Facebook en privacy zijn nu niet twee termen die lekker met elkaar boteren over het algemeen. Toch moet ook het grootste sociale netwerk ter wereld zich gewoon aan de wet houden. We duiken in het beleid van Facebook om te achterhalen hoe veilig je gegevens er zijn.

Het is geen geheim dat Facebook een groot deel van zijn inkomsten te danken heeft aan de verkoop van gerichte advertenties. Om deze dienst zo optimaal mogelijk te leveren aan zijn klanten, de adverteerders, gebruikt Facebook de persoonsgegevens van al zijn gebruikers om profielen op te stellen. Aan de hand van die profielen kan Facebook gebruikers vervolgens in categorieën indelen, waarmee adverteerders voor hen interessante doelgroepen kunnen bereiken. Dit gebeurt dus ook met de persoonlijke gegevens van de 9,6 miljoen Nederlandse Facebook-gebruikers. Hoe Facebook met persoonsgegevens omgaat, raakt dus veel mensen in Nederland.

Geen gebrek aan informatie

Aan een gebrek aan informatie ligt het bij Facebook niet. Facebook biedt heel veel informatie aan over (het gebruik van) zijn diensten en de daarbij behorende gegevensverwerkingen. Daar doet Facebook het goed. Maar het bedrijf biedt (minstens) dertien bronnen van informatie aan die verspreid zijn over verschillende pagina’s van de website. Daar komt bij dat niet alle voor privacy relevante informatie in het gegevensbeleid te vinden is.

Dat Facebook informatie over de gegevensverwerking op gelaagde wijze aanbiedt, is op zich een pluspunt en in overeenstemming met de informatieplicht. Een gelaagde informatiestructuur wordt ook aanbevolen door de Europese privacy-toezichthouders. De belangrijkste doeleinden van de verwerking moeten echter wel in de eerste laag van informatie te vinden zijn, in dit geval in het gegevensbeleid. Maar omdat verschillende belangrijke aspecten van de gegevensverwerking alleen genoemd worden in onderliggende documenten en niet (ook) in het gegevensbeleid, worden gebruikers niet voldoende geïnformeerd over de gegevensverwerkingen met de grootste impact op hun privacy. Er ontbreekt in het gegevensbeleid een duidelijk overzicht van de belangrijke verwerkingen. Deze verwerkingen worden uitsluitend in allerlei verschillende (onderliggende) documenten beschreven.

Zo verwerkt Facebook een veelheid aan persoonsgegevens, waaronder ook gegevens van gevoelige aard (zoals locatiegegevens, ook van vrienden, en gegevens over surfgedrag en appgebruik) en intieme informatie uit het profiel, zoals het bijzondere persoonsgegeven seksuele geaardheid voor advertentiedoeleinden. Facebook hoort in het gegevensbeleid te verduidelijken welke persoonsgegevens zij verwerkt voor advertentiedoeleinden en dat zij deze persoonsgegevens zowel op directe als op indirecte wijze verkrijgt. Dit doet Facebook echter niet.

Welke gegevens worden verzameld?

Het eerste deel van het gegevensbeleid van Facebook zet uitgebreid uiteen welke soorten gegevens worden verzameld. Facebook biedt gebruikers dus wel een volledig beeld van de informatie die het verkrijgt. Ook onder het kopje ‘Hoe gebruiken we deze gegevens?’ legt Facebook gebruikers haarfijn uit voor welke doeleinden de gegevens gebruikt worden. Wat vervolgens minder duidelijk is, is het antwoord op de vraag welke gegevens voor welk doeleinde worden gebruikt.

Zo zegt Facebook dat het voor advertentiedoeleinden ‘de gegevens in ons bezit’ gebruikt, met een hyperlink naar de hoofdpagina van het gegevensbeleid. Op die pagina luidt het eerste kopje: ‘Wat voor soorten gegevens worden verzameld?’ Daar beschrijft Facebook welke soorten gegevens er worden verzameld bij gebruik van de diensten van Facebook. Betekent dit dat alle verzamelde gegevens worden gebruikt voor advertentiedoeleinden? Dat lijkt weer tegenstrijdig met de uitspraak van Facebook dat bijzondere persoonsgegevens niet voor advertentiedoeleinden worden gebruikt.

Facebook biedt in ieder geval geen duidelijk overzicht van de soorten persoonsgegevens die worden verwerkt voor advertentiedoeleinden.

Betekent het bovenstaande dat Facebook alle persoonsgegevens voor advertentiedoeleinden gebruikt? Dus ook bijzondere persoonsgegevens? Volgens Facebook is dat laatste niet (meer) het geval. Maar in het advertentieselectieproces stelt Facebook adverteerders nog steeds in staat om advertenties te richten op gebruikers die geselecteerd zijn op hun seksuele voorkeur.

Voor bijzondere persoonsgegevens geldt in beginsel een verwerkingsverbod, tenzij een wettelijke uitzondering van toepassing is. Een uitzonderingsgrond kan zijn de uitdrukkelijke toestemming van de gebruikers. Facebook vraagt in zijn algemene voorwaarden toestemming voor het gebruik van (bijzondere) persoonsgegevens voor advertentiedoeleinden.

Een geldige toestemming op basis van privacywetgeving kan echter niet via algemene voorwaarden worden verkregen. Een algemene toestemming zonder dat precies is aangegeven wat het doel is van de verwerking waarmee wordt ingestemd, is onvoldoende. Dat betekent dat de informatie over het doel van de verwerking niet in de algemene voorwaarden moet worden opgenomen, maar in een aparte toestemmingsclausule.

Cookies

De AP heeft geconcludeerd dat Facebook via meer dan de helft van de 500 best bezochte websites in Nederland cookies plaatst, en daarmee informatie over het surfgedrag en appgebruik van Facebook-gebruikers buiten de Facebook-dienst verzamelt. Facebook verzamelt deze gegevens, zoals ook in het cookiebeleid staat beschreven, via de ‘Vind ik leuk’-knoppen op websites. Dit gebeurt echter ook als een gebruiker niet op die knop klikt of al is uitgelogd bij Facebook.

Facebook wijst gebruikers hier weer niet op. Wel biedt Facebook via zijn cookiebeleid een overzicht aan van derde partijen die via Facebook cookies kunnen plaatsen en informeert Facebook gebruikers via zijn cookiebeleid over het bestaan van controlemogelijkheden waarmee gebruikers het tonen van gerichte advertenties op basis van hun gedrag buiten Facebook kunnen beïnvloeden.

Conclusie en reactie Facebook

Al met al is het duidelijk dat Facebook wel zijn best doet om zijn gebruikers te voorzien van informatie, maar voor een netwerk met meer dan een miljard gebruikers is het nog niet voldoende.

Facebook laat in een reactie weten: “Gebruikers zelf controle geven over hun privacy staat voorop bij Facebook. We hebben ons beleid in de afgelopen jaren sterk vereenvoudigd om gebruikers te laten begrijpen hoe wij informatie gebruiken om Facebook beter te maken. We hebben ook teams van specialisten die zich primair bezighouden met privacy en bescherming daarvan. Zo hebben zij functies ontwikkeld die gebruikers meer keuzemogelijkheden en controle over hun gegevens hebben gegeven. Facebook voldoet aan Europese wetgeving voor gegevensbescherming en we zijn ons ook verder aan het voorbereiden op de invoering van de AVG (algemene verordening gegevensbescherming).”

Tekst: Lora Mourcous (SOLV advocaten)

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!