Als het buiten koud is, kan er in huis veel vocht ontstaan. Veel mensen kiezen daarom tegenwoordig voor een luchtontvochtiger, maar realiseren zich niet dat deze apparaten behoorlijk wat stroom kunnen verbruiken. Wil je de luchtvochtigheid in huis én je energierekening laag houden, lees dan verder.

Vocht in huis merk je onder andere aan condensvorming op ramen en deuren, rottend hout en een bedompte geur. Dit is niet alleen vervelend, maar ook schadelijk voor je huis en je gezondheid. Zo nestelen schimmels zich tegen vochtige muren en vloeren en brengen daar vervolgens flink wat schade aan. Ook tasten schimmels je luchtwegen aan. Heb je dus last van ademhalingsproblemen en/of allergische klachten en weet je niet waar die vandaan komen, dan zou een overschot aan schimmels in huis daar weleens de oorzaak van kunnen zijn.

©andrei310

Maar hoe kan het dat lage buitentemperaturen de luchtvochtigheid in huis verhogen? Dat heeft vooral te maken met het grote verschil in temperatuur tussen binnen en buiten. Als warme binnenlucht in contact komt met koude oppervlakten zoals ramen en deuren, condenseert het op deze oppervlakten. Vooral slecht geïsoleerde huizen, waarbij warme lucht makkelijk naar buiten trekt, hebben hier last van. 

Daar komt bij dat we er in de winter vaker voor kiezen om ramen en deuren gesloten houden. Hiermee houden we natuurlijk lekker veel warmte binnen, maar dit zorgt er ook voor dat vochtige lucht geen kant op kan. Het gevolg is dat deze lucht zich hecht aan de aanwezige oppervlakten in de ruimte, zoals muren, plafonds en vloeren, maar bijvoorbeeld ook aan meubels.

Lees ook: Vocht, ventilatie en verwarming: drie pijlers voor een gezond binnenklimaat

Luchtontvochtiger

Neemt de hoeveelheid vocht in je huis problematische vormen aan, dan kun je een luchtontvochtiger overwegen. Een luchtontvochtiger is een elektrisch apparaat dat vochtige lucht aanzuigt en laat verdampen, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir. Tegelijkertijd blaast het apparaat droge lucht uit, waardoor de luchtvochtigheid in de ruimte verder daalt.

Dat klinkt ideaal, maar op het gebied van energiebesparing is een luchtontvochtiger niet altijd even gunstig. Het gemiddelde vermogen van een luchtontvochtiger is 250 watt, wat neerkomt op 0,25 kilowattuur. Met een gangbaar tarief van 0,40 euro betaal je daarvoor dus 0,10 euro per uur, wat met een dagelijks gebruik van 12 uur over een heel jaar zou uitkomen op 438,- euro per jaar. Laat je het apparaat ook ’s nachts aanstaan, dan betaal je het dubbele. Geen koopje, dus.
Het is sowieso slim om zo'n apparaat alleen in het koude seizoen te gebruiken, wanneer je niet genoeg mogelijkheden hebt voor ventilatie.

©Sue Tansirimas

Hygrometer

Gelukkig beschikken veel luchtontvochtigers over de mogelijkheid om een gewenst vochtpercentage in te stellen. Met behulp van een ingebouwde hygrometer meet het apparaat wanneer dit percentage bereikt is, waarna het zichzelf uitschakelt. Hoeveel stroom een ontvochtiger met ingebouwde hygrometer precies verbruikt, is moeilijk te zeggen, aangezien dit afhankelijk is van factoren als omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid, grootte van de ruimte en capaciteit en vermogen van het apparaat. Wel kun je bij de aankoop van een luchtontvochtiger op een aantal dingen letten om het stroomverbruik tot een minimum te beperken.  

Hoe koop ik een energiezuinige luchtontvochtiger? 

Ten eerste is het dus belangrijk dat het apparaat over een ingebouwde hygrometer beschikt. Zo voorkom je dat het apparaat blijft draaien op momenten dat het niet nodig is. En het is misschien een inkoppertje, maar kijk ook altijd naar het vermogen in watt. Dat vind je op het label of de verpakking van het apparaat. De meeste luchtontvochtigers draaien op 250 watt, maar er zijn ook speciale energiezuinige apparaten te koop. Deze verbruiken bijvoorbeeld maar zo’n 150 watt. Draait het apparaat 8 uur per dag op vol vermogen, dan scheelt dit vergeleken met een standaard apparaat ruim honderd euro per jaar.

Houd ook rekening met de grootte van de ruimte waarin je de luchtontvochtiger plaatst. Een klein apparaat dat een groot oppervlak moet ontvochtigen, raakt snel overbelast. Aan de andere kant zal een te groot apparaat in een kleine ruimte waarschijnlijk onnodig veel energie verbruiken. Van vrijwel alle luchtontvochtigers staat hun capaciteit in vierkante meter aangegeven, al wordt dit cijfer vaak wel wat overdreven. We raden daarom altijd aan om een apparaat met een kleine overcapaciteit te kopen. Kies voor een ruimte van 40 vierkante meter bijvoorbeeld voor een apparaat met een capaciteit van 60 vierkante meter. Zo weet je zeker dat het apparaat krachtig genoeg is om voldoende vocht op te vangen.

Let op: de grootte van de ruimte is niet allesbepalend in welke capaciteit nodig is. Ook het aanwezige luchtvochtigheidsniveau speelt een essentiële rol. Een apparaat dat in een erg vochtige omgeving moet draaien, heeft meer capaciteit nodig dan een apparaat dat minder hard hoeft te werken. Wil je weten hoe vochtig de betreffende ruimte is, gebruik dan een losse hygrometer. Een luchtvochtigheidspercentage tussen de 40 en 60 procent is gezond. Is de ruimte slechts een paar procent vochtiger dan dat, kies dan voor een ontvochtiger met een kleine overcapaciteit. Is de ruimte een stuk vochtiger dan het aanbevolen percentage, ga dan voor dubbel zoveel capaciteit (dus een ontvochtiger met een capaciteit van 80 vierkante meter voor een ruimte van 40 vierkante meter).

©Дарья Сахарова

Alternatieve oplossingen

In het ideale geval is een luchtontvochtiger de laatste strohalm bij het aanpakken van een (te) hoge luchtvochtigheid in huis. Je kunt namelijk ook zonder apparaat veel doen om vocht in huis te verwijderen én voorkomen. Zorg bijvoorbeeld voor een constante temperatuur in huis waarbij deze in ieder geval niet tot onder de 15 graden zakt, zodat de kans op condens kleiner wordt en schimmels geen kans krijgen. Ventileer daarnaast het huis voldoende door regelmatig een raam open te zetten; zo kan vochtige lucht ontsnappen en droge lucht van buiten binnenkomen. Zet tot slot tijdens het koken en douchen altijd het afzuigsysteem aan, zodat vochtige lucht niet in huis gaat circuleren.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.