Wil je meer inzicht en controle over het energieverbruik van je huis? Met de juiste set aan hardware en software kun je energie besparen en apparaten beter onder controle houden. Wil je nog een stap verder, dan maak je je apparaten slim zodat ze met elkaar kunnen communiceren. We nemen je mee door de verschillende mogelijkheden.

Tip 01: Altijd inzicht

Heb je een slimme elektriciteitsmeter in de meterkast, dan hoef je niet per se aanvullende apparatuur aan te schaffen om inzicht te krijgen in je energieverbruik. De gegevens van een slimme meter zijn voor consumenten (of eindgebruikers in het algemeen) namelijk deels openbaar. De netbeheerder en energieleverancier krijgen meer te zien, maar voor ons blijft er genoeg bruikbaars over. Via www.slimmemeterportal.nl kun je deze gegevens opvragen. Klik op de knop Inschrijven en geef je gegevens op. Je geeft hiermee toestemming aan de makers om de database met informatie van je slimme meter te raadplegen. Eenmaal aangemeld, vind je de gegevens terug in het dashboard. Boven in het venster zie je een knoppenbalk waarmee je schakelt tussen het overzicht per dag, maand en jaar. Direct ernaast kun je het verbruik tonen in kilowattuur of in kosten. Standaard tonen de grafieken ook het sluimerverbruik: het verbruik van alle apparaten die continu zijn ingeschakeld of op stand-by staan, zoals televisies en koelkasten. Hoef je het sluimerverbruik niet te zien, klik dan op het pictogram van het sluimerverbruik om de weergave uit te schakelen. Je vindt deze knop, Sluimerverbruik verbergen, boven aan de eerste grafiek. De tweede grafiek in het scherm toont het gasverbruik.

©PXimport

Onder de motorkap

Tip 02: Andere informatie

Onder elke grafiek vind je een knop waarmee je de gegevens kunt exporteren als Excel-bestand. Rechts vind je de gedetailleerde informatie van het elektriciteits- en gasverbruik. Heb je een dubbele meter, dan worden de gesplitste gegevens getoond. De kostenindicatie is overigens gebaseerd op de prijs die je zelf kunt instellen. Klik op je naam en kies voor Aansluitingen en tarieven, waarna je de gegevens invoert. In het geval van een dubbeltarief vul je beide waarden in. Maak je gebruik van zonnepanelen of andere onderdelen waarmee je energie teruglevert, dan kies je bij Teruglevering voor Ja en geef je de bijbehorende gegevens op in het vak Zonnepanelen. Geef de aanvullende informatie ook op bij Woonsituatie, zoals het type woning en bouwjaar. Bij de sectie SlimmemeterPortal instellingen kun je bovendien doelstellingen opgeven, zoals het aantal procent energie dat je wilt besparen op basis van het huidige jaarverbruik. Interessant is de tab Vergelijken, waarop je het verbruik kunt vergelijken met de omgeving of het huistype (dat je eerder hebt opgegeven bij Woonsituatie).

©PXimport

Tip 03: Handmatig bijhouden

Heb je nog geen slimme meter, maar wil je wel de meterstanden bijhouden? Dan kun je gebruikmaken van een apparaat dat de meter uitleest (zie tip 6), maar verplicht is dat niet. Je kunt ook de meterstanden handmatig bijhouden in een Excel-overzicht. Zelf maken is niet nodig: op www.tiny.cc/excelenergie vind je een sjabloon waarin je de meterstanden kunt bijhouden.

©PXimport

Tip 04: Verbruik monitoren

Met een verbruiksmanager kun je het energieverbruik in het oog houden. Hoewel de eerder besproken SlimmemeterPortal zonder aanvullende apparatuur informatie geeft over je energieverbruik, kent de opzet als nadeel dat de informatie niet realtime is. Lijkt het je wel wat om live-informatie over je energieverbruik in te kunnen zien, dan kun je een meetset aanschaffen, zoals Huisbaasje (www.huisbaasje.nl). Zo’n set bestaat uit een meetstekker, een aantal kabels en een app. De set werkt op zowel slimme meters als traditionele meters. Je sluit een sensor aan op de elektriciteits- en gasmeter of verbindt een kabel met de slimme meter. In dat laatste geval verbind je de P1-poort van de slimme meter met de meetstekker van Huisbaasje.

Heb je een traditionele meter? Dan plak je de meegeleverde plaksensoren op de glaasjes van de meter. Op basis van een visuele indicatie – bijvoorbeeld de draaiende schijf van de elektriciteitsmeter of een knipperende led – berekent de meetstekker het verbruik. In de app vind je instructies om de kabels aan te sluiten en om de kenmerken van de meter aan de app door te geven. De meetstekker maakt verbinding met internet en stuurt de gegevens door naar een externe server voor opslag. De gegevens vraag je op via de app. Op basis van het actuele verbruik vertelt de app je ook of je hoger of juist lager uitkomt aan het einde van het jaar, zodat je je verbruik hier eventueel op kunt aanpassen.

©PXimport

Tip 05: Aanbieders

Naast Huisbaasje zijn er nog vele andere aanbieders op deze markt actief. Een handig overzicht van de meeste aanbieders vind je op www.energieverbruiksmanagers.nl. Op deze website kun je sorteren op het type meter dat je hebt, welke energiecontracten zijn afgesloten en of je bijvoorbeeld gebruikmaakt van zonnepanelen. Handig zijn de klantwaarderingen: zo lees je eerlijke meningen over de ervaringen met de verschillende meetsets.

Ben je een knutselaar, dan kun je in plaats van een kant-en-klare meter ook een eigen meter maken. Lees hiervoor tip 7 en verder.

©PXimport

Tip 06: Energie inzichtelijk

De bijbehorende app van zo’n meetset geeft je een flinke hoeveelheid informatie. Zo zien we in de app van Huisbaasje verschillende tegels met data. Elke tegel vertegenwoordigt een energiegebied, zoals Elektriciteit, Gas en Zon. Klik op een tegel voor uitgebreidere informatie over het verbruik. Zo kun je het verbruik zien per uur, maar ook overzichten van een dag, week of maand opvragen. Met een tik op Voorgaande (bijvoorbeeld Voorgaande weken) kun je perioden met elkaar vergelijken. Op het hoofdscherm vind je ook de tegel Jaarnota. Open je deze tegel, dan zie je bij Verwachte jaarnota wat het geschatte eindverbruik is, op basis van het huidige verbruik. Deze informatie wordt alleen getoond als je de gegevens en contracten hebt ingevoerd. Tik daarvoor op het tandwiel rechtsboven om het instellingenvenster te openen. Geef de juiste gegevens op bij Woonsituatie, Jaarnota en Energiecontract. Ook interessant is het rustverbruik te bekijken en dit te vergelijken met vergelijkbare huishoudens. Tik op de tegel Rustverbruik en lees het rustverbruik af op de gelijknamige tab. Klik op de tab Kosten om een vergelijking met vergelijkbare huishoudens op te vragen.

©PXimport

Overstappen

Tip 07: Zelf maken

Een kant-en-klare meetset biedt behoorlijk wat gemak, maar leuker is het om een eigen meetset te maken. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met de Raspberry Pi. Prettig is dat de Raspberry Pi relatief weinig stroom verbruikt en over voldoende rekenkracht bezit om het energieverbruik te meten. Je kunt een starterkit aanschaffen, zodat je in één keer over alle benodigde onderdelen beschikt. Een goed voorbeeld hiervan is de Slimme Meter Domoticz Starter Kit met Raspberry Pi 3B, die je voor circa 80 euro aanschaft bij SOS Solutions (www.sossolutions.nl). Zoek even online naar de beste deal. Een kit bestaat meestal uit de Raspberry Pi met behuizing en voeding, een geheugenkaart, netwerkkabel en slimmemeter-kabel. Voor het uitlezen van de slimme meter op de eerdergenoemde P1-poort (tip 4) maak je gebruik van een slimmemeter-kabel. Je betaalt voor de kabel los zo’n 20 euro. Controleer wel altijd nog bij de leverancier of de kabel geschikt is voor het type meter dat je gebruikt.

©PXimport

Tip 08 Installeren

Beschik je over de benodigde componenten, dan kun je aan de slag met de software. Met P1 Monitor kun je het stroomverbruik van je slimme meter in de gaten houden. Op de website www.ztatz.nl/p1-monitor vind je meer informatie, inclusief een link naar de nieuwste versie van de software om deze te downloaden. Zodra je de nieuwste versie hebt gedownload, pak je de inhoud van het zip-bestand uit en plaats je de bestanden in een aparte map. Ga vervolgens naar www.alexpage.de/usb-image-tool/download en haal de USB Image Tool binnen. Met dit programma kun je P1 Monitor naar de geheugenkaart kopiëren. Plaats hierna de geheugenkaart in de Raspberry Pi, koppel het apparaat via de netwerkkabel aan je thuisnetwerk en verbind de P1-kabel via een usb-poort van de Raspberry Pi met de slimme meter. Sluit op het laatst de voeding op de Raspberry Pi aan, zodat deze wordt ingeschakeld. Achterhaal het ip-adres dat aan de Raspberry Pi is toegekend (vaak vind je dit terug via het dashboard van de netwerkrouter). Open nu je browser en geef het ip-adres op in de adresbalk zodat het dashboard van P1 Monitor verschijnt.

©PXimport

Tip 09: If This Then That

Met If This Then That (kortweg IFTTT) kun je nog meer controle uitoefenen op de apparaten in huis en daarmee dus ook op het energieverbruik. Met IFTTT kun je gebeurtenissen maken die een bepaalde actie tot gevolg hebben. Bijvoorbeeld: je verlaat je huis en de slimme verlichting schakelt hierdoor automatisch uit. Of je komt thuis en de thermostaat schakelt automatisch een aantal graden bij. Prettig is dat IFTTT met een groot aantal verschillende apparaten en diensten werkt. Het fungeert hierbij als koppelaar: je kunt door middel van ‘recepten’ verbindingen leggen tussen apparaten en diensten van verschillende leveranciers. Ga eerst naar www.ifttt.com en maak een account. Klik op Sign up. Ben je aangemeld, klik dan eerst op Explore om een overzicht van mogelijke recepten te bekijken.

©PXimport

Tip 10: Automatisch aan

We kiezen ervoor om IFTTT te gebruiken om een van onze energieverbruikers, de Hue-lampen, automatisch in te schakelen wanneer we thuiskomen. Gebruik de zoekbalk bovenin en zoek op Hue. In het overzicht van alle beschikbare recepten voor Hue zoeken we naar het recept dat de verlichting inschakelt zodra wij thuiskomen: Turn your lights on automatically as you arrive home. Klik vervolgens op Connect en geef de locatie van je woning zo nauwkeurig mogelijk aan op de kaart. Voor sommige recepten – waaronder dit voorbeeld – heb je de app van IFTTT nodig. In dit geval geeft de app op de telefoon een signaal aan IFTTT zodra je in de buurt van de woning komt. In het scherm erna zie je de koppeling waarmee je de app op je telefoon plaatst. Klik op Save. Je kunt IFTTT ook gebruiken om de lampen op automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld wanneer je het huis verlaat of wanneer de zon opkomt.

©PXimport

Tip 11: Slimme stopcontacten

Slimme stekkers zijn een goede manier om meer controle uit te oefenen op het energieverbruik binnen je woning. Je kunt hiermee namelijk een grote hoeveelheid apparaten ‘slim’ maken en ze op afstand in- en uitschakelen. Steek de slimme stekker in het stopcontact en sluit hier een apparaat op aan. De stekker wordt via een draadloze verbinding aangestuurd, bijvoorbeeld via je draadloze netwerk. Het gebruikte protocol is afhankelijk van de fabrikant. Het voordeel van wifi-stekkers is dat je gebruik kunt maken van je bestaande netwerk en geen extra hubs hoeft te installeren. Wil je gebruikmaken van meerdere stekkers in je huis, gebruik dan het liefst stekkers van dezelfde fabrikant. Neem bijvoorbeeld de Kasa Wi-Fi Smart Plug van TP-Link. De stekker werkt via wifi en wordt geleverd met de Kasa-app waarmee je de plug bedient. Deze is beschikbaar via Google Play en Apple App Store. Klik op het plusteken (+) om een apparaat toe te voegen en kies voor Device. Vervolgens kun je het type apparaat toevoegen, in ons geval Smart Plug. Plaats de slimme stekker in het stopcontact en volg de instructies van de wizard om hem toe te voegen. Vervolgens kun je schema’s maken. Open de detailpagina van de stekker en tik op Schedule. Je bepaalt hier de actie (aan of uit), op welk moment (een bepaald uur of zonsopkomst of -ondergang) en op welke dagen (bijvoorbeeld doordeweeks).

©PXimport

Tip 12: In de smiezen

Steeds meer huishoudelijke apparaten worden als slimme uitvoering uitgebracht, wat betekent dat ze in het draadloze thuisnetwerk kunnen worden opgenomen. Dit geeft je de mogelijkheid om het gebruik hiervan onder controle te houden. Maak bijvoorbeeld schema’s om apparaten op gezette tijden in- en uit te schakelen en zo minder last te hebben van sluipverbruik. Of krijg meer inzicht in het verbruik, bijvoorbeeld door in een Excel-sheet automatisch te laten bijhouden op welke momenten het apparaat wordt ingeschakeld en voor hoe lang. Vaak kun je hiervoor gebruikmaken van het in tip 9 en 10 besproken If This Then That. Zo bieden een aantal fabrikanten van wasmachines, waaronder Bosch, Siemens en Gaggenau, het slimme programma Home Connect (www.home-connect.com/nl/nl), dat ondersteuning biedt voor IFTTT. Bij elke wasbeurt wordt er dan een nieuwe regel weggeschreven naar het Excel-sheet. Een vergelijkbare functionaliteit is ook beschikbaar voor airconditioningsystemen, bijvoorbeeld van Daikin.

©PXimport

Hartstikke leuk als je betaalbare smartphone er prachtig uitziet en heel veel kan, maar je hebt er weinig meer aan als hij (te) snel beschadigd raakt door een val of water. Oppo ziet een gat in de markt van budgettoestellen: de 279 euro kostende Oppo A5 Pro 5G kan tegen een stootje en is waterdicht. In deze review lees je hoe de telefoon bevalt.

De propositie van de Oppo A5 Pro is interessant. Robuuste, waterdichte smartphones zijn doorgaans óf prijzig óf komen lomp over. De A5 Pro is geen van beide. Het toestel oogt en voelt als een reguliere betaalbare smartphone en weegt met 194 gram ook niet bovengemiddeld zwaar. Sterker nog, het gewicht valt alleszins mee als je weet dat de A5 Pro een accucapaciteit heeft die groter is dan gebruikelijk. Waar veel toestellen over een 5000 mAh-accu beschikken, zit er in dit Oppo-toestel een 5800 mAh-accu. Waarover zo meteen meer.

De behuizing van de A5 Pro is IP66-, IP68- en IP69-gecertificeerd. Dat wil zeggen dat het toestel geen schade oploopt als je hem onderdompelt of onder een waterstraal houdt. Stof vormt ook geen probleem. Extra prettig is dat het toestel geen klepje nodig heeft voor zijn usb-c-poort. Oppo schermt ook met extra stevig glas, al merken we dat niet direct. Volgens de fabrikant kan de A5 Pro ook overweg met extreme temperaturen, wat in Nederland lastig te testen is maar een fijne gedachte kan zijn als je naar een heel warm land op vakantie gaat.

©Rens Blom

Beter te testen is Oppo's belofte dat het scherm te bedienen is met natte handen, vette vingers en de meeste (motor)handschoenen. Dat lukt alle drie inderdaad. De techniek van Oppo herkennen we uit verschillende OnePlus-smartphones. Oppo en OnePlus zijn dan ook zusterbedrijven.

De valbestendigheid testen is altijd wat spannend met een door de fabrikant uitgeleende smartphone, maar gelet op Oppo's claims hebben we de A5 Pro dan maar een paar keer expres vanaf borsthoogte laten vallen op een houten vloer en vlonderplanken op het dakterras. Dat leverde geen zichtbare schade op. Volgens Oppo is de smartphone zo ontwikkeld dat de binnenkant – voor ons onzichtbaar – ook minder schadegevoelig is dan andere smartphones.

©Rens Blom

De Oppo A5 Pro is valbestendig.

Prima specificaties

De stevige behuizing maakt de Oppo A5 Pro interessant voor wie onhandig is (of genoemd wordt) of veel buiten ontspant of werkt. Maar in al die gevallen wil je niet alleen een robuuste telefoon, maar ook een fijne telefoon. Dat is de Oppo A5 Pro op veel vlakken. Bijster snel is 'ie niet, maar gelet op de prijs kunnen we niet klagen over de prestaties. Het grote werkgeheugen (8 GB) zal helpen. Complimenten aan Oppo voor de ruime opslagcapaciteit van 256 GB; dat zien we nog niet vaak in dit prijssegment.

De 50 megapixel-camera is prima, maar niet bijzonder. De tweede camera is een portretsensor waar je niet veel aan hebt. Het 6,67inch-LCD-scherm is buiten goed afleesbaar, maar oogt met zijn resolutie van 1604 bij 720 pixels minder scherp dan we graag zien. Veel andere toestellen hebben een Full-HD-scherm.

©Rens Blom

Het scherm van de Oppo A5 Pro 5G kan lekker fel, maar oogt niet zo scherp.

Lange accuduur

Door de lagere schermresolutie verbruikt de Oppo A5 Pro wel minder stroom dan concurrerende smartphones. Dat gegeven plus de grotere accucapaciteit resulteert in een uitstekende accuduur. Wij kunnen de Oppo-telefoon bijna twee volle dagen gebruiken. Accustress hebben we daarom niet ervaren. Opladen kan het toestel lekker snel, namelijk met maximaal 45 watt. Je dient wel zelf de juiste adapter te kopen, want in de doos zit alleen een usb-c-kabel.

Zes jaar updates

De tijd dat een betaalbare smartphone maar heel kort updates kreeg, is gelukkig voorbij. Ook Oppo hanteert een prima updatebeleid. De A5 Pro kan rekenen op drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. De Oppo-software oogt wat druk en promoot wel heel graag commerciële apps en games, maar er valt mee te werken.

©Rens Blom

Oppo stopt de software vol commerciële apps en games.

Conclusie: Oppo A5 Pro kopen?

De Oppo A5 Pro is een vreemde eend in de bijt, maar op een positieve manier. Voor een sympathieke prijs koop je een smartphone die tegen een stootje én tegen water kan en erg lang meegaat op een accuduur. Op de specificaties ligt minder nadruk, maar ook die zijn – los van de schermresolutie – prima. Een lang updatebeleid maakt de prettige gebruikerservaring compleet.

Je borden, bekers, bestek, zelfs je houten spatels zijn kurkdroog als de vaatwasser zijn programma heeft afgewerkt. Alleen dat vermaledijde plastic bakje is nog helemaal nat. Lastig, helemaal als je het even bent vergeten en een flinke plens waswater over de onderste lade kiepert. Waarom blijft plastic altijd zo lang nat in de vaatwasser, en wat kun je eraan doen?

Lees ook: Hoe maakt een vaatwasser de vaat eigenlijk droog? Alle technieken uitgelegd

Waarom droogt plastic zo slecht? 

Dat plastic zo slecht droogt, heeft alles te maken met temperatuur. Kunststof is bijzonder slecht in het vasthouden van warmte. Dat is handig als je je prakje snel wilt invriezen, maar een stuk minder als je het aan de lucht wilt laten drogen. Je hebt ongetwijfeld weleens gemerkt dat glazen en borden nog een hele tijd warm blijven nadat de deur van de vaatwasser open gaat. Dat helpt bij het verdampen van het overtollige water. Plastic is binnen een mum van tijd weer op kamertemperatuur, dus dat warmte-effect is er vrijwel niet. 

Gelukkig zijn er een paar dingen die je kunt doen om het probleem iets kleiner te maken. 

Zet de deur open

De meeste vaatwassers zetten de deur automatisch op een klein kiertje als ze klaar zijn. Binnenin blijft het nog een hele tijd warm (dat is goed) en vochtig (dat is niet goed), waardoor het water op het plastic nog steeds niet goed droogt. Gooi de deur meteen lekker ver open, zodat de warme, vochtige lucht uit de vaatwasser kan ontsnappen en het water op het plastic sneller verdampt.

©Miele

Gooi die deur lekker open als het programma klaar is.

Extra dry

Nee, we hebben het niet per se over je gin-glazen: veel vaatwassers hebben een Extra Dry-programma, of iets met een soortgelijke naam. Bij die programma's wordt het drooggedeelte van het programma verlengd. Dat geeft het plastic de kans wat langer warm te blijven en meer water aan de lucht af te geven, zodat het droger is als de deur eenmaal open gaat. 

Zeoliet

Sommige moderne vaatwassers gebruiken zeolietkorrels. Zeoliet is een mineraal dat warmte afgeeft zodra het in aanraking komt met water. Het klinkt een beetje als een marketingbabbel, maar het zeoliet onttrekt continu vocht uit de lucht, waardoor er juist warme, droge lucht overblijft – een beetje zoals in je wasdroger. Het gevolg: plastic komt er een stuk droger uit. Vaatwassers die zeoliet gebruiken zijn doorgaans wel een stukje duurder. 

Glansspoelen

Glansspoelmiddel zorgt er niet alleen voor dat je glazen en kopjes er mooi uitzien, het helpt ook bij het drogen. Het laat het water makkelijker van het servies aflopen, waardoor er minder achterblijft. Gebruik je los glansspoelmiddel? Controleer dan regelmatig of het reservoir nog gevuld is. En als je merkt dat plastic toch slecht droogt, probeer dan eens een ander merk — het effect kan per middel verschillen.

©photopixel

Glansspoelmiddel is niet alleen handig voor glazen, het helpt ook tegen nat plastic.

Theedoek

Hoe fijn een vaatwasser ook is, soms gaat er niets boven de goede oude theedoek. Vooral plastic met een vreemde vorm, zoals diepe bakjes, deksels met clips of aparte drinkflessen, kan lang vocht vasthouden. Neem die er eerst even uit als je langs de vaatwasser loopt en haal de theedoek er even langs, dat scheelt je bij het uitruimen van de vaatwasser een hoop irritatie. 

Conclusie

Het is nooit lekker om de bovenste lade van de vaatwasser open te trekken en een hele plons water over je schone, droge vaat te zien stromen, alleen omdat er een plastic dekseltje nog vol water stond. Dat plastic snel afkoelt en water daardoor niet zo makkelijk verdampt is nu eenmaal zo, maar met een extra lang droogprogramma, genoeg tijd en voldoende glansspoelmiddel zorg je er wel voor dat kunststof zo snel mogelijk droogt. En anders zijn er altijd nog vaatwassers met zeolietkorrels – en theedoeken, natuurlijk.