Als het buiten koud is, kan er in huis veel vocht ontstaan. Veel mensen kiezen daarom tegenwoordig voor een luchtontvochtiger, maar realiseren zich niet dat deze apparaten behoorlijk wat stroom kunnen verbruiken. Wil je de luchtvochtigheid in huis én je energierekening laag houden, lees dan verder.

Vocht in huis merk je onder andere aan condensvorming op ramen en deuren, rottend hout en een bedompte geur. Dit is niet alleen vervelend, maar ook schadelijk voor je huis en je gezondheid. Zo nestelen schimmels zich tegen vochtige muren en vloeren en brengen daar vervolgens flink wat schade aan. Ook tasten schimmels je luchtwegen aan. Heb je dus last van ademhalingsproblemen en/of allergische klachten en weet je niet waar die vandaan komen, dan zou een overschot aan schimmels in huis daar weleens de oorzaak van kunnen zijn.

©andrei310

Maar hoe kan het dat lage buitentemperaturen de luchtvochtigheid in huis verhogen? Dat heeft vooral te maken met het grote verschil in temperatuur tussen binnen en buiten. Als warme binnenlucht in contact komt met koude oppervlakten zoals ramen en deuren, condenseert het op deze oppervlakten. Vooral slecht geïsoleerde huizen, waarbij warme lucht makkelijk naar buiten trekt, hebben hier last van. 

Daar komt bij dat we er in de winter vaker voor kiezen om ramen en deuren gesloten houden. Hiermee houden we natuurlijk lekker veel warmte binnen, maar dit zorgt er ook voor dat vochtige lucht geen kant op kan. Het gevolg is dat deze lucht zich hecht aan de aanwezige oppervlakten in de ruimte, zoals muren, plafonds en vloeren, maar bijvoorbeeld ook aan meubels.

Lees ook: Vocht, ventilatie en verwarming: drie pijlers voor een gezond binnenklimaat

Luchtontvochtiger

Neemt de hoeveelheid vocht in je huis problematische vormen aan, dan kun je een luchtontvochtiger overwegen. Een luchtontvochtiger is een elektrisch apparaat dat vochtige lucht aanzuigt en laat verdampen, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir. Tegelijkertijd blaast het apparaat droge lucht uit, waardoor de luchtvochtigheid in de ruimte verder daalt.

Dat klinkt ideaal, maar op het gebied van energiebesparing is een luchtontvochtiger niet altijd even gunstig. Het gemiddelde vermogen van een luchtontvochtiger is 250 watt, wat neerkomt op 0,25 kilowattuur. Met een gangbaar tarief van 0,40 euro betaal je daarvoor dus 0,10 euro per uur, wat met een dagelijks gebruik van 12 uur over een heel jaar zou uitkomen op 438,- euro per jaar. Laat je het apparaat ook ’s nachts aanstaan, dan betaal je het dubbele. Geen koopje, dus.
Het is sowieso slim om zo'n apparaat alleen in het koude seizoen te gebruiken, wanneer je niet genoeg mogelijkheden hebt voor ventilatie.

©Sue Tansirimas

Hygrometer

Gelukkig beschikken veel luchtontvochtigers over de mogelijkheid om een gewenst vochtpercentage in te stellen. Met behulp van een ingebouwde hygrometer meet het apparaat wanneer dit percentage bereikt is, waarna het zichzelf uitschakelt. Hoeveel stroom een ontvochtiger met ingebouwde hygrometer precies verbruikt, is moeilijk te zeggen, aangezien dit afhankelijk is van factoren als omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid, grootte van de ruimte en capaciteit en vermogen van het apparaat. Wel kun je bij de aankoop van een luchtontvochtiger op een aantal dingen letten om het stroomverbruik tot een minimum te beperken.  

Hoe koop ik een energiezuinige luchtontvochtiger? 

Ten eerste is het dus belangrijk dat het apparaat over een ingebouwde hygrometer beschikt. Zo voorkom je dat het apparaat blijft draaien op momenten dat het niet nodig is. En het is misschien een inkoppertje, maar kijk ook altijd naar het vermogen in watt. Dat vind je op het label of de verpakking van het apparaat. De meeste luchtontvochtigers draaien op 250 watt, maar er zijn ook speciale energiezuinige apparaten te koop. Deze verbruiken bijvoorbeeld maar zo’n 150 watt. Draait het apparaat 8 uur per dag op vol vermogen, dan scheelt dit vergeleken met een standaard apparaat ruim honderd euro per jaar.

Houd ook rekening met de grootte van de ruimte waarin je de luchtontvochtiger plaatst. Een klein apparaat dat een groot oppervlak moet ontvochtigen, raakt snel overbelast. Aan de andere kant zal een te groot apparaat in een kleine ruimte waarschijnlijk onnodig veel energie verbruiken. Van vrijwel alle luchtontvochtigers staat hun capaciteit in vierkante meter aangegeven, al wordt dit cijfer vaak wel wat overdreven. We raden daarom altijd aan om een apparaat met een kleine overcapaciteit te kopen. Kies voor een ruimte van 40 vierkante meter bijvoorbeeld voor een apparaat met een capaciteit van 60 vierkante meter. Zo weet je zeker dat het apparaat krachtig genoeg is om voldoende vocht op te vangen.

Let op: de grootte van de ruimte is niet allesbepalend in welke capaciteit nodig is. Ook het aanwezige luchtvochtigheidsniveau speelt een essentiële rol. Een apparaat dat in een erg vochtige omgeving moet draaien, heeft meer capaciteit nodig dan een apparaat dat minder hard hoeft te werken. Wil je weten hoe vochtig de betreffende ruimte is, gebruik dan een losse hygrometer. Een luchtvochtigheidspercentage tussen de 40 en 60 procent is gezond. Is de ruimte slechts een paar procent vochtiger dan dat, kies dan voor een ontvochtiger met een kleine overcapaciteit. Is de ruimte een stuk vochtiger dan het aanbevolen percentage, ga dan voor dubbel zoveel capaciteit (dus een ontvochtiger met een capaciteit van 80 vierkante meter voor een ruimte van 40 vierkante meter).

©Дарья Сахарова

Alternatieve oplossingen

In het ideale geval is een luchtontvochtiger de laatste strohalm bij het aanpakken van een (te) hoge luchtvochtigheid in huis. Je kunt namelijk ook zonder apparaat veel doen om vocht in huis te verwijderen én voorkomen. Zorg bijvoorbeeld voor een constante temperatuur in huis waarbij deze in ieder geval niet tot onder de 15 graden zakt, zodat de kans op condens kleiner wordt en schimmels geen kans krijgen. Ventileer daarnaast het huis voldoende door regelmatig een raam open te zetten; zo kan vochtige lucht ontsnappen en droge lucht van buiten binnenkomen. Zet tot slot tijdens het koken en douchen altijd het afzuigsysteem aan, zodat vochtige lucht niet in huis gaat circuleren.

Na een uitgebreid diner of gewoon een simpele doordeweekse maaltijd is het heerlijk dat je de afwas niet met de hand hoeft te doen. De vaatwasser regelt het wel. Maar met al die programma's en knopjes is het niet altijd duidelijk wat je nou precies wanneer moet gebruiken. Daarom zetten we de belangrijkste vaatwasprogramma's én functies voor je op een rij.

De meest gebruikte vaatwasprogramma's

Vrijwel elke vaatwasser beschikt over een basisset van vijf tot zes programma's. Daarnaast zijn er vaak nog aanvullende functies die je met een druk op de knop kunt inschakelen. We beginnen bij de standaardprogramma’s die je op vrijwel elk apparaat zult vinden:

Standaardprogramma (55-65°C)

Ideaal voor licht vervuilde vaat zoals ontbijtborden, kopjes en bestek. Laat je er pannen met aangekoekte etensresten in meedraaien? Dan is dit programma meestal niet krachtig genoeg. Vaak is dit het hoofdprogramma, tenzij de machine een automatisch programma heeft.

Autoprogramma (50-70°C)

De slimme keuze voor normaal bevuilde vaat. De machine scant hoe vuil alles is en past daar automatisch de temperatuur, duur en waterhoeveelheid op aan. Hoe viezer de vaat, hoe intensiever het programma.

Ecoprogramma (rond 50°C)

Wil je energie en water besparen? Dan is het ecoprogramma de beste optie voor je dagelijkse afwas. Het resultaat is vergelijkbaar met het autoprogramma, al duurt het gemiddeld wel vier uur. Langzamer, maar zuiniger.

©Suzi Media

Kort programma (40-45°C)

Heb je vooral borden en glazen gebruikt die nauwelijks vuil zijn? Dan is dit programma handig. Het is snel klaar, maar droogt vaak minder goed en verbruikt relatief veel energie. Sommige vaatwassers hebben in plaats hiervan een 'kort'-knop met hetzelfde effect.

Intensief programma (70-75°C)

Voor vieze pannen, ovenschalen en andere sterk vervuilde vaat is dit de krachtigste optie. Het schoonmaakresultaat is uitstekend, maar het programma verbruikt ook meer stroom en water.

Glas- of delicaat programma

Glaswerk en gevoelige items vragen om een zachte aanpak. Dit programma gebruikt minder agressieve temperaturen en past de waterhardheid aan om glascorrosie te voorkomen. Het droogt ook wat langer voor een glanzend resultaat.

©Paolo

De meeste vaatwassers geven via een display of projectie aan hoelang het programma nog draait.

Extra functies en speciale programma's

Naast de standaardprogramma's hebben veel vaatwassers ook aanvullende functies die je naar behoefte kunt inschakelen:

Voorspoelen

Geen zin om eerst met de hand af te spoelen? Met deze functie wordt grof vuil verwijderd voordat je het hoofdprogramma start.

Multitablet-functie

Gebruik je all-in-one tabletten? Dan zorgt deze functie ervoor dat het programma daar optimaal op is afgestemd. Vaak wordt de programmaduur iets verlengd en krijg je een melding als het glansspoelmiddel bijna op is.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Uitgestelde start

Handig als je de machine pas ’s nachts wilt laten draaien of op een goedkoper stroommoment. Je kunt vaak instellen hoeveel uur later het programma moet starten.

Hygiëne- of antibacterieel programma

Bij dit programma draait de vaatwasser extra heet – vaak rond de 80°C – om bacteriën te doden. Sommige machines voegen ook een extra spoelbeurt toe voor optimale hygiëne.

Babyprogramma

Speciaal voor jonge gezinnen: dit programma reinigt flesjes, speentjes en babyservies extra grondig op hoge temperatuur.

Halve belading

Geen volle vaatwasser, maar toch dringend wat servies nodig? Kies dan voor halve belading. De machine maakt dan alleen een deel van de vaat schoon (bijvoorbeeld boven- of onderin), en is sneller klaar én zuiniger in verbruik.

Intensieve zone

Sommige vaatwassers hebben een speciale zone – vaak onderin – waar extra krachtige sproeiers actief zijn. Ideaal voor aangekoekte pannen of servies met hardnekkig vuil.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf mobiele airco's voor op de slaapkamer gevonden die beschikken over een slaap- of comfortstand of die extra stil zijn. Ideaal voor wie 's nachts een koele kamer wil, zonder wakker te hoeven liggen van het geluid.

De'Longhi PAC EM90 Silent

Als je op warme zomernachten echt stil wilt slapen, is de De'Longhi PAC EM90 Silent een uitstekende keuze. Deze mobiele airco is uitgerust met een zogenoemde Stille functie. Het koelvermogen van 2600 W (9800 BTU) maakt hem geschikt voor ruimtes tot circa 90 m³, ruim voldoende voor de meeste slaapkamers. Verder beschikt hij over drie snelheidsstanden, een aparte ontvochtigingsfunctie tot 46 liter per dag en een handige 12-uurs timer. Door de zwenkwieltjes en geïntegreerde handgrepen is de airco makkelijk te verplaatsen, terwijl het compacte ontwerp ervoor zorgt dat hij in vrijwel elke kamer past. Je bedient hem via het display of via de afstandsbediening.

Toepassingen: grote slaapkamers, ontvochtigen, langdurig gebruik
Bijzonderheden: stille functie, afstandsbediening, energieklasse A

Everglades EV9051

De Everglades EV9051 is een compacte en energiezuinige mobiele airco met een koelvermogen van 2350 W (8000 BTU), goed voor ruimtes tot ongeveer 60 m³. Dat maakt hem bij uitstek geschikt voor slaapkamers of kleinere woonkamers. Dankzij de comfortstand is dit model zeer geschikt voor gebruik tijdens de nacht. De airco is voorzien van twee ventilatiestanden, een ontvochtigingsfunctie en een handige 24-uurs timer. Met de meegeleverde afstandsbediening stel je eenvoudig je gewenste instellingen in. De energieklasse A garandeert bovendien dat hij efficiënt met stroom omgaat. Zijn lichte gewicht en wieltjes zorgen ervoor dat je hem zonder moeite verplaatst van de ene naar de andere kamer.

Toepassingen: middelgrote slaapkamers, flexibel gebruik overdag en 's nachts
Bijzonderheden: comfortstand, timer, afstandsbediening, energieklasse A

Whirlpool PACB29HP

De Whirlpool PACB29HP is meer dan een mobiele airco – het is een alleskunner. Naast verkoelen (2650 W, 9000 BTU) kan dit model ook verwarmen, waardoor je hem het hele jaar door kunt gebruiken. De geavanceerde 6th Sense-technologie meet constant de kamertemperatuur en past automatisch het vermogen aan om de ingestelde temperatuur te behouden. Naast een Slaapmodus heeft hij ook nog een Silent Modus, waarmee het display wordt uitgescakeld en het geluidsniveau met 30% wordt verminderd. Ideaal dus voor voor in de slaapkamer. De PACB29HP is energiezuinig met zijn A+-label en biedt verder een automatische modus, ventilatiefunctie en een Jet-modus voor snelle verkoeling. Ook hier gaat de bediening via het display of via de afstandsbediening.

Toepassingen: slaapkamers tot ±60 m³, verwarmen en koelen, automatische klimaatregeling
Bijzonderheden: 6th Sense-technologie, slaap- en jetmodus, energieklasse A+

Inventum AC125W

Zoek je een mobiele airco met extra power, dan zit je goed met de Inventum AC125W. Dit model beschikt over een indrukwekkend koelvermogen van 3200 W (12000 BTU), goed voor ruimtes tot zo'n 105 m³. Dankzij de slaapfunctie, waarbij langzaam aan steeds minder functioneert, het display automatisch wordt gedimd en en de windsnelheid op de laagste stand staat,  is hij desondanks zeer geschikt voor gebruik in de slaapkamer. De AC125W is uitgerust met een 3-in-1-functie: naast koelen kan hij ook ventileren en ontvochtigen. Dat maakt hem ook nuttig op vochtige dagen. De airco wordt standaard geleverd met een luxe raamafdichtingskit en een afstandsbediening. Het geluidsniveau ligt tussen de 52 en 65 dB, afhankelijk van de gekozen stand.

Toepassingen: grote slaapkamers, multifunctioneel gebruik
Bijzonderheden: stille slaapstand, luxe raamafdichtingskit

AEG AXP26U338CW (ChillFlex Pro)

De AEG ChillFlex Pro is een stijlvolle en stille mobiele airco met een koelcapaciteit van 2600 W (9000 BTU), bedoeld voor ruimtes tot circa 40 m³. In slaapstand verlaagt hij automatisch de ventilatorsnelheid en verhoogt hij de ingestelde temperatuur in twee stapjes van 1°C, zodat je lichaam zich aanpast aan een natuurlijk koelverloop. Deze functies maken hem bijzonder comfortabel voor nachtelijk gebruik. Verder beschikt de deze mobiele airco over een ontvochtigingsfunctie, ventilatiemodus met vier standen, afstandsbediening en een programmeerbare timer. Hij maakt gebruik van milieuvriendelijk R290-koelmiddel en is voorzien van energielabel A.

Toepassingen: ruime slaapkamers, stil en milieuvriendelijk koelen
Bijzonderheden: intelligente slaapstand, R290-koelmiddel, strak design