Je domoticasysteem stuur je in veel gevallen aan via een webinterface op je laptop of een mobiele app op je smartphone. Maar altijd toegang tot je domoticasysteem hebben via een klein schermpje aan de muur is zeker zo handig. In dit artikel installeren we Homepoint op een M5Core-microcontrollerbordje met een schermpje van 2 inch en knoppen, en integreren we dit met je domoticasysteem via MQTT.

Domoticasystemen zoals Home Assistant zijn voorzien van een webinterface waarmee je je apparaten kunt aansturen en hun status kunt bekijken. Dat is handig op je laptop of zelfs op een smartphone, maar dan moet je die wel altijd bij de hand hebben om die interface te openen. Hetzelfde geldt voor de mobiele apps van domoticasystemen: je pakt je smartphone, ontgrendelt hem en opent de app. Toch heel wat handelingen. Wat als je direct de temperatuur buiten wilt bekijken of je rolluiken omlaag wilt doen?

Een alternatieve oplossing is een apparaatje dat als enige taak heeft om als dashboard voor je domoticasysteem te dienen. Dat kan een klein microcontrollerbordje met schermpje en enkele knoppen zijn, dat je aan je muur hangt of in een kast zet. Het dashboard geeft continu de status van je domoticasysteem weer en reageert onmiddellijk op een druk op een van de knoppen. In een ideale wereld zou elk domoticasysteem minstens één dashboard per verdieping moeten hebben dat geen andere taken heeft.

Meer lezen?

01 M5Stack Core

Je kunt zo’n apparaatje zelf in elkaar knutselen met een microcontrollerbordje, een schermpje en wat knoppen, maar als je het in de woonkamer wilt gebruiken, wil je niet dat er allerlei losse draadjes en printplaatjes te zien zijn. M5Stack, een jong Chinees bedrijf, biedt allerlei producten aan die gebouwd zijn rond een ESP32-microcontroller, die er niet als een ontwikkelbordje uitzien. Vooral interessant is de M5Stack Core BASIC Kit: een modulair, stapelbaar ESP32-bordje met een lcd-scherm van 2 inch en drie knoppen in een sobere behuizing. Die ziet er niet slecht uit in je woonkamer. De module is heel compact: 13 mm hoog, en 54 mm lang en breed.

Er bestaat ook een standaard voor waardoor je het doosje rechtop kunt zetten (licht naar achteren leunend). Dat is ideaal om de M5Stack Core op een kast of tafel te plaatsen en zo het schermpje te kunnen lezen. De M5Stack Core en bijbehorende modules zijn in diverse webwinkels te vinden, ook in Nederland. De BASIC Kit kost rond de 28 euro. Let op: er is ondertussen ook een nieuw model uit, de M5Core2, maar dat is nog niet compatibel met de software die we in deze masterclass gebruiken.

©PXimport

02 Homepoint

Een van de programma’s die je op de M5Stack Core kunt installeren, is Homepoint. Het biedt een interface om een op MQTT gebaseerd domoticasysteem aan te sturen en de status van sensors te tonen. Homepoint is firmware die je op de ESP32-microcontroller installeert, nadat je eerst configureert welke sensors en (licht)schakelaars van je domoticasysteem je wilt opnemen in je dashboard. De installatie gebeurt met het programma esptool, en daarvoor heb je op zijn beurt Python nodig.

©PXimport

03 Python installeren

Gebruik je macOS of Linux, dan is Python normaal al standaard geïnstalleerd. Onder Windows download je de nieuwste Python-versie, op het moment van schrijven was dat Python 3.9.0. Kies de executable installer voor 64 bit (x86-64) of 32 bit (x86), afhankelijk van je Windows-versie.

Vink in het eerste venster van het installatieprogramma Install launcher for all users en Add Python to PATH aan. Na installatie kun je controleren of Python correct is geïnstalleerd met de volgende opdracht in de Opdrachtprompt:

python --version

Je krijgt dan het versienummer van je Python-installatie te zien.

©PXimport

04 Esptool installeren

De volgende stap is het installeren van esptool. Dat doe je met de volgende opdracht:

pip install esptool

Op sommige Python-installaties geeft dat een foutmelding. Probeer dan:

python -m pip install esptool

In veel Linux-distributies moet je dit commando uitvoeren:

pip3 install esptool

Na de installatie zou je esptool moeten kunnen uitvoeren en uitleg krijgen over alle mogelijke opties die het programma herkent:

esptool.py

©PXimport

05 Firmware flashen

Download de recentste Homepoint-firmware van GitHub. Op het moment van schrijven was dat versie 0.0.4rc1. Download het bestand homepoint_release.zip en pak het uit. Je ziet diverse bestanden met de extensie .bin. Voor de M5Stack Core heb je het bestand homepoint_m5stack_full.bin nodig.

Sluit je M5Stack Core op je pc aan via een usb-c-kabel. Voer dan de volgende opdracht uit:

esptool.py write_flash -fs 4MB -fm dout 0x0 homepoint_m5stack_full.bin

Als alles goed gaat, krijg je nu te zien dat de firmware naar de ESP32-microcontroller wordt geflasht. Daarna herstart de microcontroller en krijg je op het scherm de naam van een draadloos accesspoint (HomePoint-Config) en een ip-adres te zien.

©PXimport

06 Wifi-configuratie

Verbind met het accesspoint HomePoint-Config, bijvoorbeeld op je smartphone. Bezoek dan in je browser het getoonde ip-adres: http://192.168.99.1. Je krijgt de webpagina voor de initiële configuratie te zien.

Vul eerst het ssid en wachtwoord in van het accesspoint waarmee je je M5Stack Core wilt laten verbinden. Stel ook een gebruikersnaam (standaard admin) en een wachtwoord in om op de webinterface van Homepoint in te loggen. Daarna herstart je de M5Stack Core en krijg je als alles goed is bovenaan het schermpje het nieuwe ip-adres te zien, dat deze keer in het adresbereik van je eigen accesspoint ligt.

07 Ingebouwde webserver

Je configureert Homepoint volledig in één configuratiebestand, dat je via een ingebouwde webserver op de ESP32-microcontroller vanuit je browser kunt bewerken. Open dus het ip-adres dat je op het scherm ziet in je browser. Je krijgt dan links een hoop bestanden te zien. Dat zijn onder andere de icoontjes voor op het scherm, maar ook de css- en html-bestanden van de webinterface.

Selecteer je een bestand, dan krijg je rechts de inhoud te zien. Je kunt het ook vervangen door een ander bestand op je lokale schijf, of door een extra bestand uploaden naar de microcontroller: klik op Bladeren, selecteer je bestand en klik op Upload. Zo zet je dus de interface van Homepoint naar je hand.

©PXimport

08 Minimale configuratie

Tekstbestanden in het geheugen van de ESP32-microcontroller kun je ook in de webinterface bewerken. Dat is handig om de configuratie aan te passen, die zich in het JSON-bestand /config.json bevindt. Een minimale configuratie ziet er als volgt uit:

{"wifi": "SSID","password": "WACHTWOORD","login": "LOGIN","webpass": "WWWACHTWOORD","mqttbroker": "mqtt://IP","mqttusername": "MQTT_GEBRUIKER","mqttpasswd": "MQTT_WACHTWOORD","timezone": "CET-1CEST-2,M3.5.0/02:00:00,M10.5.0/03:00:00",}

Na de wifi-configuratie (die je in stap 6 hebt ingevoerd) zijn de eerste vier elementen en de tijdzone normaal gesproken al ingevuld. Dan blijft alleen de configuratie voor de MQTT-verbinding over waardoor Homepoint met je domoticasysteem kan communiceren. Vul daarom het ip-adres van je MQTT-broker in (zie ook de Basiscursus MQTT), en indien nodig een gebruikersnaam en wachtwoord als je MQTT-broker daarom vraagt. Klik daarna rechts op Save om je wijzigingen van de configuratie op te slaan en links op Reload om de configuratie opnieuw in te lezen. Als je een ongeldige MQTT-configuratie hebt ingevoerd, verschijnt er bovenaan rechts een rode streep door het icoontje van het huisje. Heb je een fout gemaakt in de JSON-syntaxis, dan verschijnt er ook een foutmelding.

©PXimport

09 Sensor weergeven

Je ziet op het schermpje van je M5Stack Core zes vakjes. Elk van die vakjes biedt plaats aan twee sensors of aan één (licht)schakelaar. Laten we beginnen met een vakje te maken met de temperatuur en luchtvochtigheid van een sensor. We geven een voorbeeld van een temperatuur- en luchtvochtigheidssensor die we met rtl_433toMQTT (zie ook de Basiscursus MQTT) uitlezen en waarvan we de metingen naar MQTT-boodschappen omzetten.

In het configuratiebestand voegen we achter de regel met de tijdzone een scène toe voor onze diepvries met twee sensors:

"scenes": [{"name": "Diepvries",

"type": "Sensor",

"devices": [{"name": "Temperatuur",

"type": "singleValue","jsondata": false,"firstIcon": "temperature_small",

"getTopic": "rtl433/Oregon-THGR122N/1/218/temperature_C"},{"name": "Luchtvochtigheid","type": "singleValue",

"jsondata": false,"firstIcon":"humidity_small","getTopic": "rtl433/Oregon-THGR122N/1/218/humidity"}]}]

Let goed op dat je alle haakjes en komma’s correct plaatst. Zorg ook dat de regel met de tijdzone hiervoor echt met een komma eindigt, en dat het hele bestand met een gesloten gekruld haakje } eindigt.

We definiëren hier dus een scène met de naam Diepvries en type Sensor. Daaraan kennen we twee apparaten toe. Het eerste geeft de waarde van een MQTT-boodschap met onderwerp rtl433/Oregon-THGR122N/1/218/temperature_C weer met een temperatuuricoontje en het tweede geeft de waarde van een MQTT-boodschap met onderwerp rtl433/Oregon-THGR122N/1/218/humidity weer met een vochtigheidsicoontje. Klik na je wijzigingen op Save en herlaad de configuratie. Als je dan even wacht tot de sensors weer een waarde hebben uitgestuurd, zie je in het vakje linksboven de temperatuur en vochtigheid in je diepvries verschijnen.

©PXimport

10 JSON-sensor weergeven

Sommige multisensors sturen hun waardes niet elk naar een afzonderlijk MQTT-onderwerp, maar in de vorm van een boodschap met JSON-inhoud. Draai je bijvoorbeeld het programma system_sensors dat data over je Raspberry Pi via MQTT stuurt, dan ziet de inhoud van zo’n boodschap er als volgt uit:

{"temperature": 55.0, "disk_use": 96.2, "memory_use": 47.4, "cpu_usage": 13.6, "swap_usage": 0.0, "power_status": "Everything is working as intended", "last_boot": "2020-08-25T23:26:22+02:00", "last_message": "2020-10-14T15:19:31.571775+02:00", "updates": 0}

Met de volgende configuratie in Homepoint tonen we de temperatuur en het schijfverbruik:

{

"name": "Raspberry Pi","type": "Sensor","devices": [{"name": "Temperatuur","type": "combinedValues","jsondata": true,"firstIcon": "temperature_small","secondIcon": "wattage_small","firstKey": "temperature","secondKey": "disk_use","getTopic": "system-sensors/sensor/pi-red/state"}]}]

Let op: deze code komt ná de vorige scène, dus daar vervang je de blokhaak ] door een komma , en de blokhaak ] op het einde van de tweede scène sluit de lijst met scènes af, waarna het hele bestand weer eindigt met een gesloten gekruld haakje }.

Je ziet dat we in deze scène maar één apparaat definiëren, omdat het van type combinedValues is. Door jsondata op true te zetten, geven we aan dat de eerste getoonde waarde die van de JSON-sleutel temperature is en de tweede die van de sleutel disk_use. Sla dit op en herlaad de configuratie, daarna toont Homepoint na een minuut de temperatuur en het schijfgebruik van je Raspberry Pi in het tweede vakje.

11 Schakelaar toevoegen

Op dezelfde manier kun je ook een schakelaar in een vakje van het Homepoint-scherm tonen. Als je die schakelaar activeert, stuurt Homepoint een boodschap naar je MQTT-broker om een apparaat in te schakelen.

Voeg bijvoorbeeld de volgende scène toe:

{"name": "Badkamer","type": "Light","icon": "door","devices": [{"name": "Badkamerlicht","setTopic": "zwave/Bathroom/Bathroom_light/38/1/0/set","getTopic": "zwave/Bathroom/Bathroom_light/38/1/0","onValue": "99","offValue": "0"}]}]

Let er ook hier weer op dat je de haakjes en komma’s correct plaatst. We voegen hier dus een apparaat met de naam Badkamerlicht aan toe. De waarde van getTopic is het MQTT-onderwerp waarop de lamp zijn status (aan of uit) doorgeeft, terwijl de waarde van setTopic het MQTT-onderwerp is waarmee je de status van de lamp verandert. De waarde van onValue is de waarde voor een ingeschakelde lamp en offValue voor een uitgeschakelde lamp.

12 MQTT-boodschappen

Het voorbeeld van de lamp, werkt ook voor een ander soort schakelaar, zoals het aansturen van een pomp met Homepoint. Alleen verander je dan het type apparaat van Light naar Switch. Het juiste MQTT-onderwerp en de waardes vereisen bij (licht)schakelaars wel iets meer aandacht dan sensors. Want Homepoint werkt voor schakelaars niet met JSON-boodschappen.

Gebruik je bijvoorbeeld Zwave2Mqtt (op onze website vind je een cursus over de configuratie van Zwave2Mqtt, ga dan naar de instellingen van de gateway. Als je bij Payload type de optie Entire Z-Wave value Object hebt gekozen zoals we in die cursus aanraadden, krijg je een maximale hoeveelheid informatie te zien, maar dat is in het JSON-formaat waar Homepoint niet mee overweg kan. Je verandert het payload-type dan het best naar Just value.

Welk onderwerp je nodig hebt om de status van je apparaat uit te lezen en de status te veranderen, kun je het best te weten komen door met een programma zoals MQTT Explorer (zie ook de Basiscursus MQTT) de MQTT-boodschappen die je broker ontvangt te bekijken. Maak je gebruik van Zwave2Mqtt, dan is het onderwerp om een schakelaar te veranderen hetzelfde als het onderwerp dat een statusverandering communiceert, maar dan met /set erachter.

©PXimport

13 Schakelaar in je dashboard

Als je alles correct hebt geconfigureerd, zou het icoontje van je schakelaar nu oranje moeten worden als je zelf je lamp inschakelt en weer wit als je de lamp uitschakelt. Maar Homepoint kun je ook als schakelaar inzetten, namelijk met de drie knoppen onderaan.

Met de middelste knop selecteer je het volgende vakje op het dashboard en met de linkerknop het vorige vakje. Heb je een vakje geselecteerd (de naam wordt dan oranje), dan schakel je de lamp in met een druk op de rechterknop. Het icoontje wordt dan ook oranje omdat de status van je lamp nu aan is. Met nog eens een druk op dezelfde knop schakel je je lamp uit en wordt ook het icoontje weer wit.

©PXimport

14 Meerdere schakelaars in één groep

Homepoint kan ook meerdere (licht)schakelaars in één groep weergeven. Voor de configuratie van de badkamerlamp hebben we namelijk een scène Badkamer gemaakt met toevallig één apparaat erin, maar daar kun je meerdere aan toevoegen. Voeg bijvoorbeeld deze configuratie toe met twee nachtlampjes in je slaapkamer:

{"name": "Slaapkamer","type": "Light","icon": "bedroom","devices": [{"name": "Lamp links","setTopic": "lights/hue/00:15:8d:00:01:94:60:2c-01/set/on","getTopic": "lights/hue/00:15:8d:00:01:94:60:2c-01/get/on","onValue": "true","offValue": "false"},{"name": "Lamp rechts","setTopic": "lights/hue/00:15:8d:00:01:1f:a0:61-01/set/on","getTopic": "lights/hue/00:15:8d:00:01:1f:a0:61-01/get/on","onValue": "true","offValue": "false"}]}]

Als je nu de slaapkamer op het dashboard selecteert en dan een lange druk op de rechterknop geeft, krijg je een nieuw scherm te zien met de twee lampen en een icoontje Back. Je kunt nu de twee lampen individueel aansturen en hun status bekijken. Als je naar Back navigeert en op de rechterknop drukt, keer je terug naar het hoofdscherm. Als je in het hoofdscherm overigens kort op de rechterknop klikt bij een scène, worden alle schakelaars in die groep aan- of uitgeschakeld.

©PXimport

15 En verder

De maker van Homepoint werkt ook aan ondersteuning voor HomeKit, het platform van Apple voor slimme apparaten. Verder ondersteunt Homepoint over-the-air-updates als er nieuwe versies van de firmware uitkomen. Je opent dan gewoon de webinterface van Homepoint op je apparaatje, selecteer het gedownloade firmwarebestand en klikt ernaast op Update firmware.

Ook geïnteresseerd in professionele beveiliging?

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.