Een app die je waarschuwt als je in de buurt van een met het coronavirus besmette persoon geweest bent. Dat zou de oplossing zijn om uit de coronacrisis te raken. Maar werkt dat wel? En kunnen we zo’n corona-app vertrouwen?

Contact tracing is essentieel om de verspreiding van het coronavirus in te dammen. Van iemand die positief test, zou men moeten vragen met welke personen die de dagen ervoor contact heeft gehad, om hen te waarschuwen dat ze ook besmet zouden kunnen zijn. Maar het coronavirus verspreidt zich momenteel zo snel, dat dit niet meer op de klassieke manier met interviews kan. Volgens wetenschappers hebben we dus een app voor proximity tracing nodig, die automatisch bijhoudt of je bij geïnfecteerde mensen in de buurt was.

De Europese Commissie publiceerde op 8 april aanbevelingen rond het gebruik van mobiele apps en locatiegegevens voor de strijd tegen corona. Daarin ijvert de Commissie voor een aanpak op Europees niveau om de wildgroei aan apps die nu aan het ontstaan is in te dijken. Bovendien moet zo’n app volgens de Commissie data alleen verwerken waar het adequaat en relevant is en beperkt tot wat nodig is, op een gedecentraliseerde manier.

Een van die projecten die op een gedecentraliseerde manier werken is DP-3T, een samenwerking tussen 25 academici van zeven Europese onderzoeksinstellingen. DP-3T lijkt, zeker na de aanbevelingen van de Europese Commissie, de meest veelbelovende oplossing. Het project zou heel binnenkort met broncode van een referentie-implementatie komen, en momenteel kun je op de GitHub-issues al gedetailleerde technische discussies volgen.

Hoe werkt zo’n app?

De app van DP-3T werkt ruwweg als volgt. Via Bluetooth stuurt je smartphone continu een code uit, die regelmatig verandert. Ook anderen met dezelfde app sturen continu zo’n code uit. Je app houdt de codes bij van personen die bij je in de buurt zijn geweest de laatste 14 dagen.

Als je nu ziek bent, ga je naar de dokter voor een test. Als je positief test voor het coronavirus, scan je bij de dokter een qr-code met je app. De codes die jouw app de laatste 14 dagen uitgestuurd heeft, worden naar een centrale server gestuurd. De app van iemand anders controleert deze lijst met ‘geïnfecteerde’ codes regelmatig. Als meerdere van deze codes voorkomen in de lijst met codes die de app van deze persoon in de laatste 14 dagen gezien heeft, krijgt die een waarschuwing dat hij zelf mogelijk besmet is.

Omdat de codes zo vaak veranderen, en opgeslagen blijven op je eigen smartphone, blijft je privacy beschermd. De onderzoekers hebben een ingenieus algoritme ontwikkeld waardoor er zo weinig mogelijk data over je gedeeld wordt met de centrale server. In ieder geval blijft je locatie geheim: er wordt op geen enkele manier van geolokalisatie gebruikgemaakt.

©PXimport

Werkt zo’n app technisch?

De vraag is of een app betrouwbaar de nabijheid bij besmette personen kan bepalen. Zo varieert de signaalsterkte van Bluetooth afhankelijk van de chipset, batterij en het ontwerp van de antenne tot een factor 1000, blijkt uit de whitepaper van BlueTrace . Uit de signaalsterkte een afstand afleiden, is dan ook niet zo vanzelfsprekend. De afstandsberekening van de app zou eigenlijk gekalibreerd moeten worden op elk model smartphone.

Bovendien kan de app nooit de context weten. Als je in je appartement tv zit te kijken en aan de andere kant zit je buur die besmet is, zou de app jou als mogelijk besmet beschouwen. Je bent immers misschien een half uur lang op anderhalve meter van je buur geweest. Die muur ertussen ziet je app niet, ook al verzwakt die het signaal licht. Hetzelfde als je naar een bankkantoor gaat: de bankbediende aan het loket zit achter glas, maar dat ziet je app niet. Volgens een whitepaper van de American Civil Liberties Union werkt dit soort apps in de praktijk dan ook niet. Volgens de Singaporese overheid is het daarom belangrijk om altijd een mens de relevantie van de contacten die de app opleverde te laten evalueren.

Werkt zo’n app maatschappelijk?

Zelfs al lukt het om een app te ontwikkelen die op een betrouwbare manier erop wijst dat je in de buurt van een besmette persoon bent geweest, dan is dat nog geen succes. Volgens onderzoekers moet minstens 60 procent van de inwoners een app voor proximity tracing gebruiken om een effectief wapen tegen COVID-19 te zijn. Ter vergelijking: minder dan een vierde van de Singaporezen heeft TraceTogether geïnstalleerd, de app die de overheid daar heeft ingevoerd.

Het is dus duidelijk dat de overheid het vertrouwen van de burgers moet winnen bij het invoeren van zo’n app, of ze is gedoemd om te mislukken, hoe technisch goed ze ook in elkaar steekt. Een eerste kans om het vertrouwen van de burgers te verkrijgen heeft minister Hugo de Jonge al verkeken. Hij bleef immers tijdens de presentatie van de app vaag over de werking en suggereerde tegelijk al dat de app wel eens verplicht zou kunnen worden, iets wat overigens wettelijk nog niet kan en praktisch gemakkelijk te omzeilen. Zijn aanpak was uiteraard voldoende om mensen nog wantrouwiger te maken. Onmiddellijk publiceerde een brede coalitie van Nederlandse deskundigen een manifest met voorwaarden voor een corona-app .

Volledige transparantie

De overheid verwacht nu van de burgers dat die transparant zijn over met wie ze in contact komen. Dan mogen die burgers wel verwachten dat de overheid even transparant is. Want hoe weet je zeker of de overheid geen misbruik maakt van die informatie? Hoe kun je de overheid vertrouwen? Dat kun je alleen als de overheid volledige transparantie biedt.

In sommige landen wil men die transparantie bieden door te beloven dat de app opensource wordt. Dat is zo het geval met TraceTogether in Singapore, waarvan de broncode en het BlueTrace-protocol zopas gepubliceerd is, maar pas nadat ze al weken in gebruik was.

Volledige transparantie bereik je maar met een opensource ontwikkelingsmodel vanaf het begin, zodat burgers de ontwikkeling kunnen volgen en bijsturen, zelf commentaar kunnen leveren en zo kunnen bijdragen aan de app. Bovendien moet je als gebruiker ook kunnen verifiëren of de app die de overheid ter download aanbiedt wel degene is waarvan je de broncode bekijkt. Dat kan met reproduceerbare builds. Dat laatste is ook een van de vereisten van de Chaos Computer Club.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.