Als je ooit de foto's op je digitale camera tot leven hebt zien komen op je TV, of de muziekbestanden die op je computer staan op je home theater-systeem hebt afgespeeld, heb je al kennis gemaakt met de magie van DLNA.

Deze breed geïntegreerde maar slecht begrepen technologie maakt het mogelijk om mediabestanden van een harde schijf of geheugenkaart naar andere apparaten op je thuisnetwerk te streamen zonder dat je een hele hoop codecs of bestandsformaten hoeft te kennen, of moet weten hoe je netwerk werkt. Lees ook: Zo luister je naar muziek met je NAS.

DLNA staat voor Digital Living Network Alliance, de handelsgroep die in 2003 door Sony gesticht werd. Voorafgaand aan DLNA was het opzetten van een home entertainment-netwerk een moeizaam proces waarbij je IP-adressen moest verzamelen en elk component moest configureren zodat het met andere apparaten kon communiceren, zonder enige garantie dat het uiteindelijk zou werken. DLNA heeft dit proces vereenvoudigd door één enkel protocol vast te stellen dat ervoor zorgt dat DLNA-gecertificeerde multimedia-apparaten van verschillende fabrikanten konden samenwerken.

Zo werkt het

DLNA verdeelt multimedia apparaten onder in 10 gecertificeerde klassen die in drie brede categorieën zijn onderverdeeld: Home Network Devices (pc's, tv's, av-receivers, spelconsoles), Mobile Handheld Devices (smartphones, tablets, digitale camera's), en Home Infrastructure Devices (routers en hubs).

De klasse van een apparaat wordt bepaald door de functionele mogelijkheden ervan - of het media opslaat, bedient of afspeelt - in plaats van het soort product. Dus het is mogelijk (het gebeurt zelfs vaak) dat een apparaat in meer dan één klasse valt. Sommige DLNA-gecertificeerde tv's kunnen bijvoorbeeld als Digital Media Player (wat betekent dat het apparaat media van andere apparaten kan lokaliseren en afspelen) geclassificeerd worden, en ook als Digital Media Renderer (omdat media naar het apparaat gestuurd kunnen worden door middel van een extern bedieningsapparaat).

©PXimport

Met DLNA verbind je veel apparaten makkelijk met andere devices.

Alle DLNA-gecertificeerde apparaten gebruiken Universal Plug and Play (UPnP) om elkaar te vinden en om met elkaar te communiceren op het netwerk. Wanneer je er één aan je router verbindt, zou het automatisch in de menu's van alle andere DLNA-gecertificeerde componenten moeten verschijnen, zonder dat je ook maar iets hoeft in te stellen.

In een voorbeeldscenario zou je een pc kunnen hebben met DLNA-gecertificeerde software die het apparaat in een mediaserver omtovert. Je DLNA-gecertificeerde speler - een televisie of gameconsole, bijvoorbeeld - zou de content op je pc kunnen doorzoeken en streamen. Een controller, zoals een tablet of smartphone, zou de content op de pc kunnen ontdekken en de tv opdragen om het af te spelen.

Om te beginnen

Met meer dan 4 miljard DLNA-gecertificeerde producten op de markt - waaronder tv's, blu-ray-spelers, opslagapparatuur, mediaboxen, smartphones, tablets, gameconsoles en sofware - is de kans groot dat je al meer dan één compatibel apparaat of applicatie in huis hebt. Afhankelijk van de fabrikant kan het zijn dat het product gebruik maakt van een versie van DLNA met een merknaam, zoals SmartShare (LG), SimplyShare (Philips), of AllShare (Samsung), maar wees gerust, het is allemaal dezelfde technologie en zal prima samenwerken.

Als je een recente pc, NAS, smartphone of tablet hebt, is deze waarschijnlijk gebundeld met DLNA-gecertificeerde software waarmee media op het apparaat herkend kan worden door de componenten op je netwerk. Als je een ouder model hebt kun je het echter nog steeds in een mediaserver omtoveren door een programma als Plex, Twonky, TVersity of Windows Media Player toe te voegen. Zelfs als de fabrikant van een component je in de richting wijst van haar eigen merk mediaserverprogramma (bijvoorbeeld Samsung's AllShare voor Windows), kan je vaak nog altijd een van de opties van derden gebruiken, maar het kan zijn dat je wat moet experimenteren om erachter te komen welke applicatie het beste werkt met het merk van je component.

©PXimport

Philips' SimplyShare is een versie van DLNA laat je muziek en andere media streamen tussen bijna al je devices.

Een ander gebied waarop DLNA een rommeltje wordt, is codecs. De DLNA-specificatie staat alleen een aantal veelgebruikte audio- en videoformaten toe, zoals WMA-, MP3-, MP4-, FLAC-, AVI- en MKV-bestanden, en veel andere worden niet ondersteund. Om het nog ingewikkelder te maken, ondersteunen verschillende implementaties van DLNA verschillende codecs. En zelfs ondersteunde formaten werken soms niet als de container, bitrate of andere details niet aan de DLNA-specificatie voldoen. Sommige DLNA-serversoftware zal proberen deze tekortkoming te compenseren door bestanden van een niet-ondersteund formaat gaandeweg te transcoderen naar een formaat dat wel voldoet, maar de resultaten zijn variabel.

Is DLNA nog wel nuttig?

DLNA is meer dan tien jaar geleden ontwikkeld, toen je alleen een foto of video van je computer naar je tv kon streamen door je lokaal opgeslagen media af te tappen. Tegenwoordig zijn er zo veel streaming- en sharing-sites als Spotify, Netflix en Flickr dat het oorspronkelijke doel van DLNA vervangen is door een veel eenvoudiger proces. Sony, de oprichter van DLNA, ondersteunt de standaard niet eens op haar PlayStation 4 (maar het lijkt erop dat het bedrijf dit misschien in de toekomst zal toevoegen).

Maar als je gigabytes aan media op je harde schijf hebt staan, is het de moeite waard om DLNA te proberen. Wees alleen bedacht op de beperkingen ervan, en wees bereid om met vallen en opstaan te leren welke combinatie van componenten en serversoftware op jouw netwerk het beste werkt.

Zelfs als DLNA uiteindelijk buiten de boot zou komen te vallen, blijft het verbond goed werk verrichten. Haar meest recente initiatief - VidiPath genaamd - is ontworpen om consumenten in staat te stellen om hun betaaltelevisiecontent over hun netwerk te streamen zonder dat er voor elke tv een extra settopbox nodig is.

Spotify verhoogt regelmatig haar abonnementstarieven. Dat is frustrerend, want vergelijkbare diensten als Deezer, Apple Music en Tidal zijn inmiddels goedkoper. Desondanks is Spotify nog ruimschoots marktleider in de wereld van muziekstreaming. Luisteraars hechten nu eenmaal veel waarde aan hun zorgvuldig samengestelde afspeellijsten. Maar wat als je die heel eenvoudig kunt overzetten?

Voor Spotify betaal je inmiddels 12,99 euro voor een individueel abonnement, waardoor het een van de duurste streamingdiensten van dit moment is. Studenten zijn nog wel voordelig uit met 6,99 euro per maand. Je kunt overwegen om over te stappen, want de meeste andere streamingdiensten hebben een vergelijkbare muziekcatalogus, maar op jaarbasis kan een abonnement op bijvoorbeeld Deezer (11,99 euro per maand) of Tidal (10,99 euro per maand) zo enkele tientjes schelen.

Waarom zou je overstappen?

Naast lagere kosten zijn er mogelijk nog meer redenen om naar een andere streamingdienst over te stappen. We zetten een aantal overwegingen op een rij.

Ondanks jarenlange geruchten levert Spotify nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams . Hierbij is het originele muziekbestand een kopje kleiner gemaakt. Dit zorgt voor een lagere netwerk- en server­belasting. Als je een hoge audiokwaliteit belangrijk vindt, ligt een abonnement op Tidal, Deezer of Apple Music meer voor de hand. Deze aanbieders leveren hun audiostreams in ­lossless-kwaliteit. Dat betekent kort gezegd dat je zonder verlies van audiogegevens naar muziek kunt luisteren. Je hebt wel een goede bekabelde hoofdtelefoon of hifi-­installatie (versterker en speakers) nodig om het verschil in audiokwaliteit te kunnen horen. De muziek klinkt in dat geval levendiger en bevat meer details.

Bij alle onlinemuziekdiensten kun je albums van bekende artiesten beluisteren, maar er zijn ook enkele verschillen. YouTube Music bevat bijvoorbeeld veel livemuziek die je nergens anders vindt. Tidal publiceert soms exclusieve interviews met artiesten en Apple Music beheert zijn eigen radiostation met diskjockeys. Hoor je in een winkel of restaurant een leuk liedje? Met de ­SongCatcher-functie van Deezer achterhaal je direct de artiest en de naam van het liedje.

Apparaatondersteuning

Wil je weleens iets anders dan Spotify? Verdiep je dan eerst in de opties van de alternatieve onlinemuziekdienst. Uiteraard wil je met je favoriete apparaten van goede muziek genieten. Voor pc’s, laptops, tablets en smart­phones biedt elke streamingaanbieder ondersteuning.

Let bij het gebruik van een smart-tv, (netwerk)receiver, wifi-speaker, mediaspeler en/of spelcomputer wel even op. Check of er voor jouw afspeelapparaat een app van de streamingdienst beschikbaar is. Zo niet, dan kun je mogelijk vanaf een smartphone muziek op dit apparaat afspelen. Dat werkt via bluetooth, AirPlay of Chromecast. De smartphone fungeert hierbij als afstandsbediening. Dat gaat overigens mogelijk ten koste van de audiokwaliteit.

Proefabonnement

Zodra je een andere muziekdienst hebt gekozen, start je eerst een proefabonnement. Deezer, Apple Music, Tidal en YouTube Music kun je gratis een maand uitproberen. Bedenk wel dat je tijdens de registratieprocedure alvast betaalgegevens moet opgeven, bijvoorbeeld via iDEAL, PayPal of een creditcard. Wanneer je binnen dertig dagen opzegt, schrijft de bewuste muziekdienst geen geld af. Blijf je langer lid, dan start automatisch een betaald abonnement.

Spotify-afspeellijsten

Als je eenmaal bij een andere streamingaanbieder een account hebt aangemaakt, wil je jouw Spotify-omgeving misschien overzetten . Het is bijvoorbeeld prettig wanneer je persoonlijke afspeellijsten ook ergens anders kunt beluisteren. Stel je eens voor dat je tientallen of misschien wel honderden liedjes in een nieuwe afspeellijst moet opslaan. Zeker wanneer je ook nog eens aparte lijsten voor bijvoorbeeld sport, werk, vervoer, feestdagen en nachtrust gebruikt, kost het samenstellen zeeën van tijd. Spotify heeft helaas geen functie om afspeellijsten te exporteren. Gelukkig bestaan er wel diverse andere hulpjes die deze klus voor je klaren. Houd er wel rekening mee dat het mogelijk niet altijd lukt om alle nummers een-op-een over te zetten. Sommige (kleine) artiesten of platenlabels kiezen er namelijk voor om muziek niet bij alle streamingdiensten onder te brengen. Maar zeker bij gerenommeerde artiesten komt dat in de praktijk weinig voor.

Afspeellijsten overzetten

Voor het overzetten van afspeellijsten kun je aparte tools gebruiken. We bespreken deze tools in het kort, zodat je voor jezelf kunt nagaan of die voor jouw wensen geschikt is.

TuneMyMusic

TuneMyMusic is een ideaal tooltje om vlot afspeellijsten tussen verschillende muziekdiensten uit te wisselen. Een groot pluspunt is de brede platformondersteuning. Naast de eerder in dit artikel genoemde namen kan TuneMy­Music ook overweg met onder andere Amazon Music, Qobuz, Napster en SoundCloud. Je kunt er dus alle kanten mee op!

Met de gratis versie zet je tot vijfhonderd nummers over naar een andere streamingdienst. Dat is voor veel gebruikers ruimschoots voldoende. Bevatten jouw afspeellijsten meer liedjes? Een abonnement zonder limiet kost 5,50 dollar per maand (ongeveer 4,60 euro). Betalen kan via PayPal of een creditcard.

Met het Premium-abonnement is het mogelijk om afspeellijsten op verschillende streamingdiensten continu te synchroniseren. Wie eenmalig afspeellijsten naar een andere muziekdienst kopieert, zegt het abonnement gewoon meteen weer op. Voor die paar euro scheelt dat je echt een heleboel tijd.

Afspeellijst(en) selecteren

Nu is het hoog tijd om je favoriete afspeellijst(en) te gaan kopiëren. Ga naar www.tunemymusic.com en klik op het Spotify-logo. Nu zie je een pop-upvenster. Mogelijk ben je al met jouw Spotify-account aangemeld. Zo niet, typ dan de juiste inloggegevens in. Het is namelijk noodzakelijk dat je TuneMyMusic toegang geeft tot jouw ­Spotify-account. Bevestig daarom met Akkoord. Je klikt vervolgens op Laden van Spotify-account.

Standaard staan er voor alle afspeellijsten vinkjes. Wil je een bepaalde muziekverzameling niet overzetten, verwijder dan het vinkje naast de bewuste lijst. Je kunt zelfs specifieke nummers weglaten. Klik in dat geval op de naam van de lijst en wis alle vinkjes voor de ongewenste liedjes . Naast afspeellijsten zet TuneMy­Music op jouw verzoek ook favoriete nummers, albums en artiesten over. Maak een weloverwogen keuze en klik onderaan op Kies Bestemming.

Muziekbestemming kiezen

Je gaat nu de nieuwe bestemming voor jouw geselecteerde afspeellijst(en) selecteren. Klik op de naam van de beoogde onlinemuziekdienst. Voor deze workshop nemen we Tidal als voorbeeld, maar de stappen komen bij andere aanbieders grotendeels overeen. Er opent een pop-upscherm. Misschien ben je al bij de streamingdienst ingelogd. Is dat niet zo, dan typ je een gebruikersnaam en wachtwoord. Mogelijk is het nog nodig om toestemming voor accounttoegang te geven. Klik daarna op Start Overzetten en Doorgaan.

Bekijk na afloop in hoeverre de kopieeractie is geslaagd. Misschien missen er bijvoorbeeld enkele nummers. Je ziet dan een aantal ontbrekende sporen. Klik op het gele getal en check om welke liedjes het gaat. In dit geval zijn dat nummers die niet op Tidal staan. Gebruik je de gratis versie van TuneMyMusic en heb je onverhoopt meer dan vijfhonderd nummers geselecteerd?

De overdracht stopt na het vijfhonderdste liedje automatisch. Je kunt eventueel een Premium-abonnement nemen en daarna de kopieeractie hervatten. Ten slotte kijk je natuurlijk even bij de nieuwe streamingdienst of je de afspeellijsten en overige favorieten ziet staan.

Lokale afspeellijst

TuneMyMusic heeft een optie om een lokaal opgeslagen afspeellijst te importeren. Handig, want in bepaalde muziekprogramma’s kun je metadata van een audio­collectie naar een m3u- of csv-bestand exporteren. Bekende tooltjes als Foobar2000, MusicBee en MediaMonkey zijn hiervoor geschikt. Deze afspeellijsten gebruik je net zo makkelijk in een online muziekdienst.

Ga naar www.tunemymusic.com/transfer en klik onderaan op Bestand uploaden. Via Kies een bestand selecteer je de lokaal opgeslagen afspeellijst op de computer. Je kunt het bestand vanuit Verkenner ook naar TuneMyMusic slepen. Afhankelijk van de aanwezige metadata koppel je vervolgens velden aan de juiste gegevens. Stel onder meer in welke velden de artiest en de naam van het liedje vertegenwoordigen. Klik op Doorgaan. In de volgende stap kun je desgewenst vinkjes voor nummers verwijderen. Die worden dan niet overgeheveld. Bepaal via Kies Bestemming naar welke muziekdienst je de liedjes gaat kopiëren. Ga zo nodig akkoord met toegang tot je account.

Muziekgegevens delen

Een handige functie is dat je muziekgegevens met anderen kunt delen. Zo voorzie je in één klap een familielid of vriend(in) met dezelfde smaak van een flinke lading muziek. Ga naar www.tunemymusic.com/nl/home en klik bovenaan op Nieuw Delen. Kies eerst de bron, bijvoorbeeld Spotify of Tidal. Je bepaalt via Laden van Spotify account (of de naam van een andere aanbieder) welke gegevens je wilt delen. Het ligt voor de hand om hier goede afspeellijsten te selecteren. Klik op Delen. In de volgende stap pas je eventueel de naam en omschrijving van jouw gedeelde bibliotheek aan. Je kunt ook nog een afbeelding selecteren. Kies Bewaren & Delen. Je verzendt de muziekgegevens bijvoorbeeld via WhatsApp, Facebook Messenger of mail . Zodra jouw contactpersoon de link opent, importeert diegene de afspeellijsten in een eigen muziekdienst.

Accounttoegang intrekken

Misschien vind je het niet zo prettig dat TuneMyMusic toegang tot je Spotify-profiel heeft, en eventueel andere accounts van muziekdiensten. Geen zorgen, want je trekt de toegang op ieder moment weer in. Je dient dan wel eerst even een gratis account aan te maken. Klik rechtsboven op Inloggen en volg de stappen voor de registratie. Als alternatief kun je jezelf ook met een bestaand Google-­account aanmelden.

Klik rechtsboven op je profielnaam en kies Account. Je bekijkt onder Koppelingen met welke streamingdienst(en) TuneMyMusic is verbonden. Klik op het picto­gram met de drie puntjes en bevestig met Verbinding verbreken met Spotify of de naam van een andere aanbieder. De muziekdienst verdwijnt meteen uit de lijst.

Tot slot

Van Tidal naar Apple Music of van Deezer naar Qobuz. Naast de voorbeelden in deze workshop zijn er in TuneMyMusic nog veel meer combinaties mogelijk. En wanneer je na een paar maanden toch weer heimwee naar Spotify krijgt, kopieer je alle onlangs gemaakte afspeellijsten probleemloos naar de Zweedse streaminggigant. Veel luisterplezier!

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.