We vragen vaak te veel van onszelf. Wanneer spreek je van stress en wanneer ben je echt te ver gegaan en heb je een burn-out? Leer hoe je het kunt herkennen en voorkomen.

In dit artikel kom je erachter: Wat het verschil is tussen stress en burn-out | Hoe je een burn-out kunt voorkomen | Hoe je een burn-out herkent | Hoe je ervan afkomt.

Ook interessant om te lezen: Geen stress! Zo verzet ook jij meer werk in minder tijd

Wat is het verschil tussen stress en burn-out?

Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen optreedt als reactie op externe prikkels. En stress heb je nodig. Dat is niet zozeer verkeerd. Maar heb je langdurig aanhoudende stress, dan gaat het mis.

“Als je een prestatie moet leveren heb je stress nodig om goed te kunnen presteren, zoals bij een examen of hardloopwedstrijd", zegt Heleen Plas, vitaliteitscoach en ervaringsdeskundige. “Daarna is het de bedoeling dat je weer ontspant. Maar lukt dat niet en als je langdurig onder chronische stress staat, dan kan dat leiden tot burn-out.”

Met haar praktijk Live it up helpt Heleen Plas veel mensen die last hebben van burn-outklachten. “Burn-out treedt op na langdurige, vaak jarenlange roofbouw op je lichaam. Je batterij is helemaal leeg. Overspannenheid is het stapje ervoor. Dan is de batterij aardig leeggelopen, maar signaleer je het op tijd en kun je hem nog opladen, waardoor je er weer bovenop kunt komen. Een burn-out duurt langer om te herstellen. Je bent even lang aan het herstellen als de periode die je erover hebt gedaan om tot een burn-out te komen.”

©© Rido

Hoe herken je een burn-out?

Al tijden geeft je lichaam signalen af die je misschien herkent, maar waarbij je ook denkt: het zal morgen wel weer over zijn. Je voelt je heel erg opgejaagd, emotioneel, somber, staat al moe op en bent uitgeput. Ook spierspanning, rugklachten, slecht slapen en niet meer in staat zijn om te kunnen sporten, zijn veelvoorkomende klachten.

“Tijdenlang heb je niet in de gaten dat er iets aan de hand is, totdat je echt over het randje gaat en je je realiseert, ik moet er iets aan doen,” zegt Plas. “Vaak als een arts de diagnose stelt, komt de klap pas binnen. Dan begrijp je dat je niet naar je lichaam hebt geluisterd, maar alleen maar bent doorgegaan.”

Hoe kun je het voorkomen of voor zijn?

Helaas komen burn-outklachten in Nederland steeds vaker voor. Ook uit het zeer recente onderzoek van TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat er een toename is van het aantal gevallen van burn-out, met name in de leeftijdscategorie van 18 tot 34 jaar. Eén op de vier werkenden uit deze groep ervaart burn-outklachten. Met name jonge vrouwen hebben vaker last van forse burn-outklachten: maar liefst 29 procent!

Heleen Plas: “In deze prestatiemaatschappij zitten we te veel in ons hoofd. Daardoor leren we niet de signalen te herkennen die ons lichaam afgeeft. Je moet op één zetten: goed naar je lijf luisteren. Bouw daarom ontspanningsmomenten in in je dagelijks leven. Als je thuiskomt van een drukke werkweek: ga naar buiten. Ben je te moe om te gaan hardlopen, ga dan wandelen. Zoek de natuur op. Buitenlucht en -licht doet ieder mens enorm goed. Ook mediteren kan helpen. Je wilt dat je je zenuwstelsel tot rust brengt. Die staat de hele dag aan.”

Verder is voldoende slaap van essentieel belang. En eigenlijk je hele leefstijl: voeding, bewegen en slapen. Plas: “Het belangrijkste is: waar word jij blij van? Als je altijd iets doet waar je niet gelukkig van wordt, dan levert dat veel stress op wat uiteindelijk kan leiden tot een burn-out.”

Hoe kom je van een burn-out af?

Wat als je toch in een burn-out terecht bent gekomen? Hoe kom je er weer van af? De vitaliteitscoach geeft de volgende stappen:

Stap 1. Geef jezelf per direct de rust, ruimte en tijd om dit aan te gaan.

Stap 2: Zoek hulp in de vorm van een vitaliteits- of stress-en-burn-out-coach of psycholoog. Vaak kun je met een coach ook al heel ver komen. Krijg inzichtelijk waarom dit jou is overkomen en wat je stressoren zijn. Als je daar bekend mee bent, dan herken je de signalen en kun je er de rest van je leven iets mee doen. 

Stap 3: Zorg goed voor jezelf op het gebied van voeding en beweging. Vermijd cafeïne en suikers. Zorg voor voldoende omega 3, eet zoveel mogelijk (biologische) groenten en eet bij voorkeur op vaste tijden drie keer een volwaardige maaltijd per dag. Ga wandelen en zoek de natuur op.

©PheelingsMedia - stock.adobe.com

Het belang van slaap

Slaap is een essentieel onderdeel van je vitaliteit en belangrijk om burn-out te voorkomen. Door te slapen herstelt je lichaam tijdens de nacht. Om goed te kunnen slapen heb je ontspanning nodig. Dus ontspanning is van wezenlijk belang. Plas: “Zorg goed voor jezelf en las ontspanningsmomenten in. Zonder voldoende slaap, herstel je ook niet genoeg en dat is ook weer stress voor je lichaam.”

Tip van Heleen Plas: “De nacht weerspiegelt de dag. Heb je overdag niet voldoende herstel gepakt, dan speelt dat mee voor de kwaliteit van je slaap. Laat minimaal een uur voordat je gaat slapen schermen weg. Blauw licht (van schermen) is namelijk een signaal voor je lijf dat het wakker moet blijven. Ga mediteren of een boek lezen zodat je lichaam zich klaarmaakt om goed te kunnen slapen.”

Ook interessant om te lezen: Wat is een slaapcoach en waarvoor gebruik je het?

Hulp van de vitaliteitscoach

©Heleen Pas

Heleen Plas is vitaliteitscoach en ervaringsdeskundige. In haar praktijk Live it up helpt ze mensen om hun kracht weer te vinden, te voelen en meer balans en energie te ervaren in het leven. Dat doet ze onder meer door wandelcoaching en runningtherapie, dicht bij de natuur en de Noordwijkse zee.

Weinig energie? Misschien pept wat extra licht je op? ☀️

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Amerikaanse koelkasten bieden veel ruimte voor al je etenswaren en bieden een ruime vriesmogelijkheid. De door ons gevonden koelkasten hebben allemaal een eigen ijsblokjesmaker in de kastdeur geïntegreerd, zodat je snel en gemakkelijk ijs in je drinken kunt doen, mocht je daar nu behoefte aan hebben met deze frissere dagen natuurlijk.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

Op zoek naar (last-minute) inspiratie voor de feestdagen? We hebben 17 gadgets en techcadeaus voor je gespot waarmee je iedereen blij maakt. Uiteraard denken we ook aan je portemonnee: we hebben gekeken naar cadeaus van maximaal ongeveer 200 euro. Fijne feestdagen!