Ben je een fervent usenetgebruiker, dan kun je in plaats van Spotnet beter een zelfstandige installatie van SABnzbd draaien. Zo start je dankzij een intensieve samenwerking met Sonarr bijvoorbeeld automatisch downloadtaken. Bovendien beheer je het programma eenvoudig op afstand en richt je eventueel een nas als downloadserver in.

SABnzbd is een bijzonder veelzijdige newsreader. Zo plukt het programma bijvoorbeeld volautomatisch favoriete mediabestanden van usenet, mits je het programma en de juiste hulptools correct afstelt. Daarnaast kun je downloadtaken op afstand beheren met een smartphone. Op https://sabnzbd.org/downloads tref je naast de Windows-versie ook installaties voor macOS en enkele bekende Linux-distributies aan, zoals Debian, FreeBSD en Ubuntu.

Voer de installatie voor je favoriete besturingssysteem uit. Of gebruik SABnzbd net zo gemakkelijk op een nas van QNAP of Synology. Aangezien laatstgenoemde fabrikant marktleider is in Nederland, leggen we uit hoe de installatie op een Synology-nas werkt. Naast de standaardapplicaties installeer je binnen DiskStation Manager (DSM) optioneel ook tools uit externe pakketbronnen. Zo voeg je met de populaire pakketbron SynoCommunity allerlei nuttige downloadgereedschappen toe.

SABnzbd op Synology-nas

Log in als administrator en navigeer naar Package Center / Instellingen. Pas het vertrouwensniveau aan naar Synology Inc. en vertrouwde uitgevers. Via Pakketbronnen / Toevoegen vul je achter Locatie het adres http://packages.synocommunity.com in. Bedenk een toepasselijke naam en sluit de openstaande vensters met OK. Merk op dat er naast SABnzbd ook handige uitbreidingen als Sonarr en Radarr beschikbaar zijn.

Binnen het Package Center bekijk je bij Gemeenschap een overzicht met beschikbare (download)tools. Vanzelfsprekend klik je onder SABnzbd op Installeren. Er verschijnt een melding dat je hiermee automatisch de programmeertaal Python aan je nas toevoegt. Voordat de installatie begint, creëert DSM zo nodig een nieuwe map voor je downloads. Na de installatie verschijnt er binnen het hoofdmenu een snelkoppeling.

©PXimport

Het maakt niet uit of je SABnzbd op een nas of pc gebruikt, want de configuratie en werking zijn exact hetzelfde. Het downloadprogramma heeft een webinterface en opent zichzelf op een apart tabblad van je browser. Je komt als nieuwe gebruiker automatisch in de configuratiewizard terecht.

Na het selecteren van de taal vul je de servernaam en inloggegevens in. Verder activeer je desgewenst ssl-encryptie. Via Geavanceerd geef je het juiste poortnummer en het gewenste aantal verbindingen op. Handig is dat je met Test Server de opgegeven instellingen kunt controleren. Pas op de volgende pagina eventueel nog de (tijdelijke) downloadmap aan. Je kunt nu een nzb-bestand importeren, waarna SABnzbd direct het downloadproces start.

Bediening op afstand

SABnzbd laat zich met de juiste instellingen op afstand bedienen. Zo voeg je met de smartphone bijvoorbeeld een downloadtaak toe, zodat de film of serie bij thuiskomst al naar je nas of pc is gedownload.

Een vereiste is dat de firewall van je router inkomende verbindingen via poortnummer 8080 toestaat. Om die reden open je de instellingen van je router en voeg je een nieuwe portforwarding-regel toe. Vul hiervoor het lokale ip-adres in van het apparaat waarop je SABnzbd hebt draaien. Binnen de downloadclient klik je rechtsboven op het tandwieltje en open je het onderdeel Algemeen. Zorg ervoor dat het veld achter Host leeg is. Verder vul je een gebruikersnaam en wachtwoord in, waarna je bevestigt met Opslaan.

Overigens vind je hier ook de api-sleutel van SABnzbd (zie volgende paragraaf). Na een herstart is het usenetprogramma nu ook buitenshuis bereikbaar. De url is als volgt opgebouwd: http://(publiek ip-adres):8080/sabnzbd. Voor iOS en Android bestaan er overigens ook apps om de downloadserver op afstand te bedienen. Deze toepassingen zijn door derden ontwikkeld en dus niet afkomstig van het SABnzbd-team.

Sonarr

Via een api-sleutel kunnen externe programma’s SABnzbd aansturen. Een goed voorbeeld hiervan is Sonarr. Dit tooltje detecteert nieuwe afleveringen van je favoriete serie op usenet en geeft hiervan een nzb-bestand door aan SABnzbd. Vervolgens start automatisch het downloadproces. Installeer Sonarr op je pc (Windows, macOS en Linux) of nas. De gebruikersinterface opent in je browser.

Kies Settings / Download Client en klik op het plusteken. Nadat je SABnzbd hebt aangewezen, vul je alle gevraagde gegevens van deze downloadclient in. Denk onder meer aan de naam, het hostadres (ip-adres) en de api-sleutel. Controleer via Test de verbinding en bevestig met Save.

©PXimport

Nzb-website toevoegen

Op het tabblad Indexers bekijk je via het plusteken met welke bronnen Sonarr samenwerkt. Deze bronnen struinen usenet af om de afleveringen van je favoriete serie op te sporen. Belangrijk is dat de indexer met het newznab-protocol overweg kan. Klik op Presets om enkele voorbeelden op te vragen, al zijn er op internet nog veel meer nzb-websites met newznab-ondersteuning te vinden. Het is noodzakelijk om je bij een website aan te sluiten, waarna je diverse gegevens van deze indexer doorgeeft aan Sonarr. Denk bijvoorbeeld aan de url en api-sleutel.

Neem even de tijd om een geschikte newznab-dienst te vinden. Sommige websites vereisen namelijk een betaald account of zijn besloten. Er bestaan gelukkig ook nzb-diensten die je beperkt gratis kunt gebruiken. Op het moment van schrijven hebben wij goede ervaringen met de website nzbfinder.ws. Houd er rekening mee dat er geen geschikte nzb-websites bestaan voor de Nederlandse markt. Verwacht dus geen afleveringen met ondertitels.

Na het invullen van alle gegevens klik je op Test om de verbinding te controleren. Bevestig met Save. Onder Options stel je eventueel nog limieten voor de usenetdownloads in. Bevestig wederom met Save.

Series toevoegen

Als de configuratie eenmaal is afgerond, hoef je in Sonarr alleen nog maar je favoriete series te selecteren. Ga naar Series / Add Series en typ een titel. Kijk goed naar de opties bij Monitor. Zo download je met de instelling Future uitsluitend toekomstige afleveringen. Je kunt als alternatief ook alle afleveringen of alleen het laatste seizoen downloaden. Bij Profile stel je de gewenste kwaliteit in, waarna je de downloadopdracht via het plusteken definitief toevoegt.

Naast Sonarr kun je voor automatische downloadtaken ook Radarr gebruiken. Deze tool downloadt automatisch je favoriete films en werkt op soortgelijke wijze.

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.