Als je ooit de foto's op je digitale camera tot leven hebt zien komen op je TV, of de muziekbestanden die op je computer staan op je home theater-systeem hebt afgespeeld, heb je al kennis gemaakt met de magie van DLNA.

Deze breed geïntegreerde maar slecht begrepen technologie maakt het mogelijk om mediabestanden van een harde schijf of geheugenkaart naar andere apparaten op je thuisnetwerk te streamen zonder dat je een hele hoop codecs of bestandsformaten hoeft te kennen, of moet weten hoe je netwerk werkt. Lees ook: Zo luister je naar muziek met je NAS.

DLNA staat voor Digital Living Network Alliance, de handelsgroep die in 2003 door Sony gesticht werd. Voorafgaand aan DLNA was het opzetten van een home entertainment-netwerk een moeizaam proces waarbij je IP-adressen moest verzamelen en elk component moest configureren zodat het met andere apparaten kon communiceren, zonder enige garantie dat het uiteindelijk zou werken. DLNA heeft dit proces vereenvoudigd door één enkel protocol vast te stellen dat ervoor zorgt dat DLNA-gecertificeerde multimedia-apparaten van verschillende fabrikanten konden samenwerken.

Zo werkt het

DLNA verdeelt multimedia apparaten onder in 10 gecertificeerde klassen die in drie brede categorieën zijn onderverdeeld: Home Network Devices (pc's, tv's, av-receivers, spelconsoles), Mobile Handheld Devices (smartphones, tablets, digitale camera's), en Home Infrastructure Devices (routers en hubs).

De klasse van een apparaat wordt bepaald door de functionele mogelijkheden ervan - of het media opslaat, bedient of afspeelt - in plaats van het soort product. Dus het is mogelijk (het gebeurt zelfs vaak) dat een apparaat in meer dan één klasse valt. Sommige DLNA-gecertificeerde tv's kunnen bijvoorbeeld als Digital Media Player (wat betekent dat het apparaat media van andere apparaten kan lokaliseren en afspelen) geclassificeerd worden, en ook als Digital Media Renderer (omdat media naar het apparaat gestuurd kunnen worden door middel van een extern bedieningsapparaat).

©PXimport

Met DLNA verbind je veel apparaten makkelijk met andere devices.

Alle DLNA-gecertificeerde apparaten gebruiken Universal Plug and Play (UPnP) om elkaar te vinden en om met elkaar te communiceren op het netwerk. Wanneer je er één aan je router verbindt, zou het automatisch in de menu's van alle andere DLNA-gecertificeerde componenten moeten verschijnen, zonder dat je ook maar iets hoeft in te stellen.

In een voorbeeldscenario zou je een pc kunnen hebben met DLNA-gecertificeerde software die het apparaat in een mediaserver omtovert. Je DLNA-gecertificeerde speler - een televisie of gameconsole, bijvoorbeeld - zou de content op je pc kunnen doorzoeken en streamen. Een controller, zoals een tablet of smartphone, zou de content op de pc kunnen ontdekken en de tv opdragen om het af te spelen.

Om te beginnen

Met meer dan 4 miljard DLNA-gecertificeerde producten op de markt - waaronder tv's, blu-ray-spelers, opslagapparatuur, mediaboxen, smartphones, tablets, gameconsoles en sofware - is de kans groot dat je al meer dan één compatibel apparaat of applicatie in huis hebt. Afhankelijk van de fabrikant kan het zijn dat het product gebruik maakt van een versie van DLNA met een merknaam, zoals SmartShare (LG), SimplyShare (Philips), of AllShare (Samsung), maar wees gerust, het is allemaal dezelfde technologie en zal prima samenwerken.

Als je een recente pc, NAS, smartphone of tablet hebt, is deze waarschijnlijk gebundeld met DLNA-gecertificeerde software waarmee media op het apparaat herkend kan worden door de componenten op je netwerk. Als je een ouder model hebt kun je het echter nog steeds in een mediaserver omtoveren door een programma als Plex, Twonky, TVersity of Windows Media Player toe te voegen. Zelfs als de fabrikant van een component je in de richting wijst van haar eigen merk mediaserverprogramma (bijvoorbeeld Samsung's AllShare voor Windows), kan je vaak nog altijd een van de opties van derden gebruiken, maar het kan zijn dat je wat moet experimenteren om erachter te komen welke applicatie het beste werkt met het merk van je component.

©PXimport

Philips' SimplyShare is een versie van DLNA laat je muziek en andere media streamen tussen bijna al je devices.

Een ander gebied waarop DLNA een rommeltje wordt, is codecs. De DLNA-specificatie staat alleen een aantal veelgebruikte audio- en videoformaten toe, zoals WMA-, MP3-, MP4-, FLAC-, AVI- en MKV-bestanden, en veel andere worden niet ondersteund. Om het nog ingewikkelder te maken, ondersteunen verschillende implementaties van DLNA verschillende codecs. En zelfs ondersteunde formaten werken soms niet als de container, bitrate of andere details niet aan de DLNA-specificatie voldoen. Sommige DLNA-serversoftware zal proberen deze tekortkoming te compenseren door bestanden van een niet-ondersteund formaat gaandeweg te transcoderen naar een formaat dat wel voldoet, maar de resultaten zijn variabel.

Is DLNA nog wel nuttig?

DLNA is meer dan tien jaar geleden ontwikkeld, toen je alleen een foto of video van je computer naar je tv kon streamen door je lokaal opgeslagen media af te tappen. Tegenwoordig zijn er zo veel streaming- en sharing-sites als Spotify, Netflix en Flickr dat het oorspronkelijke doel van DLNA vervangen is door een veel eenvoudiger proces. Sony, de oprichter van DLNA, ondersteunt de standaard niet eens op haar PlayStation 4 (maar het lijkt erop dat het bedrijf dit misschien in de toekomst zal toevoegen).

Maar als je gigabytes aan media op je harde schijf hebt staan, is het de moeite waard om DLNA te proberen. Wees alleen bedacht op de beperkingen ervan, en wees bereid om met vallen en opstaan te leren welke combinatie van componenten en serversoftware op jouw netwerk het beste werkt.

Zelfs als DLNA uiteindelijk buiten de boot zou komen te vallen, blijft het verbond goed werk verrichten. Haar meest recente initiatief - VidiPath genaamd - is ontworpen om consumenten in staat te stellen om hun betaaltelevisiecontent over hun netwerk te streamen zonder dat er voor elke tv een extra settopbox nodig is.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!