ID.nl logo
Zekerheid & gemak

HD5870

Met de lancering van Windows-7 en de komst van Dirt2 aan het einde van het jaar, is het DirectX-11 tijdperk aangebroken. Vooralsnog heeft ATI als enige een DirectX-11 product beschikbaar: de 5000-serie. Wij testen de 5870 die met een kern van 2,15 miljard transistors maar liefst 2,7 miljard berekeningen per seconde kan verwerken.

Die rekenkracht is simpelweg niet te bevatten.

Laten we beginnen met wat achtergrond. Om de nieuwe HD5870 kort te beschrijven, hebben we maar één zin nodig: hij is twee keer zo snel als de 4870 en daarmee dus even snel als de 4870X2. U vraagt zich natuurlijk af hoe dat mogelijk is. Grotendeels is het te danken aan het 40nm-proces, waardoor ATI veel meer transistors in de gpu kan verwerken, zonder in de problemen te komen met energieverbruik, warmte, of wellicht nog belangrijker, de die-size. Het moet immers wel lucratief blijven een videokaart te produceren.

Twee keer zo veel


Dankzij het kleinere procedé kan de Cypress-kern, de codenaam voor de nieuwe gpu-kern, over 1600 streaming processors beschikken (of ouderwets: shader-units). Dat zijn er letterlijk twee keer zo veel als in de RV770 waar de top van de 4000-serie gebruik van maakt. En dat met een die-size die slechts 30 procent groter is! Knap werk.

De structuur en het principe van de 5870 is nagenoeg hetzelfde als bij de 400-serie De Cypress-kern bestaat uit twintig SIMD-cores (Single Instruction Multiple Data), waarin 16 thread-processors zitten die weer uit 5 stream cores bestaan. Wie goed kan hoofdrekenen, zal dan uit komen op 1600 streaming processors: 20 x 16 x 5 = 1600.

Verder heeft ATI het aantal texture units van 10 naar 20 verhoogd ( dus 80 texturing filtering units). Tevens zijn render backends aangepakt: het aantal Z-stencil untis is van 64 naar 128 gebracht en ook het aantal AA Resolve units wat de prestaties van Anti Aliasing-berekeningen significant verbetert, is verhoogd van 64 naar 128. Dit lijkt ons echter alleen zinvol in oudere spellen. De geheugenbus blijft 256 bit, omdat de bandbreedte met snel gddr5-geheugen ruim voldoende is. Het enige wat ATI heeft gedaan, is de snelheid verhoogd naar 2400 MHz (1200 ddr). Opvallend is dat de HD5870 nog steeds 'slechts' 1GB videogeheugen meekrijgt. We zien bij nieuwe kaarten liever 2GB, aangezien het toch een verschil maakt op hoge resoluties.

Niet geheel nieuw in een ATI-kaart, maar wel eindelijk bruikbaar is de tesselator. Dit is een onderdeel van de grafische engine en kan het aantal polygonen van een model (bijvoorbeeld een gezicht, een boom of gras) drastisch verhogen, waardoor het onderwerp er veel gedetailleerder uitziet. Het mooie van het systeem is dat het detailniveau afhankelijk is van de grafische kaart. De kaart krijgt namelijk een simpel model met weinig polygonen en verfraait het zelf. Dit is niet alleen heel efficiënt op gebied van geheugen, maar zorgt er tevens voor dat een spel zowel speelbaar is op een high-end videokaart als een budget of midrangekaart.

Bizarre scores


Met deze kennis in het achterhoofd, zijn de prestaties van de HIS HD5870 al bijna te voorspellen. Toch willen we u de scores van deze nieuweling niet onthouden. We hebben twee HD5870’s voor deze test.We hebben deze getest in combinatie met een Intel Core i7 965 met 6GB ddr3-1600 van Patriot. Als harde schijf hebben we een Velociraptor. Een BeQuiet 1000 watt Dark Power voorziet het platform van energie.

Laten we beginnen met de 3DMark Vantage-prestaties. Onder standaardcondities zet de 5870 een score neer van 16623, waarbij de gpu 15859 punten verdient. Ter referentie: een HD4870X2 scoort 16625 (15887 gpu). Bij een resolutie van 1680 bij 1050 daalt de gpu-score naar 12671, wat nog steeds netjes is. In CrossFire scoort het platform 21.368 punten, 22.155 voor de gpu. Bij 1680 x 1050 zien we nog steeds 18.691 gpu-punten.

Wellicht nog indrukwekkender zijn de in-game scores. We hebben geen enkel spel zien schokken bij een resolutie van 1920 bij 1080! Crysis draait nog steeds bijzonder vloeiend met 60 frames per seconde, World in Conflict idem met 56 frames per seconde en de HD5870 weet nog steeds 73 fps op het scherm te zetten bij de Call of Juarez-benchmark. Ter referentie: de HD4870X2 produceert bij full-hd 49 fps in Crysis, 61 fps in World in Conflict en 76 fps in Call of Juarez.

Vergezellen we de HIS met een tweede HD5870 dan is het helemaal feest. Helaas draaide Crysis (nog) niet lekker, maar we zien bijvoorbeeld 134 fps in de Call of Juarez-test. Bij World in Conflict weet het duo 89 frames per seconde te berekenen.

Energie management


De HIS HD5870 is een beest van een kaart. Vaak houdt dat in dat het stukje techniek ook beestachtig veel energie verbruikt. Dat is gelukkig niet het geval. Dankzij het 40nm-procedé springt de Cypress-kern zuinig om met kostbare energie. Eén opvallend punt is dat de kaart volgens AMD slechts 28 watt verbruikt in 2D-modus. Een grote vooruitgang ten opzicht van de RV770 die nog aardig wat lustte met 60 watt. AMD claimt een maximaal verbruik van 188 watt. Dat is 2 watt minder dan de HD4890 en iets meer dan de HD4870.

Tijdens onze metingen zien we dat AMD zeker geen onzin heeft uitgekraamd. Zo meten we in rust een verschil van ongeveer 30 watt extra in verbruik als we een tweede kaart plaatsen. Dat komt aardig overeen met de 28 watt die AMD claimt.

Als we het platform – met één kaart – op de desktop zetten, meten we 125 watt. Erg netjes, zeker gezien het verschil met een 4870X2 waarbij we 192 watt zien. Starten we de Call of Juarez-benchmark dan meten we op het piekmoment 305 watt. De 4870X2 piekt op maar liefst 456 watt! Als we dan bedenken dat beide kaarten ongeveer evengoed scoren, dan heeft ATI een puik stukje werk geleverd met de nieuwe Cypress-kern.
PluspuntenMinpuntenConclusie

  • Bloedsnel

  • Energiezuinig

  • Future proof (DirectX 11)

  • Geen 2GB videogeheugen

De HD5870 is een beest van een videokaart. Hij verslaat alle huidige single gpu-kaarten. We mogen – gezien de testresultaten – stellen dat de 5870 even snel is als een 4870X2. En dat is echt een prestatie van formaat. Zeker gezien het feit dat de kaart significant minder energie verbruikt. Gamers die nu de snelste en zuinigste kaart zoeken die DirectX 11 compatible is, kunnen niet om de HD5870 heen. We zijn benieuwd wanneer nVidia met een antwoord komt...het is op moment van schrijven nog erg stil aan het groene front.

Fantastisch
▼ Volgende artikel
Tweede ronde voor toptech: ontdek onze nieuwe Vinted-pagina
Huis

Tweede ronde voor toptech: ontdek onze nieuwe Vinted-pagina

Op ID.nl en op het TikTok-kanaal Power Unlimited Tech zie je geregeld tests van de nieuwste gadgets en apparaten. Daarnaast worden op Review.nl (dat ook bij ons moederbedrijf hoort) allerlei producten getest door gewone consumenten. Alles wat na afloop terugkomt, krijgt een tweede kans bij ons. Correctie: bij júllie. Want de Pu Tech Tweedehands-Vintedstore is nú geopend!

View post on TikTok

🧪Wat Review.nl precies doet

Review.nl is ons platform waar consumenten nieuwe producten testen. Want die kijken toch anders naar producten dan professionele reviewers. Hoe iets bevalt in de praktijk, in het dagelijks leven, ook bij langer gebruik: dat is wat veel mensen willen weten voordat ze zelf naar de (web)winkel lopen.

Vaak willen deze consumentenreviewers het product dat ze getest hebben overnemen, omdat ze eigenlijk niet meer zonder kunnen. Maar soms komen er ook spullen terug, bijvoorbeeld omdat testers al iets vergelijkbaars hebben. Die producten zijn vaak maar een paar weken gebruikt. Zo goed als nieuw dus – en daarom verdienen ze een tweede leven.

🎯Tweede ronde op Vinted

De beste exemplaren bieden we nu aan via onze nieuwe Vinted-pagina. Daar vind je tweedekans elektronica die er nog prima uitziet, maar niet meer als nieuw verkocht wordt. Denk aan smartwatches, koptelefoons, muizen en toetsenborden. Het aanbod wordt regelmatig aangevuld, dus het loont om af en toe even te kijken.

Toptechtweedehands!

Check de Pu Tech Tweedehands-Vintedstore
▼ Volgende artikel
❄️ Ook in december kun je lekker tuinieren: van snoeien tot een tweede leven voor je kerstboom
© ID.nl
Huis

❄️ Ook in december kun je lekker tuinieren: van snoeien tot een tweede leven voor je kerstboom

December is een drukke, bomvolle maand met al die feestdagen. Grote kans dus dat je niet direct denkt aan tuinieren. Toch is het wél belangrijk. Door nu een paar uurtjes te besteden aan blad harken, snoeien en kwetsbare planten beschermen tegen de vorst, kun je volgend voorjaar weer volop van je tuin genieten!

Dit artikel in het kort

  • Geef de tuin kleur (ook vooral in de winter)

  • Blad van het gazon halen en tussen de planten leggen

  • Planten tegen vorst beschermen

  • (Fruit)bomen snoeien

  • Kerst voorbij? Kerstboom de tuin in!

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Geef de tuin kleur (ook vooral in de winter)

In veel tuinen oogt het nu wat flets en leeg, maar met een paar simpele ingrepen breng je meteen meer leven in het geheel. Een skimmia doet het bijvoorbeeld goed in dit seizoen. Deze groenblijver houdt van een plek met halfschaduw en geeft direct wat kleur aan de tuin. Je kunt ook kiezen voor een winterbloeiende sneeuwbal. Die plant je, net als andere bladverliezende struiken en bomen, gewoon in deze periode. Een wintergroene haag zorgt er ook voor dat je tuin levendiger blijft. Druk de aarde rondom nieuwe aanplant stevig aan. Dat voorkomt dat wortels loskomen door harde wind. En wacht met planten als de grond bevroren is.

Wil je in het voorjaar graag sneeuwklokjes, narcissen, krokussen of blauwe druifjes ziet opkomen, dan heb je nog even de tijd om die te planten: doe dit uiterlijk half december en vóór de vorst. Wil je juist nu nog vrolijke plantjes? Ga dan voor winterharde viooltjes. Die zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren. Omdat ze tot het eind van het voorjaar doorbloeien, heb je daar de komende maanden veel plezier aan.

©Evgeniya - stock.adobe.com

Skimmia japonica 'Rubella' zorgt voor een toefje rood in je tuin.

Nu planten, in de lente kleur in je tuin

Bloembollen shop je ook

Blad van het gazon halen en tussen de planten leggen

De bomen worden nu echt kaal, en dat betekent dat je tuin waarschijnlijk vol ligt met blad. Tijd om weg te halen. Begin met je terras en eventuele paadjes; laat je het blad daar liggen, dan kan het glad worden. Haal ook het blad weg rond rots- en vetplanten: deze planten doen het namelijk beter in een droge omgeving en het blad zorgt ervoor dat de grond vochtig blijft. Gebruik tot slot een bladblazer of een hark om je gazon bladvrij te krijgen. Laat je het blad op het gras liggen, dan krijgt het geen zonlicht meer, waardoor je in het voorjaar daar lelijke of kale plekken krijgt.

Gooi de bladeren niet meteen op de composthoop of in de afvalbak, maar gebruik het om de grond tussen de planten ermee af te dekken: zo bescherm je je planten tegen vorst. Ook zorgen de verterende bladeren ervoor dat er meer voedingsstoffen in de grond komen. Win-win dus voor je planten!

Lees ook: Composteren kun je leren: de beginnersgids voor compost

Bladblazer kopen? Let dan hier op

Een bladblazer kies je op basis van het type aandrijving, de kracht en het gemak tijdens gebruik. Een elektrische blazer met snoer is geschikt voor kleine tuinen. Een accublazer geeft meer bewegingsvrijheid en werkt prettig voor middelgrote tuinen. Voor grote tuinen of zwaar werk, zoals nat blad, werkt een benzinemodel krachtiger. Let daarnaast op blaaskracht en luchtvolume, want dat bepaalt hoe effectief je bladeren wegblaast. Gewicht speelt ook mee: hoe lichter het model, hoe langer je er comfortabel mee kunt werken. Sommige blazers kunnen naast blazen ook zuigen en versnipperen. Verder is het goed om te kijken naar geluidsniveau en onderhoud, omdat benzinemodellen vaker geluid maken en meer verzorging vragen dan elektrische varianten.

Drie bekende merken bladblazers

Einhell

Einhell staat bekend om toegankelijke prijzen en praktische machines voor alledaags tuinonderhoud. Het merk richt zich op gebruikers die een degelijk gereedschap zoeken zonder hoge kosten. De apparaten zijn vaak licht, makkelijk in gebruik en geschikt voor gemiddelde tuinen. Een breed verkrijgbaar model is de Einhell GC-EL 3000 E, een elektrische bladblazer met genoeg vermogen voor standaard tuinklussen.

Black+Decker

Black+Decker heeft een lange geschiedenis in elektrisch gereedschap en tuinmachines. Het merk staat bekend om gebruiksvriendelijke, veelzijdige oplossingen voor huis en tuin. De focus ligt op comfort, eenvoudige bediening en brede beschikbaarheid. Een veelgekozen model is de Black+Decker BEBLV300SB-QS, een elektrisch model dat handig is voor kleinere tuinen en snelle opruimklussen.

Makita

Makita is een Japans merk dat bekendstaat om duurzame bouwkwaliteit, een groot accuplatform en machines die soepel en prettig werken. Vooral de accublazers zijn populair, omdat ze kracht combineren met wendbaarheid. Een veelgekozen model is de Makita DUB185Z, een lichte accublazer die ideaal is voor terrassen, oprijlanen en kleinere tuinen.

Planten tegen vorst beschermen

Wordt er vorst verwacht? Dat is hét moment om je planten te beschermen tegen de kou. Gebruik noppenfolie of vliesdoek en pak daarmee planten in bakken en potten goed in. Kuipplanten die je binnen hebt gezet om te overwinteren, geef je water als de aarde droog is. Haal ook twee keer per maand dor blad bij de kuipplanten weg. Is het weer zacht? Zet dan een raampje of deur open in de ruimte waar je de kuipplanten hebt gezet; zo krijgen ze wat frisse lucht.

Is het een lange periode droog buiten? Geef dan de planten in potten en bloembakken in de tuin ook water. En heb je een buitenkraan? Sluit die dan nu af, zodat je geen vorstschade krijgt.

©Olga Seyfutdinova

(Fruit)bomen snoeien

Tussen december en februari kun je de leilinde weer netjes in vorm te snoeien. In deze rustige wintermaanden reageert de boom het best op een snoeibeurt. Bij druif, berk en esdoorn ligt het anders. Die hebben een andere sapstroom en moet je daarom uiterlijk voor half december snoeien. Doe dat op een dag zonder vorst, zodat de snoeiwonden rustig kunnen sluiten.

Ook kleinfruit kun je nu aanpakken. Haal bij de braam de takken weg die dit jaar vruchten droegen, zodat jonge scheuten alle ruimte krijgen. De zomerframboos snoei je door de jonge scheuten te verwijderen. Bij de herfstframboos knip je de takken die vrucht gedragen hebben juist helemaal tot aan de grond af. Daarmee geef je de struiken een sterke start in het nieuwe seizoen.

Kerst voorbij? Kerstboom de tuin in!

Een kerstboom met kluit kun je eenvoudig een tweede leven geven in de tuin. Vooral kleinere exemplaren slaan goed aan. Fijnspar, Servische spar en fraserspar zijn soorten die herplanten doorgaans goed verdragen. Laat de boom eerst wennen aan koelere temperaturen door hem tijdelijk op een lichte, onverwarmde plek te zetten.

Daarna kan hij in een pot naar buiten, waar hij verder kan herstellen. Pas als de vorst uit de grond is, plant je hem in de volle grond. Kies een zonnige of halfschaduwrijke plek waar de boom de ruimte heeft om te groeien. Volgend jaar kun je hem dan weer binnenhalen als kerstboom. Of je laat hem buiten staan en versiert hem – zo breng je meteen wat kerststemming in de tuin.

©ID.nl