In dit wat pittige tweeluik buigen we ons over de installatie van Windows en gaan we die volledig naar eigen hand zetten. Eerst zorgen we ervoor dat alle updates, patches en drivers al netjes geïntegreerd zijn. In het vervolgartikel automatiseren we de installatie zodat Windows je niet langer met configuratievragen lastigvalt. Gebruikers, taal- en privacyinstellingen: Windows krijgt het allemaal mee vanuit de installatie.

We willen een opstartbaar medium maken waarmee je Windows volledig up-to-date en nagenoeg zonder verdere tussenkomst kunt installeren. Zo’n verregaande automatisering vergt best wat voorbereiding, maar is zeer leerzaam en daarna beschik je bovendien over een ‘magische’ installatiestick die je op verschillende pc’s kunt gebruiken. We kunnen ons namelijk best voorstellen datje als lezer van ComputerTotaal geregeld de vraag krijgt van buren en kennissen om ook bij hen de computerzooi op te ruimen. Een volautomatische (her)installatie kan je daarbij heel wat tijd en frustratie besparen.

Schijfinstallatiekopie

Je hebt allereerst een schijfkopiebestand van Windows 10 nodig, en dat vind je hier. Hier klik je op Hulpprogramma nu downloaden, waarna je de tool met een dubbelklik opstart. Vervolgens klik je op Akkoord, kies jeInstallatiemedia […] voor andere pc maken en duid je de gewenste Windows-versie aan, bijvoorbeeld Nederlands, Windows 10, 64-bits (x64). In het volgende venster selecteer jeISO-bestand en duid je een opslaglocatie aan.

Vind je deze procedure omslachtig, dan kun je dit iso-bestand ook rechtstreeks downloaden. Je moet Microsoft dan even wijsmaken dat je niet met een Windows-desktop-pc surft. We nemen Chrome als voorbeeld, maar ook in Edge Chromium is dit mogelijk. Surf naar de vermelde webpagina en druk op Ctrl+Shift+I voor het ontwikkelaarspaneel. Klik in dit paneel op het knopje met de drie puntjes en kies More tools, Network conditions. Onderaan, bij User agent, verwijder je het vinkje naast Select automatically en kies je in het uitklapmenu (bijvoorbeeld) Chrome – Android Mobile. Laat het paneel geopend en druk op F5 om de pagina te verversen. Bij Select edition selecteer je Windows 10 en bevestig je met Confirm. Je kunt nu ook taal en systeemtype (bijvoorbeeld 64-bit Download) aanduiden.

©PXimport

Installatiebestand

Eigenlijk heb je maar één bestand uit dit iso-schijfkopiebestand nodig en daarvoor moet je het schijfkopiebestand wel eerst uitpakken. Navigeer met de Verkenner naar het iso-bestand, klik dit met rechts aan en kies Koppelen. De inhoud van het iso-bestand belandt nu in een virtueel cd-station. Je doet er goed aan eerst in het menu Beeld van de Verkenner een vinkje te plaatsen bij Verborgen items.

Druk vervolgens op Ctrl+A zodat je de complete inhoud van het virtuele cd-station markeert en selecteert. Die kopieert en plak je met Ctrl+C en Ctrl+V in een lege map op je schijf (bijvoorbeeld d:\win10iso). Navigeer naar deze map en open hier de submap \sources.

Afhankelijk van hoe je het iso-bestand hebt gedownload (zie bij ‘Schijfinstallatiekopie’, via het hulpprogramma of rechtstreeks) zie je in deze submap nu het bestand install.esdof install.wim. Gaat het bij jou om install.wim, dan mag je meteen overstappen naar het deel ‘DISM GUI’ van dit artikel.

©PXimport

Esd naar wim

Het esd-bestand is eigenlijk een gecomprimeerd en versleuteld wim-bestand en om eruit te kunnen halen wat je nodig hebt, moet je dat naar een gewoon wim-bestand converteren. Klik daarvoor in het Windows-startmenu met rechts op Opdrachtprompt en kies Als administrator uitvoeren. Voer het volgende commando op de opdrachtregel uit:

dism /Get-WimInfo /WimFile:”d:\win10iso\sources\install.esd”

Hierbij vervang jed:\win10iso uiteraard door het juiste pad van je esd-bestand.

Dit commando geeft een lijst met indexnummers die elk naar een andere Windows-editie verwijzen. Wijzelf selecteren hier 1 (Windows 10 Home) omdat we hiervoor een legale productcode hebben. Het is nu zaak precies deze editie uit het esd-bestand te lichten en in een wim-bestand te plaatsen. Dat kan als volgt:

dism /export-image /SourceImageFile:”d:\win10iso\sources\install.esd” /SourceIndex:1 /DestinationImageFile:”d:\win10iso\sources\install.wim” /Compress:max /CheckIntegrity

Je vervangt indien nodig ook hier de paden. Merk op dat je via de parameter /SourceIndex:x het indexnummer van de gewenste Windows-editie meegeeft.

Na afloop mag je het originele esd-bestand verwijderen.

©PXimport

DISM GUI

Je hebt nu een geldig wim-installatiebestand en het is de bedoeling dat je daarin updates en stuurprogramma’s integreert. Daarvoor maken we graag gebruik van het gratis DISM GUI. Je vindt dit via www.tiny.cc/dismgui. Pak het gedownloade zip-bestand uit, klik met rechts op het exe-bestand en kies Als administrator uitvoeren.

In de tool open je het tabblad Mount Control. Klik op Choose WIM en verwijs naar het install.wim-bestand in je ‘uitpakmap’. Druk op de knop Display WIM Info. Onderaan, bij Index en Name, lees je het nummer en de naam van de Windows-editie af. Selecteer ditzelfde nummer in het uitklapmenu bij Index rechtsboven. Daarna klik je op Choose Folder bij Mount Location en verwijs je naar een lege map waaraan je het wim-bestand wilt koppelen (bijvoorbeeld d:\wimkoppeling). Bevestig met Mount WIM. De taak wordt uitgevoerd en na enige tijd verschijnt de melding van een succesvolle operatie.

Updates

Je hebt DISM GUI straks nog nodig om stuurprogramma’s en updates te integreren in het Windows-installatiebestand, een proces dat ook wel ‘slipstreaming’ wordt genoemd.

Laten we beginnen met het ophalen van de nieuwste updates. Je kunt hier zoeken op basis van zogenoemde KB-id’s (KB staat voor Knowledge Base), zoals je die terugvindt in (de geschiedenis van) Windows Update en in supportartikelen van Microsoft. Je kunt hier bijvoorbeeld zoeken naar KB4565503 (een cumulatieve Windows 10 64bit-update) maar je kunt ook alle updates van een bepaalde Windows-editie opvragen. Dat kan bijvoorbeeld met een zoekopdracht als Windows 10 2004 x64. Voor meer feedback hoef je slechts op zo’n item te klikken. Om het te downloaden klik je op Downloaden en vervolgens op het bijbehorende msu-bestand. De msu-bestanden die je in je Windows-installatie wilt, verzamel je netjes in één map (bijvoorbeeld d:\slipstream\winupdates).

©PXimport

Stuurprogramma’s

Herinstalleer je Windows wel vaker op dezelfde pc(‘s) en struikelt de installatie daarbij telkens over enkele stuurprogramma’s, dan neem je die beter ook in het installatiebestand op. We gaan er hier van uit dat de juiste drivers voor die pc al zijn geïnstalleerd. Maak voor deze drivers alvast een lege map aan, bijvoorbeeld d:\slipstream\drivers. Download vervolgens de gratis tool Double Driver. Die wordt weliswaar niet langer doorontwikkeld, maar die blijkt nog goed te functioneren in Windows 10. Een directe downloadlink is www.tiny.cc/dbdriver. Pak het zip-bestand uit en start dd.exe met een dubbelklik op. Ga naar het tabblad Back-up en klik op Scan Current System. je laat alleen een vinkje staan bij de drivers die je effectief mee wilt nemen in het installatiebestand. Klik op Backup Now, laat Structured folder geselecteerd, verwijs naar je bestemmingsmap en bevestig met OK.

©PXimport

Slipstream

Je beschikt nu over de nodige updates, patches en drivers. Die kun je nu via DISM GUI in het Windows-installatiebestand injecteren. Open hier het tabblad Driver Management en klik op Choose Driver Folder. Verwijs naar je drivermap, laat het vinkje bij Recurse staan en klik op Add Drivers. Onderaan verschijnen de opgehaalde stuurprogramma’s en die worden meteen in install.wim geïnjecteerd. Ga naar het tabblad Package Management voor je updates en volg hetzelfde scenario: klik op Choose Package Folder, duid je updatemap aan en klik op Add Packages. Dit slipstreamproces kan wel even duren.

Over nu naar het tabblad Mount Control. Hier klik je op Dismount WIM. Bevestig de vraag of je de wijzingen wilt doorzetten met Ja . Na afloop mag je DISM GUI sluiten en eventueel ook de mappen met drivers, updates evenals de wim-koppeling verwijderen.

©PXimport

Installatiemedium

Het is nu de bedoeling om alles uit de uitpakmap (in ons voorbeeld d:\win10iso), inclusief het geslipstreamde install.wim-bestand, over te zetten naar een opstartbare installatiestick. Stop hiervoor een (lege) stick van minstens 8 GB in je pc.

Open vervolgens de Opdrachtprompt en voer diskpart uit.

Achter de diskpart-prompt voer je dan de volgende 8 opdrachten uit:

list disk

select disk x

detail disk

clean

convert mbr

create partition primary

active

assign

Hierbij vervang je telkens de letter x door de stationsletter van je usb-stick. De opdracht detail disk laat zien dat je het juiste station hebt geselecteerd (toch?). Er duikt een Verkenner-venster op waarin je wordt gevraagd de stick te formatteren. Kies hiervoor FAT32 (standaard). Selecteer daarna met de Verkenner de complete inhoud vanje uitpakmap en kopieer die met Ctrl+C en Ctrl+V naar (de rootmap van) je zojuist geformatteerde stick.

Er kan zich echter een probleem voordoen als blijkt dat je wim-bestand groter is dan 4 GB, want dat past niet op een fat32-medium. je hebt dan feitelijk twee mogelijkheden. Of je formatteert de stick toch met nfts (maar mogelijk weigert die dan dienst op een uefi-systeem), of je maakt het wim-bestand compacter. Daartoe voer je als administrator vanaf de opdrachtprompt het volgende commando uit :

dism /export-image /SourceImageFile:”D:\win10iso\sources\install.wim” /SourceIndex:1 /DestinationImageFile:”D:\win10iso\sources\install.esd” /Compress:recovery /CheckIntegrity

Ook hier vervang je indien nodig de paden door je eigen versies, en dat geldt eveneens voor het cijfer achter /SourceIndex:. Het hele proces is arbeidsintensief en kan flink wat tijd in beslag nemen. Na afloop verwijder je dan het wim-bestand.

©PXimport

Windows-installatie

Stop de installatiestick in de beoogde computer. Je kunt het best eerst controleren of het set-upvenster van het uefi-bios zo staat ingesteld dat het systeem normaliter het eerst van je harde schijf opstart. Zo vermijd je namelijk dat na een automatische herstart weer van je stick wordt opgestart en de installatie helemaal opnieuw begint.

Schakel je pc in en roep het speciale bootmenu op (bijvoorbeeld met F12; raadpleeg de systeemhandleiding indien nodig). Zorg dat de pc van de stick opstart. Nadat je de gewenste partitie voor Windows hebt geselecteerd gaat de eigenlijke installatie van start, inclusief de juiste drivers en de meest recente updates.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.