Als het buiten koud is, kan er in huis veel vocht ontstaan. Veel mensen kiezen daarom tegenwoordig voor een luchtontvochtiger, maar realiseren zich niet dat deze apparaten behoorlijk wat stroom kunnen verbruiken. Wil je de luchtvochtigheid in huis én je energierekening laag houden, lees dan verder.

Vocht in huis merk je onder andere aan condensvorming op ramen en deuren, rottend hout en een bedompte geur. Dit is niet alleen vervelend, maar ook schadelijk voor je huis en je gezondheid. Zo nestelen schimmels zich tegen vochtige muren en vloeren en brengen daar vervolgens flink wat schade aan. Ook tasten schimmels je luchtwegen aan. Heb je dus last van ademhalingsproblemen en/of allergische klachten en weet je niet waar die vandaan komen, dan zou een overschot aan schimmels in huis daar weleens de oorzaak van kunnen zijn.

©andrei310

Maar hoe kan het dat lage buitentemperaturen de luchtvochtigheid in huis verhogen? Dat heeft vooral te maken met het grote verschil in temperatuur tussen binnen en buiten. Als warme binnenlucht in contact komt met koude oppervlakten zoals ramen en deuren, condenseert het op deze oppervlakten. Vooral slecht geïsoleerde huizen, waarbij warme lucht makkelijk naar buiten trekt, hebben hier last van. 

Daar komt bij dat we er in de winter vaker voor kiezen om ramen en deuren gesloten houden. Hiermee houden we natuurlijk lekker veel warmte binnen, maar dit zorgt er ook voor dat vochtige lucht geen kant op kan. Het gevolg is dat deze lucht zich hecht aan de aanwezige oppervlakten in de ruimte, zoals muren, plafonds en vloeren, maar bijvoorbeeld ook aan meubels.

Lees ook: Vocht, ventilatie en verwarming: drie pijlers voor een gezond binnenklimaat

Luchtontvochtiger

Neemt de hoeveelheid vocht in je huis problematische vormen aan, dan kun je een luchtontvochtiger overwegen. Een luchtontvochtiger is een elektrisch apparaat dat vochtige lucht aanzuigt en laat verdampen, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir. Tegelijkertijd blaast het apparaat droge lucht uit, waardoor de luchtvochtigheid in de ruimte verder daalt.

Dat klinkt ideaal, maar op het gebied van energiebesparing is een luchtontvochtiger niet altijd even gunstig. Het gemiddelde vermogen van een luchtontvochtiger is 250 watt, wat neerkomt op 0,25 kilowattuur. Met een gangbaar tarief van 0,40 euro betaal je daarvoor dus 0,10 euro per uur, wat met een dagelijks gebruik van 12 uur over een heel jaar zou uitkomen op 438,- euro per jaar. Laat je het apparaat ook ’s nachts aanstaan, dan betaal je het dubbele. Geen koopje, dus.
Het is sowieso slim om zo'n apparaat alleen in het koude seizoen te gebruiken, wanneer je niet genoeg mogelijkheden hebt voor ventilatie.

©Sue Tansirimas

Hygrometer

Gelukkig beschikken veel luchtontvochtigers over de mogelijkheid om een gewenst vochtpercentage in te stellen. Met behulp van een ingebouwde hygrometer meet het apparaat wanneer dit percentage bereikt is, waarna het zichzelf uitschakelt. Hoeveel stroom een ontvochtiger met ingebouwde hygrometer precies verbruikt, is moeilijk te zeggen, aangezien dit afhankelijk is van factoren als omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid, grootte van de ruimte en capaciteit en vermogen van het apparaat. Wel kun je bij de aankoop van een luchtontvochtiger op een aantal dingen letten om het stroomverbruik tot een minimum te beperken.  

Hoe koop ik een energiezuinige luchtontvochtiger? 

Ten eerste is het dus belangrijk dat het apparaat over een ingebouwde hygrometer beschikt. Zo voorkom je dat het apparaat blijft draaien op momenten dat het niet nodig is. En het is misschien een inkoppertje, maar kijk ook altijd naar het vermogen in watt. Dat vind je op het label of de verpakking van het apparaat. De meeste luchtontvochtigers draaien op 250 watt, maar er zijn ook speciale energiezuinige apparaten te koop. Deze verbruiken bijvoorbeeld maar zo’n 150 watt. Draait het apparaat 8 uur per dag op vol vermogen, dan scheelt dit vergeleken met een standaard apparaat ruim honderd euro per jaar.

Houd ook rekening met de grootte van de ruimte waarin je de luchtontvochtiger plaatst. Een klein apparaat dat een groot oppervlak moet ontvochtigen, raakt snel overbelast. Aan de andere kant zal een te groot apparaat in een kleine ruimte waarschijnlijk onnodig veel energie verbruiken. Van vrijwel alle luchtontvochtigers staat hun capaciteit in vierkante meter aangegeven, al wordt dit cijfer vaak wel wat overdreven. We raden daarom altijd aan om een apparaat met een kleine overcapaciteit te kopen. Kies voor een ruimte van 40 vierkante meter bijvoorbeeld voor een apparaat met een capaciteit van 60 vierkante meter. Zo weet je zeker dat het apparaat krachtig genoeg is om voldoende vocht op te vangen.

Let op: de grootte van de ruimte is niet allesbepalend in welke capaciteit nodig is. Ook het aanwezige luchtvochtigheidsniveau speelt een essentiële rol. Een apparaat dat in een erg vochtige omgeving moet draaien, heeft meer capaciteit nodig dan een apparaat dat minder hard hoeft te werken. Wil je weten hoe vochtig de betreffende ruimte is, gebruik dan een losse hygrometer. Een luchtvochtigheidspercentage tussen de 40 en 60 procent is gezond. Is de ruimte slechts een paar procent vochtiger dan dat, kies dan voor een ontvochtiger met een kleine overcapaciteit. Is de ruimte een stuk vochtiger dan het aanbevolen percentage, ga dan voor dubbel zoveel capaciteit (dus een ontvochtiger met een capaciteit van 80 vierkante meter voor een ruimte van 40 vierkante meter).

©Дарья Сахарова

Alternatieve oplossingen

In het ideale geval is een luchtontvochtiger de laatste strohalm bij het aanpakken van een (te) hoge luchtvochtigheid in huis. Je kunt namelijk ook zonder apparaat veel doen om vocht in huis te verwijderen én voorkomen. Zorg bijvoorbeeld voor een constante temperatuur in huis waarbij deze in ieder geval niet tot onder de 15 graden zakt, zodat de kans op condens kleiner wordt en schimmels geen kans krijgen. Ventileer daarnaast het huis voldoende door regelmatig een raam open te zetten; zo kan vochtige lucht ontsnappen en droge lucht van buiten binnenkomen. Zet tot slot tijdens het koken en douchen altijd het afzuigsysteem aan, zodat vochtige lucht niet in huis gaat circuleren.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!