ID.nl logo
Sonos Playbase –  Toch geen spuit elf
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Sonos Playbase – Toch geen spuit elf

Na een ontwikkelperiode van 4 jaar is daar de Sonos Playbase. Een speaker met dezelfde functionaliteit als de Playbar, maar dan voor onder je televisie. Is de Playbase een vertraagd product in een stagnerende markt, of lukt het Sonos wel om de soundbar van de troon te stoten?

Het concept achter de Playbase, een speaker voor onder je televisie of monitor, is niet nieuw. Andere fabrikanten kwamen al eerder met een soortgelijk systeem. Toch heeft de soundplate nooit de soundbar van de troon kunnen stoten als het gaat om audio voor je televisie.

Design

Van het openmaken tot de verpakking tot het plaatsen van de speaker; de Playbase is een machtig apparaat. ’t Is bepaald geen kleine speaker en het gewicht mag er ook zijn. De verpakking is van hard karton en verzegeld met stevige plastic schuifsloten. Dit alles geeft een premium eerste indruk.

©PXimport

Hoewel de Playbase in mijn geval nogal vloekte met de kleur van het televisiemeubel, vind ik de speaker an sich geen straf om naar te kijken. Vooral de witte variant die ik mocht testen heeft een bijna futuristische uitstraling en zal dan ook niet misstaan in moderne woonkamers. Ik ben er nog niet helemaal zeker van of ik het ronde ontwerp mooi vind.

©PXimport

De meeste televisiemeubels zijn rechthoekig en de Playbase steekt met de ronde hoeken wel af met het meubel. Als je televisie ook nog eens een rechthoekig voetstuk heeft, voelt de vorm van de Playbase een beetje misplaatst aan.

Wat ik wel heel mooi vind aan de Playbase is de speakergrill. De individueel geboorde gaatjes zijn niet zichtbaar vanaf de plek waar ik normaal gesproken naar de televisie kijk. Het resultaat is een speaker die niet zo bombastisch oogt en hierdoor veel beter kan opgaan in het meubilair.

©PXimport

De Playbase heeft drie aanraakgevoelige knoppen. Twee voor volumeregeling en een knop die zowel als mute- als startknop dient. Bij het aanzetten van je televisie, schakelt de Playbase automatisch over naar het geluid van je televisie. Zo hoef je niet per se de app te openen om de juiste geluidsbron te selecteren.

©PXimport

Als de televisie uitstaat, start je met de middelste knop de laatstgekozen muziekbron. Zo kun je na het uitzetten van je televisie eenvoudig overschakelen op je favoriete afspeellijst of radiostation met één druk op de knop. Door over de drie knoppen van links naar rechts te swipen, ga je naar het volgende nummer of radiostation. Als je de andere kant op swipet, ga je naar het vorige nummer of radiostation. Met dit handigheidje hebben de drie knoppen toch meer functionaliteit dan verwacht.

Installatie

De installatie van de Playbase is net als ieder ander product van Sonos enorm makkelijk. De Playbase is echter wel opvallend minimalistisch qua aansluitingen. Met een ingang voor stroom, LAN en optische geluidsinvoer telt de Playbase niet meer dan 3 poorten. Het gezegde luidt “less is more”, maar persoonlijk vind ik het niet optimaal. Is het bij een high-end product als de Playbase te veel gevraagd om de keuze te hebben tussen optisch en HDMI of RCA? Toch verbaast het me niet volledig, aangezien de Playbar deze aansluitingen ook niet had.

Het gebrek aan aansluitingen zou de Playbase kunnen limiteren, maar het versoepelt ook het installatieproces. Nadat je de Playbase hebt voorzien van stroom, herkent de Sonos-app na een druk op de knop meteen de Playbase. De app begeleidt je verder door een installatie die niet alleen heel eenvoudig was, maar ook nog eens vlekkeloos verliep. Dat laatste is bij veel producten nog maar de vraag.

Na het aansluiten van de optische kabel en het deactiveren van de speakers van je televisie, kun je met de afstandsbediening die je gewend bent het geluid regelen van je televisie en dus de Playbase. Ik stond er versteld van hoe snel de Playbase volledig werkend was.

©PXimport

Trueplay

©PXimport

Nadat de Playbase is geïnstalleerd, wordt je gevraagd om de speaker goed af te stellen met behulp van Trueplay. Dit is een proces waarbij je door de kamer loopt met je iPhone, terwijl de Playbase via de microfoon van je smartphone de interne speakers afstemt op de ruimte. Via de app krijg je een duidelijk handleiding voor het goed uitvoeren van het proces.

Volgens de app kost het afstemmen van de ruimte slechts enkele minuten. Na het uitvoeren van het Trueplay-proces, kreeg ik via de app de vraag of ik een hoesje om mijn smartphone had zitten. Toen ik deze vraag beantwoordde met “ja”, kreeg ik de droge opmerking dat ik het nogmaals moest doen, maar dan zonder hoesje. Het lijkt me logischer dat je deze melding geeft voordat je iemand op expeditie stuurt door zijn eigen woonkamer. Voor een installatie die verder zo soepel verliep, vond ik dit wel een vrij domme ontwerpfout.

Werkt het ook?

Niet iedereen heeft zijn of haar speaker op dezelfde plek staan, waardoor de Playbase in iedere ruimte anders kan klinken. Het is dan geen rare gedachte dat een speaker de ruimte scant via een externe microfoon om zichzelf af te stemmen op de ruimte. Of het ook werkt? Ik heb er vrij weinig van gemerkt, doordat het geluidsbeeld van de Playbase op zichzelf al vrij breed was.

Diensten

Nadat de Playbase volledig is geïnstalleerd, is het tijd om diensten toe te voegen aan de app. Bij zowel Spotify als Apple Music was het simpelweg een kwestie van het aantikken van de dienst en het invoeren van je je wachtwoord. Beide diensten kun je volledig bedienen via de Sonos-app. Het is ook mogelijk om met de app van de streamingdiensten zelf de Playbase als geluidsuitvoer te kiezen.

Sonos ondersteunt ook audio van CD-kwaliteit (1.411 kbps). Om hiervan te genieten heb je wel een dienst zoals TIDAL nodig, die muziek in deze kwaliteit kan aanbieden. Sonos ondersteunt naar eigen zeggen nog geen hi-res audio (9.215 kbps), omdat “de wereld eerst nog moet overschakelen op CD-kwaliteit”.

Wanneer je gebruikmaakt van meerdere streamingdiensten, zal je merken dat de Sonos-app zoekresultaten toont van alle diensten die je hebt gekoppeld. Een leuk extraatje, maar het aantal gebruikers dat zowel Spotify, Apple Music als TIDAL gebruikt zal niet enorm groot zijn.

©PXimport

Geluid

Op het belangrijkste gebied stelt de Playbase niet teleur. Zowel muziek als geluid van je televisie komt goed tot zijn recht en voor een speaker zonder externe subwoofer kan de Playbase verrassend goed een toontje lager zingen. Over een toontje lager gesproken; het is mogelijk om via de Sonos app de nacht- en spraakversterkingstand te activeren. Bij de nachtstand worden harde geluiden gedempt en zachte geluiden iets harder, terwijl de spraakversterkingsstand vooral de hoge spraaktonen versterkt.

©PXimport

De spraakversterkingsstand heb ik persoonlijk vrijwel niet gebruikt, doordat de Playbase al helder genoeg was van zichzelf. De nachtstand kwam echter wel goed van pas, aangezien het heel eenvoudig is om het hele huis wakker te maken als je ’s avonds de Playbase aanzet. Het geluid van de soundplate van Sonos draagt ver, heel ver. In een gewoon rijtjeshuis kan de Playbase de hele benedenverdieping laten meegenieten met het geluid van de televisie of je favoriete afspeellijst. Hoewel de Playbase smaller is dan de meeste soundbars, doet deze niet onder voor het virtuele stereogeluid die bredere speakers kunnen produceren.

Subwoofer

Sonos heeft er veel moeite in gestoken om een geïntegreerde subwoofer in de Playbase te stoppen. Deze moest plat genoeg zijn om in de behuizing te passen, zonder dat dit ten koste ging van het vermogen van de subwoofer

©PXimport

Door dit ontwerp heb je op een normaal volumeniveau naar mijn mening geen subwoofer nodig voor je lage tonen. Wanneer je het volume harder zet, merk je echter wel dat de kleine subwoofer het simpelweg niet kan bijbenen. Vooral muziek komt op op hogere volumeniveaus niet volledig tot zijn recht met de Playbase.

Het feit dat de Playbase een geïntegreerde subwoofer heeft, geeft wel een belangrijk voordeel aan van een sounplate ten overstaande van een soundbar. Door de grotere kastruimte die nodig is om de televisie te dragen, kan de fabrikant meer speakers en zelfs een subwoofer kwijt in de behuizing. Zo wordt een dergelijke speaker echt een alleskunner en heb je geen externe subwoofer nodig. Vooralsnog is de Sonos Sub een welkome toevoeging, vooral bij hogere volumes.

Prijs

Bij Sonos betaal je niet alleen voor het geluid, maar ook voor de naam en de streaming audiotechnologie waar ze al jaren om bekendstaan. Met een prijskaartje van 799 euro is de Playbase, zoals je van Sonos misschien wel gewend bent, een prijzige speaker. Is de Playbase té duur? Nee, dat niet. Als je al hebt geïnvesteerd in een Sonos-systeem en je wil geen soundbar of kan deze simpelweg niet kwijt, is de Playbase zeker het overwegen waard.

De Playbase wordt naast de Playbar gepositioneerd, maar de soundbar van Sonos is inmiddels via derde partijen voor 100 euro goedkoper te krijgen. Toch rechtvaardigt de geïntegreerde subwoofer in de Playbase de (nu nog) hogere prijs. De aanschaf van de ruim 700 euro kostende Sonos Sub is namelijk veel minder noodzakelijk bij de Playbase dan bij de Playbar.

©PXimport

Conclusie

Op het eerste gezicht leek de Playbase mij een spuit elf, maar ik ben in de loop van de week van gedachten veranderd. Het virtuele stereogeluid is goed, maar kan niet concurreren met een brede soundbar. Toch vind ik de Playbase een fijner product dan menig soundbar. De geïntegreerde subwoofer in de Playbase is namelijk zo goed gelukt, dat ik er niet gek van zou opkijken als dergelijke systemen in de toekomst de externe subwoofer voorgoed uit de woonkamer zouden verbannen. De Playbase heeft mijn interesse voor dergelijke speakers in ieder geval weer aangewakkerd.

Uitstekend
Conclusie

**Prijs** €799,- **Verbinding** Optisch & Wifi **Gewicht** 8600 gram **Afmetingen** 720 x 58 x 380mm **Minimale frequentie** 56Hz **Maximale frequentie** 20kHz **Website** [Sonos.nl](http://www.sonos.com/nl-nl/shop/playbase.html)

Plus- en minpunten
  • Design
  • Bediening
  • Subwoofer
  • Geluid
  • Prijs
  • Alleen optisch
▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!