Als je ooit de foto's op je digitale camera tot leven hebt zien komen op je TV, of de muziekbestanden die op je computer staan op je home theater-systeem hebt afgespeeld, heb je al kennis gemaakt met de magie van DLNA.

Deze breed geïntegreerde maar slecht begrepen technologie maakt het mogelijk om mediabestanden van een harde schijf of geheugenkaart naar andere apparaten op je thuisnetwerk te streamen zonder dat je een hele hoop codecs of bestandsformaten hoeft te kennen, of moet weten hoe je netwerk werkt. Lees ook: Zo luister je naar muziek met je NAS.

DLNA staat voor Digital Living Network Alliance, de handelsgroep die in 2003 door Sony gesticht werd. Voorafgaand aan DLNA was het opzetten van een home entertainment-netwerk een moeizaam proces waarbij je IP-adressen moest verzamelen en elk component moest configureren zodat het met andere apparaten kon communiceren, zonder enige garantie dat het uiteindelijk zou werken. DLNA heeft dit proces vereenvoudigd door één enkel protocol vast te stellen dat ervoor zorgt dat DLNA-gecertificeerde multimedia-apparaten van verschillende fabrikanten konden samenwerken.

Zo werkt het

DLNA verdeelt multimedia apparaten onder in 10 gecertificeerde klassen die in drie brede categorieën zijn onderverdeeld: Home Network Devices (pc's, tv's, av-receivers, spelconsoles), Mobile Handheld Devices (smartphones, tablets, digitale camera's), en Home Infrastructure Devices (routers en hubs).

De klasse van een apparaat wordt bepaald door de functionele mogelijkheden ervan - of het media opslaat, bedient of afspeelt - in plaats van het soort product. Dus het is mogelijk (het gebeurt zelfs vaak) dat een apparaat in meer dan één klasse valt. Sommige DLNA-gecertificeerde tv's kunnen bijvoorbeeld als Digital Media Player (wat betekent dat het apparaat media van andere apparaten kan lokaliseren en afspelen) geclassificeerd worden, en ook als Digital Media Renderer (omdat media naar het apparaat gestuurd kunnen worden door middel van een extern bedieningsapparaat).

©PXimport

Met DLNA verbind je veel apparaten makkelijk met andere devices.

Alle DLNA-gecertificeerde apparaten gebruiken Universal Plug and Play (UPnP) om elkaar te vinden en om met elkaar te communiceren op het netwerk. Wanneer je er één aan je router verbindt, zou het automatisch in de menu's van alle andere DLNA-gecertificeerde componenten moeten verschijnen, zonder dat je ook maar iets hoeft in te stellen.

In een voorbeeldscenario zou je een pc kunnen hebben met DLNA-gecertificeerde software die het apparaat in een mediaserver omtovert. Je DLNA-gecertificeerde speler - een televisie of gameconsole, bijvoorbeeld - zou de content op je pc kunnen doorzoeken en streamen. Een controller, zoals een tablet of smartphone, zou de content op de pc kunnen ontdekken en de tv opdragen om het af te spelen.

Om te beginnen

Met meer dan 4 miljard DLNA-gecertificeerde producten op de markt - waaronder tv's, blu-ray-spelers, opslagapparatuur, mediaboxen, smartphones, tablets, gameconsoles en sofware - is de kans groot dat je al meer dan één compatibel apparaat of applicatie in huis hebt. Afhankelijk van de fabrikant kan het zijn dat het product gebruik maakt van een versie van DLNA met een merknaam, zoals SmartShare (LG), SimplyShare (Philips), of AllShare (Samsung), maar wees gerust, het is allemaal dezelfde technologie en zal prima samenwerken.

Als je een recente pc, NAS, smartphone of tablet hebt, is deze waarschijnlijk gebundeld met DLNA-gecertificeerde software waarmee media op het apparaat herkend kan worden door de componenten op je netwerk. Als je een ouder model hebt kun je het echter nog steeds in een mediaserver omtoveren door een programma als Plex, Twonky, TVersity of Windows Media Player toe te voegen. Zelfs als de fabrikant van een component je in de richting wijst van haar eigen merk mediaserverprogramma (bijvoorbeeld Samsung's AllShare voor Windows), kan je vaak nog altijd een van de opties van derden gebruiken, maar het kan zijn dat je wat moet experimenteren om erachter te komen welke applicatie het beste werkt met het merk van je component.

©PXimport

Philips' SimplyShare is een versie van DLNA laat je muziek en andere media streamen tussen bijna al je devices.

Een ander gebied waarop DLNA een rommeltje wordt, is codecs. De DLNA-specificatie staat alleen een aantal veelgebruikte audio- en videoformaten toe, zoals WMA-, MP3-, MP4-, FLAC-, AVI- en MKV-bestanden, en veel andere worden niet ondersteund. Om het nog ingewikkelder te maken, ondersteunen verschillende implementaties van DLNA verschillende codecs. En zelfs ondersteunde formaten werken soms niet als de container, bitrate of andere details niet aan de DLNA-specificatie voldoen. Sommige DLNA-serversoftware zal proberen deze tekortkoming te compenseren door bestanden van een niet-ondersteund formaat gaandeweg te transcoderen naar een formaat dat wel voldoet, maar de resultaten zijn variabel.

Is DLNA nog wel nuttig?

DLNA is meer dan tien jaar geleden ontwikkeld, toen je alleen een foto of video van je computer naar je tv kon streamen door je lokaal opgeslagen media af te tappen. Tegenwoordig zijn er zo veel streaming- en sharing-sites als Spotify, Netflix en Flickr dat het oorspronkelijke doel van DLNA vervangen is door een veel eenvoudiger proces. Sony, de oprichter van DLNA, ondersteunt de standaard niet eens op haar PlayStation 4 (maar het lijkt erop dat het bedrijf dit misschien in de toekomst zal toevoegen).

Maar als je gigabytes aan media op je harde schijf hebt staan, is het de moeite waard om DLNA te proberen. Wees alleen bedacht op de beperkingen ervan, en wees bereid om met vallen en opstaan te leren welke combinatie van componenten en serversoftware op jouw netwerk het beste werkt.

Zelfs als DLNA uiteindelijk buiten de boot zou komen te vallen, blijft het verbond goed werk verrichten. Haar meest recente initiatief - VidiPath genaamd - is ontworpen om consumenten in staat te stellen om hun betaaltelevisiecontent over hun netwerk te streamen zonder dat er voor elke tv een extra settopbox nodig is.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.