Tocht in huis, zonder dat er ramen of deuren openstaan: het is een probleem dat vooral 's winters optreedt. Veel huizen hebben er last van en de correcte term is koudeval. In dit artikel lees je hoe je koudeval voorkomt – en daarmee ook een hoge energierekening. 

Koude luchtstromen in huis zijn 's zomers natuurlijk prettig, maar dan wel als je die zelf in de hand hebt. Even een raam of deur open is dan ideaal. In de herfst en 's winters wordt het kouder en is zo’n luchtstroom juist helemaal niet gewenst. Dan moet het huis vooral warm zijn en die warmte vooral kunnen vasthouden. Koudeval is in veel Nederlandse huizen een probleem, maar gelukkig is er iets aan te doen.

Koudeval ontstaat doorgaans als je grote raampartijen met slecht geïsoleerd glas in je woning hebt, maar kan ook komen door koude, onvoldoende geïsoleerde muren, slechte ventilatie en vloerverwarming die tekortschiet. Helaas zijn er in dat geval geen simpele manieren om koudeval de kop in te drukken – het heeft namelijk alles te maken met de isolatie van je woning. Manieren om die isolatie te verbeteren zijn er uiteraard wel, maar ze brengen helaas de nodige kosten met zich mee.

Koudeval versus tocht

Tocht en koudeval zijn niet hetzelfde, al wordt vaak gedacht van wel. Tocht is elke koude luchtstroom: vaak voelen mensen tocht als er twee ramen tegenover elkaar openstaan. De lucht trekt dan zo van de ene naar de andere kant en dat veroorzaakt kou (of het gevoel van een koude wind in de nek). Koudeval is wel een variant op tocht, want de kou verplaatst zich in de binnenlucht. Koudeval voelt ook aan als tocht. Het ontstaat vaak via raampartijen, maar dus niet omdat ze openstaan.

Beide fenomenen kunnen dezelfde lichamelijke klachten geven: hoofdpijn, pijnlijke spieren, droge ogen, een stijve nek en/of concentratieproblemen. Een probleem waar je dus niet alleen voor je wooncomfort of de waarde van je woning iets aan moet doen. We nemen hieronder meerdere oplossingen met je door: van eenvoudige ingrepen die je zelf kunt doorvoeren tot klussen waarvoor een vakman nodig is.

©Evgen - stock.adobe.com

Gordijnen ophangen

Veel kou komt het huis in via de ramen en om die reden is het verstandig om iets voor de ramen aan te brengen. De eenvoudigste oplossing is het gebruik van dikke gordijnen. Door de dikte ervan komt kou minder snel de huiskamer binnen en een bijkomend voordeel is dat de warmte in huis ook minder snel naar buiten verdwijnt.

Voorzetraam gebruiken

Een voorzetraam is een los raam met een soort minikozijn dat je vóór de ramen van je huis plaatst. Het is een effectieve manier om koudeval in oudere huizen tegen te gaan, omdat je van enkel glas zo dubbel glas maakt (en van dubbel glas driedubbel glas). Het resultaat is tot 50 procent minder warmteverlies, zonder dat je meteen je hele raampartij hoeft te vervangen.

Radiatorfolie aanbrengen

Een andere eenvoudige oplossing tegen koudeval is het aanbrengen van radiatorfolie. De kosten voor een rol folie zijn laag en je kunt het zo aanbrengen dat je het niet ziet zitten. Sommige mensen plaatsen het direct op hun radiator en anderen juist op de muur, maar beide methoden zorgen voor hetzelfde effect: de warmte gaat niet langer de muur in, maar straalt weer naar binnen. Hierdoor kan de warme lucht de kou ietwat verdoezelen.

Radiatorboosters

Een nog betere oplossing is om een radiatorbooster in te zetten. Dat is een rij ventilatoren die je onder je radiator aanbrengt, om vervolgens de warmte lucht omhoog te blazen. Zeker als je een radiator onder het raam hebt hangen waar koude lucht door naar binnen komt; in dat geval verdrijft de warme lucht de koudeval omdat de warmte beter wordt gecirculeerd. De kou van het raam is er nog steeds, maar krijgt door de radiatorventilatoren minder kans om de huiskamer te bereiken.

Rolluiken plaatsen

Rolluiken hebben ongeveer hetzelfde effect als gordijnen en voorzetramen. Ze isoleren je raam doordat ze het als het ware afsluiten van de kou. Ze hebben daarnaast ook een functie gedurende de zomerperiode, omdat ze het huis koel kunnen houden door de warmte en het zonlicht buiten te houden.

Dubbel glas

Er zijn ook langetermijnoplossingen voor koudeval. Je kunt in dat geval kiezen voor dubbel of driedubbel glas, omdat het dankzij de meerdere lagen glas een grotere isolerende werking heeft. Hierdoor blijft de kou voornamelijk buiten en de warmte lekker binnen. Wel is het aanbrengen van dit type isolatie prijzig en is er een vakman bij nodig. Die kan dubbel of driedubbel glas zetten en zorgen dat je niet voor niets stookt. De hoeveelheid ramen en het type glas bepaalt uiteraard hoe prijzig zo’n project uitpakt. 

©Tolstoy

Isolerend glas kost tussen de 65 en de 200 euro per vierkante meter. Kies je voor dubbel glas, dan zit je vaker tussen de 65 en 150 euro, maar zoek je naar driedubbel glas, dan ligt die prijs al snel hoger. Er is ook nog HR++-glas, dat tussen de 100 en 200 euro per vierkante meter kost. Dat is ook dubbel glas, maar nu zit er een speciale coating op en wordt er een isolerend gas tussen de twee ruiten vastgehouden, wat voor een extra isolerend effect zorgt.

Kunststof kozijnen plaatsen

Als je dan toch met de ramen bezig bent, kijk dan ook meteen naar je kozijnen. Kunststof kozijnen plaatsen is namelijk effectief tegen koudeval. Het heeft weliswaar weinig met glas of je raam te maken, maar kunststof isoleert veel beter dan bijvoorbeeld hout. Vroeger was dat niet zo, maar tegenwoordig is kunststof zo geproduceerd dat het veel beter warmte kan vasthouden.

Radiator (ver)plaatsen

Een andere oplossing tegen koudeval is het plaatsen van een radiator pal onder het koude raam (of zelfs een bestaande radiator verplaatsen). Hierdoor blijft de koude lucht niet laag hangen en wordt er meer warme lucht van onder het raam verspreid. Dat maakt het aantrekkelijker om bij het raam te zitten.  

©lial88 - stock.adobe.com

Convectorput

In het verlengde daarvan kun je ook een convectorput (laten) plaatsen. Die zit in een uitsparing in de vloer, waarbij koude lucht van onderen wordt aangezogen en opgewarmd. Ook deze putten kun je het best onder een flinke raampartij plaatsen. Een andere oplossing is het plaatsen van een radiatorbooster in de put, die de warme lucht dan actief de kamer in blaast, in plaats van de koude luchtstroom vanuit het raam erboven. 

Vloerisolatie

Gelukkig is er nog een methode om iets aan de koudeval te doen, namelijk het kiezen van goede vloerisolatie. Dat zorgt er onder meer voor dat je geen koude voeten meer hebt. Heb je een huis zonder kruipruimte, dan ben je genoodzaakt om vloerisolatie aan de bovenkant van de vloer aan te brengen, wat vaak minder effectief is. Heb je wél een kruipruimte, dan kun je de koudeval veel efficiënter tegengaan. 

Vloerisolatie is zowel door een vakman aan te brengen (kosten: ongeveer 2.000 euro) als door jezelf (ongeveer 1.000 euro). De energiebesparing is echter groot: zo’n 150 tot 400 euro per jaar. Bij dit type isolatie worden er thermoskussens, een soort isolatieschelpjes of bijvoorbeeld schuim onder de vloer aangebracht. Bijkomend voordeel van vloerisolatie is dat het effectief is tegen huisstofmijt.

Koudeval tegengaan kan ook door vloerverwarming te installeren, al moet deze wel goed functioneren. Is er te weinig vloerverwarming, dan kan er alsnog kou doorheen komen. Het is belangrijk om je goed te laten adviseren over de mogelijkheden en daarnaast te bedenken in welke ruimtes dat het meest effectief zal zijn. 

©Maridav

Er zijn diverse isolatiebedrijven die je kunnen helpen in kaart te brengen waar de koudeval zich vooral voordoet en wat de meest effectieve oplossing is. Zorg uiteindelijk voor een goed geïsoleerd huis, wat voor de planeet én voor je portemonnee sowieso een goed idee is. Je zult in elk geval merken dat het veel aangenamer wordt in huis, zonder die koudeval.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!