Windows 10 is alweer een tijdje beschikbaar. Wanneer komt versie 11, vraag je je wellicht af. We werpen een blik in de toekomst van Windows. Welke nieuwigheden kun je verwachten, en is er een mogelijkheid om er nu al mee aan de slag te gaan? Wij maken de stand van zaken op en laten zien hoe je nu al met de toekomst kunt kennismaken.

Tip 01: Windows 11, 12 …

Vroeger zag het Windows-leven er simpel uit: Windows 95 raakte op leeftijd, en werd opgevolgd door Windows 98 en vervolgens Windows Vista. De populariteit van Vista bleek matig, dus al na enkele jaren zag opvolger Windows 7 het levenslicht. Die versie bleek wel geliefd, maar toch zag Microsoft reden voor een nieuwe versie: Windows 10. Dit OS is alweer flink wat jaren op de markt, dus kunnen we binnenkort Windows 11 tegemoet zien?

Zo eenvoudig is het niet meer. Microsoft richt zich nu steeds meer op het ‘Windows-as-a-service’-model. Dat servicemodel stelt Microsoft in staat om Windows 10 te blijven vernieuwen, en maakt het daarmee in theorie overbodig om een nieuwe ‘11’-versie uit te brengen. Regelmatig – nu is dat twee keer per jaar – brengt Microsoft een grote update voor Windows 10 uit. Dat gebeurt in het voorjaar en in het najaar. Die updates bevatten zowel kwaliteitsverbeteringen als nieuwe functies. Dat zorgt ervoor dat Windows 10 ten opzichte van de eerste uitgave in 2015 flink is veranderd en niet meer te vergelijken is met de oorspronkelijke release.

©PXimport

Tip 02: Windows Lite

De geruchten gaan al langere tijd, en het lijkt erop dat Windows 10 uiteindelijk een lichtgewicht broertje krijgt. Windows Lite is gericht op lichtere computers (denk aan Chromebooks-achtige apparaten) en is ontwikkeld om zo compact mogelijk te zijn. De gebruikersomgeving wijkt waarschijnlijk af van de kenmerkende Windows 10-omgeving. Bijvoorbeeld door het zoekvak prominenter te maken en in één oogopslag alle beschikbare apps in een venster te presenteren.

Dat is ook direct een ander belangrijk kenmerk: Windows Lite kan waarschijnlijk niet alle traditionele Windows-programma’s uitvoeren, maar richt zich op de apps uit de Microsoft Store: de Universal Web Apps. Het heeft op dat gebied dan ook wat weg van Windows 10 S en het eerdere Windows RT. Ook Progressive Web Apps (apps die intensief gebruik maken van webelementen) worden ondersteund.

Er zijn nog geen tastbare versies uitgelekt, maar op internet zijn inmiddels verschillende ‘mock-ups’ verschenen. Ook is het nog niet bekend of de versie de ‘Windows’-naam krijgt, of dat het een andere naam krijgt. Bovendien is het nog niet duidelijk of je deze Windows-versie straks los kunt kopen, of dat het alleen hardwarefabrikanten wordt voorgeïnstalleerd op apparaten die hier specifiek voor zijn ontwikkeld. Het besturingssysteem richt zich op apparaten die je direct kunt inschakelen en altijd online zijn. We verwachten deze zomer meer duidelijkheid over het bestaan en de beschikbaarheid van ‘Windows Lite’.

©PXimport

Tip 03: Windows Core OS

Met betrekking tot de toekomst van Windows kun je niet om het project Windows Core OS heen. Op dit moment bestaan er verschillende versies van Windows 10, voor verschillende apparaten. Zo draait Windows 10 op pc’s en laptops, maar is er ook een Windows 10-variant voor de HoloLens en eentje voor de Xbox. Hoewel ze allemaal Windows 10 heten, gaat het hier om grotendeels unieke besturingssystemen die specifiek voor het apparaat zijn ontwikkeld.

Er zijn weliswaar gemeenschappelijke elementen, maar een groot deel is nog steeds ontwikkeld voor het specifieke apparaat waarop de versie van Windows draait. Dat is natuurlijk omslachtig. Om een specifieke functie van Windows 10 naar een andere versie van Windows 10 over te hevelen, hebben de makers nu vaak nog aardig wat tijd nodig. Dat moet anders, en daarvoor is Windows Core OS in het leven geroepen.

Met Windows Core OS wordt een gemeenschappelijke basis voor Windows ontwikkeld, ongeacht het apparaat waarop Windows straks draait. Deze basis kan telkens als uitgangspunt worden genomen om een nieuwe versie van Windows te maken, bijvoorbeeld voor een toekomstig apparaat. Deze modulaire aanpak stelt de makers in staat om componenten van het ene apparaat te hergebruiken binnen de versie van Windows voor een ander apparaat. Je kunt Windows Core OS niet ‘los’ kopen: het is de naam voor de basis van Windows.

Tip 04: Eén omgeving

Slim componenten onder de motorkap gebruiken is één, maar ook op het gebied van de gebruikersomgeving vallen nog stappen te nemen. Ook voor het uiterlijk streven de makers naar één uniforme basis. Dit project noemt men Composable Shell, vaak afgekort tot CShell. Zo hoeven de ontwikkelaars maar één keer een onderdeel te maken, en kunnen zij dit naderhand op verschillende apparaten gebruiken. Neem als voorbeeld het Actiecentrum, dat je kent van Windows 10 op de desktopcomputer. Maak je gebruik van Windows 10 op een Xbox en sluit je een muis en toetsenbord aan, dan kan Windows ervoor kiezen om de desktopomgeving te laden, inclusief het vertrouwde Actiecentrum dat je van Windows op de desktop kent. Het onderdeel wordt dan hergebruikt en hoeft niet te worden nagemaakt voor de Xbox.

Microsoft experimenteert nu al met verschillende versies gebaseerd op Windows Core OS. Volgens nieuwssite Windowscentral.com zou Microsoft al drie concrete projecten draaien. De eerste is codenaam ‘Santorini’ (ook bekend als Windows Lite, zie tip 02), die bijvoorbeeld op toekomstige opvouwbare apparaten kan draaien. Het tweede project – ‘Aruba’ – draait op de Surface Hub 2X: een groot touchscreen dat vooral in bedrijven kan worden gebruikt activiteiten zoals videovergaderen en samenwerken. Tot slot is er ‘Oasis’. Deze variant van Windows Core OS zou zich richten op mixed reality-toepassingen, zoals de Microsoft HoloLens-bril.

©PXimport

Updaten zonder wachten

Tip 05: Windows Insider

Je kunt weliswaar nog niet aan de slag met Windows Core OS, maar wél met toekomstige Windows 10-versies. Microsoft heeft hiervoor een apart programma: het Windows Insider-programma. Als je je hiervoor hebt aangemeld, krijg je op regelmatige basis nieuwe Windows-versies aangeboden. In ruil hiervoor vraagt Microsoft je om feedback te geven. Zie je bijvoorbeeld een fout, dan kun je gebruik maken van een feedback-app om dit aan de makers door te geven. Je vindt de Insider-opties in het instellingenvenster van Windows. Druk op Windows-toets+I. Open het onderdeel Bijwerken en beveiliging en ga naar Windows Insider-programma. Klik nu op Aan de slag. Hierna koppel je een account. Klik op Een account koppelen en geef een Microsoft-account op. Nadat je je hebt aangemeld, wordt de computer bij Microsoft aangemeld als testcomputer en ontvang je de nieuwste builds via Windows Update.

Hoe vaak je een nieuwe versie ontvangt, is afhankelijk van de ‘ring’ waaraan je je koppelt. Er is een snelle ring en een langzame ring. Kies je voor de langzame ring, dan ontvang je een of twee keer per maand een update. Deze updates hebben meer tijd gehad om te worden getest door de leden van de snelle ring. Want kies je voor de snelle ring, dan ontvang je een of twee keer per week een update. Je ziet dan écht als eerste de nieuwste updates en de richting waarin de ontwikkeling zich begeeft. Wil je liever niet te veel risico, dan kun je ook kiezen voor de optie Release Preview. Daarbij maak je gebruik van een stabiele versie van Windows, maar krijg je een blik op de nieuwe apps, stuurprogramma’s en andere kleinere updates. Een Engelstalige beschrijving van deze ringen vind je op de Windows Insider-pagina. Tot slot is er nog de optie Overslaan: hierbij sla je de huidige reeks testversies van Windows over, en ga je direct naar de volgende versie van Windows. Dat is uiteraard alleen mogelijk als het ontwikkelteam hiermee al aan de slag is.

©PXimport

Tip 06: Codenamen

Wil je weten met welke toekomstige Windows-versie je te maken hebt? Dan is het handig om op de hoogte te zijn van de namen die Microsoft aan de ontwikkelversies geeft. Voorheen werden nieuwe Windows-versies die in ontwikkeling waren aangeduid met de codenaam ‘Redstone’. Zo had je bijvoorbeeld Redstone 3, Redstone 4 en Redstone 5. Van die naamgeving is inmiddels afscheid genomen. Voor nieuwe versies van Windows 10 die in ontwikkeling zijn, gebruikt de softwaremaker voortaan 19H1, 19H2, enzovoort. Hierbij geeft het eerste getal het jaar van uitgave aan, en H1 in welke helft van het jaar de uitgave plaatsvindt. Op het moment van schrijven zijn de makers begonnen met de versie 20H1, die in de eerste helft van volgend jaar wordt uitgebracht. Een opvallende stap, omdat er nog geen signalen zijn opgedoken van versie 19H2, die uiteraard eerder het levenslicht zal zien en al in de tweede helft van 2019 wordt uitgebracht. De ontwikkelaars hebben 20H1 al eerder aan de bètatesters gegeven omdat deze versie meer functies bevat die langer moeten worden getest. In de lente van 2019 wordt versie 19H2 alsnog aan de Insider-deelnemers gepresenteerd om te worden getest voor de release in de tweede helft van dat jaar. Wil je controleren welke versie van Windows je momenteel gebruikt? Open het Startmenu en typ Winver, gevolgd door een druk op Enter. In het nieuwe venster lees je bovenin welke versie je gebruikt.

©PXimport

Tip 07: Afmelden Insider

Het is niet mogelijk om tussentijds uit een Windows Insider-traject te stappen om met behoud van gegevens terug te keren naar de huidige reguliere Windows-versie. Er is één moment waarop je je wel probleemloos kunt terugtrekken en dat is zodra de huidige Insider-versie kandidaat is om te worden uitgeroepen tot definitieve versie. Dan maak je immers gebruik van de versie die ook met de rest van de buitenwereld wordt gedeeld. Juist dat moment geeft je de gelegenheid om je uit te schrijven uit het Insider-programma. In het instellingenvenster van het Windows Insider-programma zet je de schuif op Aan bij de optie Schrijf dit apparaat uit voor flighting wanneer de volgende grote release van Windows 10 is geïnstalleerd. Doe dit wel op tijd: mis je de periode, dan ontvang je weer een opvolgende testversie van Windows 10 en ben je weer gebonden aan het uitzitten van de rit.

©PXimport

Tip 08: Veilig proberen

Je kunt de testversies van Windows beter niet op de computer installeren die je dagelijks gebruikt. Het gaat immers om testversies, die nog niet uitvoerig zijn gecontroleerd en waarvan de kwaliteit van versie tot versie wisselt. Bovendien is het teruggaan naar de huidige versie van Windows – bijvoorbeeld wanneer je bent uitgekeken op de testversies – niet mogelijk zonder dat je Windows 10 opnieuw moet installeren. Eenvoudig tussentijds terugkeren naar de oorspronkelijke situatie met behoud van je gegevens is er dus niet bij.

Een goede manier om alsnog probleemloos toekomstige Windows-versies uit te proberen is het gebruik van een virtuele machine. Hierbij installeer je de Insider-versie van Windows in een afgebakend gedeelte van je computer en kun je het besturingssysteem proberen wanneer je wilt. Ben je klaar, dan sluit je het venster met de testversie van Windows en keer je weer terug naar je stabiele Windows-versie. Een goed programma waarmee je de Insider-versie kunt virtualiseren in een virtuele machine is Oracle VM VirtualBox.

©PXimport

Tip 09: Losse ISO’s

Kies je ervoor om de Insider-versie in een virtuele machine te installeren, dan kun je dit het beste doen door direct de Windows Insider-versie te installeren in de virtuele machine, op basis van een ISO-bestand. Op de site van Microsoft vind je ISO-bestanden van recente Insider-versies. Bij Select edition kies je de gewenste testversie, bijvoorbeeld Windows 10 Insider Preview (Slow). Klik op Confirm. Het ISO-bestand wordt nu voor je klaargezet, waarna je het kunt downloaden. Het ISO-bestand (in het Nederlands door Windows ook wel schijfkopiebestand genoemd) vormt de basis voor je virtuele machine. Open VirtualBox en kies voor Machine, Nieuw. Loop door de stappen van de wizard om een nieuwe virtuele machine te maken. Zodra de machine is gemaakt, selecteer je deze in het hoofdvenster van VirtualBox en klik je op Starten. De virtuele machine start nu, maar kan uiteraard nog geen besturingssysteem vinden. Zodra de melding verschijnt, selecteer je het zojuist binnengehaalde ISO-bestand. De Insider-versie wordt opgestart en Setup wordt geladen. Nadat je de installatie hebt afgerond, beschik je over een virtuele machine met de nieuwste Insider-versie.

©PXimport

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.