Lange tijd leken kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, AI) en machine learning vooral beloftes maar het belang en de kracht ervan neemt jaarlijks sterk toe en dus hun aanwezigheid ook. Dat we nog geen huisrobot hebben die onze vervelende klusjes doet en waar we vervolgens een goed gesprek mee kunnen voeren, wil niet zeggen dat AI niet nu al overal om ons heen is.

Eerder schreven we al over de kunsten van AlphaZero dat zichzelf had leren schaken en vervolgens in een match over 100 partijen het sterkste schaakprogramma ter wereld (Stockfish) wegvaagde. Eind 2018 verschenen data van een tweede match, ditmaal over 1000 partijen en hierin speelden de makers met allerlei parameters (zoals meer bedenktijd voor Stockfish).

Het gaf een fascinerend beeld van de efficiëntie van AI en een beter inzicht in de langetermijnstrategie van AlphaZero; een strategie die ook blijkt te worden gevolgd door Open Source-tegenhanger Leela Chess Zero. Dat twee AI’s dezelfde conclusies trekken die mensen bovendien boven de pet gaat, zegt veel over de potentie van AI en machine learning. Maar daar blijft het niet bij.

AI in huis

AI-toepassingen in huis nemen in rap tempo toe. Wat ooit eenvoudig begon met een thermostaat die leerde van je gedrag en daar vervolgens steeds meer op ging inspelen, is inmiddels een snel groeiend assortiment aan systemen voor het regelen van meer zaken in huis, zoals de verlichting of het entertainment. Integratie van dat soort systemen vindt ook al volop plaats, bijvoorbeeld in de vorm van Google Assistant dat gekoppeld kan worden aan allerlei vormen van domotica.

Op smartphones is de Google Assistant net als Siri van Apple (ook gebruikt in de HomePod, Apple’s tegenhanger van de assistent van Google voor in huis) een steeds kundiger vraagbaak en manusje-van-alles. Aanvankelijk kon die je alleen eenvoudige informatie geven over het weer, nieuws, sportuitslagen en algemene feitjes maar al snel konden de assistenten op verzoek muziek afspelen (ook voor een sfeer of gelegenheid), afspraken inplannen, herinneren aan verjaardagen, telefoontjes opzetten en meer.

Inmiddels kunnen ze ook al zelf bellen en zijn er (nu nog vooral in de VS) bedrijven die met een soortgelijk systeem antwoorden zodat bijvoorbeeld tussen het vragen om een pizza en het bakken ervan alleen nog maar AI zit.

AI in het verkeer

Als het gaat om zelfrijdende auto’s is Tesla misschien wel de bekendste naam, maar bepaald niet de enige of grootste speler. Ook merken als BMW, Nissan, Ford, GM en Mercedes Benz houden zich er mee bezig. Daarnaast zijn er bedrijven die geen auto’s fabriceren maar wel AI ontwikkelen om ze te besturen. De bekendste is Waymo, een onderdeel van Alphabet Inc. (moedermaatschappij van Google én van DeepMind, de makers van AlphaZero).

Maar zelfs als je niet in een zelfrijdende auto rijdt maar wel over een wat recenter model beschikt dan is de kans groot dat hij de nodige snufjes bevat waar AI bij komt kijken (vaak letterlijk). Denk aan adaptive cruise control, parkeer-assistentie en zelfs volautomatisch parkeren.

©PXimport

AI bij de politie

In Nederland blijven heel veel misdaadzaken op de plank liggen door bijvoorbeeld een gebrek aan mankracht bij de politie. De Chinezen hebben dat probleem minder want daar wordt in rap tempo een permanente-surveillancestaat opgetuigd. Camera’s kunnen al op verschillende plekken individuen volgen door middel van gezichtsherkenning, waar dat bij ons nog slechts in zeer beperkte mate met kentekenborden gebeurt.

Wat de camera’s zien (en niet eens hoeven te horen, want zelfs zonder hoogwaardige richtmicrofoon kan AI al heel goed liplezen) wordt direct verwerkt in een database waarin strafpunten worden toegekend bij ongewenst gedrag, en daaraan worden uiteraard consequenties verbonden. Met zo’n systeem zal je minder snel geneigd zijn om buiten de lijntjes te kleuren en het is dan ook een kwestie van tijd voordat het elders opduikt.

AI en je bubbel

Shazam koppelt aan het herkennen van muziek ook een uitgebreid systeem van overeenkomsten tussen nummers of muziekstukken. Daarmee kan het je helpen om in contact te komen met muziek die je misschien ook leuk vindt – iets dat we natuurlijk ook kennen van Spotify.

Diensten die je iets willen verkopen – denk aan Bol of Amazon – hanteren dat principe al veel langer bij het doen van aanbevelingen en ook bij videostreamers als Netflix en Ziggo komen we het tegen. Gevaar van al die adviezen is natuurlijk wel dat je moeilijker uit je bubbel komt.

De toekomst

Behalve de AI waar we in het dagelijks leven bewust en direct mee te maken (kunnen) hebben zijn er nog een tweetal vormen die we hier niet onvermeld willen laten.

Allereerst is daar de AI die losgelaten wordt op de data die over ons allemaal door allerlei partijen worden verzameld. Naarmate deze slimmer wordt, zullen systemen beter in staat zijn om je te manipuleren als je niet oplet. Dat gebeurt uiteraard al in de vorm van gerichte reclames.

Voor de meesten van ons geen dagelijkse verschijning maar wel snelgroeiend in mogelijkheden zijn robots en ook die zullen we dan ook steeds meer tegenkomen, al zit een goed gesprek er nog even niet in.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.