Het is warm en je hebt trek in een ijsje. Maar geen zin om naar de ijsboer te wandelen. En je hebt ook geen ijsmachine in huis. Dan maar geen ijsje? Natuurlijk wel: in dit artikel leggen we uit hoe je ook zonder ijsmaker toch zelf het lekkerste waterijs en yoghurtijs kunt maken.

Lees ook: Zelf ijs maken: roomijs en sorbet met de ijsmachine

Dit heb je nodig om zelf ijs te maken

Heb je ineens trek in ijs? Het goede nieuws is dat je dan niet eerst naar de winkel hoeft om spullen aan te schaffen. De meeste benodigdheden heb je waarschijnlijk gewoon al in huis!

• Vriezer: Dit is natuurlijk essentieel voor het maken van ijs. Zorg ervoor dat er voldoende ruimte is voor je ijsvormen. Heb je geen losse vriezer maar een koelkast met een vriesvak? Dat kan natuurlijk ook!
• IJsvormpjes of plastic bekers: Voor waterijs heb je ijsvormen nodig. Als je die niet hebt, kun je ook plastic bekers en houten stokjes gebruiken.
• Blender of staafmixer: Dit is nodig om de ingrediënten te mengen.
• Lepel of spatel: Om alles goed te mengen en in de vormen te scheppen.

©Maksims_Liene | fotoduets - stock.adobe.com

Basisrecept waterijs

Waterijs is lekker en verfrissend, vooral op warme zomerdagen. Het is ook ongelooflijk eenvoudig te maken. Hier is een basisrecept:

Ingrediënten

• 500 ml water
• 200 gram suiker
• Sap van 2 citroenen

Stappen

• Meng het water, de suiker en het citroensap in een pan en breng het aan de kook. Roer tot de suiker volledig is opgelost.
• Laat het mengsel afkoelen.
• Giet het mengsel in de ijsvormen of plastic bekers.
• Zet de vormen in de vriezer en wacht tot het ijs volledig is bevroren. Dit duurt meestal ongeveer 4-6 uur.

Smaakvariaties waterijs: fris en (vooral) fruitig

Je kunt allerlei soorten fruit gebruiken om verschillende smaken waterijs te maken. Probeer bijvoorbeeld aardbeien, frambozen, mango of ananas. Pureer het fruit of snijd het in kleine stukjes of plakjes. Dat ziet er vaak ook nog eens heel spectaculair uit! Je kunt ook siroop gebruiken voor extra zoetheid en smaak.

Basisrecept yoghurtijs

Yoghurtijs (dat je waarschijnlijk ook wel kent onder de naam frozen yoghurt) is romig, heerlijk en een beetje gezonder dan traditioneel roomijs. Hier is een eenvoudig recept:

Ingrediënten

• 500 ml yoghurt
• 100 gram suiker
• 1 theelepel vanille-extract

Stappen

• Meng de yoghurt, suiker en vanille-extract in een kom.
• Giet het mengsel in een ondiepe, vriezerbestendige bak.
• Zet de bak in de vriezer. Roer het mengsel elke 30 minuten door met een vork, tot het volledig bevroren is. Dit duurt meestal ongeveer 3-4 uur.

Smaakvariaties yoghurtijs: van pindakaas tot wodka

Net als bij waterijs, kun je verschillende soorten fruit gebruiken om je yoghurtijs op smaak te brengen. Je kunt ook honing, noten of chocoladeschilfers toevoegen voor extra smaak en textuur. Een lepeltje pindakaas en stukjes banaan vormt ook een heel fijne yoghurtijscombinatie. Of gepureerde frambozen met een scheutje wodka. Alcohol toevoegen (met mate natuurlijk, en niet als je ijs voor kinderen maakt) zorgt er bovendien voor dat het ijs net wat schepbaarder wordt. Ook leuk: je yoghurtijs versieren met allerlei toppings 👇.

©Esther Hildebrandt - stock.adobe.com

Zo bewaar je je zelfgemaakte ijs het best

Zelfgemaakt ijs is het lekkerst als het vers is, maar je kunt het (mocht er iets overblijven) ook bewaren. Bewaar het in een luchtdichte bak in de vriezer. Zo voorkom je dat het ijs uitdroogt en ook kan het dan geen vreemde smaken of luchtjes van andere voedingsmiddelen in de vriezer opnemen. Je ijs blijft meestal ongeveer 2-3 weken goed in de vriezer. Het is echter het beste om het binnen een week te eten, want na een week gaan smaak en textuur toch een beetje achteruit.

Conclusie

Zoals je ziet, is het maken van je eigen ijs zonder ijsmachine niet alleen mogelijk, maar ook verrassend eenvoudig. Of je nu kiest voor verfrissend waterijs of romig yoghurtijs, je hebt de vrijheid om te experimenteren met smaken en ingrediënten om je perfecte ijs te creëren. Dus waar wacht je nog op? Duik de keuken in en begin met het maken van je eigen heerlijke ijs!

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.