Voor speakers waarop je muziek streamt via Apples AirPlay-muziekprotocol moet je diep in de buidel tasten. Voor een fractie van die prijs configureren we een Raspberry Pi 2 zodat hij AirPlay ontvangt en hangen we er losse speakers aan. In dit artikel leggen we je uit hoe je dit voor elkaar krijgt.

Stap 1 - Raspbian installeren

We gaan ervan uit dat je het besturingssysteem Raspbian op de Raspberry Pi 2 hebt geïnstalleerd (zie ook dit artikel). Heb je NOOBS gebruikt om een ander besturingssysteem op je Pi te zetten, zoals OpenELEC, dan is dat eenvoudig terug te draaien. Steek de voeding van je Raspberry Pi 2 in een stopcontact en houd onmiddellijk de Shift-toets ingedrukt om het installatieprogramma opnieuw te openen.

Stap 2 - Benodigdheden installeren

Vervolgens updaten we de pakketinformatie van Raspbian met het commando sudo apt-get update, zodat we de nieuwste versies van alle software kunnen downloaden. Daarna upgraden we alle software op de Pi met het commando sudo apt-get upgrade naar de nieuwste beschikbare versies. En we installeren een boel pakketten die we nodig hebben om hierna de AirPlay-software te kunnen installeren: sudo apt-get install autoconf libtool libdaemon-dev libasound2-dev libpopt-dev avahi-daemon libavahi-client-dev libssl-dev.

©PXimport

Installeer met commando's de juiste benodigdheden.

Stap 3 - Shairport Sync installeren

Om audio naar onze Pi te streamen via het AirPlay-protocol gebruiken we de software Shairport Sync. Download de broncode met de opdracht git clone https://github.com/mikebrady/shairport-sync.git, navigeer naar de gedownloade directory met cd shairport-sync, voer de opdracht autoreconf -i -f uit en compileer de broncode met ./configure --with-alsa --with-avahi --with-ssl=openssl && make. Tot slot installeren we de software met sudo make install.

Stap 4 - Shairport Sync starten

Start nu Shairport Sync met de opdracht shairport-sync -a RaspberryPlay -- -d hw:0 -t hardware -c PCM. Vervang RaspberryPlay door een naam naar keuze en zet die tussen aanhalingstekens als er een spatie in voorkomt. Dat is de naam waaronder je Pi zichtbaar is bij AirPlay-compatibele apparaten. Als je op je iPad of iPhone het AirPlay-menu opent, zie je de Raspberry Pi tussen de beschikbare apparaten staan om audio naar te streamen. In iTunes kun je de Pi kiezen als je op het icoontje naast de volumeregelaar klikt. En OS X laat zelfs toe om je Pi als standaard audio-uitvoerapparaat te gebruiken via de menu's Systeemvoorkeuren / Geluid / Uitvoer.

©PXimport

In OSX kun je je Pi als standaard audio-uitgang gebruiken.

Stap 5 - Testen en tweaken

Sluit speakers aan op je Pi en test het streamen eens. Als je daarvoor de jackaansluiting van de Pi gebruikt, zul je wel merken dat er vrij veel ruis op zit. Daarom dat we verder in deze workshop een externe usb-geluidskaart gebruiken. Maar voor de test volstaat de jackaansluiting. Het audiovolume staat overigens standaard vrij laag in Raspbian. Sluit Shairport Sync af met Ctrl+C. Met de opdracht alsamixer open je een volumeregelaar. Met de pijltjestoetsen omhoog en omlaag pas je het volume aan. Ga niet boven de 80%, want dan wordt het geluid sterk vervormd. Met een druk op Esc sla je de instelling op.

Stap 6 - Automatisch opstarten

Nu moeten we er nog voor zorgen dat Shairport Sync automatisch opstart wanneer de Pi opstart. Daarvoor passen we het opstartscript aan. Open het met het commando sudo nano /etc/init.d/sharepoint-sync en ga naar regel 66, die begint met start-stop-daemon --start en eindigt met -d || return 2. Voeg achter de -d de volgende opties toe: -a RaspberryPlay -- -d hw:0 -t hardware -c PCM. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit het af met Ctrl+X. Herstart nu je Pi en probeer nog eens muziek te streamen naar je Pi.

©PXimport

Shaiport Sync automatisch opstarten als je Pi start.

Betere audio

De ingebouwde geluidsuitvoer van de Raspberry Pi is niet van al te goede kwaliteit. Gelukkig bestaan er heel wat oplossingen om daar iets aan te doen. Het eenvoudigste is een usb-geluidskaart. Het voordeel daarvan is ook dat je het in andere projecten kunt hergebruiken. Zelfs een goedkope usb-geluidskaart geeft al een merkbaar betere geluidskwaliteit. Daarnaast bestaat er ook audiohardware die speciaal voor de Raspberry Pi is ontworpen, zoals de HiFiBerry: de DAC+-versie heeft een analoge uitvoer en de Digi+-versie een elektrische en optische SPDIF-uitvoer.

Stap 7 - USB-geluidskaart

Aangezien de jackaansluiting van de Raspberry Pi geen denderende geluidskwaliteit geeft, steken we een usb-geluidskaart in onze Pi. We kozen voor de LogiLink TODO, die standaard door Raspbian is ondersteund. Kijk op de wiki van elinux.org (zie ook dit artikel) voor een uitgebreide lijst van ondersteunde geluidskaarten. Controleer met de opdracht aplay -l of je geluidskaart wordt herkend. Naast je card 0 (de interne audiohardware van de Pi) krijg je een card 1 te zien waarbij USB Audio staat.

©PXimport

Een USB-geluidskaart geeft betere geluidskwaliteit.

Stap 8 - USB-geluidskaart eerst

De Pi geeft voorrang aan zijn eigen audiohardware. We gaan nu instellen dat Raspbian de voorkeur geeft aan de usb-geluidskaart, niet alleen voor Shairport Sync, maar voor alle programma's die audio gebruiken. Open het configuratiebestand van ALSA (TODO) met de opdracht sudo nano /etc/modprobe.d/alsa-base.conf. Vind de regel met options snd-usb-audio index=-2 en vervang die door options snd-usb-audio nrpacks=1. Sla het bestand op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X.

Stap 9 - Alias

Voor de volgende stap moeten we de alias van de usb-geluidskaart te weten komen. Voer de opdracht aplay -L uit. Bij ons zien we in de uitvoer onder andere front:CARD=Set,DEV=0. De alias is dan front:Set. Maak dan een configuratiebestand voor asound aan met het commando sudo nano /etc/asound.conf en plaats daarin achtereenvolgens de regels (waarbij je in de laatste regel in plaats van front:Set uiteraard de juiste alias in jouw situatie gebruikt):

pcm.mmap0 {

type mmap_emul;

slave {

pcm "hw:0,0";

}

}

pcm.!default front:Set

©PXimport

Maak een configuratiebestand aan voor de alias van jouw USB-geluidskaart.

Stap 10 - Volumemixer

Nu moeten we nog nakijken hoe de volumemixer van de usb-geluidskaart heet. Bij de interne audio van de Pi is dat PCM. Open nog eens alsamixer om het geluidsvolume aan te passen en kijk welke naam er onder het volumebalkje en achter Item: staat. Bij onze LogiLink TODO is dat Headphone. Open terug het opstartscript van Shairport Sync met het commando sudo nano /etc/init.d/shairport-sync en ga naar regel 66. Vervang daar -c PCM door -c Headpone of de overeenkomstige naam in jouw situatie. Reboot daarna je Pi en sluit je speakers op de audio-uitvoer van de geluidskaart aan. Stream opnieuw de audio van je Apple-apparaat naar je Pi en geniet van de betere geluidskwaliteit.

Stap 11 - Volume-instellingen opslaan

Tot nu toe moesten we na elke reboot opnieuw het volume veranderen in alsamixer omdat de standaardinstelling van het volume heel laag staat. Gelukkig kunnen we dat zelf ook definitief instellen. Start alsamixer en stel het volume in. Met de pijltjestoetsen naar links en rechts kun je van audio-uitvoer veranderen en met F6 kies je andere audioapparaten. Als je alles hebt ingesteld, druk je op Esc om je instellingen op te slaan en voer je daarna de opdracht sudo alsactl store 0 uit om je instellingen definitief op te slaan. Na een reboot blijft je volume nu zo hoog staan als je hebt ingesteld.

©PXimport

Zo sla je volume-instellingen op, wel zo handig.

Stap 12 - Meer opties

Shairport Sync ondersteunt nog heel wat opties. Bekijk de webpagina op GitHub voor meer informatie. Een interessante eigenschap van Shairport Sync is dat het altijd gesynchroniseerd blijft met de bron van de audio en dus ook met andere apparaten waarnaar dezelfde audio gestreamd wordt. Dat betekent dat multiroom-audio eenvoudig mogelijk is: plaats gewoon in elke kamer een Pi die Shairport Sync draait.

Speakers

Aan je speakers kun je zoveel of zo weinig geld uitgeven als je wilt. Voor een kleine ruimte of incidenteel gebruik volstaan zeker draagbare speakers die je al voor een tientje vindt. Ook een bluetooth-speaker is mogelijk, maar dat vereist wat extra configuratie en biedt doorgaans geen hoge audiokwaliteit. Voor enkele tientjes heb je al goede pc-speakers. Voor grotere ruimtes heb je uiteraard wat meer vermogen nodig en kijk je beter naar hifi-speakers.

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.