voor, maar specifieke apps hebben dergelijke beperkingen – denk aan bankapps en berichtendiensten. Soms is het een kwestie van een schuifregelaar omzetten in de instellingen van een app, maar in veel andere gevallen is het onmogelijk.

In vrijwel alle gevallen heeft dit met privacy en beveiliging te maken. Zo beperkt een bankapp deze functie om te voorkomen dat je persoonlijke gegevens lekken. Browserapps beperken de functionaliteit daarnaast soms in de privémodus (of incognito), zodat bepaalde zaken daadwerkelijk privé blijven. Berichtendiensten doen dit soms bij kortstondige of privéberichten, zodat anderen die niet te zien kunnen krijgen. En videostreamingdiensten bouwen dit soort beperkingen in in de strijd tegen piraterij: zo kunnen beelden niet op een ongeoorloofde manier gedeeld worden.

Een video-opname maken

Je kunt op verschillende manieren een screenshot maken binnen een app die dat normaliter niet toestaat. Zo kun je, hoe omslachtig dit ook klinkt, een video-opname maken. We bedoelen dan niet met een andere smartphone of camera, maar door gebruik te maken van de ingebouwde video-opnamefunctie. De meeste Android-smartphones hebben namelijk de optie Schermopname, binnen het snelmenu (dat is het menu dat je van boven naar beneden trekt). Als je de tegel ziet staan (misschien moet je hem eerst nog toevoegen), dan kun je als volgt te werk gaan.

• Trek het snelmenu naar beneden
• Zoek de optie Schermopname op (het kan zijn dat die een pagina verderop zit of verstopt zit onder de knop Bewerken)
• Zet Schermopname aan
• Begin met het opnemen van je scherm
• Na het opnemen speel je de video af
• Pauzeer op het frame dat je wilt screenshotten
• Maak nu het screenshot zoals je dat normaliter doet

Deze methode is echter niet volledig waterdicht. Het kan zijn dat een applicatie niet alleen het maken van een screenshot blokkeert, maar ook Schermopname. In dat geval kun je proberen de opname vanaf het thuisscherm te starten en vervolgens de app te openen. Het kan gebeuren dat de app dan niet in beeld komt tijdens het opnemen. Lukt dat ook niet Gelukkig is er nog een andere optie.

Vraag het aan Google Assistent

Je kunt Google Assistent vragen om het voor je te doen. Vaak blokkeren apps het maken van screenshots via de gebruikelijke manier (zoals volumeknop omlaag + powerknop), maar laten ze het met een omweg toch toe. Aangezien de Google Assistent op vrijwel elke Android-telefoon staat, kan dit een handige back-up zijn voor iedereen tegen de beperkingen aanloopt. Via het korte stappenplan leggen we je uit hoe je te werk gaat. Zo hoef je geen knoppencombinaties te gebruiken.

• Open de app (en het onderdeel) waarvan je een screenshot wilt maken
• Spreek Google Assistent aan (dit kan meestal met het commando 'Hey Google')
• Geef nu het commando 'maak een screenshot'
• De Assistent maakt direct een screenshot

Helaas is ook deze methode niet altijd succesvol. Sommige apps hebben een hardnekkige screenshotbescherming die helaas lastig te omzeilen is. Zie je na het maken van de afbeelding een zwart of leeg scherm? Dan is dat de reden.

Het kan zijn dat op jouw smartphone Google Assistent vervangen is door Google Gemini; maar de werking is hetzelfde. Mocht je de stemassistenten uitgeschakeld hebben, vergeet ze dan niet opnieuw te activeren via de instellingen van je toestel.

Haal jij graag alles uit je laptop? Dan kun je eigenlijk niet zonder handige gadgets en accessoires die het leven makkelijker maken. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Een laptopstandaard

Met een laptopstandaard werk je ergonomischer en krijg je minder snel last van je nek en schouders. Je kunt de laptop er namelijk iets hoger mee plaatsen en hebt enige vrijheid bij het instellen. Bovendien is het een ideaal hulmiddel als je graag met je laptop op de bank zit. Je hebt een mooi tableau waar je laptop stabiel op staat. Sommige modellen hebben ook ruimte voor je muis. Verder is het de moeite waard om een laptopstandaard te overwegen met ingebouwde koeling. Dat helpt om de temperatuur van je laptop lager te houden. Hierdoor slijten onderdelen minder snel en blijft de laptop langer goed werken.

Een powerbank met zonnepaneel

Ben je veel onderweg of neem je je laptop mee op vakantie? Dan is het handig om een powerbank mee te nemen. Hierdoor zit je veel minder snel zonder stroom. Je laadt de powerbank thuis op en als de accu van je laptop (bijna) leeg is, sluit je de apparaten op elkaar aan. Helemaal handig zijn de modellen met zonnepaneel. Denk er wel aan dat het een tijd duurt voor een powerbank helemaal opgeladen is met een ingebouwd paneeltje.

Let er verder op dat de powerbank krachtig genoeg is voor je laptop en voldoende capaciteit heeft. Je hebt minimaal 20.000 mAh nodig om er echt iets aan te hebben. Hoeveel output je nodig hebt, vind je op de oplader van je laptop. Voor sommige kleine modellen is 30 watt genoeg, maar de meeste hebben minstens 60 watt nodig.

©Daisy Daisy

Een universele wandstekker

Ga je veel op reis en kom je terecht in landen met andere wandcontactdozen dan in Nederland? In zo'n geval is het erg handig om een reisadapter te kopen (ook wel universele stekker of wereldstekker genoemd). Ook hier is het weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Een usb-naar-internet adapter

Een wifi-verbinding is standaard voor laptops en geeft je lekker veel vrijheid. Maar het kan zijn dat je een slechte of wisselvallige draadloze verbinding met een netwerk hebt. Of misschien ben jij iemand die meer nodig heeft of het gewoon prettig vindt om via een kabel verbonden te zijn. Veel laptops hebben geen utp-poort meer om een ethernetkabel in te pluggen. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten ook extra usb-poorten, wat ook zeker het overwegen waard is.  

©amnarj2006

Een kaartlezer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar met een ouderwetse kaartlezer is ook niks mis. Het is vooral handig als je wat oudere apparatuur zonder moderne verbindingsmogelijkheden hebt, of wanneer je al je gegevens liever lokaal bewaart. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©begun1983

Een externe dvd/blu-ray-speler

Laptops worden steeds platter, maar daardoor is er wel minder plek voor poorten. De utp-connectie is verdwenen en hetzelfde geldt voor de dvd/blu-ray speler. Heb je een collectie van je favoriete films en series? Dan is het aanschaffen van een externe dvd/blu-ray-speler een uitkomst. Voor rond de 15 euro haal je al een prima exemplaar in huis.

Een externe harde schijf

Staat je laptop vol met foto's, video's en andere bestanden? Dan is een externe harde schijf een uitkomst. Daarmee stel je in het gunstigste geval de aankoop van een nieuwe laptop uit. Het is sowieso geen gek idee om je belangrijkste data (dubbel) op te slaan. Dat kan in de cloud, maar misschien kies je liever voor een fysieke schijf die je zelf in bezit hebt.

Een docking station

Met een docking station creëer je een werkplek met je laptop als middelpunt. Het is een soort hub met allerlei poorten, zoals HDMI- en usb-poorten, kaartlezers en een utp-aansluiting. Vaak zijn ze uitgerust met een oplader voor je laptop.

Je hoeft je laptop alleen maar in het docking station te pluggen en je bent meteen verbonden met alle andere apparaten. Sommige docking stations hebben een ingebouwde laptopstandaard, zodat je ook meteen ergonomisch zit. Heb je meerdere werkplekken of een flexibele werklocatie? Dan is een docking station een handige toevoeging die bovendien meteen de voordelen van andere randapparatuur toevoegt.