December is dé cadeaumaand, maar we zitten er met zijn allen maar koeltjes bij. De gasprijzen en inflatie dwingen ons om op de centen te letten. Eline heeft dan ook besloten om in haar Cadeau Top 5 het noodzakelijke met het aangename te combineren: vijf cadeaus die je helpen energie te besparen. Zo geef je niet alleen gemak en comfort cadeau, maar weet je het hartje van de gierige Nederlander echt te bekoren.

🎄 De warmwaterkruik

“Hè Eline, wat een suf cadeau”, hoor ik je denken. Dat snap ik, maar dit cadeau heeft context nodig. Iedereen heeft dit soort kruiken namelijk al in huis liggen. Je grootouders gebruikte ze waarschijnlijk ook al tijdens koude winters. Maar wist je dat deze kruiken een houdbaarheidsdatum hebben? Waarschijnlijk niet. En jouw vrienden en familie, die weten dat vast ook niet. Het is best gevaarlijk om een kruik te lang te gebruiken; er kunnen namelijk scheurtjes in het rubber ontstaan, waardoor ze gaan lekken of zelfs volledig openscheuren. Dat is écht gevaarlijk, zeker met heet water erin. De houdbaarheidsdatum van een kruik herken ja aan de bloemvormige afdruk met een cijfer erin: de ‘date-daisy’. Het cijfer staat voor het jaar waarin de kruik is gemaakt. De bladeren van de bloem geven de maand aan, en de puntjes in de bladeren staan voor het aantal weken uit die maand. Geadviseerd wordt om een kruik niet langer dan drie jaar te gebruiken.

Om als cadeau wat aantrekkelijker te maken, kies je voor een hippe versie met een vrolijke hoes eromheen. Denk aan de veiligheid van je naasten: Een warm buik? Vervang die kruik!

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

🎄 De slimme stekker

Zelf was ik niet zo onder de indruk van een slimme stekker. Tot ik onderweg was naar het verre Noorden en me realiseerde dat ik de elektrische kachel op vol vermogen aan had laten staan. Mijn partner werkt dichter bij huis, en kreeg de schone taak om tussen twee meetings door de kachel thuis uit te zetten. Vanaf dat moment zit er altijd een slimme stekker tussen de kachel en het stopcontact.

Maar, er is meer! Zo’n slimme stekker bestuur je niet alleen op afstand, met je smartphone. Je kunt er ook mee meten wat het actuele stroomverbruik van het betreffende apparaat is. Dat inzicht leidt al snel tot flinke besparingen. Zo gebruik ik bijvoorbeeld mijn tweede monitor veel minder vaak, omdat dat ding onwijs veel stroom verbruikt tijdens een lange thuiswerkdag. Je kunt ook veel creatiever met de stekker omgaan. Gebruik hem eenvoudig als lichtschakelaar, of je zet er je koffiemaker mee aan, vanuit je bed.

©Vit - stock.adobe.com

🎄 Een slowcooker

Ik ben opgegroeid in Zuid Limburg, dus deze winter staan er zeker weer een aantal stoofpotten op het menu. Urenlang sudderen op een laag pitje, dat kenmerkt zo’n traditionele stoofpot. Maar met de huidige gasprijzen zit aan dat Limburgse zuurvlees al snel een extra zure nasmaak.

Een slowcooker is hiervoor het alternatief! Deze elektrische pan gaart gerechten langzaam, en verbruikt relatief weinig stroom. Je kunt er naast draadjesvlees ook heerlijke soepen, sauzen en andere gerechten in maken. Veel slowcookers hebben ook een warmhoudfunctie, of zijn te gebruiken als fondue-pan. Het ideale en veelzijdige cadeau dus, voor de Bourgondiër uit je kennissenkring.

©Robyn Mackenzie

Tip: lees ook ons artikel Kan een slim stopcontact geld besparen?

🎄 Luchtkwaliteitsmeter

Voor de gadgetfreak mag deze winter de luchtkwaliteitsmeter niet ontbreken. Je plaatst het apparaatje in een ruimte, en ziet live op je telefoon wat de actuele luchtkwaliteit in de kamer is. Van luchtvochtigheid, tot temperatuur en koolstofdioxide: alle statistieken worden nauwkeurig gemonitord.

Nu vraag je je wellicht af, hoe zo’n apparaatje je kan helpen bij het besparen op je energierekening? Het draait allemaal om ventilatie. We ventileren vaak verkeerd; te weinig, of juist veel te lang. Dat heeft invloed op onze gezondheid en het bepaalt hoeveel we moeten stoken om vocht te verdrijven om de luchtkwaliteit weer op orde te krijgen. Ik heb zelf gemerkt dat ik na het slapen veel te lang mijn ramen open laat staan om te luchten. Na twintig minuten luchten is de luchtkwaliteit alweer volledig verbeterd. Raampje dicht, en het hele huis blijft lekker warm. Goed geïsoleerde woningen moeten ook goed geventileerd worden. Een luchtkwaliteitsmeter helpt je om daar het juiste inzicht in te krijgen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

🎄 Last but not least…

Energie besparen? Korter douchen! Leuk idee, maar in de wintermaanden is het echt een uitdaging om ’s ochtends je warme douchecabine te verlaten. De oplossing? Een infraroodpaneel. De stralingswarmte van dit paneel verwarmt zeer lokaal en gericht. Je verwarmt dus niet een complete ruimte, maar merkt het verschil alleen als je er naast staat.

Het infraroodpaneel is om die reden ook behoorlijk energiezuinig. Ze zijn er in allerlei vormen, maten en prijzen. Mijn cadeautip zou een klein verplaatsbaar paneel zijn. Zet hem in de badkamer, en ervaar de heerlijke stralingswarmte als je uit de douche stapt. Zet hem naast je werkplek, en je hoeft je thermostaat niet meer aan te raken tijdens het stilzitten achter je computer. Wat mij betreft; het beste kerstjuweel is dit jaar een infraroodpaneel.

💡Wil jij zelf groene stroom opwekken? Overweeg zonnepanelen!

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.