No More Ransom bestaat een jaar. Het samenwerkingsverband tussen de politie en beveiligingsbedrijven is naar eigen zeggen erg succesvol, al moet er nog heel veel gedaan worden voor ransomware echt effectief kan worden bestreden.

Precies een jaar geleden drukten agenten van het Team High Tech Crime op een symbolische rode knop om nomoreransom.org online te brengen. Tijdens een presentatie samen met Europol en beveiligingsbedrijven Kaspersky en McAfee (toen nog onderdeel van Intel) begon het initiatief, dat in een jaar uitgroeide tot succes.

Gratis tools

No More Ransom is een website waar gratis tools worden aangeboden om ransomware te ontsleutelen. Slachtoffers kunnen er een geïnfecteerd bestand uploaden om te zien of er een tool beschikbaar is die de files kan ontsleutelen. Ook staan er tips op de website waarmee slachtoffers zich beter kunnen wapenen tegen ransomware.

Balans opmaken

Nu het initiatief een jaar oud is, willen de makers graag de balans opmaken. Op de website van de politie worden indrukwekkende cijfers genoemd: 28.000 slachtoffers geholpen, 104 verschillende soorten ransomware die kunnen worden ontsleuteld, 109 aangesloten partners en 1,3 miljoen bezoekers tot nu toe.

Verschillende cijfers

Wat ontbreekt is een schatting van het bedrag dat daarmee is 'gered' van de slachtoffers. Dat cijfer werd een tijd lang vaak genoemd door zowel de politie als de deelnemende beveiligingsbedrijven, die trots claimden miljoenen euro's te hebben gered die anders naar ransomwarecriminelen zouden gaan. De politie noemde daarbij vorig jaar een bedrag van 1,35 miljoen euro, terwijl Kaspersky het had over een miljoen dollar.

Aanmerkingen

Dit keer is het bedrag wijselijk weggelaten. Het gaat immers altijd alleen om schattingen - niemand kan precies berekenen hoeveel geld er wordt bespaard door No More Ransom, tenzij ieder slachtoffer dat wordt geholpen de losgeldeis aan de politie laat weten. Dat gebeurt niet, dus moeten de oprichters het doen met berekeningen op de achterkant van een bierviltje: 2.500 slachtoffers (in oktober) keer een gemiddelde van 500 euro = 1,3 miljoen euro bespaard.

Metingen

Ook op het aantal geholpen slachtoffers is wel wat aan te merken. Hoewel de politie heel stellig voor 28.000 gaat is het verre van zeker dat dat het daadwerkelijke aantal slachtoffers is - al kan dat aantal alleen maar omhoog. No More Ransom maakt voor die cijfers gebruik van data van beveiligingsbedrijven, die meten hoe vaak een tool wordt ingezet en hoeveel bestanden daarmee worden ontsleuteld. Sommige bedrijven die meedoen meten dat echter niet, of meten op een heel andere manier waardoor definitieve cijfers kunnen afwijken. In ieder geval is wel zeker dat het gaat om minimaal 28.000 systemen.

'Do (not) pay!'

Er zijn weinig definitieve cijfers bekend over hoeveel slachtoffers uiteindelijk betalen voor ransomware, maar de roep dat niet te doen wordt alleen maar luider. Al langer roepen zowel de politie als de diverse beveiligingsbedrijven het mantra 'Do not pay', en zeker nu No More Ransom een succes blijkt wordt dat narratief alleen maar sterker. "Dat is zeker het geval nu blijkt dat er eindelijk een alternatief voor betalen is", zegt Raj Samani, de CTO van McAfee in gesprek met PCM.

Maar eigenlijk...

Maar achter de schermen klinkt ook een ander geluid. Ja, betalen voor ransomware ondersteunt criminaliteit en geeft nooit de garantie dat een slachtoffer zijn bestanden terug krijgt, zegt de politie. Slachtoffers worden in het toekomst waarschijnlijk opnieuw getroffen en zijn moeilijker te beschermen, zeggen de beveiligingsbedrijven. In werkelijkheid weet iedereen wel dat betalen in sommige gevallen zin heeft. Off the record zijn er best verhalen bekend van bedrijven die failliet waren gegaan als ze het losgeld niet hadden betaald, en zelfs de politie durft het extreem grijze gebied te doorkruisen door te zeggen dat de logica zegt dat betalen zin heeft.

Relatief grote kans

Criminelen gooien hun eigen business-model in als ze bestanden niet ontsleutelen. De kans is relatief groot dat je je bestanden daarom toch terugkrijgt", vertelde Team High Tech Crime-coördinator Ton Maas vorig jaar aan PCM. Hij doelt daarmee op het feit dat ransomware vaak draait om 'betrouwbaarheid': een slachtoffer dat googelt en ziet dat hij bij een bepaalde vorm van ransomware zijn bestanden toch niet terugkrijgt, gaat niet betalen. Andersom, als er veel succesverhalen over een specifiek gijzelvirus zijn, zal hij dat eerder proberen. De kans dat je je bestanden terugkrijgt is dus redelijk groot - maar dat kan de politie natuurlijk nooit zeggen.

Het is daarom moeilijk te zeggen hoeveel gebruikers wel of niet betalen voor ransomware, maar het is wel een feit dat er met No More Ransom tenminste een kans is om het fenomeen te bestrijden.

Te weinig aangiftes

Wat wel tegenvalt is het aantal aangiftes dat wordt gedaan na een ransomware-aanval. Dat vertelt John Fokker van het Team High Tech Crime in een interview aan PCM. Hij wil niet speculeren over de reden dat het aantal aangiftes achterblijft, maar waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat veel slachtoffers denken dat de politie weinig met aangiftes kan.

Lastig proces

Ook het aangifteproces is niet altijd even handig. No More Ransom vertelt bijvoorbeeld op de website wel wat een slachtoffer moet doen en moet meenemen, maar aangifte kan niet online worden gedaan, alleen op het bureau. Voor veel slachtoffers is dat te veel gedoe, zeker als het gaat om een relatief laag bedrag en een abstracte misdaad zoals ransomware.

Eigen schuld

Een deel van de gebruikers denkt bovendien dat het hun eigen schuld is dat ze slachtoffer zijn geworden van gijzelsoftware en dat ze daarom minder recht op hulp hebben. In sommige gevallen denken slachtoffers zelfs dat ze zelf iets verkeerd hebben gedaan, bijvoorbeeld als ze ransomware hebben binnengehaald bij het (illegaal) downloaden van een film.

Voorkomen blijft beter dan No More Ransom

Ondanks alle maatregelen is het nog steeds het slimst om je gewoon goed te beschermen tegen ransomware. Maak daarom goede backups en controleer die regelmatig, en zorg dat je leert hoe phishing-mails eruit zien. Dan krijg je met een beetje geluk helemaal nooit te maken met No More Ransom.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.