Reddit, Twitter en zelfs Pornhub proberen het fenomeen al aan banden te leggen, maar de opmars van neppe AI-porno, ofwel 'deep fake', lijkt niet te stoppen. En dat levert problemen op.

'Deepfake AI-porno' klinkt als een mix van fintech-hype, futurologie, en een beetje viezigheid, maar het proces is in korte tijd uitgegroeid tot een groot probleem voor sociale media, beroemdheden en juristen.

De term staat voor het gebruiken van foto's van gezichten in andere beelden - in dit geval de gezichten van beroemdheden die 'gephotoshopt' worden in bestaande pornovideo's.

Beroemdheden als gewilde doelwitten

Beroemdheden zijn al jaren een gewild doelwit van perverselingen. 'The Fappening' staat nog vers in het geheugen, toen de iCloud-accounts van tientallen vrouwelijke entertainers werden gehackt en duizenden naaktfoto's over het web werden verspreid. De dader werd later opgepakt en veroordeeld voor 18 maanden, maar daarmee is de interesse in gewone actrices en zangeressen in seksuele posities en situaties niet minder geworden.

Dat kan sinds kort met deep fake-AI-porno, waarmee 'gewone' gezichten in bestaande porno-video's worden geplakt.

Deep fakes

De term 'deep fake' om de porno te beschrijven lijkt van een Reddit-gebruiker genaamd DeepFakeApp te komen. Hij ontwikkelde in december een experimenteel desktopprogramma (vernoemd naar zichzelf) om dergelijke fake video's en gifjes te maken - voornamelijk pornografisch materiaal met beroemdheden. Hij zette de applicatie online en begon een community op Reddit, die al snel tienduizenden volgers kreeg.

Machine learning

Het programma maakt gebruik van open source machine learning-algoritmes zoals Googles TensorFlow. Een gebruiker hoeft het maar te downloaden en er een batch foto's aan toe te voegen om zelf al een video te maken.

Om meer te leren over machine learning lees je ook ons uitgebreide achtergrondartikel.

Verboden op sociale media

Het gemak waarmee geruikers met deep fake-algoritmesvideo's kunnen maken zorgt voor problemen bij sociale media zoals Reddit of Twitter. Die waren er dan ook snel bij om hun regels aan te passen en nagemaakte content te blokkeren. Reddit en Twitter zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Facebook of Instagram, normaal gesproken erg tolerant wat porno betreft. Dat deep fake-video's dan ook zo snel verboden worden is veelzeggend.

Inmiddels is de subreddit /r/deepfakes gebanned van de website. Een afgeleide subreddit genaamd /r/fakeapp bestaat nog steeds, opgericht door een gebruiker genaamd DeepFakes - waarvan wordt aangenomen dat het óf dezelfde persoon is als DeepFakeApp, of in ieder geval iemand met wie hij nauw samenwerkte.

In tegenstelling tot die oude subreddit is het in /r/fakeapp ten strengste verboden om niet-wederzijdse porno te plaatsen. Daar staat een ban op. Toch lijkt een groot gedeelte van de discussies op de subreddit te draaien om pornografie, en worden er vooral veel links gedeeld naar fora waar die beelden wél verspreid mogen worden.

Pornosites tegen deep fakes

Het zijn niet alleen sociale media die worstelen met het fenomeen. Ook 's werelds bekendste pornosite Pornhub verbiedt het plaatsen van deep fakes, maar de manier waarop dat moet gebeuren is nog onduidelijk. Een snelle zoekterm op de site laat op moment van schrijven 47 actieve deep fake-pornovideo's zien met verschillende bekende actrices. Pornhub zegt zelf dat het deep fake-video's behandelt zoals iedere andere vorm van content: als iemand een verwijderverzoek indient vanwege copyright-schending of wraakporno.

Maar juist die aanpak krijgt veel kritiek. Pornhub is juist groot geworden door het feit dat de website zo overspoeld wordt door video's dat copyright-houders niet tegen het enorme volume kunnen opvechten en het daarom maar opgeven.

Vechten tegen de bierkaai

Bovendien is het effect van één website (hoe invloedrijk dan ook) vechten tegen de bierkaai. Er zijn immers tienduizenden andere sites die maar wat graag verkeer trekken met dergelijke video's, zoals het relatief onbekende EroMe waar nu al tientallen deep fakes op worden aangeboden. Ook zijn er al een groot aantal forums online gekomen waar het delen van video's wordt gestimuleerd - het duurde ons niet veel langer dan 5 minuten om zulke websites te vinden.

Machine learning

AI-porno wordt gemaakt met machine learning-algoritmes. Waar die tot een paar jaar geleden nog voornamelijk voor onderzoekers beschikbaar waren wordt het steeds makkelijker voor doorsnee gebruikers om op die manier dergelijke nepvideo's te maken. Netwerken zoals TensorFlow van Google zijn inmiddels open source beschikbaar, en gratis te gebruiken voor studenten en onderzoekers, maar ook voor iedereen die wil experimenteren met machine learning.

Dat leidt tot apps zoals Deep Fake, die nu gratis te downloaden zijn en die uitgerekend een gebruiksvriendelijke interface hebben.

Makkelijk te maken

Programmeurs hebben dan enkel nog een aantal foto's of video's nodig om de beelden zo echt mogelijk te laten lijken. Daarom zijn beroemdheden zo aantrekkelijk voor het maken van de video's. Via Google en YouTube zijn met een paar zoektermen miljoenen beelden van een actrice beschikbaar.

Opvallend is ook dat voor machine learning geen industriële high-end hardware nodig is. Met gewone consumenten-gpu's en -cpu's is het al mogelijk om beelden te renderen - al is het natuurlijk afhankelijk van de kracht van een chip hoe snel dat gebeurt.

Gewone mensen

Omdat het steeds makkelijker wordt zulke beelden te maken is het maar de vraag wanneer het niet meer alleen over beroemdheden gaat, maar ook over 'gewone mensen'; de kennissen, vrienden of zelfs familie van een maker. Hoe geavanceerder de algoritmes worden, des te makkelijker het wordt om beelden te genereren. Experts voorspellen dan ook dat het in de toekomst doodnormaal wordt om zelfgemaakte porno te maken met wie je dan ook wil zien.

Legaliteit

Het is dan ook maar de vraag of zulke namaakporno wel legaal is, maar gek genoeg is dat niet zo makkelijk als het lijkt.

Daarbij kun je de link leggen met wraakporno, ook een relatief nieuw concept dat in groeiende mate problematisch wordt. Wraakporno is pornografisch materiaal dat door iemand anders wordt geüpload, vaak door bijvoorbeeld een rancuneuze ex.

"Verwerking van persoonsgegevens"

Aan de oppervlakte voelt het alsof deep fake-porno illegaal is - het is in ieder geval zwaar onethisch. Maar is het ook echt tegen de wet? Volgens Arnoud Engelfriet van ICT Recht wel, maar niet rondom dezelfde principes als wraakporno. Neppe porno is volgens Engelfriet 'een geautomatiseerde verwerking van een persoonsgegeven', en daarvoor zou de maker uitdrukkelijke toestemming nodig hebben.

Voor zover bekend heeft er nog geen rechter uitspraak gedaan over het fenomeen, maar als dat gebeurt kan dat leiden tot een precedent waarin het maken van neppe porno inherent wordt verboden.

Van de andere kant: wie houdt zich nou netjes aan zo'n uitspraak?

JBL breidt zijn Junior-serie uit met de JBL Junior FREE, de eerste open-ear koptelefoon van het merk die speciaal is ontworpen voor kinderen. Het model combineert een open ontwerp met ouderlijk toezicht via een app en een maximale geluidssterkte van 85 decibel, zodat kinderen veilig kunnen luisteren zonder volledig afgesloten te zijn van hun omgeving.

De Junior FREE maakt gebruik van JBL's OpenSound-technologie, waarbij geluid via luchttrillingen naar het oor wordt geleid zonder de gehoorgang af te sluiten. Daardoor horen kinderen nog wat er om hen heen gebeurt, wat handig is tijdens huiswerk of onderweg. Tegelijkertijd beperkt de ingebouwde JBL Safe Sound-functie het volume tot 85 decibel, een niveau dat als veilig wordt beschouwd voor jonge oren. Ouders kunnen via de JBL Headphones-app het volume en de luistertijd in real-time volgen, en krijgen dagelijkse of wekelijkse rapporten over gebruik en geluidsblootstelling.

Het ontwerp is afgestemd op kinderen: lichtgewicht, flexibel en gemaakt van zacht siliconenmateriaal. De open-ear constructie rust op het oor in plaats van erin, wat volgens JBL extra comfort biedt bij langdurig gebruik. De grotere knoppen maken de bediening eenvoudig, en de spatwaterdichte behuizing (IPX4) moet de koptelefoon bestand maken tegen dagelijkse ongelukjes. De batterij houdt het tot tien uur vol, en met tien minuten opladen komt daar nog eens drie uur bij.

JBL heeft ook gedacht aan speelse details. De verpakking kan worden omgevormd tot een telefoonstandaard en in de doos zitten stickers waarmee kinderen hun koptelefoon kunnen versieren.

©JBL

De JBL Junior FREE is vanaf november verkrijgbaar in paars, turquoise en perzik. De adviesprijs is 69,99 euro.

Stel: je hebt een tekstdocument en je wilt zowel een lange versie als een korte versie afdrukken of als pdf uitvoeren. Je kunt dan met verschillende documentversies weerken, maar soms is het juist minder omslachtig om in hetzelfde document bepaalde stukken tekst te verbergen.

Om de tekst te verbergen, selecteer je eerst de inhoud die je tijdelijk aan het oog wilt onttrekken. Daarna open je het lettertype-dialoogvenster. Dat kan door met de rechtermuisknop op de tekstselectie te klikken en de opdracht Lettertype te kiezen. Of je gebruikt simpelweg de toetscombinatie Ctrl+D. In dit dialoogvenster zet je onder Effecten een vinkje bij de eigenschap Verborgen tekst. Of nog sneller: selecteer de tekst die je wilt verbergen en gebruik de combinatie Ctrl+Shift+H (met de H van hide). Hierdoor verdwijnt de tekst uit beeld. Er zal ook geen extra witruimte te zien zijn.

Alles weergeven

Wil je de tekst tonen, dan kun je die inschakelen via de optie Alles weergeven (Ctrl+*). Dat is de knop met het alineapictogram in het tabblad Start in de groep Alinea, en wordt ook weleens ‘Toon onzichtbare tekens’ genoemd. Hierdoor wordt de verborgen tekst tijdelijk weer zichtbaar, maar hij is wel met kleine grijze puntjes onderstreept. Dat is om aan te geven dat deze tekst nog steeds het kenmerk verborgen heeft en dus niet wordt afgedrukt. Om de tekst wel weer definitief zichtbaar te maken, haal je hem eerst via de functie Alles weergeven tevoorschijn. Daarna selecteer je de met puntjes onderstreepte tekst en vervolgens verwijder je het vinkje Verborgen tekst in het dialoogvenster Lettertype. Vraag je het aantal woorden in het document op met Controleren / Aantal woorden, dan zal de verborgen tekst altijd blijven meetellen. Wanneer je het document afdrukt of exporteert als pdf, zal de verborgen tekst echter niet te zien zijn.

Verborgen tekst altijd weergeven

Ten slotte zit er een optie in Word om verborgen tekst altijd te tonen. Ga daarvoor naar Bestand, kies Opties en selecteer in de linkerkolom Weergave. Je kunt nu met een vinkje aangeven dat je verborgen tekst altijd op het scherm wilt zien. Daaronder bij de Afdrukopties is het mogelijk om in te stellen dat je verborgen tekst altijd wilt afdrukken. Die twee opties zijn niet de standaardinstelling.