ID.nl logo
Het gevaar van online zelfdiagnoses: de huisarts over Dokter Google
© 279photo
Gezond leven

Het gevaar van online zelfdiagnoses: de huisarts over Dokter Google

Online kun je veel informatie vinden over gezondheid, medicatie, ziektes en aandoeningen. Daardoor zijn veel mensen geneigd een zelfdiagnose te stellen wanneer ze beginnen te googlen op hun symptomen en problemen. Vaak doen mensen dit uit “ongerustheid of nieuwsgierigheid”, aldus huisarts David van der Lof, werkzaam in Groningen. Hoe kijkt de huisarts aan tegen Dokter Google?

🩺 Omdat er gevaar schuilt in online zelfdiagnoses stellen, gaat ID.nl in gesprek met een huisarts over dit fenomeen. Wat je misschien níet zou verwachten: 'Dr. Google' raadplegen kan ook positieve kanten hebben!

In een wereld waarin een groot deel van de medische kennis voor het oprapen ligt, voelt de dokter bellen voor je problemen wellicht wat ouderwets. Maar in veel - sterker nog, in de meeste - gevallen is het dat niet. Online informatie kan je namelijk een verkeerde richting op sturen, terwijl de gegevens in gezondheidsapps vaak niet compleet zijn, waardoor eventuele informatie die daaruit voortvloeit dus alleen bij benadering is. Bovendien kan een online zelfdiagnose er vaak toe leiden dat je denkt een ziekte of aandoening te hebben die je waarschijnlijk niet hebt. Zelfdiagnoses stellen kan gevaarlijk zijn, wanneer je de verkeerde conclusies trekt.

Waarom mensen zich daar dan toch vaak aan wagen, is volgens de Groningse huisarts Van der Lof simpel te verklaren. “Het is ontzettend laagdrempelig en daardoor heel makkelijk om ‘even op te zoeken’. Mensen willen zichzelf vaak geruststellen.” De arts zegt dat door het internet de beschikbaarheid van medische informatie geëxplodeerd is. “Je hoeft weinig moeite te doen om erg gedetailleerde informatie te vinden. Het is laagdrempeliger dan naar een (huis)arts gaan. Mensen voelen daar soms schaamte voor en dan is googlen veel makkelijker.”

©Pcess609

Het voordeel van symptomen googlen

Symptomen opzoeken via Google, of een andere zoekmachine, kan wel waardevol zijn. Van der Lof is daar voorstander van, maar plaatst er wel een belangrijke kanttekening bij. “Gebruik je huisarts of een andere medisch professional vervolgens om te toetsen of het klopt wat je hebt gevonden. Het is goed om voor jezelf helder te krijgen waar je ongerust over bent, zodat het gesprek met een arts gericht kan plaatsvinden op de klachten en verwachtingen of ongerustheid van de patiënt.” Trek tijdens het zoeken niet direct conclusies en houd vooralsnog een open houding aan.

Een ander voordeel is dat patiënten zodoende voorbereid naar een gesprek kunnen komen. Wanneer iemand bang is voor een soort kanker, omdat bepaalde symptomen overeenkomen, dan kan de huisarts samen met de patiënt inschatten of het een reële ongerustheid is. Dan kan een arts bepalen of er een vervolgonderzoek nodig is of dat er een doorverwijzing moet plaatsvinden. Ligt de werkdruk daardoor hoger? Dat niet. “Vroeger ging het van ‘de buurman heeft dit en dit en dat herken ik’. En nu is het ‘ik las een verhaal van iemand en toen…’.” Wel zijn de vragen wat gerichter dan vroeger.

Het is wel belangrijk dat mensen hun eigen bevindingen toetsen of bij problemen de huisarts bellen. Ondanks het feit dat er veel medische informatie beschikbaar is, is die informatie goed kunnen interpreteren een tweede. “Mensen zonder medische opleiding kunnen vaak niet goed inschatten of hun klachten dermate ernstig zijn dat ze medische hulp nodig hebben. Mensen laten zich soms ten onrechte geruststellen en lopen dan te lang met dingen door, maar nog vaker worden ze ongeruster omdat je op internet nou eenmaal vaker de slechte verhalen over ziekten tegenkomt.”

©Studio Romantic

De rol van smartwatches en fitnesstrackers

De beschikbaarheid van al die medische informatie heeft nog een positief effect, merkt Van der Lof op. “Er is een flinke toename van mensen die informatie willen over hun eigen gezondheid. Het stimuleert bewegen en gezond leven, dat is een voordeel.” Maar ook hier moet je iets belangrijks in acht nemen. “Het zorgt echter wel weer voor extra dingen waar mensen ongerust over kunnen zijn. Interpretatie kan lastig blijven.” Helemaal wanneer mensen zich wagen aan smartwatches en fitnesstrackers, die vaak (slechts delen van) ons lichaam in de gaten houden.

Het zorgt voor meer beschikbare medische informatie over de gezondheid van de patiënt”, zegt Van der Lof. “Conditie, hartslag, hartritme, zuurstofwaarden, bloeddruk en slaapritme zijn een aantal zaken die getest kunnen worden. Het speelt in op de grotere informatiebehoefte van mensen, zeker ook na de covid-pandemie.” Sindsdien zijn veel mensen zich bewuster van hun gezondheid, waardoor daar ook meer aandacht naar uitgaat. Met fitnesstrackers en gezondheidsapps ben je geen passieve patiënt meer, maar speel je een actieve rol in je eigen gezondheid.

Maar ook in het gebruik van een wearable schuilt wat gevaar. Wederom gaat het erom dat mensen de informatie niet altijd goed kunnen verwerken. “Het wordt wel vrij snel voor waar aangenomen als een fitnesstracker of smartwatch iets meet”, legt Van der Lof uit. “Mensen laten zich dan niet altijd geruststellen als ik zeg dat het geen kwaad kan. Met name hartslag en hartritme is een punt waar mensen snel ongerust over zijn. Wanneer je wakker word en op je smartwatch ziet dat je ’s nachts tijdens het slapen een tijdje een hoge hartslag hebt gehad: daar kunnen mensen zich zorgen om maken. Terwijl je dat zónder smartwatch nooit geweten had en je je dus ook niet druk zou hebben gemaakt.”

Van der Lof vervolgt: “Dat een verklaring dan kan zijn dat iemand gewoon even wat onrustig sliep of droomde, wordt niet altijd aangenomen. Mensen vergeten dan dat je naar het grote plaatje moet kijken.” Daarnaast is het maar de vraag of het altijd goed geregistreerd wordt. “Er is veel kwaliteitsverschil in de apparaten en ze zitten bijvoorbeeld ook niet altijd goed om je pols. Als ze allemaal kwalitatief zo goed zouden zijn, zouden artsen niet nog ‘ouderwetse’ bloeddrukmeters met een band om je arm gebruiken, of grote apparaten die hartfilmpjes maken.”

©Prostock-studio

Zelfdiagnoses stellen met gezondheidsapps

Fitnesstrackers en smartwatches koppel je veelal aan bijbehorende of zelfstandige gezondheidsapps. Die apps verzamelen je gegevens en kunnen ter plekken meten hoe het zit met bijvoorbeeld je hartslag, bloeddruk en het aantal verbrande calorieën. Hoe goed zijn die apps eigenlijk? “De functies met betrekking tot sporten en beweging zijn betrouwbaar”, aldus Van der Lof. “Maar dan heb je het wel over het bijhouden van bijvoorbeeld stappen en afgelegde hardloop- of fietsafstand. Het kan heel stimulerend werken om doelen te stellen en beloningen te krijgen.”

“Met zaken als hartritme, zuurstofwaarden en bloeddruk moet je voorzichtig zijn”, benadrukt de Groningse huisarts. Dat betekent echter niet dat je die apps niet op een veilige manier kunt gebruiken. Dat kan alleen “zolang je de beperkingen van de apps blijft zien”. “Voor bijhouden van beweging en sport kunnen apps, al dan niet in combinatie met een fitnesstracker, heel handig zijn.” De apps kunnen mensen motiveren te bewegen, stoppen met roken of helpen beter te slapen. Ook zijn er apps die welvaartsziektes als suikerziekte, hoge bloeddruk en overgewicht proberen te voorkomen.

©Charlie's

Wat er mis kan gaan met zelfdiagnoses stellen

Al die informatie op het internet, op je pols en op je smartphone kan dus ontzettend handig zijn. Ze kunnen je helpen gezonder te leven of misschien voorkomen dat je last krijgt van bepaalde ziektes. Maar toch hangt er nog een donkere wolk boven de mensen die dergelijke informatie gebruiken om zelfdiagnoses te stellen en de informatie dus op verkeerde wijze interpreteren. Het grote gevaar is niet dat iemand denkt dat hij of zij opeens veertien soorten kanker heeft, maar dat iemand onterecht wordt gerustgesteld over bepaalde symptomen. Dáár schuilt het grootste gevaar in.

“Daardoor lopen mensen langer door met iets dat mogelijk eerder medische aandacht nodig had”, legt Van der Lof uit. “En kan de situatie veel erger zijn als mensen later bij de arts komen. Als iemand vervolgens vanuit zijn eigen overtuiging andere mensen met dezelfde klachten gaat overtuigen, heeft het ook nog effect op de omgeving. Dit zie je soms op bepaalde internetfora waar iedereen elkaar naar de mond praat. Een beetje hetzelfde idee als de ‘social media-fuik’. Gelukkig zie ik toch ook regelmatig de opmerking ‘bespreek het eens met je huisarts’ staan. Vooral doen!”

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter
© andov
Huis

Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval:
16 uur
Geschikt voor schuur of garage
: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

▼ Volgende artikel
Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon
© Rens Blom
Huis

Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

Uitstekend
Conclusie

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.

Plus- en minpunten
  • Prettig, vouwbaar ontwerp
  • Geluidskwaliteit
  • Veel functies
  • Optionele Smart Tx-gadget kan echt nuttig zijn
  • ANC-modus is goed maar moet sommige concurrenten voor zich dulden

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.