Koken, roken, nieuwe meubels en uitlaatgassen. Zo maar een greep uit de viezeriken die de lucht om ons heen verontreinigen. Niet alleen buiten, ook binnen. Het goede nieuws: er bestaan veel planten die de lucht zuiveren. Heeft dat zin?

Planten in je huis zuiveren de lucht - zo werkt het

Het zuiveren van de lucht door planten is in feite een chemisch proces. Biologisch, dat wel.

Planten hebben bladeren die als kleine filters werken. Ze vangen schadelijke stoffen en gassen op, zoals rook, stof en vluchtige organische stoffen. Deze stoffen blijven als het ware aan de bladeren kleven.

Vervolgens worden deze opgevangen verontreinigende stoffen naar de wortels van de plant getransporteerd. Hier begint een andere belangrijke fase van het zuiveringsproces. Microben in de grond, die als natuurlijke opruimers werken, breken de schadelijke stoffen af tot onschadelijke verbindingen. Dit proces staat bekend als fytoremediatie.

Maar dat is nog niet alles. Terwijl planten dit zuiveringsproces uitvoeren, geven ze ook zuurstof af als bijproduct van fotosynthese. Dit verhoogt niet alleen het zuurstofgehalte in de lucht, maar zorgt er ook voor dat de omgeving frisser aanvoelt. Bovendien kan het hebben van planten in huis de luchtvochtigheid verhogen. Dat voelt ook prettig aan.

Leestip: Waarom je elke dag de slaapkamer zou moeten luchten

©Halfpoint - stock.adobe.com

Waarom is het nodig om de lucht in huis te zuiveren

De lucht in onze huizen kan 'vies' worden door verschillende factoren, zoals stof, schimmelsporen, chemische stoffen uit meubels en apparaten, allergenen van huisdieren, rook en koolstofdioxide. Stoffen als TCE, benzeen en formaldehyde komen regelmatig voor in de lucht van onze woningen. Deze onzichtbare indringers verlagen de luchtkwaliteit behoorlijk en kunnen zelfs gezondheidsproblemen veroorzaken. Denk aan allergische reacties en ademhalingsproblemen. Daarom is het streven naar schone lucht in huis niet alleen een kwestie van comfort, maar ook van welzijn.

We brengen tenslotte een aanzienlijk deel van ons leven binnen door, of het nu in huis is, op kantoor of in andere gesloten ruimtes. Dat is precies waar die verontreinigers geen kant op kunnen. We ademen ze in en raken ze aan, meestal zonder dat we dit weten.

Bovendien hebben onderzoeken aangetoond dat schone lucht in huis het algemene welzijn kan verbeteren. Het kan helpen om stress te verminderen, de concentratie te verbeteren en zelfs de slaapkwaliteit te bevorderen. Als je streeft naar een gezonde en comfortabele leefomgeving, is het zuiveren van de lucht in je huis dus zeker de moeite waard. En planten, zoals we eerder hebben ontdekt, kunnen een natuurlijke en aangename manier zijn om dit te bereiken.

Deze planten zuiveren het meest

Planten die weinig licht nodig hebben zijn sowieso goed geschikt om in huis te zetten. Het gebied rond de plantenwortels en de grond lijkt het meest effectief te zijn in het verwijderen van vluchtige organische chemicaliën. Daarom is het aan te raden om de blootstelling aan de lucht in dit gebied te maximaliseren. In andere woorden: zet je plant in een zo groot mogelijke pot, zodat de wortels veel ruimte hebben. Ga voor breedte en niet per se voor diepte.

©Jonny Forsey - stock.adobe.com

Lees ook: Deze kamerplanten zijn goed voor je gezondheid

Hoe groter, hoe beter?

De effectiviteit van een plant als luchtreiniger hangt af van verschillende factoren, waaronder het soort plant, de grootte van de plant, de hoeveelheid licht en water die het ontvangt, en de specifieke verontreinigende stoffen in de omgeving. Dat is logisch. Een stek neemt minder schadelijke stoffen op dan een plant die tot het plafond reikt.

Niet alle planten zijn echte luchtreinigers. Cactussen en vetplanten doen dit bijvoorbeeld minder. Jammer, want dat zijn nu net makkelijke planten in onderhoud!

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Wordt de lucht in huis dan echt schoner door planten?

Kamerplanten in pot kunnen in kleine afgesloten ruimtes na verloop van tijd vluchtige organische stoffen (VOS) uit de lucht halen.

Onderzoekers hebben gekeken naar de resultaten van verschillende tests met potplanten en hebben geprobeerd te begrijpen hoe effectief ze zijn.

In feite zouden er heel veel planten in een ruimte moeten staan om een zuiverend effect te hebben dat écht het verschil maakt.

Wat ze ontdekten, is dat de zuiveringscapaciteit van één enkele kamerplant sterk kan variëren. Er zouden 10 tot 1000 kamerplanten per vierkante meter vloerruimte in een gebouw nodig zijn om hetzelfde zuiveringsniveau voor VOS te bereiken als wat gewone ventilatie in de meeste gebouwen al biedt. Met andere woorden: een raam openzetten zorgt voor meer zuivering dan een kamer vol met planten. Pas vanaf zo’n honderd planten per vierkante meter gaan planten het overnemen van ventilatie. Maar dat wordt aardig stouwen in je huis.

Kortom, planten reinigen niet genoeg om echt het verschil te maken om de verontreinigde lucht in je woning op te frissen.

Een luchtreiniger om de lucht te zuiveren

Voldoende planten in je woning zetten om de lucht echt te zuiveren is dus niet echt een optie. Naast voldoende frisse lucht is er een andere goede optie om ervoor te zorgen dat je binnen geen (of in elk geval zo min mogelijk) schadelijke stoffen inademt. Een luchtreiniger.

Zo'n luchtreiniger verwijdert tot wel 99 procent van de ongewenste stoffen in de lucht, zoals bacteriën en pollen. Ideaal bij hooikoorts! Ook verwijderen ze meestal geurtjes, zoals kookluchten en geur van huisdieren.

Luchtreinigers maken gebruik van verschillende technieken om de lucht schoon te maken. Sommige zijn uitgerust met HEPA-filters die de lucht grondig zuiveren, terwijl andere ionisatie gebruiken om de deeltjes in de lucht zwaarder te maken. Hierdoor vallen deze deeltjes naar beneden en kunnen ze niet meer worden ingeademd.

Ze variëren in capaciteit en het type filters dat ze gebruiken. Als je een te kleine luchtreiniger in een grote kamer plaatst, zuivert deze alleen de lucht in zijn directe omgeving. De rest van de kamer blijft dan onaangeroerd. Bovendien is het van belang om te controleren of de luchtreiniger ozon uitstoot, vooral als deze is uitgerust met een ozongenerator. In dat geval moet je ervoor zorgen dat er niemand in de kamer aanwezig is tijdens gebruik. Ventileer de ruimte achteraf goed.

Planten of een luchtreiniger?

Meestal zijn planten niet zuiverend genoeg voor een huis. Zeker bij nieuwbouwwoningen zitten veel schadelijke stoffen in de lucht. Alles komt net uit de fabriek en ook zijn de bouwmaterialen net droog. Dan heb je grover geschut nodig. Een stevige luchtreiniger, samen met goede ventilatie, zorgt voor schone lucht.

Toch kunnen planten wel hun steentje bijdragen. Bovendien zijn ze goedkoper en ze staan gezellig. Af en toe met je handen in de (pot)grond zitten kan therapeutisch werken. Sluit ze dus niet meteen buiten!

Voor doe-het-zelvers: Wanneer plant water geven? Bouw een droogte-alarm!

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

©ID.nl

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.