De markt voor energie lijkt zo veranderlijk als het weer. Zo eindigt het prijsplafond op een moment dat de energieprijzen een opmerkelijke duikeling maken. Dat lijkt gunstig, maar we zien er vermoedelijk niets van terug in de portemonnee: de energierekening zal in 2024 juist fors stijgen. We praten je bij over de wettelijk opgelegde veranderingen in 2024 maar ook de minder in het oog springende wijzigingen, zoals de addertjes onder het gras bij energieleveranciers.

De tijd van hoge energieprijzen door onrust op de wereldmarkten, ligt gelukkig al even achter ons. Zo daalde de gasprijs na een piek in het najaar van 2022 gestaag in 2023. De huidige prijs ligt rond het niveau van eind 2012, en wordt opmerkelijk laag genoemd. Door de hogere gasbelasting in 2024 profiteer je daar echter maar beperkt van. Er staan ons in 2024 nog meer veranderingen te wachten. Zo verdwijnt het prijsplafond, en passen ook veel energieleveranciers hun eigen tarieven aan. Sommige wijzigingen zijn wat verborgen. Zo verhogen sommige bedrijven de leveringskosten of ze verlagen de terugleververgoedingen. Voor eigenaren van zonnepanelen wordt het om deze en andere redenen steeds uitdagender om een gunstig energiecontract te vinden.

©papan saenkutrueang

Prijsplafond verdwijnt

De overheid gaf het afgelopen jaar met het prijsplafond voor veel huishoudens wat verlichting voor de hoge energietarieven. Daardoor gold er feitelijk een maximaal tarief voor gas en stroom. Dit prijsplafond verdwijnt per 1 januari. Dat zal voor de meeste huishoudens niet veel gevolgen hebben: de prijzen voor energie liggen al een tijdje ver onder het prijsplafond. Maar het valt natuurlijk niet te voorspellen hoe de energietarieven zich in de toekomst gaan ontwikkelen.

Bovendien ontbreekt nu een vangnet mochten de tarieven weer fors stijgen. Daarom is het raadzaam om nog eens kritisch naar je energiecontract te kijken. Zeker als je een contract met tarieven boven het prijsplafond hebt, of een variabel contract. Houd er bij eventueel voortijdig opzeggen rekening mee dat de opzegboetes sinds juni 2023 zijn veranderd. De hoogte van de boete wordt in feite bepaald door de financiële schade die de energieleverancier lijdt bij een contractbreuk.

Energiebelasting

Je energierekening gaat veranderen in 2024. Voor de meeste huishoudens zal de rekening helaas flink stijgen. Met de invoering van het prijsplafond begin 2023 werd het btw-tarief weer teruggezet van de tijdelijke 9 procent naar 21 procent. Ook werd de energiebelasting verhoogd. In 2024 zal de energiebelasting op stroom met 14 procent worden verlaagd, maar de energiebelasting op gas gaat juist verder omhoog, met 19 procent. Hiermee wil de overheid stimuleren dat we minder gas gebruiken. Zuinig omgaan met gas zal hierdoor nog meer lonen. Overigens stijgt deze gasbelasting al jaren, en zijn we op een punt dat de gasprijzen voor ongeveer de helft uit belastingen bestaan.

Vereniging Eigen Huis vindt de belastingen te hoog, en stelt dat de hoge energietarieven al genoeg motivatie zijn om te verduurzamen. Bovendien komen veel huiseigenaren in geldproblemen of houden ze geen geld over om te verduurzamen.

Netbeheerkosten en leveringskosten

De netbeheerkosten gaan komend jaar omhoog, met naar schatting zo’n 8 euro per maand. Dat zijn de kosten die gemaakt worden om gas en stroom bij je thuis te brengen. Naast deze netbeheerkosten betaal je ook leveringskosten. Dat is een tarief per aansluiting (stroom en/of gas) per dag dat door de energieleverancier wordt vastgesteld. Hier moet je waakzaam zijn. Bij enkele energieleveranciers gaan deze leveringskosten zo ver omhoog, dat je zomaar zo’n 40 euro per jaar meer gaat betalen. Overigens, ook als je al een vast contract hebt, krijg je per 1 januari 2024 te maken met de genoemde veranderingen in de belasting en netbeheerkosten. Dat komt omdat in een contract eigenlijk alleen de kale leveringstarieven vast staan voor stroom en/of gas voor de afgesproken contractperiode.

Eigenaren zonnepanelen

Ben je op zoek naar een nieuw energiecontract? Houd er dan rekening mee dat energieleveranciers steeds vaker onderscheid maken tussen huishoudens met en zonder zonnepanelen. Als eigenaar van zonnepanelen kun je bijvoorbeeld te maken krijgen met geen of een lagere eenmalige korting of met hogere leveringskosten. Die eenmalige korting, soms ook loyaliteitsbonus genoemd, kan bij een jaarcontract oplopen tot meer dan 400 euro.

Wil je inzicht in de verschillen, dan kun je het beste twee vergelijkingen maken: met en zonder teruglevering. Zoek je een meerjarig contract, dan word je overigens door veel energieleveranciers geweerd, als bezitter van zonnepanelen. Of je krijgt een veel minder aantrekkelijk aanbod. Daardoor zul je eerder een eenjarig of variabel contract moeten accepteren. Dit laatste is over het algemeen wel duurder. Een driejarig contract is maar bij een handjevol energiebedrijven mogelijk.

©Alessandro Terranova

Terugleververgoeding omlaag

De salderingsregeling blijft ook in 2024 nog overeind. Je mag daarom je zelf opgewekte stroom nog steeds volledig wegstrepen tegen de afgenomen stroom. Wek je op jaarbasis meer op dan je hebt verbruikt? Dan krijg je daar een vergoeding voor, de zogenoemde terugleververgoeding. Die staat helaas wel steeds verder onder druk. Veel energieleveranciers hebben deze de afgelopen jaren versoberd. Een vergoeding van 5 tot 9 cent per kWh (exclusief energiebelasting en btw) is nu heel gangbaar. Enkele leveranciers blijven daar zelfs nog iets onder. Zo geeft Engie per 1 januari 2024 nog slechts een vergoeding van 4 cent per kWh.

De magere terugleververgoeding zou samenhangen met het feit dat het aantal zonnepanelen op daken van huizen en kantoorpanden fors is gegroeid in de afgelopen jaren. Daarom kost het energiebedrijven steeds meer om klanten hiervoor te vergoeden. Een nieuwe energiewet geeft wel hoop op een eerlijke terugleververgoeding. Let erop dat bij een variabel contract naast het tarief voor stroom en gas óók de terugleververgoeding kan worden gewijzigd. Controleer bij het afsluiten van een contract, óók als dat een vast contract is, of alle tarieven en dus ook de terugleververgoeding vaststaan!

Enkele leveranciers rekenen zelfs extra kosten voor terugleveren. Dat geldt bijvoorbeeld voor energieleverancier Vandebron, eigendom van Essent. Het laat klanten met zonnepanelen een vast bedrag per dag betalen voor de stroom die ze terugleveren aan het net. Ook OM Energie en Vrijopnaam gaan terugleveringskosten in rekening brengen per 1 januari 2024.

Stroomoverschot eerst zelf opmaken?

Produceer je op jaarbasis meer zonnestroom dan je opmaakt? En weet je nu al dat je voor een deel van je opgewekte stroom alleen een lage terugleververgoeding krijgt? Dan wordt het mogelijk interessanter om die stroom zelf op te maken. Daarbij speelt ook de vaak veel hogere gasprijs een rol. Zo kun je bijvoorbeeld je huis elektrisch (bij)verwarmen of met infraroodpanelen werken. Bij een hee lage elektriciteitsprijs hoef je niet eens voor de meest efficiënte elektrische verwarming te opteren.

Dynamisch contract

Lever je veel terug op jaarbasis, dan wordt een dynamisch energiecontract overigens al snel aantrekkelijker. Of beter gezegd, minder onaantrekkelijk dan het eerder was. Je ontvangt dan immers voor teruggeleverde stroom het tarief dat je ook zou betalen als je die stroom op dat moment zou afnemen. Leveranciers van dynamische contracten hebben een vaste opslag voor gas en stroom. We zien daarin bij de meeste leveranciers geen grote veranderingen in 2024.

De meeste aanbieders voeren geen onnodige prijsverhoging door; alleen de tariefwijzigingen van de overheid en netbeheerders. Toch moet je als je zonnepanelen hebt heel goed narekenen of een dynamisch contract voor jou financieel wel aantrekkelijk is. Kun je je verbruik goed sturen en heb je sowieso een hoog elektriciteitsverbruik door bijvoorbeeld een elektrische auto of een warmtepomp, dan kan een dynamisch contract interessant zijn. Heb je veel zonnestroom over op de momenten dat de elektriciteitsprijs laag of zelfs negatief is (en die kans is erg groot als er veel zonne-opwek is), dan ben je met een variabel of vast contract waarschijnlijk goedkoper uit.

Leestip: 10 tips om energie te besparen tijdens kerst

Philips introduceert de Baristina Plus Stainless Steel, een semi-automatische koffiemachine met een roestvrijstalen design en iced coffee-functie. Dit derde apparaat in de Baristina-lijn combineert een robuuste uitstraling met veel gebruiksgemak. Kan er echt niks verkeerd gaan? ID.nl testte het uit.

Ontwerp & specificaties

De Baristina Plus Stainless Steel is een matte, zilverkleurige koffiemachine waarmee je espresso, lungo en cold brew kunt maken van je eigen gewenste soort koffiebonen. In het apparaat zit een grinder die de bonen maalt, de gemalen koffie komt in het portafilter terecht en daarmee zet de Baristina een kop koffie in de gewenste sterkte. De machine is met zijn 5,8 kilo makkelijk te verplaatsen en niet overdreven groot: 35 centimeter hoog, 38 centimeter diep en 15 centimeter breed. De buitenzijde is uitgevoerd in RVS. Smaakvol, maar wel gevoelig voor vingerafdrukken (zoals alle apparaten van roestvrij staal).

©Versuni

Plaats in de Baristina-lijn & techniek

Deze machine is de derde variant in de Baristina-lijn. De eerste, de Baristina, bood in vergelijking met dit apparaat geen ice koffie en was eenvoudiger uitgevoerd. De tweede, de Baristina met Bean swap, bood de gebruikers de keuze om bij elke bak koffie te kiezen tussen twee soorten bonen, of een mix van beide. Dit derde, nieuwe apparaat is een premium-machine die naast een luxe uitstraling de kwaliteit van versgemalen koffie combineert met gebruiksgemak. Als extraatje vergeleken met het instapmodel is er dus de ice coffee-optie. Voor het koffiezetten zet de machine 16 bar pompdruk in voor optimale extractie.

Uitpakken & installatie

De machine zit deugdelijk verpakt in een grote doos met kartonnen bescherming. Er zit geen handleiding bij, alleen een sticker met iconen die aangeven wat er ongeveer moet gebeuren. We vinden dat echt een minpunt; wie nieuw is 'in de koffie' heeft toch wat meer informatie nodig over wat de machine precies kan.

Monteren is een groot woord voor wat je zelf nog moet doen om je eerste kop koffie te zetten. Je pakt het portafilter uit, spoelt het goed om en vult het waterreservoir van 1,2 liter. Dat kan door het reservoir los te halen uit de machine en onder de kraan te vullen. Handiger is het om het klepje bovenaan even open te doen en dan met een kan of maatbeker het water aan te vullen. Bovenin zit een reservoir voor koffiebonen. Ook dit open je met een klepje en vul je tot de rand. Dat is alles!

Bediening & functies

Dit apparaat is duidelijk ontwikkeld voor de koffieliefhebber die houdt van gemak en kwaliteit. De kwaliteit heb je natuurlijk deels zelf in de hand door het type koffiebonen dat je gebruikt. Het gemak uit zich in de bediening van de machine. Aan de bovenzijde zitten verschillende knoppen: een voor espresso, een voor lungo, een voor koffie waar je een ijskoffiedrank mee wilt maken, en een knop voor extra sterke koffie, voor als de standaardinstelling niet voldoende voor je is. Voor de ice coffee wordt de koffie eerst warm gebouwen waarna het doorstroomproces traag verloopt zodat de koffie langzaam afkoelt tijdens het zetten.

De instelling van de molen is niet aanpasbaar, het volume van de koffie in het kopje wel. Hier uit zich het gemis aan een handleiding, deze functie ontdekten we pas toen we op het YouTube-kanaal van Philips wat filmpjes bekeken over de bediening en functies. HIER vind je de betreffende video.

©Versuni

Workflow: van boon tot kop

Je duwt het portafilter in de gleuf links tot deze vastklikt. Dan kies je de gewenste drank, en beweegt (swipet) het portafilter helemaal naar rechts, waar de grinder zit. Het filter zit dan vast en de machine maalt de koffiebonen. Dat maakt uiteraard geluid, vergelijkbaar met andere koffiezetapparaten. Het filter spring terug naar de beginpositie, en de machine zet de gewenste hoeveelheid koffie. Stopt de keuzeknop met knipperen, dan is je 'bakkie' klaar. Het portafilter kun je dan loshalen, ondersteboven boven de vuilnisbak houden en met een druk op de knop de koffiedrab eruit werpen. Dat is alles.

Hier zie je in een Duitstalige video precies hoe dit werkt:

Praktijktest

Koffiemachines moeten natuurlijk getest worden en het liefst door veel verschillende mensen. Ons testexemplaar beleefde de vuurdoop tijdens een drukke verjaardagsvisite, waarbij alle koffiedrinkende bezoekers een kopje Baristina kregen. De vraag was of de machine snel genoeg zou zijn om mensen niet nodeloos lang te laten wachten, en of het geluid van het malen de gesprekken niet zou overstemmen. Voor beide aspecten slaagde de machine met vlag en wimpel. Iedereen was erg te spreken over de smaak van de koffie. Het waterreservoir van 1,2 liter is natuurlijk na enige tijd leeg, dus moet tijdens zulke bijeenkomsten tussentijds wel worden bijgevuld.

Aandachtspunt

Wel dook er een klein aandachtspunt op. Na enige tijd kwam er nogal waterige koffie met een raar kleurtje uit de machine en klonk het malen ook een beetje gek. De koffiebonen bleken op te zijn. Daar komt verder geen signaal of melding van, maar is iets om in de gaten te houden. Het deksel van het koffiebonen-reservoir is semi-transparant, dus normaliter zou je dat wellicht snel zien. Echter, de machine wordt niet geleverd met een handleiding, maar... met een paarse sticker precies op die plek! Als je die er niet afhaalt, zie je dus niet hoe het gesteld is met de voorraad koffiebonen.

Onderhoud & schoonmaak

De machine heeft verder weinig nodig aan energie van de gebruiker. Het lekbakje is afneembaar en kun je periodiek schoonmaken. Als je zorgt voor voldoende water en bonen en het portafilter elke keer leegmaakt na het zetten van een kopje koffie, kun je een tijd vooruit. Overigens: als je vergeet de drab weg te gooien en aan een nieuwe bak koffie wilt beginnen, kun je het portafilter niet naar de grinder bewegen, dan zit 'ie vast. Je kunt dus nooit verse koffie gemaald krijgen over de drab van een eerdere sessie.

©Versuni

Eindoordeel & alternatieven

Deze machine blinkt uit in gebruiksgemak en het robuuste design zal zeker een grote groep koffiedrinkers aanspreken. Het reservoir bevat genoeg water om de dag door te komen, en er kan eigenlijk niets misgaan tijdens het gebruik. De prijs is stevig vergeleken met de eerder uitgebrachte Baristina Bean Swap, die geen optie heeft voor ice koffie, maar wel weer de keuze biedt uit twee soorten koffiebonen. Ben je erg prijsbewust en wil je wel de genoemde functies voor espresso, lungo en ice koffie, maar geef je niks om verse bonen, dan is de L'OR Barista Absolu zeker een optie. Die werkt met cups maar is in functionaliteit identiek. Kies je voor je eigen bonen, stijl en gebruiksgemak, dat is de Baristina Plus Stainless Steel een goede keuze.

☕ Bekijk alle koffieapparaten van Philips op Kieskeurig.nl

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.